land, maar in veel ‘platvoerser’ zaken zoals beloofde koopkracht’17.
Schoolstrijd
Een ander spraakmakende themanummer was De nieuwe
Schoolstrijd! (Herfst 2006) met het debat tussen het oude en
nieuwe leren, waarvan ook uitgebreid in de pers verslag werd gedaan. De gewoonte was om ten minste één keer per jaar het nummer aan te bieden tijdens een perspre-sentatie. Zo werd De Nieuwe Schoolstrijd! aangeboden aan premier Balkenende in de Haagse boekhandel Verwijs en ontving minister Donner in boekhandel Van Stockum de zomeruitgave uit 2006: Zonder geloof geen democratie. Ook werd er vaak een symposium gehouden over een
CDV-themanummer, zoals de drukbezochte bijeenkomst
over Benauwd in het midden uit 2008 in de Eerste Kamer, met onder meer debatten tussen Coen Teulings en Wim
van den Donk en tussen Gabriël van den Brink & Ernst Hirsch Ballin.
Slot
De aandacht die CDV in de beginjaren van deze eeuw wist te trekken, was minder partijpolitiek van aard dan voorheen. Steeds meer zocht CDV thema’s op die vaak onderhuids in de samenleving broeiden en waarop vanuit christendemocratisch perspectief antwoorden werden gezocht. Dat viel op en werd door politici van andere partijen en de media opgepikt omdat het tijdschrift erin slaagde de juiste maatschappelijke en beleidsrelevante thema’s te agenderen. Daarbij kan overigens niet ontkend worden dat de media het blad ook moeiteloos wisten te vinden wanneer er interne debatten werden gevoerd en partijpolitieke ‘heilige huisjes’ niet werden gespaard.
Presentatie van het CDV-nummer Naar een nieuw patriottisme op 7 april 2003. In café Dudok debatteerde het CDA met islamtische organisaties.
Foto: Dir
1 Pieter Jan Dijkman en Hubert Beusmans, ‘‘Deze minister staat voor de open samenleving.’ In gesprek met Gerd Leers’, in: Hubert Beusmans en Pieter Jan Dijkman (red.), Christen Democratische Verkenningen. Migratie in een open samenleving, Amsterdam: Boom, herfst 2011, p. 58.
2 Ibidem, p. 60.
3 Zie onder andere: ‘Gerd Leers: migratie is verrijking samenleving’, in: de Volkskrant, 8 oktober 2011; ‘Leers vindt imigratie een
‘ver-rijking voor de samenleving’’, in NRC Handelsblad, 7 oktober 2011; ‘Leers: migratie verrijkt samenleving’, op: www.nos.nl, 7 oktober 2011; ‘Minister Leers: migratie is verrijking voor onze samenleving’, op: www.rtlnieuws.nl, 7 oktober 2011.
4 ‘Leers noemt immigratie “verrijking”, Wilders reageert direct’, in: de Volkskrant, 7 oktober 2011.
5 ‘Leers moest van Rutte naar Wilders’, in: Trouw, 11 oktober 2011.
6 Stenogram Vragenuur 11 oktober 2011, ‘Vragen van het lid Dibi aan de minister voor Immigratie en Asiel over het bericht ‘’Leers
noemt migratie verrijking, Wilders reageert direct’’ en het standpunt van het kabinet over (terugdringen) immigratie’, te vinden op: www.tweedekamer.nl/kamerstukken
7 ‘Balkenende praat maar ziet geen fout’, in: NRC Handelsblad, 28 december 2010.
8 ‘Balkenende gaat “liever niet in” op oorzaken van verkiezingsnederlaag’, in: de Volkskrant, 29 december 2010.
9 ‘Ideologisch project Balkenende is voorlopig gestrand’, in: de Volkskrant, 12 januari 2011.
10 ‘Zij die de politiek weer ideologisch elan wilden geven, raakten zelf verstrengeld met de macht’, in: Vrij Nederland, 8 januari 2011.
11 ‘Het procesdenken van managers berooft de wereld van zijn bezieling’, in: NRC Handelsblad, 18 juni 2005.
12 Geert Mak, ‘Raiffeisenlezing. Over eenzaamheid, moed en vertrouwen’, in: Gabriël van den Brink, Thijs Jansen en Dorien Pessers
(red.), Christen Democratische Verkenningen. Beroepszeer, Amsterdam: Boom, zomer 2005, p. 95.
13 ‘De Korst’, in: HP/De Tijd, 29 juni 2015.
14 ‘Een groeiende korst van gewichtigdoeners’, in: Trouw, 2 juni 2015.
15 ‘Het CDA en zijn lijdensweg’, in: NRC Handelsblad, 10 maart 1994.
16 Theo Brinkel, ‘Het CDA heerst als nooit tevoren’, in: Christen Democratische Verkenningen, 3/94, Den Haag, maart 1994.
‘De functie het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA is wat mij betreft die van een bruggenhoofd tussen wetenschap en politiek. Die lijn was er al voordat ik in 2008 aantrad en zo is het na mijn vertrek in 2015 verder gegaan. Het WI heeft altijd kunnen bogen op een groot netwerk van wetenschappers en (oud-)bestuurders die het aardig vinden om bij het politieke denkwerk betrokken te zijn. Om dat vast te houden, moest ik de onafhankelijk-heid van het instituut bewaken. Dat betekent overigens niet dat een denktank compleet losgezongen moet zijn van de partij. De situatie bij de PvdA heb ik in dit opzicht altijd wat minder ideaal gevonden. Maar je moet ook oppassen om al te veel partijdingen te doen. Dan verlies je de functie als bruggenhoofd die ik als continue lijn zie.’
Dynamische tijden
‘Aan het begin van mijn periode als directeur was het CDA nog de grootste regeringspartij onder Balkenende IV, daarna volgde vanaf 2010 de periode van Rutte I en in 2012 belandden we in de oppositie. Dat waren heel verschillende periodes, ook voor het WI, met een heel verschillende dynamiek. Maar telkens hebben wij
geprobeerd om onafhankelijk denkwerk te leveren, al gaat dat gemakkelijker in de oppositie dan in het kabinet. De hypotheekrenteaftrek was zo’n onderwerp waar wij over bleven nadenken, ondanks spanningen die dat onderwerp opleverde in de coalitie. Dat merk je dan wel hoor. Ik kan me het telefoontje dat je dan als directeur krijgt, nog goed herinneren.’
‘De periode 2010-2012 was verder wel heel bijzonder door de grote spanning die de gedoogconstruc-tie met de PVV binnen het CDA opleverde. De partij was erg met zichzelf in discussie. Ik heb geprobeerd mij daar enigszins buiten te houden en juist te zoeken naar wat verbindt en de lijntjes open proberen te houden naar de verschillende flanken in de partij. Tegelijk probeerde ik contact te onderhouden met de bewindslieden. Wat best lastig was, zeg ik er wel eerlijk bij. Maar mensen betrok-ken houden, dat was wel belangrijk in die periode. Of we een soort vluchtheuvel waren, durf ik niet te zeggen. Dat moeten anderen maar beoordelen.’
‘Moeilijk in mijn periode was overigens niet alleen de periode tussen 2010 en 2012. Over de hele linie is in mijn tijd het aantal Kamerzetels fors afgenomen. En