Deze voorbeeldenquête gaat met name in op de ervaren veiligheid door cliënten en op de vraag in hoeverre het beleid rond omgangsvormen, seksualiteit en seksueel misbruik bij hen bekend is. Voor de verwerking van de uitkomsten, zie hoofdstuk 3, stap 5 en verder.
De vragenlijst bevat vele vragen. Kies die vragen die in uw situatie van belang en relevant lijken. De vragenlijst verdient aanpassing wanneer het cliënten betreft die jonger zijn dan 12 jaar of cliënten met een verstandelijke beperking (aard van de vragen, taalniveau, ondersteuning met pictogrammen of foto’s). Schrijf het taalge-bruik toe naar de cliënten die u wilt bevragen. Ook kan het nodig zijn de vragen-lijst begeleid af te nemen, bij voorkeur door een onafhankelijke, niet direct bij de cliënt betrokken persoon.
Het is belangrijk dat de enquête goed wordt geïntroduceerd en het invullen niet teveel moeite kost. Het aankruisen van antwoorden, kost minder moeite dan open vragen. Voeg een antwoordenveloppe (met antwoordnummer of postzegel) bij. Stel een duidelijke en niet te lange deadline om te voorkomen dat de enquête op een stapel ‘ooit nog te doen’ belandt en wordt vergeten.
Voorbeeld introductiebrief
Beste / geachte . . .
Bijgaand treft u een enquête aan over omgangsvormen en veiligheid. Wij vinden het belangrijk dat cliënten zich veilig voelen en willen ervoor zorgen dat onge-wenst gedrag zoals pesten, discriminatie, agressie of seksuele intimidatie zo weinig mogelijk voorkomen. Daarom willen we graag weten of u zich veilig voelt en wanneer en waarom u zich misschien onveilig voelt. We willen ook graag van u weten of u bekend bent met het beleid rond omgangsvormen, seksualiteit en seksueel misbruik. We horen graag van u over welke zaken u tevreden bent en aan welke zaken we nog meer aandacht moeten besteden.
We hopen dat u de enquête in wilt vullen, zodat wij de veiligheid van cliënten kunnen vergroten en grensoverschrijdend gedrag tegen kunnen gaan.
De informatie die u geeft, wordt zonder uw naam erbij te vermelden, verwerkt.
Wat u persoonlijk heeft ingevuld is nergens terug te lezen. De informatie wordt gebruikt om een beeld te krijgen van de situatie nu en hoe die eventueel verbe-terd kan worden.
We hebben een antwoordenveloppe bijgevoegd.
Wilt u de enquête vóór . . . aan ons terugsturen.
Bij voorbaat hartelijk dank voor uw medewerking.
Met vriendelijke groet,
Ondertekening.
Algemene informatie
1. Bent u een man of vrouw, jongen of meisje?
p man/jongen p vrouw/meisje
2. Wat is uw leeftijd?
p tussen 12 en 18 p tussen 18 en 25 p tussen 25 en 35 p tussen 35 en 45 p tussen 45 en 55 p tussen 55 en 65 p ouder dan 65
A. Gevoel van veiligheid 7
1. Ik voel me veilig/onveilig veilig onveilig
++ + --
-a. In mijn eigen woonruimte
N N N N
b. In het gebouw/huis
N N N N
c. In de groep
N N N N
d. In de doucheruimte
N N N N
e. In de buurt (op het terrein)
N N N N
f. Op mijn werk (dagbesteding)
N N N N
g. Anders, n.l.
N N N N
7 Naar: Klassenthermometer, APS centrum voor school en veiligheid, oktober 2004 en Vragenlijst agressie, geweld en seksuele intimidatie, Arbodienst GG&GD, 1996.
2. Ik voel me veilig Ja Nee
++ + --
-a. Omdat ik een goed contact heb met mijn persoonlijk begeleider
N N N N
b. Omdat medewerkers respectvol met me omgaan
N N N N
c. Omdat medewerkers goed letten op mijn veiligheid
N N N N
d. Omdat medewerkers goed letten op mijn grenzen
N N N N
e. Omdat medewerkers goed luisteren naar mijn wensen
N N N N
f. Omdat medewerkers goed luisteren als ik ergens mee zit
N N N N
g. Omdat medewerkers mij steunen wanneer dat nodig is
N N N N
h. Omdat medewerkers ingrijpen als er vervelende dingen gebeuren
N N N N
i. Omdat er altijd toezicht aanwezig is
N N N N
j. Omdat medecliënten prettig met me omgaan
N N N N
k. Omdat medecliënten mijn grenzen respecteren
N N N N
l. Anders, n.l.
N N N N
3. Ik voel me veilig Ja Nee
++ + --
-a. Omdat er duidelijke omgangsregels zijn
N N N N
b. Omdat je over alles kunt praten als je dat wilt
N N N N
c. Omdat het duidelijk is dat je mag klagen en bij wie je dat kunt
N N N N
doen
d. Omdat je klacht altijd serieus wordt genomen en als het kan
N N N N
wordt verholpen
e. Omdat je je ideeën en kritiek naar voren kunt brengen en hier
N N N N
goed naar geluisterd wordt
f. Omdat je bij problemen/ruzies geholpen wordt dit op te lossen
N N N N
g. Omdat je mee kunt denken over wat er beter kan
N N N N
h. Omdat je ook goed wordt geholpen als je iets verkeerds hebt
N N N N
gedaan of gezegd
i. Anders, n.l.
