4. Onderzoeksresultaten
4.2 Analyse van de resultaten
4.2.3 Veranderingen in het hulpaanbod van Stichting Het Venster
Welke veranderingen in het hulpaanbod zijn nodig om belemmeringen in het hulpaanbod op te heffen, zodat deze groep burgers hulp gaat vragen?
Om deze deelvraag te beantwoorden zijn twee focusgroepen (a en b) gehouden met vrijwilligers, een groepsinterview (c) met vrijwilligers en interviews (d) met medewerkers van Stichting Sol Netwerk te Rotterdam.
a. Resultaten focusgroep 1 met vrijwilligers
De deelnemers hebben zich via de enquête voor vrijwilligers aangeboden om mee te werken aan het onderzoek. Ik heb hen persoonlijke uitgenodigd om deel te nemen aan een focusgroep.
54
Aan deze focusgroep hebben vijf vrijwilligers deelgenomen. Zij hebben de enquête gekregen via de vrijwilligersorganisatie, waar zij aan verbonden zijn. In deze groep zijn van de volgende organisaties vrijwilligers aanwezig: Stichting Voedselhulp, Hervormde kerk Nunspeet, Stichting de Oranjehof Elspeet, Protestantse gemeente Nunspeet en de vrijzinnige gemeente Nunspeet. Het gesprek is opgenomen en later getranscribeerd. In bijlage 11 zijn de resultaten te vinden.
Op de vraag wat nodig is om belemmeringen te verminderen, zodat burgers hulp gaan vragen, is in de focusgroep uitgebreid van gedachten gewisseld. Het thema sprak de deelnemers aan en dat maakt dat zij geïnteresseerd ideeën en gedachten hebben geopperd. Juist deze input is van waarde voor dit onderzoek.
De geopperde ideeën gaan over signaleren, investeren in relatie, informeren en samenwerken en worden zichtbaar in de volgende resultaten:
Signaleren
- Signaleren door vrijwilligers of thuishulp is erg belangrijk. Zij horen en zien veelvuldig hoe het met mensen gaat. Deze reactie richt zich op het inzetten van ogen en oren in de leefwereld van de burger.
- Signalen moeten ergens opgevangen worden. De vrijwilligers of thuishulpen moeten het vertrouwen hebben dat hun signalen serieus genomen worden.
Investeren in relaties
- Het investeren in de relatie is noodzakelijk om vertrouwen te winnen. Hierdoor gaan mensen hulp vragen. Regelmatig bij mensen langs gaan en jezelf laten zien geeft de mogelijkheid om een vertrouwensrelatie op te bouwen.
Informeren
- Informatievoorziening zal continu onderhouden moeten worden. Voor burgers is het helpend als zij regelmatig actuele informatie ontvangen, waar zij hulp kunnen vragen.
Samenwerken
- Inzetten op lokale netwerken van kerk en buurt in gemeente Nunspeet. Deze netwerken zijn krachtig. De afstemming tussen instanties is belangrijk. Het bundelen van krachten rondom dezelfde doelen kan helpen om hulpmissers te vinden.
55
- Naast de geopperde ideeën is in het volgende resultaat een krachtig element van Stichting Het Venster genoemd: laagdrempeligheid versterken.
- Stichting Het Venster wordt gezien als een organisatie, die laagdrempelig en gastvrij is. Dit is belangrijk om burgers te bereiken. Deze informatie kwam ook naar voren bij het
beantwoorden van de tweede deelvraag.
Het resultaat van focusgroep 1 geeft de volgende informatie:
- Signalen, die door de vrijwilligers en thuishulpen worden opgevangen zijn zeer waardevol, waardoor hulpmissers gevonden kunnen worden. Vrijwilligers en thuishulpen hebben vertrouwen nodig dat de signalen serieus genomen worden. Een aanspreekpunt, waar de signalen opgepakt worden, kan daarin voorzien.
- Het investeren in relaties met de burgers door professionals, vrijwilligers en huishoudhulpen is essentieel om vertrouwen te winnen. Vanuit vertrouwen gaan burgers eerder hulp vragen. - Informatie verstrekken blijft constant nodig. Als burgers niet bekend zijn met de
mogelijkheden, vragen zij ook geen hulp.
- Binnen de gemeente Nunspeet zijn diverse organisaties actief voor het welzijn van de burgers. Als er meer samenwerking en afstemming plaats vindt tussen deze organisaties, kan er meer bereikt worden voor de hulpmisser.
b. Resultaten focusgroep 2 met vrijwilligers
Ook deze deelnemers hebben zich via de enquête aangeboden en zijn persoonlijk uitgenodigd. Voor deze focusgroep is geen input gebruikt van de andere focusgroep. De resultaten van deze focusgroep hebben dan ook dezelfde waarde als van focusgroep 1.
