19.GELD, BANK EN BEURS
SPECIFICATIES Afgaanse wènd(sj)
24. HUIS EN INBOEDEL 1. badkamer
24.15. vensters en voorhang(sel)
MAASEIKERS EQUIVALENT(EN) IN EEN
VREEMDE TAAL
EN DEELS ETYMOLOGIE AN-VERTALING
blaffëtuu(ë)r, de [Lat. blaffardus (van bleke kleur);
Fr. (Waals) plafture;
Eng. blind, window shutter;
Hd. Laden]
blind;
vensterluik
blènj vinstër, de [Eng. blank window;
Hd. die Blènde, das blinde Fenster] blind raam blènj, de [Mnl. blinden (blind maken);
Eng. blind, window shutter;
Hd. Laden]
blind;
vensterluik boeëvëleech, ’t [Eng. top light, overhead light;
Hd. Oberlicht] bovenlicht
daakvinstër, de [Eng. dormer window;
Hd. Dachgaube, Dachgaupe] dakvenster döbbël glaas, ’t [Eng. double glazing;
Hd. Doppelverglasung] dubbele beglazing gëkleurd glaas, ’t [Eng. coloured glass, stained glass;
Hd. das gefärbte Glas, das bunte Glas] gekleurd glas geslieëpe glaas, ’t [Eng. cut glass; Hd. das geschliffene
Glas] geslepen glas
gëwaopënd glaas, ’t [Eng. armoured glass, wire glass;
Hd. Drahtglas] gewapend glas
glaas in loe(ë)d, ’t [Eng. leaded window;
Hd. Bleiverglasung] glas in lood
glaasbruuëk, de;
këpotte rówt, de [Eng. broken pane;
Hd. Glasbruch] glasbreuk;
gebroken glas
glaasfoolie, de [Hd. Glasfolie] glasfolie
glaashamër, de [Hd. Glashammer] glashamer
glaasmieëkër, de [Eng. glazier; Hd. Glaser] glazenmaker glaassjie(ë)r, de [Eng. glass cutter; Hd. Glasschere] glasschaar glaassni-ĵjër, de [Eng. glass cutter; Hd. Glasschneider] glassnijder glaassplintër, de [Eng. fragment of glass, piece of
broken glass; Hd. Glassplitter] glassplinter;
glasscherf glazëneer, de [Eng. stained-glass artist;
Hd. Glasmaler] glazenier;
glasschilder glazëwassër, de [Eng. window-cleaner;
Hd. Fensterputzer] glazenwasser
hóws mèt väöl glaas, ’t [Hd. Glaskasten] gebouw met veel kéldervinstër, de [Eng. cellar window, basement glas
window;
Hd. Kellerfenster]
kelderraam
klapvinstër, de [Eng. casement window;
Hd. Flügelfenster] openslaand raam;
vleugelraam koeëgëlvri-j glaas, ’t [Eng. bulletproof glass;
Hd. das kugelsichere Glas] kogelvrij glas lattej, de;
lëtej, de [me. Lat. lintellum; Fr. linteau;
Eng. window-sill; Hd. Fensterbank] vensterbank;
onderdorpel mat glaas, ’t [Eng. mat window-glass;
Hd. Mattglas] mat vensterglas
mèlkglaas, ’t [Eng. milk glass, milchglass;
Hd. Milchglas] melkglas;
melkwit glas nów glaas zètte (ww.) [Eng. to replace a window-pane;
Hd. die Fenster neu verglasen] de ramen van nieuw glas voorzien ónbrieëkbaar glaas, ’t [Eng. unbreakable glass; Hd. das
unzerbrechliche Glas, das splitterfreie Glas]
onbreekbaar glas;
splintervrij glas raam, de [Eng. frame, (deur) doorframe;
Hd. Rahmen] raam (lijstwerk)
rollujk, de [Eng. roll-down shutter;
Hd. Rollladen] rolluik
rón vinstër, de [Eng. round window, circular window;
Hd. Rundfenster] rond venster;
rond raam roukglaas, ’t [Eng. smoked glass; Hd. Rauchglas] rookglas rówt, de;
rujtsje, ’t [Eng. window; Hd. Glasscheibe (glazen plaat), die Fenster (venster, raam)]
venster; raam;
glazen plaat rówte wasse, de (ww.) [Eng. to wash (to clean) windows;
Hd. die Fenster putzen] de ramen wassen sjujfraam, ’t [Eng. (heen en weer) sliding window;
Hd. Schiebefenster] schuifraam
stokvörf, de [Eng. putty;
Hd. Glaserkitt, Fensterkitt] stopverf (voor het aanstoppen van glasruiten) térmoopaan, d’n [Eng. double-glazing; Hd.
