Soep? M i c h e l l e K o o l e n
S t e r r e v a n d e n B o o g a a r d
39
“We produceren jaarlijks 311 miljoen ton nieuw plastic. In onze oceanen en zeeën drijft ook steeds meer plastic afval. Jaarlijks komt er zo’n 5 miljoen ton in terecht. De oceanen en het water zijn voor mens en het leven op aarde erg belangrijk (Plastic Soup foundation, z.j.).”
Oceanen vormen 72% van het aardoppervlak en zijn onze voornaamste zuurstofleveranciers en voor meer dan de helft van de wereldbevolking is de oceaan de voornaamste voedselbron. Plastic is helaas geen
grondstof die gemakkelijk oplost. Doordat het niet oplost, komt het plastic uiteindelijk ook in veel voedselketens terecht en zo uiteindelijk ook in die van ons. Dat schrijft de Plastic Soup Foundation (z.j.) op hun site.
Winkels als Blokker moeten de Dopper verkopen om een bijdrage te leveren aan de SDG’s en de doelstellingen vanuit de Europese Commissie betreffende plastic. In 2017 heeft de Verenigde Naties 17 Sustainable Development Goals opgesteld, ook wel de SDG’s genoemd. Deze doelen gaan over onder andere genderongelijkheid, kwaliteit van het onderwijs, maar ook leven in het water en de toegang tot water en sanitaire
voorzieningen. Deze 17 doelen moeten wereldwijd behaald worden in 2030 (SDG Nederland, z.j.).
Ook vanuit de Europese Commissie worden er drastische maatregelen genomen om het plastic te verminderen, want de hoeveelheid plastic die in de zee verdwijnt, groeit (Europese Commissie, 2018). Dopper levert een bijdrage met haar product zowel aan de SDG doelen als aan de beperking van plastic de Europese Commissie oplegt. Dopper heeft het doel om met haar flesje ‘Dopper’ met één herbruikbare design waterfles alle single-use plastic waterflesjes overbodig te maken en kristalhelder water te schenken, zowel in de kraan als de oceaan. Blokker helpt door de verkoop van de Dopper in haar winkels met het verminderen van plastic met een eenmalige bestemming en de hoeveelheid plastic die in de zee verdwijnt. Dopper zou niet zo ‘boos’ moeten worden op de verkoop van de Doppers door Blokker, indirect draagt Blokker namelijk ook bij aan het plastic probleem om een alternatief van single-use plastic waterflesjes aan te bieden. Een probleem waaraan meer ondernemingen en multinationals een bijdrage zouden moeten leveren
(Kolk, A., Kourala, A., Pisani, N., z.j.). Deze grotere ondernemingen hebben na jarenlang ondernemen namelijk vaak een grote
naamsbekendheid opgebouwd en kunnen in een kortere periode veel betekenen.
M i c h e l l e K o o l e n
S t e r r e v a n d e n B o o g a a r d
Zij kunnen ondernemingen als Dopper een duwtje in de goede richting geven en de koper bewust maken van betere alternatieven
(R. Claassen, 2017). Dat steeds meer ondernemingen een goede bijdrage moeten leveren aan de wereld vindt ook de consument (Duurzaam Ondernemen, 2017). Sterker nog, bijna 90% van de ondervraagde vindt dit. Daarbij is het wel belangrijk dat het nastreven van deze purpose geloofwaardig is. (Duurzaam Nieuws, 2019).
Meer ondernemingen en multinationals zouden zich verantwoordelijk moeten voelen voor de wereld en het plastic probleem, zoals hierboven beschreven werd. Toch hebben we begrip voor de ietwat boze reactie van Dopper. Blokker blijkt namelijk een andere doelstelling te hebben dan Dopper. Bedrijven die een andere doelstelling hebben zouden niet het product mogen verkopen, omdat de boodschap die het product met zich meedraagt dan eigenlijk achter wordt gesteld.
