Een verbonden partij is een rechtspersoon, waarin de gemeente zowel bestuurlijk als financieel een belang heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan een zetel in het bestuur of stemrecht. Met een financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen beschikbaar stelt, die zij mogelijk kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partijen verhaald kunnen worden op de gemeente. In praktijk is deelname in NV’s, BV’s, VOF’s, CV’s en
Gemeenschappelijke Regelingen (per definitie) een verbonden partij. Ook stichtingen en (coöperatieve) verenigingen kunnen onder verbonden partijen vallen, als de gemeente een zetel in het bestuur heeft en financiële risico’s loopt.
Voor de raad is inzicht in de verbonden partijen belangrijk, aangezien het gaat om afwegingen over de taken en activiteiten waartoe de raad de kaders uitzet. Voor het aangaan en onderhouden van contacten met verbonden partijen is het van belang om af te wegen wat de meest doelmatige wijze is om een taak uit te voeren, welke manier de meeste garantie geeft dat de taak wordt uitgevoerd zoals de gemeente voor ogen staat en hoe er voldoende inhoudelijk en financieel inzicht in het uitvoeren van een taak wordt gekregen. Eventuele financiële risico’s van de verbonden partijen zijn meegenomen in de paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing.
In deze paragraaf is een overzicht opgenomen van de belangrijkste ontwikkelingen die zich binnen verbonden partijen voordoen. Voor een volledig overzicht van verbonden partijen verwezen we naar de bijlage. De volgende gegevens moeten worden weergegeven:
1. de naam en de vestigingsplaats.
2. het openbaar belang dat op deze wijze behartigd wordt.
3. de veranderingen die zich hebben voorgedaan gedurende het begrotingsjaar in het belang dat de gemeente onderscheidenlijk provincie in de verbonden partij heeft.
4. de verwachte omvang van het eigen vermogen en het vreemd vermogen van de verbonden partij aan het begin en aan het einde van het begrotingsjaar.
5. de verwachte omvang van het financiële resultaat van de verbonden partij in het begrotingsjaar.
Ontwikkelingen
Regio Gooi en Vechtstreek
Het Algemeen Bestuur en de raden in de regio hebben ingestemd met de nieuwe gemeenschappelijke regeling. Deze regeling maakt een andere governance mogelijk met een integrale rol van het Algemeen Bestuur en een andere stemverhouding (van gewogen stemmen naar one man – one vote). De regeling treedt na de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 in werking. Ook op ander vlakken zijn er
voorbereidingen getroffen voor nieuwe samenwerkingsvormen. Er zijn plannen gemaakt voor de intensivering van de samenwerking met de RAV Flevoland (Regionale Ambulancevoorziening).
Hiermee wordt de ambulancevoorziening minder kwetsbaar. Er is werk gemaakt om het sociaal domein en het veiligheidsdomein te verbinden. Dit krijgt vorm door het Zorg- en Veiligheidshuis onder de Regio te plaatsen. Dit wordt begin 2018 geëffectueerd. Tenslotte heeft in 2017 de overdracht van het regiokantoor plaatsgevonden. Gooise Meren heeft het kantoor verkocht aan de Regio.
Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek
In 2017 hebben de veiligheidsbesturen van de Veiligheidsregio’s Flevoland en Gooi en Vechtstreek een intentieverklaring ondertekend voor de verkenning van een fusie van de veiligheidsregio’s Flevoland en Gooi en Vechtstreek en de GGD-en.
Stichting Goois Natuurreservaat
Naast gemeente Amsterdam heeft ook provincie Noord-Holland besloten om uit de
Samenwerkingsovereenkomst te treden. Dit heeft tot gevolg dat de Gooise gemeenten het financiële gat door de uittreding van Amsterdam en de provincie op termijn moeten opvangen.
108 Momenteel wordt onderhandeld over de hoogte van de uittreedsom van deze partijen en andere maatregelen die de gevolgen voor de Gooise gemeenten moeten verzachten.
