• No results found

Mijn ambitie

Ik word zelf altijd enorm enthousiast van mensen die zich in iets verdiept hebben en er een boeiend verhaal over kunnen vertellen. Ik vind dat heel aanstekelijk. Ik heb dat eigenlijk geprobeerd met de tekst van mijn audiotour ook te bereiken…. In de praktijk bleek helaas dat een kort stukje tekst al snel een hele kluif is om naar te luisteren, dat was een leerpuntje: dat had nog korter gemoeten.

In de audiotour zoom ik in op de objecten en het overkoepelend thema wordt dan duidelijk: als je oppervlakkig kijkt naar een object of een kunstvoorwerp dan word je vaak op het verkeerde been gezet of kun je je schouders ophalen en doorlopen. Zelfs museumbordjes kunnen je perceptie heel erg sturen.

Hoe ben ik te werk gegaan

Ik las over het project in de Volkskrant. De portee van dat artikel was dat er wel inzendingen binnenkwamen maar dat de onderbouwing van de selecties vaak slecht was. Toen ik dat las, werd ik nieuwsgierig en ik vond dat bericht juist een stimulans om mee te doen maar wel goed na te denken over mijn selectie. Ik heb toen eerst alle honderden objecten bekeken en ben toen gaan nadenken over een paar thema’s die ik eruit kon halen. Toen begon het puzzelen om die thema’s uit te werken en de objecten bij elkaar te kiezen en bijeen te brengen in een van de musea: immers niet alle objecten mochten verplaatst worden. Ik koos voor het museum (red. privacy) omdat ik een object (red. privacy) een zo belangrijke plaats vond hebben in mijn selectie. Een aantal voorwerpen uit andere musea viel helaas om die reden af omdat ze ook niet vervoerd mochten worden.

Ik heb toen mijn thema onderverdeeld in een aantal subthemata: werk, gezondheid, kleding. Mijn subthema de woning viel af omdat de stukken die ik daar bij koos niet mochten reizen. Ik vond dat moeilijk te begrijpen toen het om een video ging die ook gewoon op Youtube te bekijken is: De huisvrouw als kookmachine. Een vrouw die als een soort televisie robot/kok, in alfabetische volgorde keukengerei demonstreert. (Martha Rosler, Semiotics of the Kitchen, 1975.) Ik heb het nog geprobeerd bij museum, maar het mocht echt niet. Ik had ook voorgesteld een aantal reproducties tentoon te stellen van niet vervoerbare objecten, maar dat idee is losgelaten tijdens het proces.

96 Toen het onderwerp vaststond, heb ik nagedacht over de manier waarop ik het wilde tentoonstellen. Immers ik wilde graag bereiken dat de bezoekers het niet zouden houden bij beschouwing op het eerste oog, maar iets beter kijken, luisteren, erover nadenken. Dat aspect heb ik ook een beetje verwerkt in de tekst die ik bij de selectie als onderbouwing had gegeven.

Toen ik bericht had gekregen van het museum dat ik geselecteerd was, ben ik er meer over na gaan denken en de objecten beter bestudeerd om er voldoende vanaf te weten om de verdieping erin te kunnen aanbrengen en er iets meer over te kunnen vertellen en om dwarsverbanden te kunnen leggen.

In het eerste gesprek bleek dat ook de organisatie van MMM een aantal veren had moeten laten omdat diverse geselecteerden van andere musea dezelfde objecten hadden gekozen. Daarom kon dus niet alles verwezenlijkt kon worden. Ook in mijn selectie moest een aantal voorwerpen sneuvelen omdat ze ook door anderen gekozen waren. Zij kwamen toen met een concessie een alternatief dat nog beter was dan mijn aanvankelijke keuze en een toevoeging waaraan ik even moest wennen en bedenken of ik het wel een goed idee vond.

