0 5.000.000 10.000.000 15.000.000 20.000.000 2002 2003 2004 2005 2006
Jaar van verkoop
P rijs in U S D 0 - 5 5 - 10
Figuur 9 Tweede hands prijzen productentankers 10.000 tot 15.000 dwt
Tweedehands prijzen chemicaliëntankers
De tweedehands prijzen van chemicaliëntankers zijn niet duidelijk in kaart te brengen.
Chemicaliëntankers variëren namelijk op het gebied van specificaties. Productentankers zijn veel meer standaard. Uit telefonische contact met Hagland AS en BRS-paris kan wel geconcludeerd worden dat de tweedehands prijzen van chemicaliëntankers de afgelopen drie á vier jaar zijn gestegen.
§5.3.4 Trend ontwikkelingen
In deze subparagraaf worden de volgende trendontwikkelingen, opkomst biofuel, overcapaciteit ijstankers, opkomst Russische markt en ontwikkelingen in Singapore besproken, die van invloed kunnen zijn op de vraag en aanbodzijde van tankers.
Biofuel35
Een economische groei van ca 3% per jaar tot aan 2030 zal de vraag naar energie doen toenemen. De experts van Exxon Mobile verwachten dat de vraag naar energie zal groeien met ongeveer 1,7 % per jaar. Hoe hoger het jaarsalaris des te meer energie men gaat verbruiken. In 2030 kan de vraag 335 miljoen barrels olie per dag zijn. Dat komt neer op en verhoging van meer dan 50 % in vergelijking met vandaag de dag. Op de zeer lange termijn, is een meer gedifferentieerde energie mix aannemelijk vanwege de groeiende mogelijkheden voor nucleair- en biofuel energie. Een studie naar projecten, welke al staan gepland of die onderweg zijn, tonen aan dat ethanol en biodiesel kunnen zorgen voor een stijging van het totale aanbod met ca 1 miljoen barrel per dag. Dit zou de gasolie balans verder doen kunnen laten verslappen. Vanwege de economische onzekerheden bestaat er geen helder beeld van wat de totale invloed van biofuel zal zijn.
In Brazilië is een grote groei in de productie van ethanol en ook in Amerika zijn grote plannen. President Bush heeft in zijn State of the Union speech van 2006 gepleit voor het vervangen van 75% van de olie die afkomstig is uit het Midden-Oosten. Rond het jaar 2025, moet deze vervangen zijn door biofuel.
IJs36
Er is een grote toename in het aantal schepen die opereren in ijzig water en water met lage
temperaturen. Volgens Sovcomflot, werelds grootste operator van zulke tankers zullen de freight rates voor tankers met ijsklasse dalen tot aan 2010. Dit vanwege een overvloed aan zulke schepen. Als zulke schepen niet meer worden besteld voor 2010, zal de vraag- en aanbodzijde in balans komen. Of het zal gebeuren is niet zeker.
Rusland37
De Arctische regionen van Rusland beschikken over werelds grootste energie reserves van olie en gas die buiten de OPEC vallen.
Rusland bevindt zich in de top tien van landen waarvan is bewezen dat ze over een hoeveelheid olie reserves beschikken. Tevens is Rusland de grootste exporteur van gas, de nummer twee op het exporteren van olie en derde in het consumeren van energie.
Een grote hoeveelheid Russische olie wordt heden ten dage per tanker vervoert van de Zwarte Zee naar de Mediterrane Zee en Azië. Het meeste is afkomstig uit de haven van Novorossiysk.
Rusland is bezig met het aanleggen van pijpleidingen zodat ook tankers zonder ijsklasse bevoorraad kunnen worden. Maar de angst bestaat dat dit aspect veel verder zal gaan, waardoor de export van olie naar Europa zal dalen met 30 miljoen ton per jaar vanaf 2008.
Maar Novorossiysk, de enige Russische haven aan de Zwarte Zee, is onderhevig aan de volgende veranderingen welke van belang kunnen zijn voor de tankermarkt:
• De bouw van een overslagterminal voor stookolie • De bouw van een overslagterminal voor vloeibare zwavel • Oprichting van een logistiek centrum
De uitvoering hiervan moet in 2010 klaar zijn en zal de overslagcapaciteit verhogen naar 110 mln. ton per jaar.
Moermansk is de enige noordelijke Russische haven die het hele jaar door bereikbaar is. Ook hier lopen een aantal projecten om de overslagcapaciteit te vergroten en wel tot 26 mln. ton in 2010 en 37 mln. ton in 2015.
35 http://www.IEA.com
36 http://www.riverlake.ch
Singapore38
Singapore heeft zich ontwikkeld tot een regionaal trading platform voor de olie-industrie, zoals Rotterdam dat is voor Europa. De regering van Singapore ziet ontwikkeling van de chemische industrie als één van haar speerpunten. Het is daar een tijdje rustiger geweest vanwege gebrek aan grondstoffen voor de olieverwekkende industrie. Shell heeft onlangs echter aangekondigd een tweede kraker te willen bouwen en ook Exxon studeert hierop.
