Personification

De zaak-Holloway wordt vrijwel meteen in verband gebracht met Joran van der Sloot en diens betrokkenheid. Dit komt door de vele media-aandacht die geschonken is aan de betrokkenheid van Van der Sloot. Patrick van Eem tegenover Van der Sloot in een van de autogesprekken: ‘Je hebt alleen pech dat het één grote media-fucking-hype is geworden, man!’ Veel media-aandacht draaide om de persoon Van der Sloot en ging minder in op de zaak.

Tabel 4 Voorkennis nodig Kwaliteitskranten

Van het totaal Trouw Voorkennis nodig De Volkskrant Van het totaal

54.4% 37 Ja 38 50.7%

45.6% 31 Nee 37 49.3%

100% 68 Totaal 75 100%

Tabel 5 Herhaling Kwaliteitskranten

Van het totaal Trouw Herhaling De Volkskrant Van het totaal

10.3% 7 Geen 11 14.7%

70.6% 48 Weinig 51 68.0%

11.8% 8 Redelijk 8 10.7%

7.3% 5 Veel 5 6.6%

100% 68 Totaal 75 100%

Tabel 6 Focus Kwaliteitskranten

Van het totaal Trouw Focus De Volkskrant Van het totaal

57.4% 39 Zaak 45 60%

43.6% 29 Persoon 30 40%

Trouw focust haar berichten in minder dan de helft op een persoon, in plaats van op de zaak. Dat wil niet zeggen dat deze artikelen niets zeggen over de gebeurtenissen in de zaak. In sommige artikelen waar gefocust wordt op de persoon, worden ook details van het privéleven gegeven. Slechts in 11 van de 68 artikelen is dit bij Trouw het geval. Tabel 6 en 7 geven hier het overzicht van.

De Volkskrant verschilt qua focus in de berichtgeving niet veel van Trouw. In 45 van de 60 artikelen ligt de focus op de zaak in plaats van de persoon. Dit is 60% van het geheel.

Vanaf de jaren ’60 legde de krant zich steeds meer toe op compleet financieel-economische verslaggeving.¹³⁷ Dat is ook nu nog goed te zien. Toen de zaak nog niet zo lang in het nieuws was, richtte de verslaggeving van de Volkskrant zich vaak op het imago van Aruba en wat voor gevolgen de zaak-Holloway voor het eiland heeft. De krant bespreekt met name de gevolgen voor het toerisme en de financiële gevolgen.¹³⁸ De krant doet dit veel meer dan Trouw.

De Volkskrant geeft in haar berichtgeving minder vaak details over het privéleven. Bij Trouw was dit in 16.1% van de geanalyseerde artikelen het geval, tegenover 9.3% van de artikelen van de Volkskrant. In Trouw wordt bijvoorbeeld prijsgegeven dat Joran een gokprobleem heeft en het financieel moeilijk heeft.¹³⁹ De Volkskrant geeft in twee artikelen heel veel privédetails over Patrick van der Eem. In het eerste artikel wordt beschreven hoe en wanneer Van der Eem zijn baas vertelde dat hij met een undercoveractie bezig was. Tussen neus en lippen door wordt vermeld dat de infiltrant 5000 euro per maand verdiende aan de undercoveractie en wordt duidelijk dat zijn baas hier niet van op de hoogte was.¹⁴⁰ In een ander artikel wordt nog veel meer op details uit het

137 http://nl.wikipedia.org/wiki/De_Volkskrant via: www.volkskrant.nl ‘Over de Volkskrant’ (laatst geraadpleegd op 19-06-2013).

138 Volkskrant, ‘Aruba vreest leegloop om Natalee gate’, 14-06-05;

Volskrant, ‘Nachtmerrie voor Aruba groeit met de dag ; Eiland vreest voor zijn imago nu zelfs rechter betrokken lijkt bij de verdwijning van Natalee Holloway’ 25-06-05;

Volkskrant, ‘De verdwijning van Natalee Holloway op Aruba, de grootste publicitaire nachtmerrie’ 01-10-05 Volkskrant, ‘Een spoor van speculaties’, 22-11-05;

Volkskrant, Aruba worstelt met verdwijning Natalee Holloway, 28-01-06.

139Trouw, ‘Advocaat: “Joran is een serieleugenaar en narcist”; Raadsman weinig vleiend om volkswoede te beteugelen, 05-02-08

140 De Volkskrant, Infiltrant Van der Eem voelde zich uitverkoren, 04-02-08

Tabel 7 Details privé leven Kwaliteitskranten

Van het totaal Trouw Details privéleven De Volkskrant Van het totaal

16.1% 11 Ja 7 9.3%

83.9% 57 Nee 68 90.7%

privéleven van Van der Eem in gegaan.¹⁴¹ Zo wordt onder andere verteld dat Van der Eem uit een ondernemersgezin komt, zijn vader meerdere McDonalds-vestigingen in het oosten van het land heeft en dat hij momenteel in een bungalow op het recreatiepark Rhererlaag in Lathum, gemeente Zevenaar woont.

Bij de analyse van de artikelen is er ook gelet of de namen van advocaten en officieren van justitie worden genoemd. Er is bewust gekozen om alleen deze personen uit te lichten, omdat de namen van beschuldigde, slachtoffer en de familie van beiden al snel bekend waren; zij zijn in deze zaak dus sowieso celebrities.

Uit tabel 8 valt op te maken dat vooral de officier van justitie Hans Mos vaak bij naam is genoemd. In Trouw wordt hij bij acht artikelen voluit genoemd en in de Volkskrant bij vijf artikelen. Gerard Spong, advocaat van de verdachte Utrechtse Arubaan, wordt ook een aantal keer bij naam genoemd in de geanalyseerde artikelen. Daarnaast wordt deze advocaat ook in beide kranten ingezet als expert, waardoor de naam vaker voorkomt. Advocaten en officieren van justitie hebben een belang om als bron op te treden in een grote zaak als deze. Ze kunnen hiermee naam maken. Hans Mos treedt in beide kranten als crimefighter naar voren. Zo laat hij in het artikel ‘OM Aruba verdenkt Joran van moord’ weten dat hij ‘verheugd’ is met de onthullingen die Joran heeft gedaan in de uitzending van Peter R. de Vries.¹⁴²

141 De Volkskrant, ‘Hé, moordenaar, zei hij met een knipoog; Patrick van der Eem is “op dit moment vooral een grote energiestroom”’ 04-02-08

142 Volkskrant, ‘OM Aruba verdenkt Joran van moord’, 04-02-08

Tabel 8 Betrokkenen worden celebrities Kwaliteitskranten

Trouw Celebrities De Volkskrant

3 Advocaat Bert de Rooij (Joran) 3

1 Advocaat Paul van der Vught (Joran) 0

1 Advocaat Ruby Oomen (Deepak) 0

3

Advocaat Gerard Spong (advocaat Utrechtse Arubaan)

4

8 Officier van justitie Hans Mos 5

1 Officier van justitie Karin Janssen 0

2 Politiechef Jan van der Straten 2

1 Rechter Bob de Wit 0

Deze situatie, waarbij advocaten graag naam en faam willen maken en officieren van justitie zich als crimefighters presenteren is in de loop van de misdaadjournalistiek ontstaan. In de paragraaf over de misdaadjournalistiek werd al duidelijk dat de journalistiek over misdaad steeds sensationeler en actiever is geworden. Al snel bleek dat misdaad simpelweg ‘scoort’. Misdaadjournalistiek wint hierdoor steeds meer terrein en iedereen probeert zo zijn graantje mee te pikken.