Sleutelmomenten

Hierboven is te zien dat uit de analyse van de structuur van de uitzendingen is gebleken dat er in het genre makeovertelevisie twee momenten zijn die het meest van belang zijn voor het makeoverproces: de probleemstelling en de onthulling, samen worden deze in dit onderzoek de sleutelmomenten van de makeover genoemd. In het zoeken naar de sleutelmomenten in de structuur van de uitzending is het identificeren van de momenten waarop de kern van de makeover aan bod komt van belang. De probleemstelling van de makeover is voornamelijk te vinden aan het begin van de uitzending, de onthulling aan het eind. Er is gezocht naar sequenties die het probleem van de kandidaat beschrijven: waar wordt aangeduid dat er de noodzaak is bepaalde aspecten van de kandidaat te verbeteren? Welke aspecten zijn dat? Vervolgens is er gezocht naar sequenties die juist

32 het resultaat van de oplossing voor dit probleem aangeven. Waar zijn aanwijzingen te vinden voor de onthulling? Hoe wordt het resultaat van het makeoverproces beschreven? Het weergeven van de gehele sleutelmomenten neemt hier teveel tijd en ruimte in beslag, daarom zal volstaan worden met de identificatie van het begin en het eind van beide sleutelmomenten per uitzending, te beginnen met ‘Help, mijn man is klusser’:

Voorbeeld 1: Identificatie probleemstelling Help, mijn man is klusser! (Bijlage I: 1)

Hier is te zien dat de vrouw (de kandidaat) uitlegt dat ze al drie jaar in de keuken wonen. Voor de kijker is duidelijk dat, wanneer je een heel huis tot je beschikking hebt, het niet de bedoeling is dat je alleen in de keuken woont: hier gaat dus iets mis. In de sequentie voorafgaand aan deze, vraagt de host: “vertel maar”, wat voor de kandidaat de weg vrij heeft gemaakt om haar probleem te gaan beschrijven. In de sequenties die volgen worden de mankementen van het huis kort beschreven en wordt het gekwalificeerd als “onveilig” en “levensgevaarlijk”: er moet dus heel wat gebeuren aan het huis. De sequentie die het eind van de probleemstelling markeert is de volgende:

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie sequentie

[Bianca] En en in één keer ben je op een punt dat je denkt nou, dit gaat zo niet meer. Nou eh nou is het klaar. Ja.

Talking

heads ^{Probleemstelling}

Voorbeeld 2: Identificatie probleemstelling Help, mijn man is klusser! (Bijlage I: 1)

Dit is het moment waarop de grootste problemen besproken zijn en er een soort afsluitend woord wordt gegeven, waarin de kandidaat de noodzaak voor verandering van alles wat de kijker net gezien heeft aangeeft. Vervolgens wordt er dieper ingegaan op de aard en ernst van de problemen in de verdieping van de zojuist gegeven probleemstelling.

De onthulling in ditzelfde programma begint dan als volgt:

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie sequentie

[John Williams] Ben je d’r klaar voor? [Bianca] Ja ik ben d’r klaar voor, helemaal. [John Williams] Je hebt ‘m al eh in je handjes. Deze gaat op.

[Bianca] OK

Talking heads Onthulling

Voorbeeld 3: Identificatie onthulling Help, mijn man is klusser! (Bijlage I: 1) En eindigt als volgt:

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie sequentie

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie Sequentie

[Bianca] Nou dit is de keuken. Hier

33

[Rein] Ja OK

[John Williams] OK doei [Rein] Hoi

[Bianca] ((lacht))

Divergent Onthulling

Voorbeeld 4: Identificatie onthulling Help, mijn man is klusser! (Bijlage I: 1)

In het begin van de onthulling is duidelijk te zien dat de host deze introduceert met “Ben je d’r klaar voor?”. De kandidaat heeft het huis een tijd niet gezien en wordt in de sequenties die volgen rondgeleid door het huis door de host, waarvan vlak voor de rondleiding voor beelden zijn getoond. Hierbij worden alle verbeterde aspecten besproken en wordt ze herenigd met haar man, die de oorzaak van het probleem vormde, omdat hij het huis niet afmaakte. Het eindigt met de host die afscheid neemt van de kandidaten en vertrekt. De sequentie die volgt vormt een reflectie, twee weken later.