Teleurstellingen waren er ook: de kleuren van een object (red. privacy) vond ik minder mooi geslaagd Ik weet niet of ik het had gekozen als er meer tijd was geweest en er werd een andere schrijfmachine afgeleverd door TwentseWelle dan ik had geselecteerd. Volgens mij is het een recenter model dan ik had gekozen en het is zeker technisch minder interessant.

Geleerd:

Ik heb een kijkje achter de schermen van het museum gekregen.

Het doel van MMM is dat depotstukken meer op zaal komen en dat er meer onderling wordt uitgeleend.

Voorwaarde voor het bevorderen van intermuseaal leenverkeer, is een goede ontsluiting van de collectie: wanneer je niet weet wat er in Nederland is, kun je het ook niet op zaal tonen. Dat is nu nog niet goed voor elkaar: er zijn veel verschillende aparte databases die niet gekoppeld kunnen worden en die ook nog eens incompleet zijn: musea weten niet alles onder te brengen erin.

De 450 musea die lid zijn van de Museumvereniging bezitten 65 miljoen voorwerpen (groot deel 50 miljoen daarvan is voor wetenschapsdoeleinden). Daarvan zijn er 3,25 miljoen steeds in de museumzalen zichtbaar. 5% van de collectie is dus in zaal opgesteld en 95% zich in het depot bevindt. De publiekstrekkers zijn de topstukken: mensen willen zien wat ze al kennen: herkenbare plaatjes in het echt zien, of meer werk van bekende kunstenaars zien. Museumbordjes zijn leidend voor het museumbezoek: o ja dit ken ik hoe heet het ook alweer? Of He is dit ook een werk van… dan moet het

97 wel goed zijn… Musea worden daardoor een soort SkyRadio. Niet verrassend, veilig, mainstream. Voorspelbaarheid komt ook doordat werken weinig reizen. Eigenlijk hangt in een museum vaak hetzelfde en zijn alleen de wisselende exposities reden om een herhaalbezoek af te leggen. Maar ja, eerlijk gezegd denk ik dat van veel stukken ook wel duidelijk is waarom ze bijna altijd in het depot blijven.

Sommige dingen gaan stroef en zijn lastig: veel mag niet vervoerd, je krijgt wat anders. Een pop moet aangekleed worden met een jurk: een heel werk. Voor iedere expositie worden de wanden opnieuw gekleurd, de verlichting veranderd, de techniek opnieuw ingericht (doorlopende video op het scherm, de audiotags).

Andere dingen worden kinderlijk eenvoudig opgelost: gewoon op zolder met schreeuwende kinderen en de mensen in het buurkantoor hoorbaar een audio opnemen: drie keer verhuisd om die reden. Gewoon een video opgenomen met een Ipad.

Het proces evaluerend

Ik was bang dat ik vijf spijkers kreeg, die ik in de muur mocht slaan, dat daarna de organisatie van de expositie door het museum uitgevoerd werd en dat ik een plakje worst mocht komen halen bij de opening. Maar het tegendeel was waar. Ik ben aan heel veel mensen voorgesteld die allemaal erg betrokken waren bij het project MMM. Ik voelde me er enorm welkom en serieus genomen. Ze lieten het ook echt aan mij over. Dus als er onzin verkondigd wordt in de audio, dan is het mijn schuld. Ik ben er drie keer geweest: een vooroverleg over de keuze van de objecten, en een bezoek aan de ruimte en het besproken waar de objecten geplaatst moesten worden in de ruimte. Een ochtend hebben we besteed aan de opname van video en audio. En toen een middag voor de opening zelf. Helaas heb ik de voorwerpen niet mogen vasthouden: het ophangen en neerzetten werd gedaan door de medewerkers van het museum. Maar ik heb nog wel wijzigingen kunnen aanbrengen in de volgorde van de nummering en de plaatsing van de voorwerpen.

