Operationalisering en output (Doen 'versus' gedaan?)

1. Heeft het college gedaan wat het zou gaan doen? Wat ontbreekt er?

2. Zijn prestaties en/of activiteiten voldoende concreet (is klaar wat in 2019 klaar moest zijn?) en ev. meetbaar verantwoord?

3. Indien prestaties/activiteiten niet of onvoldoende verantwoord: toelichting vragen 4. Wat waren de resultaten van de prestaties/activiteiten, en dragen die bij aan de

doelen/effecten?

5. Zijn subsidies verantwoord? Wat is hiermee bereikt?

2.4.1 Heeft het college gedaan wat het zou gaan doen? Wat ontbreekt er?

Onder de prestaties is compact verwoord wat er is gedaan en blijkt dat veel van de geplande prestaties ook zijn uitgevoerd c.q. deels uitgevoerd. Immers, veel van de prestaties krijgen een groen vlaggetje waarmee aangeduid wordt dat de prestatie is geleverd en een enkele een oranje vlaggetje waarmee aangegeven dat prestatie niet in zijn geheel is geleverd.

Ook dit jaar geldt onze opmerking dat niet altijd geheel duidelijk is of de geleverde prestatie een groen, oranje of zelfs rood vlaggetje verdient.

2.4.2 Zijn prestaties en/of activiteiten voldoende concreet en meetbaar verantwoord?

Paragraaf 1.1.1 Warmtevisie – en plannen. In de Jaarstukken 2020 wordt uitgebreid kwalitatieve informatie aangeleverd, meer dan in de MPB 2020-2023. Het is echter niet altijd eenvoudig in die uitgebreide kwalitatieve informatie in de Jaarstukken 2020 vast te stellen of de prestaties zoals verwoord in de MPB ook daadwerkelijk zijn uitgevoerd. Paragraaf 1.1.1 is hiervan een mooi voorbeeld. We constateren derhalve dat deze onvoldoende concreet en dus niet meetbaar is.

Onderzoeksrapport Jaarstukken 2020 Rekenkamercommissie Apeldoorn | 22

Paragraaf 1.1.2 Opstellen transitie-exploitatie voor de Maten – 10.000 woningen. Daarvan is in de Jaarstukken aangegeven dat dit niet is gerealiseerd. Dit is ook aangegeven met een rood vlaggetje. Dat is duidelijk en daarmee concreet en meetbaar.

Paragraaf 1.1.3 Kader en pilots zonnevelden. In de MJB lezen we dat het doel is het realiseren van 250 ha zonnevelden; niet duidelijk is of dat dan ook in 2020 moet zijn. In Jaarstukken lezen we dat 74,5 ha is gerealiseerd. Ervan uitgaande dat dit in 2020 250 ha het doel was, dan is het doel niet gerealiseerd. Dan had het groene vlaggetje een rood vlaggetje moeten zijn. Het is de RKC derhalve onvoldoende duidelijk en daarmee niet meetbaar.

Paragraaf 1.1.4 Onderzoek geothermie. Dit is uitgevoerd zodat we constateren dat dit concreet en meetbaar is.

Paragraaf 1.1.5 Ruimtelijke verkenning grootschalige energieopwekking. Verkenning is uitgevoerd. Ook was het doel een normenkader op te stellen, dit is nog niet gerealiseerd. De verklaringen zijn aangegeven. Een oranje vlaggetje schetst in dezen de situatie waarmee we stellen dat het concreet en meetbaar is.

Paragraaf 1.1.7 Inzet Energiefonds. Diverse aanvragen zijn gehonoreerd. De redactie in de Jaarstukken doet vermoeden dat de communicatie omtrent dit fonds nog te wensen overlaat.

Maar dit zou dan concreter opgeschreven kunnen worden. We constateren derhalve: deels onvoldoende concreet, deels niet meetbaar.

Paragraaf 1.1.8 Bezoeken. Doel was het afleggen van ca. 160 bezoeken. Er zijn er 149 afgelegd, ondanks de coronavirus. Derhalve concreet en meetbaar.

Paragraaf 1.1.9 Energiek wonen-winkel. Gerealiseerd. Eveneens: concreet en meetbaar.

Paragraaf 1.1.10 Zonnepanelen. Realisatie van 52 MWp is gerealiseerd (Doel: 36 MWp). We constateren derhalve: concreet en meetbaar. NB. In het MJB is geen aandacht besteed aan de inspanning van bedrijven, in de Jaarstukken is hieraan terecht wel tekst gewijd.

Paragraaf 1.1.11 Energie steken in projecten duurzaamheid van bedrijven die koploper willen zijn. Dit is gerealiseerd. Er wordt geconstateerd dat de aanpak succesvol is geweest en door bedrijven wordt gewaardeerd. We stellen derhalve vast: concreet en meetbaar.

Paragraaf 1.1.12 Stimulans warmtetransitie particuliere woningen in termen van informeren en voorlichten. In Jaarstukken zijn diverse acties en inspanningen verwoord. Hierdoor stellen we vast dat deze concreet en meetbaar is.

Paragraaf 1.1.13 Onderzoek naar wat koploper worden in zon-op-dak betekent. Voorstel in voorbereiding. Dit heeft invulling gekregen in een plan van aanpak. We stellen vast: redelijk concreet, meetbaar.