Thermopane] thermopane
vërlöchtingsruuëstër, de [Eng. (in muur) register;
Hd. Fensterlüftung, Lüftungsgitter, Fenstergitter]
verluchtingsrooster
vinstër aan de straot, de [Hd. Fenster zur Straße (hin)] venster dat op de straat uitziet vinstër mèt tralies, de [Eng. barred window, grilled window;
Hd. Gitterfenster] getralied venster;
tralievenster vinstër op ’t zujje, de [Hd. Südfenster] raam op het zuiden
(aan de zuidkant) vinstër tot oppe grónd,
de [Hd. das französische Fenster] venster tot op de
grond vinstër, de [Lat. fenestra; Mnl. venstere;
Eng. window; Hd. Fenster] raam met glasruit;
glasruit alleen, raam zonder glasruit vinstërglaas, ’t [Eng. window glass;
Hd. Fensterscheibe, Fensterglas] glas van een venster;
vensterglas vleegëraam, ’t [Eng. screen; Hd. Fliegenfenster] vensterhor vollè, de [Fr. volet mécanique (luik, rolluik);
Eng. roll-down shutter;
Hd. Laden, Rollladen]
luik; rolluik;
vensterluik
Uitdrukking
glaas Hae kan gei laeg en gei vol glaas zeen.
Hij is een drankliefhebber.
stokvörf Dae haef stokvörf in ze gëzich.
Hij heeft een pokerface. Hij kijkt altijd stuurs.
vinstër De zón sji-jnt ouch doe(ë)r klein vinstërkës.
Ook arme mensen hebben wel eens geluk.
vinstër ’t Is mer e rujtsjën ówt e vinstërke.
Zijn dood is geen (al te) groot verlies.
24.16. verwarming
MAASEIKERS EQUIVALENT(EN) IN EEN
VREEMDE TAAL
EN DEELS ETYMOLOGIE AN-VERTALING
aafslówtër, d’n [Eng. (m.b.t. gas, water, etc.) shut-off, cut-off, turn-off;
Hd. Absperrventil, Abschluss]
afsluiter
assëlaaj, de [Eng. ashpan; Hd. Aschenkasten] aslade awddènk, ’t [Eng. glowing embers, cinder;
Hd. Zinder] sintel
baerëklaw, de de pootjes doen denken aan de klauwen van een beer;
[Eng. smother, thick smoke;
Hd. Bärenklau (berenklauw)]
berenklauw (gew.);
soort kacheltje
bëdeeningspannie(ë)l,
't [Eng. operating panel;
Hd. Schaltbrett] bedieningspaneel
blaok, de [D. (reg., vakt.) Schmauch;
Hd. Qualm, der Rauch] rook;
boilër, de [Eng. water heater, boiler; Hd. Boiler] boilerwalm brannër, de [Eng. oil-burner; Hd. Ölbrenner] oliebrander brikkèt, de [Eng. briquette; Hd. Brikett] briket
dèksël, d’n [Eng. lid, cap; Hd. Deckel] deksel
dujvëlke, ’t brandde als een hel en dus op een
duivelse manier klein potkacheltje;
duiveltje (gew.) eijërbrikkèt, de [Eng. ovoids; Hd. Eierbrikett] eierkolen; eierbriket eijërkoeële, de [Eng. ovoids; Hd. Eierkohlen] eierkolen
eikës, de [Eng. ovoids; Hd. Eierkohlen (mv.)] eierkolen ékspanzievaat, ’t [Eng. expansion tank;
Hd. Ausdehnungsgefäß] expansievat
èllëntriks veurke, ’t [Eng. electric fire; Hd. der elektrische
Ofen] elektrische kachel
gaasmaetër, de [Eng. gasmeter, Hd. Gaszähler] gasmeter geizër, de [Eng. (Am.) water heater;
Eng. (B.) geyser;