In ‘Herman den blijker: herrie gezocht’ begint de probleemstelling als volgt:

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie sequentie

[Herman den Blijker] En Chris, je hebt een

brief geschreven. ^{Divergent Probleemstelling}

Voorbeeld 5: Identificatie probleemstelling Herman den Blijker: herrie gezocht (Bijlage I: 2) En eindigt als volgt:

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie sequentie

[Herman den Blijker]..water te houden, heel veel aandacht te geven, visueel dik in orde, als het op tafel komt heb je trek, maar ga je beginnen, trek als je het ziet, ga je beginnen, dan ah. Dat is eigenlijk de hele zaak.

Talking Heads Probleemstelling

Voorbeeld 6: Identificatie probleemstelling Herman den Blijker: herrie gezocht (Bijlage I: 2)

In de probleemstelling legt de zoon van de kandidaat, die hem middels een brief heeft opgegeven, uit waarom het betreffende restaurant een makeover nodig heeft: dit stond in zijn brief beschreven. Het restaurant loopt niet en tevens het personeel wordt ondervraagd door de host, over waarom er geen gasten komen. Het proeven van het eten hoort ook bij het identificeren van het probleem, het gaat hier immers om een restaurant. De host vat het probleem aan het eind van de probleemstelling kort samen, zodat de kijker weet op welke vlakken er oplossingen gaan komen.

De onthulling van de makeover begint met de volgende sequentie:

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie sequentie

[Herman den Blijker] Een goedemiddag. [Vrouw] Een goedemiddag.

[Herman den Blijker] Hoe was het? [Vrouw] Fantastisch. Fantastisch.

Divergent Onthulling

34 En eindigt als volgt:

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie sequentie

[Chris] Nou deze, deze moet blijven. Talking heads Onthulling

Voorbeeld 8: Identificatie onthulling Herman den Blijker: herrie gezocht (Bijlage I: 2)

De kandidaten zijn tijdens de makeover weggestuurd voor een vakantie (te zien in de confrontatie) en komen voor de onthulling terug, wat door “Hoe was het?” duidelijk wordt. Bij deze onthulling is publiek aanwezig. Ze ontmoeten de host weer en gaan samen alle aspecten die verbeterd zijn in het restaurant langs. Eerst zien ze de inrichting, waarbij gebruik gemaakt wordt van voor en na beelden, dan wordt de nieuwe opzet uitgelegd van het menu en vervolgens wordt er gegeten van de verbeterde gerechten, die door onder andere de zoon van de kandidaat positief worden gewaardeerd. Hiermee wordt de onthulling beëindigd, de volgende sequentie vormt dan de epiloog waarin het programma afgesloten wordt door de host.

In ‘Help, ons kind is te dik’ begint de probleemstelling als volgt:

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie sequentie

[Maxine] Het allerergste van mijn lichaam vind ik eh eigenlijk alles..

Talking

Heads ^{Probleemstelling}

Voorbeeld 9: Identificatie probleemstelling Help, ons kind is te dik (Bijlage I: 3) Deze eindigt met:

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie sequentie

[VO] Maxine is tientallen kilo’s te zwaar en doodongelukkig.

Overlap -

indirect ^{Probleemstelling}

Voorbeeld 10: Identificatie probleemstelling Help, ons kind is te dik (Bijlage I: 3)

Hier legt de kandidaat zelf haar probleem uit, net als in ‘Help, mijn man is klusser’. In dit geval legt ze hem niet uit aan de host, maar aan de kijker thuis door tegen een interviewer te praten die niet in beeld is. Later in het programma, bij de verdieping van de probleemstelling, praat de kandidaat wel met de host over haar problemen, maar dan meer over de oorzaken. Ook komen familieleden in de probleemstelling aan het woord om het probleem te beschrijven en geeft de voice-over extra informatie over het probleem. Net als in ‘Herman den blijker: herrie gezocht’ wordt er afgesloten met een korte samenvatting door de voice-over, die aangeeft dat er niet alleen aan de fysieke, maar ook aan de mentale gezondheid van de kandidaat gewerkt zal worden.

De onthulling begint met de volgende sequentie:

35

[VO] En dan is het grote moment

aangebroken. ^{Divergent Onthulling}

Voorbeeld 11: Identificatie onthulling Help, ons kind is te dik (Bijlage I: 3) En eindigt met als volgt:

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie sequentie

[VO] ..wacht haar een slanke en gezonde toekomst.