Aan deze focusgroep hebben drie vrijwilligers deel genomen. Zij zijn verbonden met de volgende organisaties: Hervormde kerk Nunspeet, Stichting de Voedselbank en Stichting Het Venster. Het gesprek is opgenomen en later getranscribeerd. De resultaten staan in bijlage 12.
Op de vraag wat nodig is om belemmeringen te verminderen, zodat burgers hulp gaan vragen, komen de volgende reacties uit deze focusgroep:
- Het investeren in de relatie wordt veelvuldig genoemd. Dit kan helpen om drempels te verlagen bij het vragen van hulp.
56
- Een aanspreekpunt voor vrijwilligers om signalen te melden is belangrijk, neem signalen serieus.
- Zet in op informatie, er is veel onbekendheid met mogelijkheden.
Het resultaat van focusgroep 2 geeft de volgende informatie:
De resultaten van focusgroep 2 sluiten aan bij de resultaten uit focusgroep 1. Het resultaat van deze focusgroep levert vergelijkbare informatie op en kan daarmee als bevestiging worden gezien van de resultaten van focusgroep 1.
c. Groepsinterview met vrijwilligers
Ook deze vrijwilligers hebben zich via de enquête aangeboden om hun medewerking te verlenen en zijn ook persoonlijk uitgenodigd. Deze vrijwilligers zijn verbonden aan Stichting De Oranjehof te Elspeet en Stichting Het Venster. Het gesprek is opgenomen en getranscribeerd. In bijlage 13.
Interessant voor het onderzoek zijn de reacties uit dit interview, die inzicht geven wat helpend kan zijn om belemmeringen weg te nemen. In de reacties vallen drie aspecten op: versterken gemeenschapszin, signaleren en profileren. Dit is zichtbaar in de volgende resultaten:
Versterken gemeenschapszin
- Zet in op het versterken van gemeenschapszin. In de gemeente Nunspeet liggen hier kansen. Buren kunnen nog veel betekenen voor elkaar. Deze reactie geeft aan dat er binnen de gemeente Nunspeet mogelijkheden liggen om hulp vanuit het eigen netwerk in te zetten. Burgers willen naar elkaar omzien, maar weten niet altijd waar hulp nodig is.
Signaleren
- Benut de ogen en oren van vrijwilligers optimaal. Zij staan dichtbij mensen en voelen en horen hoe het met hen gaat. Een aanspreekpunt voor vrijwilligers om signalen door te geven is belangrijk. In dit resultaat wordt , net als bij de vorige deelvraag, duidelijk dat de rol van vrijwilligers meer ingezet kan worden om hupmissers te vinden en hen te helpen waar het
57
mogelijk is. Vertrouwen in het zorgvuldig omgaan met signalen wordt eveneens genoemd als belangrijk aspect daarbij.
Profileren
- Laat je als welzijnsorganisatie regelmatig zien in de buurt. In dit resultaat is te lezen dat het van de organisaties vraagt dat zij naar buiten treden richting de leefwereld van de burger en hen te informeren over wat zij te bieden hebben. Dit biedt meer kans op het vinden en bereiken van hulpmissers.
Het volgende resultaat geeft een ander aspect wat belangrijk is bij het signaleren. Het gaat om deze reactie:
Let op privacy! Deze reactie geeft aan dat het opbouwen van een relatie, waarin vertrouwen belangrijk is, onder druk komt te staan als er onzorgvuldig met privacy wordt omgegaan.
Het resultaat van groepsinterview vrijwilligers geeft de volgende informatie:
Uit dit groepsinterview wordt duidelijk dat het signaleren van hulpmissers door vrijwilligers waardevol is. Het helpt om hen in beeld te brengen en het kan ook helpen de hulpmisser op weg te helpen om zelf hulp te vragen. De geïnterviewde vrijwilligers merken op dat er in de gemeente Nunspeet een sterke gemeenschapszin is, welke meer benut kan worden om hulpmissers te bereiken. Informatie verstrekken en duidelijk profileren in de leefwereld van de burger is eveneens van grote waarde.
d. Resultaten interviews medewerkers Sol Netwerk Rotterdam
Tijdens twee bezoeken aan Sol Netwerk te Rotterdam heb ik een interview gehouden met de adjunct- directeur en de coördinator van ‘Het Geheugenpaleis’ . Van het gesprek met de adjunct-directeur heb ik aantekeningen gemaakt en van het gesprek met de coördinator is een opname gemaakt. Van beide bezoeken is een verslag geschreven, dat te vinden is in bijlage 14.