Hd. Durchlauferhitzer]
waterverwarmings-toestel
houtskoe(ë)l, d’n [Eng. charcaol; Hd. Holzkohle] houtskool houtstaof, de [Eng. wood-burning stove;
Hd. Holzofen] houtkachel
houtstapël, d’n [Eng. woodpile, stack of wood;
Hd. Holzstapel] houtstapel
houtvuurraod, d’n [Eng. woodstock; Hd. Holzvorrat] houtvoorraad iezollasie, de [Eng. (m.b.t. kou) insulation;
Hd. Isoliermaterial] isolatie
kaol, de; koeële, de;
käölke, ’t [Eng. (pit) coal;
Hd. Kohle] steenkool
kie(ë)tël (van de
sjoffaasj), de [Eng. central heating boiler;
Hd. Heizungskessel] centrale
verwarmingsketel ki-jkglaas, ’t [Eng. sight-glass; Hd. Sichtfenster] kijkglas
klep van de vërlöchting,
de [Eng. ventilation valve;
Hd. Lüftungsklappe] ventilatieklep
koeële stoeëke (ww.) [Eng. to burn coal;
Hd. mit Kohlen heizen] met kolen
verwarmen koeëlëbak, de [Eng. coal scuttle; Hd. Kohlenkasten] kolenbak koeëlëgrujs, ’t en de [Eng. coal dust, slack;
Hd. Kohlengrus] kolengruis
koeëlëkélder, de [Eng. coal bunker; Hd. Kohlenkeller] kolenbergplaats koeëlëmarsjang, de [Eng. coal merchant; Hd.
Kohlenhändler] kolenhandelaar
koeëlëndamp, de [Eng. carbon monoxide;
Hd. Kohlenmonoxid] kolendamp
koeëlënummër, de [Eng. coal-box, coal scuttle;
Hd. Kohleneimer] kolenemmer;
kolenkit koeëlësjöp, de [Eng. coal-shovel;
Hd. Kohlenschaufel, Kohlenschippe] kolenschop koeëlëstaof, de [Eng. coal(-fired) stove; Hd.
Kohlenofen] kolenkachel
koeëlëstoeëf, de [Eng. coal dust; Hd. Kohlenstaub] steenkoolstof koeëlëzak, de [Eng. coal-sack; Hd. Kohlensack] kolenzak kuuëtëri-jzër, ’t [Eng. poker; Hd. Schüreisen,
Feuerhaken] pook
kwizzënjaer, de [Fr. cuisinière; Eng. stove;
Hd. Küchenherd] keukenfornuis
Luuëvëse staof, de [Eng. range;
D. (B.) der Löwener Ofen, Plattebuisherd]
plattebuiskachel
magër koeële, de [Eng. soft coal, anthracite;
Hd. Magerkohle] magere kolen
man van de mazzoet, de [Eng. oilman;
Hd. Ölhändler] olieboer;
olieman man van de sjoffaasj;
sjoffaasjman, de [Eng. heating installer, heating
engineer; Hd. Heizungsmonteur] verwarmings-installateur mazzoet, de [Eng. fuel oil, oil fuel; (lichte olie)
heating oil, Hd. Heizöl] stookolie oeëliestaof, de [Eng. oil stove, oil heater; Hd. Ölofen] oliekachel oeëliestoeëk, d’n [Eng. central heating; Hd. Ölheizung] oliestook oeëlietón, de [Eng. oil (storage) tank;
Hd. Öltank] olietank;
oliereservoir óntlöchte (ww.) [Eng. (m.b.t. radiatoren) to bleed the
radiators; Hd. entlüften] ontluchten pëtrolveurke, ’t [Eng. paraffin stove, oil heater;
Hd. Petroleumofen] petroleumkachel
raddie(j)ëtäör, de [Eng. radiator; Hd. Radiator] radiator
raochëli-jzër, ’t [Eng. poker;
Hd. Schüreisen, Feuerhaken] pook
rootfiltër, de [Hd. Rußfilter] roetfilter
s(j)lam, de [Eng. slack;