[Richard] Goed gedaan

Divergent Onthulling

Voorbeeld 12: Identificatie onthulling Help, ons kind is te dik (Bijlage I: 3)

Hier wordt de onthulling door de voice-over ingeleid, door expliciet aan te geven dat “het grote moment”, de onthulling, is aangebroken. Net als bij ‘Herman den Blijker: herrie gezocht’ is bij deze onthulling publiek aanwezig. De host heet het publiek welkom en introduceert de kandidaat. Hier is sprake van drie korte onthullingen: de familie is ook afgevallen dus dat wordt tevens genoemd en de kandidaat wordt onthuld in een jurk die ze qua maat wilde passen na de makeover, daarna wordt ze gewogen. De familie geeft commentaar tegen de camera en iedereen wordt bedankt. De voice-over sluit af met een positieve verwachting voor de toekomst van de kandidaat. Er wordt geen gebruik gemaakt van voor en na beelden.

De probleemstelling in ’10 Jaar jonger in 10 dagen’ begint als volgt:

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie sequentie

[Froukje de Both] Toen Rob en Tjits elkaar zes jaar geleden ontmoetten, dachten ze dat ze elkaar prima aanvulden. Maar inmiddels loopt deze relatie aan alle kanten over. En zelfs Rob’s aanwezigheid is Tjits vaak al te veel. Het roer moet om.

Welkom bij 10 Jaar Jonger in 10 Dagen.

Talking

Heads ^{Probleemstelling}

Voorbeeld 13: Identificatie probleemstelling 10 Jaar jonger in 10 dagen (Bijlage I: 4) En eindigt met de volgende sequentie:

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie sequentie

[Froukje de Both] Jouw gemiddeld geschatte leeftijd is 46.

[Rob] ((Lacht))

[Tjits] Oh dat komt wel binnen hoor, is dat erg?

[Froukje de Both] Nee dat begrijp ik, ja, dat is toch even slikken.

Talking

heads ^{Probleemstelling}

36 Hier wordt de probleemstelling dus ingeleid door de host, in tegenstelling tot de andere uitzendingen. Zij bespreekt, tevens als voice-over, de problemen van de kandidaten. Ook de kandidaten zelf uiten hun problemen, net als in ‘Help, ons kind is te dik’ tegen een interviewer die niet in beeld is. Zowel de mentale als fysieke mankementen van de kandidaten worden genoemd: de relatie is niet goed en ze zien er ouder uit dan ze zijn doordat ze vermoeid zijn. De host neemt met de kandidaten door wat buitenstaanders van hen vinden (een belangrijk onderdeel van dit programma, de confrontatie) en hoe oud zij geschat zijn. Omdat dit veel ouder is dan dat ze daadwerkelijk zijn, is er de noodzaak voor een makeover.

Het begin van de onthulling van de makeover ziet er als volgt uit:

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie sequentie

[Froukje de Both als VO] En dan is het eindelijk zo ver. Rob en Tjits gaan elkaar na 10 lange dagen..

Divergent Onthulling

Voorbeeld 15: Identificatie onthulling 10 Jaar jonger in 10 dagen (Bijlage I: 4) En eindigt als volgt:

Visuele uiting Verbale uiting Relatie Functie sequentie

[Froukje de Both] Wat een verschil.

Overlap –

indirect Onthulling

Voorbeeld 16: Identificatie onthulling 10 Jaar jonger in 10 dagen (Bijlage I: 4)

Ook hier, net als in ‘Help, ons kind is te dik’, wordt expliciet aangegeven (ook door de voice-over) dat het tijd is voor de onthulling door “dan is het eindelijk zo ver”. Deze onthulling verloopt in vier stappen, net zoiets als in ‘Help, ons kind is te dik’, maar dan zonder publiek. Eerst wordt het uiterlijk van de vrouw onthuld voor de kijker en de host, waarna zij zelf pas in de spiegel mag kijken en de veranderingen met de host bespreekt. Vervolgens wordt het uiterlijk van de man onthuld voor de kijker en de host, die tevens daarna pas in de spiegel mag kijken en de veranderingen met de host doorneemt. Dan zien de man en de vrouw elkaar weer na van elkaar gescheiden te zijn gedurende het makeoverproces: zij worden aan elkaar onthuld. Als laatste stap in de onthulling is er de bekendmaking van de geschatte leeftijd van de kandidaten door mensen op straat: het doel van 10 jaar eraf is gehaald. De voice-over sluit af met een samenvatting van de geschatte leeftijden met voor en na beelden.

In document Kandidaten en Kijkers Getransformeerd (pagina 38-43)