Hoofdstuk 8 Conclusie en aanbevelingen
A. van Dijk, Strafrechtelijke aansprakelijkheid heroverwogen Over opzet, schuld,
strafuitsluitingsgronden en straf, Apeldoorn/Antwerpen: Maklu-uitgevers 2008.
66 W.H.B. Dreissen, Bewijsmotivering in strafzaken, Boom Juridisch 2007.
Doorenbos 2014
D. Doorenbos, Slecht leiding geven, in: S. Franken & T. Kelder, Sporen in het strafrecht.
Liber amoricum Jan Sjöcrona, Deventer: Wolters Kluwer 2014.
Felix, Het Financieele Dagblad 11 april 2019
T. Felix, ‘OM moet terughoudender worden rond mogelijke fraudezaken’, Het Financieele
Dagblad 11 april 2019.
Fletcher 1998
G.P. Fletcher, Basic Concepts of Criminal Law, OUP 1998, Chapter 7 ‘Intention versus Negligence’, p. 111-129.
Hartmann & Kroes, TVS&O 2016, p. 153-159
A.R. Hartmann & I. Kroes, ‘Opzet in economische strafzaken in perspectief: een aanzet tot nadere meningsvorming’, TVS&O 2016/4, p. 153-159.
Hendriks 2013
L.E.M. Hendriks, Kleurloos opzet in het economisch strafrecht: geen kleurloos leerstuk, in:
Roosachtig strafrecht (De Roos-bundel), Deventer: 2013, p. 281-297.
Hoeks & Leliveld, Strafblad 2018/1, p. 1-6
L.M.A.M. Hoeks & J.T.C. Leliveld, ‘Geen overzichtsarrest voor functioneel daderschap’,
Strafblad 2018/1, p. 1-6.
Hofstee, in: Noyon/Langemeijer/Remmelink Strafrecht 2017
J.W. Fokkens, E.J. Hofstee & A.J.M. Machielse (red.), Wetboek van Strafrecht - Noyon,
Langemeijer, Remmelink, Deventer: Wolters Kluwer 2017.
Hornman, Strafblad 2018, p. 1-11.
M.J. Horman, ‘De bank als facilitator’, Strafblad 2018/3, p. 1-11.
67 M.J. Hornman, Feitelijk leidinggeven. Hoe een weinig vernieuwend arrest toch veel nieuws kan brengen; een kritische beschouwing’, TBS&H 2016/3, p. 128-139.
Horman 2016
M.J. Hornman, De strafrechtelijke aansprakelijkheid van leidinggevenden van
ondernemingen. Een beschouwing vanuit multidimensionaal perspectief, Boom Juridische
Uitgevers 2016.
Hullu, de, 2018
J. de Hullu, Materieel strafrecht. Over algemene leerstukken van strafrechtelijke
aansprakelijkheid naar Nederlands recht, Deventer: Kluwer 2018, p. 220-254, 287-294.
Jong, de, e.a., DD 2007, p. 1-18
F. de Jong e.a., ‘Objectiverende tendensen binnen het voorwaardelijk opzet’, DD 2007/76, p. 1-18.
Jong, de, DD 2019, p. 1-15
F. de Jong, ‘Opzet en causaliteit, of: het ‘algemeen-menselijke’ karakter van het strafrechtelijke opzetbegrip’, DD 2019/11, p. 1-15.
Jong, de, & Sikkema 2011
F. de Jong & E. Sikkema, ‘Subjectieve bestanddelen’, in: F.G.H. Kristen et al. (red.), Bijzonder strafrecht, Den Haag: Boom Lemma uitgevers 2011.
Kelk 2019
C. Kelk, Studieboek materieel strafrecht, Deventer: Wolters Kluwer 2019.
Kroes, Strafblad 2007, p. 316-331
I.Kroes, ‘De ‘kleur’ van opzet in de Wet op de economische delicten’, Strafblad 2007, p. 316- 331.
Kwakman 2007
68 prof D.H. de Jong (blz. 289-314), Nijmegen: Wolf Legal Publishers 2007.
Lamp & Rocha, TvJR 2010/4, p. 116-122.
R.M.I. Lamp en E.M. Rocha, ‘Strafbaarheid van financiële verslaggeving na de Ahold strafzaken’, TvJR 2010/4, 116-122.
Leenders & Klaasse, WFR 2018, p. 1-11
I.Leenders & A.C.M. Klaasse, ‘Opzet in het AWR: het pleit beslecht?’, WFR 2018/11, p. 1- 11.
Nijboer 2017
F. Nijboer e.a., Strafrechtelijk bewijsrecht, Nijmegen: Ars Aequi 2017.
Cozijnsen, in: Sdu Commentaar Strafrecht 2019
R. Cozijnsen , commentaar op Wetboek van Strafrecht art. 225 (Strafrecht), in: Sdu
Commentaar Strafrecht, Sdu Uitgevers 2019.
Mattheijer, in: Sdu Commentaar Strafrecht 2018
F. Mattheijer, commentaar op Algemene wet inzake rijksbelastingen 69 en 69a (Strafrecht), in: Sdu Commentaar Strafrecht, Sdu Uitgevers 2018.
