Werkwijze Heroïne behandelunit Leeuwarden

In deze paragraaf wordt er nader ingegaan op de werkwijze binnen de HBU in Leeuwarden. Hier zal de volgende deelvraag beantwoordt worden:

3. Wat is de huidige werkwijze binnen de HBU betreffende de financiële situatie van de cliënten?

De informatie voor het beantwoorden van deze vraag zijn verkregen door middel van vijf interviews binnen de HBU. Het interview dat hiervoor gebruikt is, is te vinden in bijlage 3.De meeste informatie in de volgende paragrafen komen dan ook uit deze interviews.

In paragraaf 4.1.1 wordt ingegaan op de behandelingsovereenkomst van de HBU. Hoe komt deze overeenkomst tot stand en wanneer treedt deze in zijn werking? Ook wordt er ingegaan op hoe deze behandelingsovereenkomst eruit ziet. In paragraaf 4.1.2 gaat het over de cliënten binnen de HBU. Hoeveel cliënten zijn er en hoeveel hiervan staan er onder beschermingsbewind? In paragraaf 4.1.3 wordt er verder ingegaan op het beschermingsbewind binnen de HBU. Er wordt verteld over wanneer iemand onder beschermingsbewind komt te staan, waar wordt dit vastgelegd, of er vaste bewindvoerders worden gebruikt en hoeveel bewindvoerders er op dit moment zijn binnen de HBU. In paragraaf 4.1.4 gaat het over het contact tussen de hulpverleners en de bewindvoerders. Er wordt ingegaan op de vraag of er regelmatig contact is en waaruit dit contact bestaat. Ook wordt er

gekeken of er gesprekken zijn waarbij de hulpverlener, de cliënt en de bewindvoerder aanwezig zijn en waarom dit dan gebeurd. In paragraaf 4.1.5 wordt er ingegaan op de gegevensuitwisseling. Het zal gaan over welke afspraken er zijn gemaakt omtrent de gegevensuitwisseling met de bewindvoerder en welke informatie er wordt uitgewisseld tussen de hulpverlener en de bewindvoerder. In paragraaf 4.1.6 wordt er ingegaan op het einde van de behandelingsovereenkomst, over wat er dan gebeurd met de bewindvoerder. Tot slot wordt er in paragraaf 4.1.7 een korte samenvatting gegeven.

4.1.1 De behandelingsovereenkomst

Om voor een heroïnebehandeling bij de HBU in aanmerking te komen moeten er eerst aan bepaalde voorwaarden worden voldaan. Het gaat hierbij om de volgende voorwaarden:

- Men moet meer dan 5 jaar heroïneverslaafd zijn; - Men moet ouder zijn dan 35 jaar;

- Men moet in Groningen of in Leeuwarden wonen;

- Men moet veel hulpverleningstrajecten zonder blijvend succes hebben doorlopen.59 De mensen voor een heroïnebehandeling bij de HBU stromen in via de intensieve

methadonbehandeling. Er zal een intakegesprek plaatsvinden met de arts en de

intakeverpleegkundige. Hierin wordt er gekeken waarom iemand wil doorstromen, wat de doelen zijn en wat een cliënt zelf uit de behandeling willen halen. De cliënt komt na dit gesprek op een wachtlijst. Wanneer er een plek vrij is kan de cliënt doorstromen. Hierbij wordt er niet gekeken naar de volgorde van aanmelding maar naar prioriteit.

59

http://www.vnn.nl/nl/advies-hulp/volwassenen/intensieve-zorg-en-behandeling/medische- heroinebehandeling/, geraadpleegd 11-03-2014

34 Wanneer iemand instroomt wordt er direct een MATE afgenomen. Dit is een hele grote vragenlijst om een beeld te krijgen van iemand waar wordt doorgevraagd op allerlei levensgebieden. Uit deze vragenlijst komen problemen naar voren van de cliënt en hier worden in overleg met de cliënt doelen aan gekoppeld. Hierna wordt de behandelingsovereenkomst gemaakt. De behandelings-

overeenkomst heet binnen VNN het zorgplan of het behandelplan. De doelen die uit de MATE zijn gekomen kunnen bij het zorgplan worden aangegeven. Bepaalde doelen staan vast maar er kunnen ook specifieke doelen benoemd worden voor de cliënt.