N N N N
4. Ik voel me onveilig door Ja Nee
++ + --
-a. Medecliënten
N N N N
b. Persoonlijk begeleider
N N N N
c. Andere begeleiders
N N N N
d. Hulpverleners/behandelaars
N N N N
e. Andere mensen die hier werken
N N N N
f. Bezoekers
N N N N
g. Taxichauffeurs
N N N N
h. Collega’s op mijn werk/dagbesteding
N N N N
i. Leiding op mijn werk
N N N N
j. Onveilige plekken waar ik woon (gangen, doucheruimtes,
N N N N
toiletten, slechte verlichting, geïsoleerde plekken, e.d.)
k. Onveilige plekken waar ik werk (trappen, gangen, toiletten,
N N N N
slechte verlichting, geïsoleerde plekken, e.d.)
l. Onveilige plekken in de omgeving (straat, groenvoorziening,
N N N N
parkeerterrein, slechte verlichting, e.d).
m. Anders, n.l.
N N N N
5. Ik voel me onveilig omdat ik het volgende meemaak(te)
de laatste 24 maanden ooit 1-2x 3-5x >5x a. Uitsluiting (als ik niet precies doe wat de ander wil)
N N N N
b. Schelden, pesten/treiteren
N N N N
c. Discriminatie (geslacht; cultuur/huidskleur;
N N N N
seksuele voorkeur)
d. Dreigen met geweld
N N N N
e. Agressie/geweld (slaan/schoppen, bijten)
N N N N
f. Chantage
N N N N
g. Onthouden van hulp bij vervelende situaties
N N N N
(als ik iets niet kan, weet, begrijp/of als ik iets verkeerd heb gedaan of gezegd)
h. Seksueel getinte opmerkingen (‘grapjes’, vragen
N N N N
naar seksleven, opmerkingen over uiterlijk)
i. Seksueel getint/opdringerig gedrag
N N N N
(met de ogen uitkleden; nèt te dichtbij komen;
klem zetten; dwingen tot kijken naar seksuele handelingen; ongevraagd confronteren met pornografische afbeeldingen)
j. Aanranding/handtastelijkheden
N N N N
(ongewenst knuffelen, zoenen, aanraken, betasten, beetpakken)
k. Verkrachting
N N N N
(vaginale, orale of anale penetratie met penis, vingers, tong of voorwerpen)
l. Hulpverlener die seksueel contact met mij wil.
N N N N
m. Hulpverlener die seksueel contact met anderen heeft
N N N N
n. Iets anders, n.l.
N N N N
B. Beleid/afspraken
6. Wilt u de volgende vragen antwoorden met ja of nee? Ja Nee Weet niet a. Weet u wat het beleid is/afspraken zijn rond de omgang met
N N N
elkaar?
b. Weet u wat het beleid is/afspraken zijn rond seksualiteit?
N N N
c. Wordt u voldoende begeleid op het gebied van intimiteit en
N N N
seksualiteit?
d. Heeft u naar uw gevoel voldoende mogelijkheden om uw
N N N
seksualiteitsbeleving vorm te geven?
e. Zijn er gedragregels voor cliënten?
N N N
f. Zijn er gedragregels voor medewerkers?
N N N
g. Worden gedragregels gehandhaafd (wordt er goed opgetreden
N N N
bij grensoverschrijdend gedrag)?
h. Vertonen medewerkers (begeleiders, hoofden, managers) goed
N N N
voorbeeldgedrag?
i. Weet u wie de vertrouwenspersoon voor cliënten is?
N N N
j. Zou u naar de vertrouwenspersoon toegaan als je te maken
N N N
krijgt met ongewenst gedrag/seksueel misbruik?
k. Zou u naar de vertrouwenspersoon gaan als u zelf iets verkeerds
N N N
heeft gedaan of gezegd?
l. Als u ooit bij de vertrouwenspersoon bent geweest in verband
N N N
met ongewenst gedrag/seksueel misbruik: bent u toen goed geholpen?
m. Weet u bij wie je ongewenst gedrag/seksueel misbruik kunt
N N N
melden?
n. Bent u bekend met de klachtenprocedure ongewenst gedrag/
N N N
seksueel misbruik?
C. Behoeften
7. Kunt u aangeven of u behoefte hebt aan onderstaande zaken?
Ja Nee Weet niet a. Meer voorlichting over gewenste en ongewenste
N N N
omgangsvormen?
b. Meer voorlichting en begeleiding op het gebied van intimiteit,
N N N
seksualiteit en relatievorming?
c. Meer informatie over de vertrouwenspersoon?
N N N
d. Meer aandacht voor mijn weerbaarheid (bijvoorbeeld een
N N N
weerbaarheidstraining)?
e. Iets anders, n.l.
N N N
D. Wat onderneemt u zelf?
Kunt u zeggen wat u zelf doet om uzelf veiliger te voelen (bijvoorbeeld: ik vermijd bepaalde plekken;
ik neem mijn mobieltje altijd mee; ik heb gezorgd dat mijn kamer op slot kan; ik heb deelgenomen aan een weerbaarheidstraining; etc.).
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
E. Overige opmerkingen/tips
Heeft u nog verdere opmerkingen of tips als het gaat om veilig of onveilig voelen?
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
Dank voor uw medewerking!
Wanneer u naar aanleiding van deze enquête vertrouwelijk met iemand wilt praten,
kunt u contact opnemen met: ____________________________________________________