Hoeveel tentoonstellingen hebben jullie gerealiseerd?
Wij hebben veertien concepten gerealiseerd. Wij hebben het iets anders aangepakt dan de andere musea. Wij hebben veertien concepten gekozen die wij zelf gemengd hebben, omdat het onmogelijk was om één concept uit te werken. Nu hebben we het zo gedaan dat we bijvoorbeeld één zaal met vijf objecten hebben, deze objecten komen in vijf verschillende concepten voor. Die hebben we gegroepeerd want die gaan allemaal over hetzelfde thema.
Hoeveel mensen hebben meegewerkt binnen het team aan deze tentoonstelling?
Wij hebben het met z’n drieën gedaan. De vormgever, het hoofd presentatie en ik zelf. O en ook nog een registrar.
Welke data staat de tentoonstelling er? 18 april – 7 september.
Wat zijn tot nu toe de reacties van het publiek en verwachten jullie veel publiek?
Wij hebben aan het einde van de tentoonstelling een wand waarin bezoekers kunnen mix matchen. Doormiddel van boemerang kaarten met 50 collectie stukken. Deze kunnen ze aan haakjes aan de wand hangen en een motivatie en titel opschrijven. Daar komen leuke reacties van. In de meivakantie ontdekten we veel moeders met kinderen die dit gingen doen. We dachten dat dit voor een kleine niche groep zou zijn, de kunst-minded mensen. Maar we hebben ook een kaartje van een school in Den Haag die hun eerste intro had met moderne kunst. Ze komen voor natuurwetenschappen en ontdekken moderne kunst. We hadden niet veel publiek verwacht, vooral als experiment ingezet om te samenwerken en om het mengen van collecties. Waar wij op mikken, en zo werkt het ook, mensen komen voor vaste presentatie of andere tentoonstellingen, en omdat ze er toch zijn ontdekken ze dit.
Hebben jullie al eerder ervaring opgedaan met participatieprojecten?
Nee nog niet. Dit is de eerste keer. We hebben een Oeral voorstelling gemaakt in het theater. Over Nico Timberen, dat was twee, drie jaar geleden. Dit was samen met theatermakers uit utrecht en die hebben zijn biografie, hij was natuur onderzoeker en een nobelprijswinnaar, wij hebben zijn nalatenschap in collectie. Daar hebben wij ons inhoudelijk mee bemoeit. Toen hebben we in het decor van de voorstelling als er niet gespeeld werd een tentoonstelling gehouden. Dit is rond gaan reizen door Nederland en later hier opgezet in het museum. We zijn wel vaker op zoek gegaan naar de maatschappelijke impact van wetenschap. Zo hadden we ‘Meet en Eat’, over toekomst van voeding
80 met discussie panels en een innovatie markt. Dit was vooral voor museumnacht publiek, dan ben je ook een maatschappelijk platform. Maar op deze manier inhoudelijk publiek keuze geven hadden we nog nooit eerder gedaan.
Wat is de reden dat jullie met dit project mee hebben gedaan?
Wat voor ons / mezelf was het samenwerken van de organisaties belangrijk. Publiek participatie projecten zijn al lang niet nieuw meer, dat is niet vooruitstrevend. We hebben echt iets laten zien dat je met zes musea ook in combinatie met het fonds gezamenlijk een project kan doen. Dat dan heel ver gaat. Bijvoorbeeld bij De Wereld Draait Door - Pop up werken ze helemaal niet samen. Dat is anders dan dat zes conservatoren, PR medewerkers, registrars en restauratoren bij het project betrokken zijn en onderling met elkaar contact hebben. Als ik van te voren had geweten hoeveel mensen erbij betrokken waren had ik er niet aan begonnen, we hebben ons dat nooit zo bevat.
Het begon met het idee dat we zes mensen hadden die de contactpersonen zouden zijn, en de rest gebeurd intern maar zo is het niet gegaan. De spin-off van het project is ook groot, zo ging een klas van het Amsterdam Museum naar Boerhaave. Het verwijzen van scholen naar elkaar, dat doet niemand. Dat druist tegen iedere marketing actie in.
Waarom past dit project bij het Boerhaave?
Voor Boerhaave speelde het als persoonlijk project, en nu sijpelt het idee door van publieksparticipatie hoe je dat kan doen en dat daar wel degelijk een toekomst te winnen is. Dit is voor Boerhaave om te zien dat bottoms up zaadjes gepot en geplant zijn, en hoe de organisatie daarmee omgaat.