Het Goois Natuurreservaat (GNR) kan evenwel haar taken op het gebied van natuur en recreatie uitvoeren en de transitie volgens het beleidsplan uitvoeren.
Omgevingsdienst Flevoland Gooi en Vechtstreek
In 2017 heeft het Algemeen Bestuur, na uitgebreide voorbereiding, de zogenaamde
Kostprijssystematiek (KPS) vastgesteld. Dit vervangt de financieringswijze zoals die tot dusverre werd gehanteerd. Op grond van een lumpsumbijdrage die reeds bij de start van de Omgevingsdienst
Flevoland Gooi en Vechtstreek (OFGV) per deelnemer is vastgesteld, werden alle ingebrachte taken van de betreffende deelnemer uitgevoerd. In de KPS zijn de prijzen per product vastgesteld, waarbij deelnemers ook bijdragen voor wat zij afnemen. Met ingang van 2018 wordt de financiële bijdrage bepaald aan de hand van de KPS. Voor Gooise Meren betekent dit een financieel voordeel. Voor 2018 betreft dit een voordeel van ruim € 40.000, vanaf 2019 is dat een verdubbeling hiervan. Ook heeft Gooise Meren in 2017 haar takenpakket bij de OFGV verruimd. Met ingang van 1 september 2017 zijn ook de asbesttaken bij de OFGV ondergebracht.
Coöperatie Gastvrije Randmeren U.A.
Gastvrije Randmeren is een samenwerkingsverband van de Randmeren in de vorm van een
coöperatieve vereniging. Vanuit deze coöperatie zorgen de gemeenten gelegen aan de Randmeren voor het beheer en onderhoud van recreatieve voorzieningen in de Randmeren. Naast deze taak streeft de coöperatie naar het versterken van de natuurwaarden in het gebied en zet het gebied op de
recreatieve kaart via gebiedspromotie.
Als gevolg van een verbeterde waterkwaliteit in het Gooimeer neemt de hoeveelheid waterplanten toe.
Op een aantal locaties wordt daardoor het recreatief gebruik van het water gehinderd. In 2017 zijn daarom in opdracht van de Coöperatie Gastvrije Randmeren waterplanten gemaaid. In 2017 heeft de Coöperatie het te maaien areaal incidenteel uitgebreid. Naast deze onderhoudstaak heeft de
Coöperatie zich in 2017 gericht op de verdere uitwerking van de (inter-)nationale gebiedspositionering van de Randmeren.
Werkvoorzieningschap Tomingroep
De gemeenschappelijke regeling richt zich van oudsher op het bieden van werk aan mensen met een wsw-dienstverband. In 2017 is de regeling aangepast om de verhouding en de samenwerking binnen het werkvoorzieningsschap af te stemmen op de huidige situatie en de tijdsgeest en op de eisen van de gewijzigde Wet gemeenschappelijke regelingen. Met de inwerkingtreding van de Participatiewet in 2015 neemt het aantal wsw’ers jaarlijks af. Daarbij heeft de gemeente ook verantwoordelijkheid gekregen voor andere mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De gemeenten zetten in op een positie van Tomin als inclusieve werkgever die werkgelegenheid biedt aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt (zie Raadsmededeling 312693). Dat vraagt aanpassing van het bedrijfsplan van Tomingroep, waartoe het Algemeen Bestuur in december 2017 opdracht heeft gegeven. Daarbij is het ook wenselijk dat de gemeenten werk voor deze doelgroepen gemakkelijker kunnen inbesteden bij Tomingroep, wat enige aanpassing van de structuur van de BV vraagt. In december 2017 heeft het Algemeen Bestuur daartoe besloten.
Stichting Basisonderwijs Gooi en Vechtstreek (werknaam Talent Primair)
Talent Primair oefent alle taken en bevoegdheden van het bevoegd gezag uit wat betreft de openbare basisscholen in de gemeenten Gooise Meren, Wijdemeren, Huizen, de BEL-gemeenten en Weesp.