LNG39
LNG is een alternatief voor olie. Volgens een heleboel mensen dreigt er een tekort aan olie te onstaan. Echter dat probleem zit momenteel eerder in de hoeveelheid olieproducten. Die zijn namelijk krap, omdat er te weinig is geïnvesteerd in raffinagecapaciteit. In het Midden-Oosten en Azië zijn intussen nieuwe investeringen daarin aangekondigd.
§5.3.5 Conclusie Marktanalyse
De deelvraag die centraal stond in deze paragraaf was: Hoe ziet de vraag- en de aanbodzijde van
tankers eruit?
Geconcludeerd kan worden dat de vraag en aanbod van tankers elkaar in de komende jaren niet in evenwicht houdt. Door de veranderende IMO – en milieuwetgeving zullen een heleboel tankers uit de vaart worden genomen. Echter de werven zitten vol en kunnen niet aan de vraag naar tankers voldoen. De kansen en bedreigingen die verder voortvloeien uit deze marktanalyse zijn:
Kansen:
o De afgelopen jaren zijn er weinig productentankers gebouwd met een IMO II klasse. Door de veranderende IMO regels (zie § 5.2) is er een toenemende vraag naar deze klasse.
o Er zijn tot op heden weinig chemicaliëntankers gesloopt. Dit betekent dat er nog veel oude chemicaliëntankers varen, die de komende jaren uit de vaart zullen worden genomen. Het precieze aantal is niet bekend.
o Een tweetal Russische havens zijn onderhevig aan veranderingen. Deze veranderingen zullen leiden tot een toename van de overslagcapaciteit in die twee havens. Hierdoor zal de
raffinagecapaciteit verhoogd kunnen worden. Dit alles kan leiden tot een toename van de tankercapaciteit.
o Shell heeft aangekondigd een tweede kraker te willen bouwen in Singapore. Dit kan leiden tot meer handel met Singapore. Dit komt de tankermarkt ten goede. Meer vraag naar transport. o In het Midden-Oosten en Azië staan investeringen gepland om de raffinagecapaciteit te
vergroten. Mocht dit zo zijn, dan kan dit leiden tot een grotere aan- en afvoer naar deze gebieden, dat ook de tankermarkt positief kan beïnvloeden.
Bedreiging:
o Scheepswerven zitten tot aan 2009 vol. Een reder kan nu wel een tanker bestellen, maar deze zal pas in 2010 of nog later afgeleverd worden.
o Door de krapte aan werfcapaciteit, welke waarschijnlijk veroorzaakt is door milieurampen en veranderende wetgeving zijn, de nieuwbouw- en tweedehands prijzen de afgelopen jaren enorm gestegen.
o Bij een toenemende stijging van de economische groei met 3 % per jaar tot aan 2030 zal ook de vraag naar energie toenemen. Dit betekent ook een groeiende vraag naar olie. Of dat mogelijk is blijft een hot item in de wereld. Daarom is er naar alternatieven gekeken. Men verwacht dat er in de toekomst meer vraag zal komen naar Biofuel. Dit alles zal een negatieve invloed hebben op de tankermarkt. Er zal minder olie vervoerd worden vanuit het Midden-Oosten.
o Er vind een trend in de tankermarkt plaats op het gebied van ijsklasse. Er worden op dit moment veel tankers gebouwd met ijsklasse. Ook van de tankers die besteld zijn beschikken
38 Bijlage 7 maritiem interview John Paul Broeders
een groot aantal over ijsklasse. Dit zal er toe leiden dat er een overschot aan tankers ontstaat die over ijsklasse beschikken.
o Het aanleggen van pijpleidingen kan leiden tot een daling van de export van olie naar Europa met 30 miljoen ton per jaar vanaf 2008. Pijpleidingen nemen dan een gedeelte van het vervoer van olie over. Dit kan leiden tot een daling van het marktaandeel van het vervoer van olie per tanker.
§5.4 Afnemersanalyse
Door middel van een afnemersanalyse worden de kenmerken van de afnemers achterhaald. Eerst wordt de markt gesegmenteerd en daarna zal er gekeken worden wie de afnemers zijn, waarna zal worden ingegaan op de kenmerken en het gedrag van deze afnemers.
§5.4.1 Segmentatie van de markt
Wat is segmentatie van de markt? Segmentatie van de markt, is het opsplitsen van de totale markt voor
een product in kleinere, homogene deelmarkten om vervolgens het productaanbod – met een
uitgekiende marketingstrategie – zo goed mogelijk af te stemmen op de wensen en behoeften van een bepaald segment, in plaats van de totale markt.
In dit onderzoek vindt er een marktsegmentatie plaats in de B2B markt. De business markt kan met behulp van enkele variabelen gesegmenteerd worden die ook gebruikt worden in de consumer market. Het segmenteren van de totale markt gebeurt in een aantal stappen:
1. Identificeren van de totale markt
2. het bepalen van de criteria voor de segmentatie
3. het indelen van de totale markt in groepen naar aanleiding van de genoemde selectie criteria onder punt 2.
4. Beargumenteren op welke groep men zich gaat richten.