58
Sol Netwerk heeft goede ervaringen met het vorig jaar gestarte ‘Geheugenpaleis’. Dit is een ontmoetingscentrum, waar dementerende ouderen elkaar kunnen ontmoeten. Het ‘Geheugenpaleis’ blijkt in een behoefte te voorzien en Sol Netwerk heeft de ervaring dat er burgers komen, die niet eerder in beeld waren bij de stichting. Zij vermoeden dat binnen deze groep er hulpmissers zouden kunnen zijn.
Voor dit onderzoek is het interessant te weten wat voor Sol Netwerk helpend is geweest om deze burgers te bereiken. In de reacties van beide geïnterviewden vallen drie krachtige elementen op, aanwezig zijn in de buurt, samenwerken en investeren in de relatie . Dit blijkt uit de volgende resultaten:
Aanwezig zijn in de buurt
- Het door professionals aanwezig zijn in de buurt, in de leefwereld van de mensen, op plaatsen waar burgers bij elkaar komen, is dé kracht om kwetsbare burgers te vinden. Dichtbij burgers zijn, is waar het om gaat!!
Samenwerken
- Samen met burgers op zoek gaan naar wat werkt. - Werk met het netwerk van de burgers.
- Het samenwerken in de professionele netwerken is noodzakelijk.
Samenwerken is een belangrijk aspect. Door met elkaar de krachten te bundelen kan meer bereikt worden.
Investeer in relaties
- Een lange adem hebben om te blijven investeren in relaties. Ga er regelmatig op uit! Laat van je horen, laat jezelf zien! Dit resultaat legt het accent op het bouwen aan relaties om
vertrouwen te winnen. Dit vraagt een investering van de professional.
Twee uitspraken worden met nadruk genoemd om de kern aan te geven waar volgens beiden de kracht van het bereiken van burgers ligt:
- Er is maar 1 regel en dat is de regel dat er niets is dat niet kan!’ - ‘Het is een kwestie van keuzes durven maken!’
59
Deze reacties geven aan dat het belangrijk is dat de professional zelf de regie kan pakken als men een doel wil bereiken. Een kwestie van keuzes durven maken geeft aan dat er soms moed nodig is om dit te doen.
Het resultaat van de twee interviews met medewerkers van Stichting Sol Netwerk geeft de volgende informatie:
Als professionals burgers willen bereiken om hen hulp te bieden als dat nodig is, dan is het aan de professionals om een keuze te maken zelf de regie te nemen om stappen te zetten. Het actief naar de burgers toe gaan, het gericht zijn op samenwerken met andere instanties en met (netwerken) van burgers en de investering in het opbouwen van relaties met de burger, waarin vertrouwen kan groeien, zijn helpende aspecten.
Resultaat van alle ingezette onderzoeksmethoden om deelvraag 3 te beantwoorden
De ingezette onderzoeksmethoden leveren de volgende resultaten op om daarmee deelvraag 3 te kunnen beantwoorden:
resultaat versus onderzoeksmethode
focusgroep 1 focusgroep 2 groepsinterview Sol Netwerk
signaleren x x x investeer in relatie x x x informatie verstrekken / profileren x x x samenwerken x x versterk gemeenschapszin x aanwezig in de buurt x
60
Samengevat luidt het antwoord op deelvraag 3:
Welke veranderingen in het hulpaanbod zijn nodig om belemmeringen in het hulpaanbod op te heffen, zodat deze groep burgers hulp gaat vragen?
Alle ingezette onderzoeksmethoden geven resultaten, die overeenkomsten vertonen. Om het hulpaanbod te veranderen, zodat burgers hulp gaan vragen is het waardevol om te investeren in het signaleren. Naast het signaleren door professionals kan het signaleren uitgebreid worden richting vrijwilligers en thuishulpen. Belangrijk daarbij is dat signalen bij een aanspreekpunt gemeld kunnen worden en dat er serieus mee omgegaan wordt. Dit geeft vertrouwen aan vrijwilligers dat naar hun signalen geluisterd wordt.
Ook belangrijk is om het vertrouwen van de burgers te winnen. Het investeren in de relaties tussen professional en burger is aan te bevelen. Daarbij is helpend om naar de burger toe te gaan.
Samenwerken tussen professionals onderling en samenwerken met de burgers en hun netwerk geeft versterking van krachten. Het versterken van de gemeenschapszin is aan te bevelen om hulpmissers te bereiken, waarbij hulpverlenende instanties een rol kunnen spelen.
Ook het regelmatig verstrekken van informatie en het profileren van de organisatie is noodzakelijk om burgers op de hoogte te houden van de mogelijkheden die er zijn.
4.2.4 Verander mogelijkheden voor hulpaanbod