Er is een zorgplan en er is een deelplan. Dit plan staat in USER. VNN maakt gebruik van het

programma User. Hierin zit de planning, dossiervoering, tijdsregistratie, financiering en facturatie.60 En hierbij zit dus ook het zorgplan. In het zorgplan staan bovenaan de zorghouder en de

hoofdbehandelaar aangegeven. De zorghouder is degene die alle behandelingen van de cliënt volgt. Verder staat de zorgvraag, de probleemomschrijving en de indicatiestelling erin. Het zorgplan is een soort standaard met kaders. Dit kader is voor alle cliënten gelijk maar dit vul je wel per individu in. Het zorgplan is overkoepelend voor het deelplan. In het deelplan staan alle behandelprogramma’s voor de cliënt. Er zijn verschillende behandelprogramma’s. Hieronder enkele voorbeelden van behandelprogramma’s voor de cliënten:

- Heroïnebehandeling; - Opiatenverstrekking; - Medisch consult;

- Zorghouder/hoofdbehandelaar.

Zoals in paragraaf 3.2 al naar voren kwam is aanbod en aanvaarding een eis voor de overeenkomst (zie art. 6:217 lid 1 BW). Vanaf het moment dat de aanbieder de aanvaarding heeft bereikt is de overeenkomst tot stand gekomen (zie art. 6:224 BW). Bij de HBU gaat de overeenkomst in zodra een cliënt in behandeling komt bij de HBU. De cliënt moet als eerste de huisregels ondertekenen. Dit is een hele waslijst aan regels waar een cliënt zich aan moet houden. Dit gaat bijvoorbeeld over de tijdstippen waarop de cliënten mogen komen, hoe ze moeten gebruiken, waar ze binnen de HBU opletten enzovoorts. Hierin staan hele praktische zaken om te voorkomen dat er eventueel heroïne de deur uit zou gaan, zodat er niet gesmokkeld kan worden. De cliënten moeten ook rekening

houden met hun gedrag, in het respect naar elkaar en geen agressie tonen. Deze huisregels moet een cliënt tot zich nemen en ondertekenen. Daarna wordt er een toestemmingsverklaring ondertekend voor informatie naar de huisarts en naar de apotheek. Hierna worden de doelen bepaald door de behandelaar. Wanneer deze doelen zijn besproken met de cliënt kan dit worden afgevinkt in zorgplan 2. Dit gebeurt digitaal in User. Wanneer er een vinkje wordt gezet bij zorgplan 2 dat de doelen per behandeling zijn besproken gaat de overeenkomst in en begint de behandeling.

4.1.2 Cliënten

Er zijn 25 plaatsen op de heroïnebehandeling en dit wordt waarschijnlijk uitgebreid naar 30 plaatsen. Op dit moment zijn er 25 cliënten op de heroïnebehandeling. Hiervan staan 12 cliënten onder beschermingsbewind.

4.1.3 Beschermingsbewind

Binnen de HBU schijnt er bij sommigen wat onduidelijkheid te zijn over het beschermingsbewind. Niet bij iedereen zijn de verschillende vormen van bewind duidelijk.

Het moment dat een cliënt onder beschermingsbewind wordt gesteld is wisselend binnen de HBU. Dit wordt vaak gedaan wanneer blijkt dat een cliënt zelf zijn financiën niet op orde kan houden of wanneer een cliënt dit zelf aangeeft. In de MATE wordt ook al aandacht gelegd op de financiën. Er

35 wordt gekeken hoe het er met de financiële situatie voorstaat. Hier kan beschermingsbewind al naar voren komen.

Voor een behandeling bij de HBU wordt als doel gesteld dat er na één jaar minimaal 40 procent verbetering is op één of meer levensgebieden. Hieronder valt dus ook verbetering op het financiële gebied. Wanneer een cliënt onder beschermingsbewind staat kan dit worden aangegeven in het zorgplan of in het deelplan.

Binnen de HBU worden verschillende bewindvoerders gebruikt voor de cliënten. Op dit moment zijn er 7 bewindvoerders voor 12 cliënten. Het is eigenlijk wel de bedoeling dat er twee of drie vaste bewindvoerders komen maar op dit moment is dit niet het geval. Vrijwel iedere cliënt zit bij een andere bewindvoerder. Dit komt omdat er eerder nooit echt aandacht aan is besteed. Op dit moment wordt er meer aandacht aan het beschermingsbewind besteed binnen de HBU. Volgens de juridisch medewerker van VNN kan vanuit de VNN een eerste keuze worden geadviseerd voor cliënten. Hierbij kan dus een vaste bewindvoerder worden geadviseerd aan de cliënt. Het blijft echter de keuze van de cliënt dus wanneer de cliënt niet wil moet er naar een andere bewindvoerder gestapt worden.