Paragraaf 1.2.1 Monitoren effecten ‘Recycleservice 2025’. Aangekondigd opstellen voorstel voor nieuw meerjarig kostendekkend tariefstelsel en klanttevredenheidsonderzoek. Beide prestaties zijn gerealiseerd. Derhalve constateren we dat dit concreet en meetbaar is.

Paragraaf 1.2.2 Plannen grondstromen zuiverder. Doel is hoger scheidingspercentage in 2025 (75%), in 2020 is dit 80% en is daarmee concreet en meetbaar.

Paragraaf 1.2.3 Circulaire verwerking, monitoren en stimuleren. In Jaarstukken is aangegeven wat is gedaan, maar hieruit wordt onvoldoende duidelijk of hier sprake is van monitoren en stimuleren. We constateren daarmee dat deze onvoldoende concreet en onvoldoende meetbaar is.

Paragraaf 1.2.4 Europese projecten. Aangekondigd onderzoek is uitgevoerd en daarmee concreet en meetbaar.

Paragraaf 1.2.5 Platform bieden voor ondernemers. Uitgevoerd en daarmee concreet en meetbaar.

Paragraaf 1.2.6 Pilots afvalvrije binnenstad en evenementen. Deels uitgevoerd, onder meer vanwege coronavirus. We constateren: concreet en meetbaar.

Paragraaf 1.2.7 Project novation. Betreft reparatie, hergebruik, revisie en bewerking van E-goederen. Project ligt op koers, aldus jaarstukken, maar valt niet te controleren. Dat maakt dat we constateren: onvoldoende concreet, onvoldoende meetbaar.

Paragraaf 1.2.8 Stimuleren circulaire kansen in eigen bedrijfsvoering. Doel is kwalitatief verwoord en daarmee onvoldoende concreet, onvoldoende meetbaar.

Paragraaf 1.3.1 Uitvoering wettelijke taken OVIJ. In OVIJ-jaarverslag staan behaalde resultaten, KPI’s en kwaliteitscriteria. We constateren: concreet en meetbaar.

Paragraaf 1.3.2 Sanering asbestdaken. Betreft momenteel vooral informeren en adviseren gezien stad van zaken landelijke wet- en regelgeving. Geen gerichte projecten. Overdracht taak van gemeente naar OVIJ. Geen hoeveelheid aangekondigde te saneren asbestdaken in MJB en gesaneerde asbestdaken in Jaarstukken aangegeven. Daarmee constateren we:

onvoldoende concreet, niet meetbaar.

Paragraaf 1.3.3 Sanering asbestdaken gemeentelijk vastgoed. Staat in paragraaf Vastgoed.

Paragraaf 1.3.4 Vermindering verontreinigingen grondwater. In MJB aangegeven uitvoering van twee projecten. Deze zijn in uitvoering. Geen hoeveelheid te behalen vermindering verontreiniging vermeld in MJB noch Jaarstukken. Dat maakt dat wij constateren:

onvoldoende concreet en onvoldoende meetbaar.

We constateren dat 13 van de 25 prestaties en/of activiteiten concreet en meetbaar zijn verantwoord.

2.4.3 Indien prestaties/activiteiten niet of onvoldoende zijn verantwoord: toelichting vragen (inclusief beantwoording)

Er zijn ter beoordeling van de Jaarstukken 2020 technische vragen gesteld ter beantwoording door de ambtelijke organisatie. Deze betroffen veelal onduidelijkheden over de geleverde prestaties. In mondeling overleg met ambtelijke organisatie zijn hierop antwoorden gegeven.

Onderzoeksrapport Jaarstukken 2020 Rekenkamercommissie Apeldoorn | 24

2.4.4 Wat zijn de resultaten van de prestaties/activiteiten en dragen die bij aan de doelen/effecten?

De prestaties dragen voor een groot deel bij aan het realiseren van de drie geformuleerde doelen van Programma 4. Echter zoals het College zelf ook aangeeft, met name ten aanzien van het uiteindelijke doel om in 2050 energieneutraliteit te realiseren loopt Apeldoorn achter op de ambitie. Dit leverde vorig jaar de vraag op of er niet meer en anders moet worden ingezet? Ook concludeerden wij vorig jaar (over de jaarstukken 2019): ‘De prestaties dragen bij aan de doelen maar er zijn per doelstelling niet systematisch effectindicatoren geformuleerd die zogezegd ‘de lading dekken’.’ Dit geldt nog steeds.

2.4.5 Zijn subsidies verantwoord? Wat is ermee bereikt?

Het begrip subsidie komt in programma 4, Milieu een paar keer voor. Dit betreft:

• Subsidies uit Programma Aardgasvrije Wijken;

• Subsidies uit Regeling Reductie Energiegebruik;

• Subsidie uit Subsidieregeling Collectieve zonne-energie projecten;

• Aanvullende subsidie van het Ministerie van BZK inzake circulair uitvoeren project Griffiersveld;

• Stimulerings-/Innovatiesubsidie provincie Gelderland ten behoeve van project E-Novation.

In de jaarstukken staat bij de paragraaf Lessons Learned vermeld dat voor het project waarvoor deze subsidies zijn aangevraagd, het wel aandacht vereist deze projecten te verzetten en ‘hierop een goede financiële controle in te richten’. In Programma 4 staat niets vermeld over verantwoording van subsidies en het bereikte resultaat ervan.