Ik vond het ook wel moedig van de musea om de regie uit handen te geven aan niet-professionals. Het is toch onzeker hoe het resultaat zal zijn en of het publiek het waardeert. Er zitten bij MMM geen grote namen aan de voorwerpen of (zoals bij DWDD pop up) aan de samenstellers verbonden. Het zijn geen bekende stukken waaruit we konden kiezen. Er is geen gelijknamige docu op tv (zoals bij de IJzeren eeuw). Eigenlijk zijn alle voorwaarden daar om er geen publiekstrekker van te maken. En toch wagen ze de stap. Dat is moedig. Hardop vraag ik me dus af of deze vorm van publieksparticipatie ooit bezoekertrekkers worden. Ik vernam van een nieuwe tentoonstelling van het museum dat zij met ervaringsdeskundigen en betrokkenen in contact wil komen om de inhoud mede samen te stellen (als

98 ik het goed verwoord) dat is een goede directe vorm van participatie die bezoekersaantallen niet erg schaadt.

Het resultaat evaluerend

Ik vraag me af of bezoekers begrepen wat het concept is van MMM als ze de zaal betreden.

De publiciteit van vier minitentoonstellinkjes is lastig: niet een boodschap om uit te dragen maar vier. Daardoor is MMM een beetje versnipperd, ook vanwege de beperkte omvang van de vier afzonderlijk. Ik ben een aantal malen in het museum geweest. Een keer was een schilderij in het donker: lamp uit of stuk. Alle keren waren de audioapparaten niet in het zicht: mensen liepen verweesd rond te kijken en zich af te vragen wat dit nu was. Een vriend die ik meenam (doorgewinterd museumbezoeker) begreep niet dat hij het apparaat bij die tags moest houden. Het volume op de audio was onvoldoende. Achteraf had ik toch liever gepleit voor leesbordjes met een korte samenvatting van de audiotour. De opening werd erg gedomineerd door de schoolkinderen. Leuk voor hun, maar de sprekers gingen daardoor (bijna letterlijk) wel erg door de knieën met hun praatje. Ik was eigenlijk wel heel nieuwsgierig geweest wat ze tegen volwassenen hadden gezegd: hun visie op het meedoen en hun mening over het resultaat.

Volgens mij heb ik zo al je vragen wel beantwoord.

Ik kende het museum van heel lang geleden. Het was goed er weer te zijn.

En kunstgeschiedenis is al zeven jaar iets waar ik me eerst in cursusverband toen mijn Bachelor en aansluitend mijn Master mee bezig ben. Ik had stiekem toch wel gehoopt dat MMM me aan een leuke opdracht of een vrijwilligersbaan zou kunnen helpen in de sector, maar wat niet is kan nog komen. Ik heb in ieder geval een heel leuke ervaring gehad en heb er denk ik wel uitgehaald wat er in zat voor me.

99 ERVARINGEN PARTICIPANT TWEE.

Hoe heb je de deelname aan Mix Match Museum ervaren?

Slecht: onzorgvuldig, schijnbaar weinig interesse, slechte communicatie, gericht op publiciteit en beeld ipv inhoud. En in mijn persoonlijke geval ernstige tekortkomingen op een serieus terrein.

Waarom heb je meegedaan aan Mix Match Museum?

Was leuk om online tentoonstellingen te maken, een leerzaam spelletje.

Hoe kwam je op de site terecht?

Via Volkskrant-artikel van 10 december (?).

Waarom wilde je dit onderwerp laten zien?

Een serieus onderwerp waar iedereen mee te maken heeft, en een luchtig onderwerp dat een positieve invalshoek heeft (en een onderwerp na aan het hart)

In hoeverre voel je je betrokken bij het project?

Ik vind het een mooi initiatief dat goede uitvoering verdien en aandacht van het publiek. Aangezien ik de gang van zaken nog steeds volg online, niet alleen omdat ik geselecteerd was, voel ik me blijkbaar best betrokken. Dat is ook omdat publieksparticipatie in de kunst voor mij erg belangrijk is (vanuit beide kanten).

Wat vind je de voor- en nadelen van dit project?