4.1.4 Contact bewindvoerders en hulpverleners

Wanneer het van belang is voor de cliënt is er regelmatig contact met de bewindvoerders. Dit is bijvoorbeeld van belang als er gedoe is vanwege geld, over reiskosten of over het aanvragen van bepaalde dingen. Dit contact gaat dan telefonisch of via de mail. Hierbij moet er wel op het privacystuk gelet worden. Vanuit de behandeling mag er geen informatie worden gegeven aan de bewindvoerder. Het komt weleens voor binnen de HBU dat er gesprekken plaatsvinden waarbij de hulpverlener, de cliënt en de bewindvoerder aanwezig is. Deze gesprekken vinden ook plaats wanneer dit van belang is voor de cliënt. Dit kan dan bijvoorbeeld plaatsvinden wanneer er problematiek is rondom de cliënt of over de financiën. Zo kunnen er duidelijke afspraken worden gemaakt en kan er worden gekeken naar de mogelijkheden voor een oplossing.

4.1.5 Gegevensuitwisseling

Voor de hulpverlener en de bewindvoerder gelden het beroepsgeheim. Binnen de HBU zijn er geen afspraken gemaakt over de gegevensuitwisseling met de bewindvoerders. Er wordt aan het begin van de behandeling een toestemmingsformulier ondertekend maar dit wordt meer gebruikt voor

medische gegevens. Binnen de HBU is het onduidelijk of de bewindvoering hieronder valt. Echter kan dit wel worden gebruikt voor de bewindvoering. Zonder toestemming van de cliënt mogen er geen gegevens worden uitgewisseld met de cliënt. Binnen de HBU wordt voornamelijk mondeling toestemming gevraagd aan de cliënt. Dit kan ook in het zorgplan worden gezet. Per cliënt is het verschillend welke informatie wordt uitgewisseld met de bewindvoerder. Deze informatie gaat voornamelijk over de financiën van de cliënt en niet inhoudelijk over de behandeling van de cliënt.

4.1.6 Einde behandelingsovereenkomst

De bewindvoering staat los van de behandeling aan de HBU dus wanneer het wenselijk is als het doorgaat bij het einde van de behandeling aan de HBU dan loopt dit gewoon door. Het lijkt het meest logisch dat wanneer de behandeling bij de HBU beëindigd word dit ook wordt doorgegeven aan de bewindvoerder. Ook hierover is binnen de HBU niets vastgelegd of afgesproken. Dit wordt ook vaak mondeling besproken met de cliënt.

36

4.1.7 Korte samenvatting deelvraag 3

Er zijn bepaalde voorwaarden waaraan moeten worden voldaan wil je in behandeling komen bij de HBU. De behandelingsovereenkomst wordt hier het zorgplan genoemd. Het zorgplan is een soort standaard met kaders. Dit kader is voor alle cliënten gelijk maar dit vul je wel per individu in. Het zorgplan is overkoepelend voor het deelplan. In het deelplan staan alle behandelprogramma’s voor de cliënt. Wanneer er een vinkje wordt gezet bij zorgplan 2 dat de doelen per behandeling zijn besproken gaat de overeenkomst in en begint de behandeling.

Op dit moment zijn er 25 cliënten binnen de HBU. Hiervan staan 12 cliënten onder beschermingsbewind. Het moment dat een cliënt onder beschermingsbewind wordt gesteld is wisselend binnen de HBU. Dit wordt vaak gedaan wanneer blijkt dat een cliënt zelf zijn financiën niet op orde kan houden of wanneer een cliënt dit zelf aangeeft. In de MATE wordt ook al aandacht besteed aan de financiën. Er wordt gekeken hoe het er met de financiële situatie voorstaat. Hier kan beschermingsbewind al naar voren komen.

Wanneer het van belang is voor de cliënt is er regelmatig contact met de bewindvoerders. Dit contact gaat dan telefonisch of via de mail. Het komt weleens voor binnen de HBU dat er gesprekken plaatsvinden waarbij de hulpverlener, de cliënt en de bewindvoerder aanwezig is. Deze gesprekken vinden ook plaats wanneer dit van belang is voor de cliënt. Binnen de HBU zijn er geen afspraken gemaakt over de gegevensuitwisseling met de bewindvoerders. Per cliënt is het verschillend welke informatie wordt uitgewisseld met de bewindvoerder. Ook over het einde van de

behandelingsovereenkomst is niets vastgelegd over het beschermingsbewind, dit wordt vaak mondeling besproken.

Binnen de verslavingsreclassering in Groningen kan budgetbeheer worden opgelegd bij de

veelplegers. Dit is vergelijkbaar met wat de HBU zal willen met het beschermingsbewind. Paragraaf 4.2 gaat over de werkwijze van de verslavingsreclassering in Groningen.