Simmelink 1999
J.B.H.M. Simmelink, Bewijsrecht en Bewijsmotivering, in: M.S. Groenhuijsen & G. Knigge,
Het onderzoek ter zitting: Eerste interimrapport onderzoeksproject Strafvordering 2001,
Groningen: Drukkerij Rijksuniversiteit Groningen 1999.
Stevens DD 2012, p. 1-11.
L. Stevens, ‘De verleiding van feiten van algemene bekendheid’, DD 2012/7, p. 1-11.
Vaklunch.nl
‘#009: E = MC2 is gelijk aan de aanmerkelijke kans, toch?’, Vaklunch.nl 9 april 2013. ‘#077: Het motiveren van de voorwaardelijke opzet-riedel’, Vaklunch.nl 3 augustus 2014 ‘#211: Voorwaardelijk opzet motivering blijft lastig’, Vaklunch.nl 29 maart 2017.
69 ‘#239: De pleitbaarheid in het strafrecht, Vaklunch.nl 11 oktober 2017.
‘#240: Grenzen aan valsheid in geschrift’, Vaklunch.nl 18 oktober 2017.
‘#251: Het NS-debacle van het Openbaar Ministerie’, Vaklunch.nl 10 januari 2018. ‘#315: Another one bites the dust’, Vaklunch.nl 10 april 2019.
‘#353: De civielrechtelijke werkelijkheid’, Vaklunch.nl 8 januari 2020. ‘#359: De bewijslast van opzet’, Vaklunch.nl 19 februari 2020.
Valkenburg, Strafblad 2008, p. 48-56
W.E.C.A. Valkenburg, ‘Opzet en strekkingsvereiste in fiscalibus: van objectivering naar subjectivering?’, Strafblad 2008, p. 48-56.
Verheul, in: T&C Strafrecht 2020
C.P.M. Cleiren, J.H. Crijns, M.J.M. Verpalen (red.), Wetboek van Strafrecht, Deventer: Wolters Kluwer 2020.
Weerd, de & Stapel, Proces 2014 (93)/3, p. 211-225.
L. de Weerd & L. Stapel, ‘De speelruimte van de strafrechter. Een pleidooi voor een meer open en transparante opstelling’, PROCES 2014 (93)/3, p. 211-225.
Parlementaire stukken
Kamerstukken II 1990/91, 21186, nr. 5. Kamerstukken II 1993/94, 23 470, nr. 3. Kamerstukken II 1994/95, 23 993, nr. 3. Kamerstukken II 2002/03, 29 025, nr. 3.
70
Jurisprudentieregister
EHRM
EHRM 9 december 1994, Ruiz Torija v. Spain’, case no. 18390/91.
Hoge Raad
HR 6 april 1915, NJ 1915 (Azewijnse paard). HR 18 maart 1952, NJ 1952, 314
HR 23 februari 1954, NJ 1954, 378 (IJzerdraad) HR 14 mei 1957, NJ 1957/472.
HR 15 oktober 1996, ECLI:NL:HR:1996:ZD0139 (Porsche). HR 10 juni 1975, NJ 1975/461. HR 22 februari 1977, NJ 1978, 20 HR 9 oktober 1979, NJ 1980, 46. HR 15 oktober 1985, NJ 1986, 295 HR 22 oktober 1985, ECLI:NL:HR:1985:AC9054, NJ 1986, 346 HR 18 maart 1986, NJ 1986/770 HR 25 november 1986, ECLI:NL:HR:1986:AC9587, NJ 1987, 493 HR 16 december 1986, NJ 1987, 321 HR 16 december 1986, NJ 1987, 322 HR 20 november 1990, ECLI:NL:1990:ZC8638, NJ 1992, 238 HR 15 januari 1991, NJ 1991/668, m.nt. Corstens HR 4 juni 1993, NJ 1993, 659 HR 7 april 1995, NJ 1997, 21 HR 16 oktober 1998, NJ 1999, 7 HR 3 november 1998, ECLI:NL:HR:1998:AV1127 HR 26 juni 2001, ECLI:NL:HR:2001:ZD2493
71 HR 25 oktober 2002, AB 2003, 421. HR 25 maart 2003, NJ 2003, 552 HR 21 oktober 2003, ECLI:NL:HR:2003:AF7938, NJ 2006, 338 HR 24 februari 2004, NJ 2004, 375 HR 16 mei 2006, LJN AV2368
HR 28 november 2006, LJN AZ0264 (Diepvriesgroenten) HR 5 december 2006, LJN AZ1668
HR 19 december 2006, LJN AZ1658 (Kussen)