Als we kijken naar het model ‘Ondernemen en economie’ van Spaas (2019) licht bij Blokker de focus op het ondernemerschap. Zij proberen met hun verkoop de schade hopelijk te (beperken), maar dragen zelf weinig bij aan de wereld op sociaal- of ecologisch gebied, blijkt uit literatuuronderzoek. Of, Blokker is niet transparant over de manier waarop zij MVO toepassen binnen hun business. Zo is gebleken dat meer bedrijven niet veel informatie geven over de maatregelen die zij treffen. Hierdoor kunnen geruchten ontstaan over de belangen van een organisatie (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Commerciële Communicatie_NL, 2019). Nu terug naar Blokker; Blokker vermeldt niets over eventuele sociale of ecologische ambities die Blokker heeft naast de verkoop van huishoudmaterialen. Dopper daarentegen valt onder CSV Ondernemerschap. CSV Ondernemerschap richt zich op het maken van winst met een sociale en/of ecologische waarde, waarin Dopper zich voornamelijk focust op het ecologische aspect. Zij verkopen de Dopper om plastic productie en afval te verminderen. De winst wordt gebruikt voor onder andere de Dopper foundation. Dopper is hiermee een organisatie die gedreven wordt door het verbeteren van de aarde en het leven op de aarde (Dopper, z.j.).
41
D i t a l l e s l i j k t o p d e v e r k o o p v a n e e n
‘ n o r m a a l ’ d o e l l o o s f l e s j e
Dat Blokker een andere doelstelling heeft dan Dopper blijkt ook uit hun handelswijze en media-uitingen. Blokker kocht de Dopper in via een derde verkoper, Dopper werd niet meegenomen in deze verkoop en was ook niet bekend met de afspraak die Blokker had gemaakt met de verkoper.
Deze actie kan gezien worden als een achterbakse en niet transparante actie.
Toch?
Zoals eerder genoemd is ook de manier waarop Dopper aan de man werd gebracht door Blokker een voorbeeld waaruit blijkt dat zij zeker niet dezelfde drijfveren hebben als Dopper (C. Foppen, 2018). Zij promoten met onderstaande foto:
Het laat zien dat zij de doelstelling van Dopper niet serieus nemen. Zij leggen ook de nadruk op de volgeladen ZEEcontainer met de quote: partij handel. Dit alles lijkt op de verkoop van een ‘normaal’ doelloos flesje.
D e v r aag is of dat B l o k k er zich er b e w u st van was De vraag is of dat Blokker zich er bewust van was
dat de aanpak en het niet duidelijk vermelden van de missie kon resulteren in scheve gezichten en teleurstellingen vanuit Dopper en hun zelfs een ietwat boze reactie. Wellicht kochten zij de flesjes in om gewoon een bijdrage te leveren aan het verminderen van plastic door het herbruikbare flesjes, want de consument vindt het steeds vaker belangrijk dat bedrijven duurzaamheid goed verankeren binnen hun core business (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Commerciële Communicatie NL, 2019). De Dopper is naast duurzaam ook nog eens multifunctioneel te gebruiken als fles en heeft naamsbekendheid opgebouwd. Hierdoor was het voor Blokker wellicht een gemakkelijke keuze gemakkelijk om deze fles aan te schaffen. Maar dan nog staat de vraag, waarom de flesjes zijn ingekocht zonder overleg met Dopper. Een antwoord op deze vraag is lastig te achterhalen.
In Blokker’s ogen leek de actie misschien onschuldig, we dragen toch bij aan doppers doeleinden? Maar wij vinden als je echt wilt bijdragen als multinational: de missie, waarde van het product en de visie van de desbetreffende duurzame onderneming in het achterhoofd en via uitingen moet worden overdragen. Daarnaast achter de rug om handelen, in het geval van Dopper, wekt wantrouwen op. Iets wat indien je hetzelfde doel wilt bereiken niet nodig zou moeten zijn. Dus als je de plastic soep wilt tegengaan doe je dit ECHT samen.
Is er ruimte voor ethiek in de hedendaagse economie waarin alles draait om winst genereren?
Volgens organisatiepsycholoog Niek Hoogervorst denken managers in het bedrijfsleven nauwelijks aan de morele kant van hun zakelijke beslissingen. Omdat de oplossing voor de hand ligt, is van een dilemma in de meeste gevallen niet eens sprake. In concurrerende markten worden worden onethische beslissingen zelfs minder snel afgestraft als de beslissing winstverhogend heeft uitgepakt (Zwetsloot, 2016).
Is ethiek ook een blinde vlek in het
bedrijfsleven van onderneming X 1? Deze vraag wordt onderzocht en onderbouwd vanuit een persoonlijk perspectief.