Gelet op de beperkte zeggenschap van de gemeenten over het primair onderwijs in combinatie met de wijzigingen in de Wet gemeenschappelijke regelingen (collegeleden mogen daarin niet langer zitting hebben), hebben de aan de GR-deelnemende gemeenteraden in 2017 besloten om de
Gemeenschappelijke Regeling Primair onderwijs op te heffen. Om de regie op de werkzaamheden van de stichting te behouden, is een samenwerkingsovereenkomst aangegaan.
Bank Nederlandse Gemeenten N.V.
Geen bijzonderheden in 2017
109
Risico’s
Regio Gooi en Vechtstreek
Voor de risico’s wordt verwezen naar de jaarrekening 2017 van de Regio. In de risicoparagraaf heeft men de risico’s uitgebreid toegelicht.
Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek
Voor de risico’s wordt verwezen naar de jaarrekening 2017 van de Veiligheidsregio. Hierin heeft men een uitgebreid risicoprofiel opgesteld.
Stichting Goois Natuurreservaat
Bij faillissement van het GNR zullen de participanten als eigenaren van de stichting de financiële gevolgen voor hun rekening krijgen. Het faillissement kan gevolgen hebben voor het beheer van de natuur en de recreatieve voorzieningen.
Omgevingsdienst Flevoland Gooi en Vechtstreek
Gooise Meren heeft al haar milieutaken ondergebracht bij de Omgevingsdienst Flevoland Gooi en Vechtstreek (OFGV). Op grond van een wettelijke verplichting (Wet VTH) zijn gemeenten verplicht om een groot aantal milieutaken bij een uitvoeringsdienst, in dit geval de OFGV, onder te brengen. Dit zijn de zogenaamde basistaken. Daarnaast staat het gemeenten vrij om ook andere taken bij deze dienst onder te brengen, de zogenaamde plustaken. Gooise Meren heeft zowel basistaken als plustaken op milieugebied bij de OFGV ondergebracht. Bij een eventueel faillissement van de OFGV loopt Gooise Meren het maatschappelijke risico dat milieutaken niet meer uitgevoerd zullen worden. Dit kan ook niet overgenomen worden door eigen medewerkers aangezien er binnen het ambtelijk apparaat geen milieukennis (meer) aanwezig is. Aangezien in ieder geval de wettelijke verplichting bestaat om basistaken bij een uitvoeringsdienst onder te brengen (binnen de eigen regio) zal Gooise Meren, net als de andere partners bij de OFGV, ook financieel moeten ingrijpen om het voortbestaan van de OFGV, en daarmee de uitvoering van de wettelijke milieutaken, te garanderen.
Stichting Basisonderwijs Gooi en Vechtstreek (werknaam Talent Primair)
Een exploitatietekort en/of faillissement is een zorgelijke zaak voor de gemeenten waarin Talent Primair actief is. De gemeenten zijn wettelijk verplicht openbaar onderwijs aan te bieden. De gemeenten hebben er dus groot belang bij dat de scholen met openbaar onderwijs goed worden bestuurd. De Raad van Toezicht als interne toezichthouder en de Regiegroep (portefeuillehouders namens de gemeenteraden binnen het werkgebied van Talent Primair) als externe toezichthouder zien toe op de financiële situatie van Talent Primair.
Tabel: Verbonden partijen
Naam verbonden partij Vestigingsplaats Bijdrage
Regio Gooi en Vechtstreek Bussum € 9.204.437
Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek Hilversum € 3.913.390
Stichting Goois Natuurreservaat Hilversum € 477.693
Omgevingsdienst Flevoland Gooi- en Vechtstreek Lelystad € 787.504
Coöperatie Gastvrije Randmeren U.A. Harderwijk € 21.524
Werkvoorzieningschap Tomingroep Hilversum € 2.046.750
Stichting Basisonderwijs Gooi en Vechtstreek (werknaam Talent Primair)
Huizen pm
Bank Nederlandse Gemeenten N.V. Den Haag pm
Totaal € 16.451.298
De specifieke informatie per verbonden partij is opgenomen in de Bijlage Verbonden Partijen.
110