Het is laagdrempelig, dat is goed; en de site is best duidelijk, behalve dat niet wordt aangegeven wat het inhoudt als je geselecteerd wordt en wat dan de voorwaarden en zo zijn. Jammer is dat eigenlijk jouw werk erop zit als je een selectie hebt gemaakt: het museum doet de rest eigenlijk, al is de een meer open dan de ander in ruimte voor de deelnemer.

Vind je dat je genoeg inspraak hebt gehad?

Nee. Aangezien het soms voor mij om persoonlijke dingen ging in de selecties, vond ik dat ik best zeggenschap mocht hebben in de presentatie, publiciteit en zo, aangezien dat wel allemaal onder mijn naam gebeurt. En verder had ik het gewoon leuk gevonden om mijn ideetjes kwijt te kunnen en uit te voeren op het gebied van opstelling, vormgeving, presentatie, publieksbegeleiding, enzovoort. En een ander museum heeft er helemaal een potje van gemaakt: gewoon het project veranderd!

100 Wat had je graag anders gezien?

Meer duidelijkheid vooraf tav condities, investering in energie/tijd/geld en zo, inzage vooraf bij publicatie, meer interesse van de musea in de selecties (inhoudelijk) en meer begrip voor de geselecteerden.

Was je al bekend met dit museum?

Zeer bekend met één, minder met de tweede, nauwelijks met de derde.

Doe jij in je vrije tijd veel met cultuur? Ja!

101 ERVARINGEN PARTICIPANT DRIE

Hoe heb je de deelname aan Mix Match Museum ervaren?

Ik vond het heel leuk om mee te doen met Mix Match Museum. Ik was wel verrast toen ik het mailtje van het museum kreeg, want ik was alweer ‘vergeten’ dat ik het online had ingevuld.

Waarom heb je meegedaan aan Mix Match Museum? Ik heb meegedaan, omdat ik het een leuk project vond.

Hoe kwam je op de site terecht?

Ik volg de facebookpagina van het Kroller Muller Museum en zag dat ze dit project hadden.

Waarom wilde je dit onderwerp laten zien?

Ik had niet perse een reden om dit onderwerp te kiezen. Het vormde zich toen ik door de werken heen scrolde. Toen ik dat idee in mijn hoofd had, ben ik andere werken gaan zoeken die ik erbij vond passen. Zo vormde zich de tentoonstelling. Wat ik natuurlijk hoopte is dat andere mensen het herkende.

In hoeverre voel je je betrokken bij het project?

Ik vond het erg leuk dat het museum mij uitnodigde om naar het museum te komen voor een vergadering met de directeur en vormgever etc. Ze vroegen echt aan mij wat ik wilde. De ruimte was al gekozen, maar de invulling kon ik helemaal meedenken. Ik had daar niet zo’n sterke mening over. Wel vond ik het belangrijk dat het een interactief iets had, en toen hebben we bedacht dat mensen met een magneet kunnen laten weten uit welk deel van Nederland ze zijn afgereisd voor het museum. Super gaaf dat het was gelukt om de Nederlandse kaart die ik had gekozen ook op groot formaat te drukken.

Ik mocht mijn tekst nog even kort herschrijven en ben geïnterviewd door het museum. Verder kreeg ik bij de tentoonstelling eerst een fotoshoot voor het magazine van het museum. Het was een fantastische avond, waar ik me echt een eregast voelde. Ik mocht vertellen waarom ik het had gekozen. Er kwam veel aandacht van de pers, en tijdens de opening ben ik door de radio geïnterviewd.

Wat vind je de voor- en nadelen van dit project?

Na de opening kwam er nog een paar keer de vraag van de pers of ik bij mijn tentoonstelling wilde poseren voor foto of film. Dit leek me super leuk, maar het museum lag echt heel ver weg. Het is drie uur reizen vanuit mijn woonplaats, dus moest een hele dag vrij hebben. Dit is dus niet gelukt. Wel ben ik een aantal keer vernoemd in artikelen.