HR 13 februari 2007, LJN AZ5473 (Trekken is schieten) HR 24 april 2007, NJ 2007, 544 HR 12 januari 2010, ECLI:NL:HR:2010:BK2149 HR 13 augustus 2010, ECLI:NL:HR:2010:BN3830 HR 3 december 2010, ECLI:NL:HR:2010:BO5989 HR 12 juli 2011, ECLI:NL:HR:2011:BQ3673 HR 5 juli 2011, ECLI:NL:HR:2011:BP3746 HR 4 december 2012, ECLI:NL:HR:2012:BY2254 HR 17 februari 2015, ECLI:NL:HR:2015:345
HR 26 april 2016, NJ 2016, 375, m.nt. Wolswijk (Overzichtsarrest feitelijk leidinggeven) HR 15 november 2016, ECLI:NL:HR:2016:2590 HR 21 april 2017, ECLI:NL:HR:2017:638 HR 9 mei 2017, ECLI:NL:HR:2017:830, NJ 2017/319 HR 3 oktober 2017, ECLI:NL:HR:2017:2542 HR 10 april 2018, ECLI:NL:HR:2018:544 HR 10 april 2018, ECLI:NL:HR:2018:548 HR 29 mei 2018, ECLI:NL:HR:2018:718
72 HR 8 oktober 2019, ECLI:NL:HR:2019
Hof
Hof Den Bosch 19 januari 2007, LJN BA0552 Hof Den Haag, 22 januari 2007, LJN AZ6824 Hof Den Bosch 20 juni 2007, LJN BB2660
Hof Amsterdam 28 januari 2009, ECLI:NL:GHAMS:2009:BH1792 Hof Amsterdam 11 januari 2013, ECLI:NL:GHAMS:2013:BY8481 Hof Den Haag 14 april 2013, ECLI:NL:GDHA:2013:BZ732
Hof Arnhem-Leeuwarden 8 april 2014, ELCI:NL:GHARL:2014:2897 Hof Amsterdam ECLI:NL:GHAMS:2015: 854, FutD 2015-0725 Hof Den Bosch 5 april 2019, ELCI:NL:GHSHE:1397
Hof Amsterdam 23 april 2019, ECLI:NL:GHAMS:2019:1412
Hof Arnhem-Leeuwarden 12 juni 2019, ECLI:NL:GHARL:2019:4891 Hof Den Bosch 4 juli 2017, ECLI:NL:GHSHE:2017:2996
Hof Arnhem-Leeuwarden 26 november 2019, ECLI:NL:GHARL:2019:10163 Hof Arnhem-Leeuwarden 26 november 2019, ECLI:NL:GHARL:2019:10164 Hof Amsterdam 27 november 2019, ECLI:NL:GHAMS:2019:4802
Hof Amsterdam 3 juni 2020, ECLI:NL:GHAMS:2020:1447
Rechtbank
Rb. Amsterdam 22 mei 2006, ECLI:NL:RBAMS:2006:AX3111 Rb. Haarlem 5 oktober 2006, LJN AZ1225
Rb. Haarlem 27 oktober 2006, LJN AZ1221 Rb. Haarlem 24 november 2006, LJN AZ3973 Rb. Maastricht 29 november 2006, LJN AZ4857 Rb. Utrecht 22 december 2006, LJN AZ5054
73 Rb. Haarlem 18 januari 2007, LJN AZ8245
Rb. Rotterdam 19 maart 2007, LJN BA1001
Rb. Zwolle-Lelystad 13 augustus 2009, ECLI:NL:RBZLY:2009:BJ8946
Rb. Haarlem 18 december 2009, ECLI:NL:RBHAA:2009:BK7209 en BK7180 Rb. 19 december 2012, ECLI:NL:RBARN:2012:BY6615
Rb. Gelderland 4 februari 2014:NL:RBGEL:2014:632
Rb. Amsterdam 4 maart 2016, ECLI:NL: RBAMS:2016:1137 Rb. Rotterdam 21 juni 2016, ECLI:NL:RBROT:2016:4942 Rb. Rotterdam 22 juli 2016, ECLI:NL:2016:5604
Rb. Oost-Brabant 6 september 2016, ECLI:NL:RBOBR:2016:4888 Rb. Amsterdam 2 maart 2017, ECLI:NL;RBAMS:2017:3952 Rb. Amsterdam 2 maart 2017, ECLI:NL:RBAMS:2017:3951 Rb. Amsterdam 8 maart 2017, ECLI:NL:RBAMS:2017:1478 Rb. Midden-Nederland 5 juli 2017, ECLI:NL:RBMNE:2017:3332 Rb. Midden-Nederland 5 juli 2017, ECLI:NL;RBMNE:2017:3333 Rb. Oost-Brabant 21 december 2017, ECLI:NL:RBOBR:2017:6647 Rb. Noord-Holland 19 april 2018, ECLI:NL:RBNHO:2018:4650 Rb. Amsterdam 4 april 2019, ECLI:NL:RBAMS:2019:2457
Rb. Amsterdam 5 april 2019, ECLI:NL:RBAMS:2492, 93, 94, 95, 96 en 97 Rb. Amsterdam 28 juni 2019, ECLI:NL:RBAMS:2019:4544
Rb. Oost-Brabant 28 september 2019, ECLI:NL:RBOBR:2018:4729 Rb. Midden-Nederland 9 maart 2020, ECLI:NL:RBMDNE:2020:9