Hd. Schlamm, Kohlenschlamm] kolenslik sjoffaasj, de [Eng. central heating;
Hd. Zentralheizung] centrale verwarming
sjoffaasjkieëtël, de [Eng. central heating boiler;
Hd. Heizkessel verwarmingsketel
sjouw, de [Eng. chimney; Hd. Schornstein] schoorsteen staof, de [Eng. stove; Hd. Ofen, Heizofen] kachel staofi-jzër, ’t [Eng. poker;
Hd. Schüreisen, Feuerhaken] (bij kachel) pook stäöfke, ’t [Eng. small heater;
D. (Nd.) Stövchen (voetverwarmer) ] kacheltje staofpi-jp, de [Eng. stovepipe; Hd. Ofenrohr] kachelpijp
stoeëke (ww.) [Eng. to warm, to heat; Hd. heizen] stoken; verwarmen stoeëke mèt (op) oeëlie,
’t [Eng. central heating;
Hd. Ölheizung] oliestook
stoeëkinstallasie, de [Eng. burner, furnace;
Hd. Heizungsanlage] stookinrichting
stoeëkköste, de [Eng. heating costs;
Hd. Heizkosten] stookkosten;
verwarmingskosten térmemaetër, d’n [Eng. thermometer; Hd. Thermometer] thermometer térmostaat, d’n [Eng. room thermostat;
Hd. Thermostat] kamerthermostaat;
thermostaat véntielasie, de [Eng. ventilation;
Hd. Ventilation] ventilatie;
luchtverversing véntielattäör, de [Eng. fan, (aanjager) blower;
Hd. Ventilator] ventilator
vërlöchting, de [Eng. ventilation;
D. (B.) Lüftung] verluchting (gew.);
luchtverversing;
ventilatie verwérming, de [Eng. heating;
Hd. Heizung] verwarming (van een
gebouw) vètte koeële, de [Eng. bituminous coal; Hd. Fettkohl] vette kolen völoeëpëning, de [Eng. mouth; Hd. Einfüllöffnung] vulopening vunkëlhout, ’t [Eng. kinding-wood; Hd. Anmachholz] aanmaakhout zónnë-innërzjie, de [Eng. solar energy;
Hd. Sonnenenergie] zonne-energie
zónnëpannieël, ’t [Eng. solar panel; Hd.
Solarzellenplatte] zonnepaneel
zunsjël, de [Mnl. zintel; Eng. cinder,
Hd. Zinder] (m.b.t.
aaneengekoekte assen) sintel; sinder Uitdrukkingen
dujvël ‘De däög in ’t midde’, zag d’n dujvël en hae kroeëp tösse twie(ë) bëgi-jne.
Mensen weten zich soms mooier voor te doen dan ze zijn.
dujvël ’t Is of wènt d’n dujvël d’rmèt gëmeujd is.
De ene tegenvaller volgt op de andere.
dujvël D’n dujvël sjit alti-jd op de groeëtstën houp.
Rijke mensen worden steeds rijker.
dujvël D’n eine mins is d’n angëre z’nën dujvël.
Mensen zijn vaak niet aardig voor mekaar.
dujvël Hae haef d’n dujvël in ’t li-jf.
Hij is een dwarshoofd. Hij is een koppig mens.
dujvël Hae is d’n dujvël óngër de reek ówtgëkroeëpe.
Hij is bijzonder geslepen.
dujvël Hae zit op z’n sénte wi-j d’n dujvël op ’n zie(ë)l.
Hij is ontzettend gierig.
rouk Dao geit niks bówtën es de rouk ówt de sjouw.
Ze zijn erg zuinig.
sjouw Van niks bli-jf de sjouw neet rouke.
Van nietsdoen kun je geen menswaardig leven leiden.
staof Te väöl veur in de staof duit ze branne.
Te veel schaadt altijd. (Brandt een kachel te hevig, dan kan het roet ontbranden)