102 Ze hebben me alle kans gegeven om invloed uit te oefenen op de inrichting, maar de praktische kant wilde ik liever aan het museum overlaten. Zij weten tenslotte het beste waar alles kan hangen en hoe het op te hangen. Ze hebben me wel uitgenodigd om te komen helpen, maar ik kon niet 2 keer in een week naar het museum afreizen omdat ik zo ver weg woonde. Ik denk dat het museum mij aan de ene kant meer wilde laten doen en betrekken, maar dat het in de praktijk toch lastig was omdat ik zo ver weg woonde. Voordeel voor hen was denk ik dat ik al eens in een museum heb gewerkt, en snap hoe alles loopt. Ze hadden bijv. echt maar hele korte tijd om de tentoonstelling op te bouwen.

Wat had je graag anders gezien?

Ik vond het proces er heen en de opening van de avond echt fantastisch!! Ik vond het ook super leuk dat ik een gastenlijst mocht aanleveren en mijn hele familie en vrienden muntjes kregen voor drinken. Als ik nu naar de tentoonstelling kijk had ik liever het informatiebord groter gehad, en misschien nog een extra uitleg bij het magneet bord.

Was je al bekend met dit museum?

Ja ik was al eens eerder in het museum geweest.

Doe jij in je vrije tijd veel met cultuur?

Ja ik ben afgestudeerd in Algemene Cultuurwetenschap en heb stage gelopen in een museum. Ik vind tentoonstellingen en vooral bezoekerstentoonstellingen erg gaaf. Verder ga ik vaak naar theater, dans en muziekvoorstellingen.

103 ERVARINGEN PARTICIPANT VIER

Hoe heb je de deelname aan Mix Match Museum ervaren?

Ik vind het een hele bijzondere ervaring. Het is leuk om als leek & museum-bezoekster zelf een tentoonstelling te bedenken die door professionals zo serieus wordt opgepakt en uitgevoerd en in een museum een eigen plek krijgt. Om mee te maken wat er allemaal komt kijken bij het maken van een tentoonstelling, vond ik bijzonder. Hoeveel mensen er betrokken zijn om een mini-tentoonstelling van 12 objecten in te richten. Mijn naam in een tentoonstellingsfolder en op de muur van de zaal in een museum: dat is een aparte ervaring. Het ontvangst & de contacten met de medewerkers van het museum waren zeer plezierig. Maar ook daaromheen: een interview afgeven voor de radio; een video- interview ten behoeve van de website; een krantenartikel over mijn deelname aan het Mix Match Museum in de krant en de aandacht die ik daardoor kreeg. Dat maak je niet vaak mee.

Waarom heb je meegedaan aan Mix Match Museum?

Op het moment dat ik de oproep las, was ik werkzoekende. Ik had alle tijd, dus besloot ik om hieraan mee te doen. Omdat het mij wel leuk leek, maar niet met de intentie: dit gaat werkelijk uitgevoerd worden. Ik had de promofilm gezien en de objecten waaruit gekozen kon worden, kort bekeken. Omdat ik zelf lange tijd aan fotografie heb gedaan, werd mijn interesse getrokken door foto’s op een roze koffieservies.

Hoe kwam je op de site terecht?

Ik kreeg een nieuwsbrief van het Groninger Museum, waarin ik las over het Mix Match Museum. Ik heb daarna de site en het promofilmpje bekeken over het Mix Match Museum.

Waarom wilde je dit onderwerp laten zien?

Dit onderwerp ontstond aan de hand van een vroegere hobby en persoonlijke interesse voor

fotografie. Op het moment van samenstellen van de tentoonstelling was ik al 1.5 jaar werkzoekende en druk bezig mijzelf zichtbaar te maken voor een toekomstige werkgever. Dat was niet altijd

gemakkelijk. Wellicht dat ik, bewust of onbewust, mij door deze tentoonstelling ook op een andere manier zichtbaar voor de wereld wilde maken.