Als je kijkt naar Expose, in het Kröller Müller, die hadden elke keer ander karakter. En doen we dit met verschillende collega musea. Ik denk niet dat we op dezelfde manier een Mix Match zullen organiseren. Omdat ik me afvraag of een zelfde soort mengeling nou zo interessant is om nog een keer te doen. Maar wat waardevol zou zijn is om met deze kern van zes een vervolgproject te doen, en dat uitbreiden naar twaalf of dertien. Misschien zelfs in de Benelux of op Europese schaal. Ik denk dat je het eerst moet aantonen dat je het ook met dertig kan doen.
Hoe hebben jullie dit project ervaren? Kan je plus- en minpunten van dit project noemen?
Wat lastig blijft en daar heeft het Allard Pierson voordeel bij, is de PR. De gezamenlijke pr en marketing. Het project gaat goed totdat er een algemene boodschap naar buiten gecommuniceerd moet worden. Er is een gezamenlijk persbericht en logo, maar iedere tentoonstelling heeft een ander insteek, het is een ander instituut met een andere achterban. Dat blijkt onmogelijk om dat algemene te communiceren. Dat is wel een leermoment waarvan ik denk, dat moet je omzeilen maar hoe?
81 Dat de deelnemers met naam en selectie in het museum staan. Dat is wat we van geselecteerde hoorden. Ze zijn trots en krijgen erkenning. Ook het gevoel van waardering, van mijn verhaal doet ertoe. We waren heel erg benieuwd en zenuwachtig hoe mensen gingen reageren omdat mensen niet hun hele collectie bij ons te zien kregen. Dit was geen probleem. Zo was er bijvoorbeeld ook een concept van een kunstgeschiedenis studente, dit had zij voor het studie in moeten leveren en het concept was afgewezen door haar docent, maar wel uitgekozen bij ons in het museum!
Hoe vaak hebben jullie afgesproken met de deelneemster?
Wij hebben omdat er zoveel deelnemers waren, de rol van de deelnemers vrij klein gehouden. Zo hebben wij de deelnemers niet uitgenodigd van te voren. Wel hebben we via de mail contact gehad en gezegd dat ze geselecteerd waren. Dat had ook met de inzendingen te maken, de motivatie van onze deelnemers tegenover die van de kunstmusea zijn heel anders. Het idee van breed selecteren van Mix Match werd hierin niet toegepast. Wij hebben heel erg geworsteld met de kwaliteit van de motivaties. Uiteindelijk hebben we puur praktisch ervoor gekozen om zelf in te grijpen en ervoor te zorgen dat de motivatie van de mensen zelf als uitgangspunt van zaalteksten terug kwam. Die motivaties, de originele, hebben we dus terug laten komen op zaal samen met de objectkeuze van de mensen zelf. Die hebben we zoveel mogelijk proberen te waarderen. We hebben dit als een soort pdf-jes getoond, vergroot op infopanelen.
In hoeverre had de deelneemster zeggenschap binnen dit project?
Niet veel nee. Dat is iets waarvan ik denk daar zouden we volgende keer meer de tijd voor moeten nemen. Omdat ik dat echt de publieksparticipatie vind. Wat betreft ben ik wel jaloers op Groninger Museum, zij hebben één persoon gekozen en zijn echt daarmee aan de slag gegaan.
Hebben jullie van te voren regels gesteld richting de deelnemers?
Nee dat hebben we ook per museum af laten hangen, dat hebben wij niet gedaan. Hangt ook van bekendheid met participatie af. In kunstmusea is publiek hier veel meer aan gewend, en zijn daardoor veel opener.
Wat is het verschil in aanpak van dit project tussen de zes musea?
Er zijn geen afspraken van te voren gemaakt, dit hebben we helemaal bewust open gelaten. Dit heeft geresulteerd in zes verschillende tentoonstellingen.
En wat is de meerwaarde voor bezoekers van de tentoonstelling?
De tentoonstelling die je ziet, is zo afwijkend van wat er normaal te zien is, vooral bij erfgoedmusea. Het is daardoor heel verassend en leuk, prikkelend, stimulerend en inspirerend of helemaal niks.
82 Toevoeging:
Van Abbemuseum neemt nu tentoonstelling over van Boerhaave, dit gaat veel soepeler na de Mix Match samenwerking.
83 INTERVIEW MET SANDRA BOKS,KROLLER MULLER