Met dit doel wordt beoogd op termijn het volgende te bereiken:
• Natuurwaarden in het Natuurnetwerk Nederland (NNN), voorheen de herijkte Ecologische Hoofdstructuur (EHS), blijven voldoen aan de ambitie uit het natuurbeheerplan
• Het Natuurnetwerk in Zuid-Holland is compleet inclusief de ecologische verbindingen
• De Natura 2000 instandhoudingsdoelen zijn behaald waarmee de mogelijkheden voor economische ontwikkelruimte toenemen
Het natuurbeleid van de provincie Zuid-Holland is gericht op het behouden van de bestaande natuurwaarden.
Daarnaast heeft de provincie zich als doel gesteld om de natuurkwaliteit te verhogen en nieuwe natuur te ontwikkelen. Om dit te bereiken werkt de provincie samen met andere overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties aan een mooi Zuid-Holland met veel groen en water dicht bij huis. We willen een mooie en gezonde woon- en werkomgeving tot stand brengen. Hierbij hoort ook natuur die zich uitstrekt van de voordeur tot de kernen van natuurgebieden in de omgeving.
Zuid-Holland heeft landschappen en natuurwaarden die in heel Europa bijzonder zijn: de duinen, de delta en het veenweidegebied. De provincie is verantwoordelijk voor het behoud en de ontwikkeling van deze landschappen.
Om de natuurwaarden op peil te houden stelt de provincie geld beschikbaar voor natuurbeheer en maakt zij afspraken met terreinbeheerders, agrariërs en vrijwilligers. De komende jaren wordt geïnvesteerd in de realisatie van het Natuurnetwerk Nederland, een netwerk van natuurgebieden die onderling met elkaar verbonden zijn. Nu ontbreken er nog schakels in het netwerk. Daarnaast wordt extra geïnvesteerd in het verbeteren van het leefgebied van weidevogels en de Zuid-Hollandse icoonsoorten.
Natuurnetwerk Nederland (NNN)
Door het compleet maken van het NNN worden de natuurgebieden in Zuid-Holland met elkaar verbonden, waardoor populaties planten en dieren duurzaam in stand gehouden kunnen worden.
De verantwoordelijkheid voor de uitvoering ligt bij voorkeur bij de partners in de regio. De afgelopen periode zijn goede ervaringen opgedaan met gebiedsgericht werken. Er wordt integraal aan verschillende doelen gewerkt, zoals biodiversiteit, water, bodem, recreatie en duurzame landbouw. Voordeel van deze aanpak is een breed draagvlak in de regio. De provincie gaat daar de komende jaren mee door. De ecologische verbindingen maken waar mogelijk onderdeel uit van de integrale gebiedsafspraken waarbij sprake is van cofinanciering door de gebiedspartners.
In 2018 is de realisatiestrategie voor het NNN aangepast. De provincie neemt als netwerkende overheid de leiding bij het starten van gebiedsprocessen en indien nodig neemt de provincie het voortouw bij de realisatie. Dit draagt bij aan de gewenste versnelling van die realisatie. Dat is nodig om, conform de afspraken met het Rijk, de realisatie van het NNN per 2027 af te ronden.
Natura 2000
In de Natura 2000 gebieden staan de Europees beschermde natuurwaarden centraal. Er zijn Natura 2000 beheerplannen voor deze gebieden opgesteld. In de eerste beheerplanperiode ligt de focus bij het behoud van de aanwezige waarden. Dit houdt in dat de achteruitgang wordt gestopt en de basis wordt gelegd om in de tweede beheerplanperiode ook verbetering te realiseren. Met de recente uitspraak van de Raad van State inzake het PAS is het belang van de uitvoering van natuurmaatregelen toegenomen.
Extra investeringen voor weidevogels en icoonsoorten
De aantallen weide- en akkervogels nemen landelijk de laatste decennia sterk af. Dit is ook in Zuid-Holland het geval. Daarom investeert de provincie in weidevogels en icoonsoorten. Samen met de partners in de regio is er een actieplan opgesteld voor boerenlandvogels (aan de hand van motie 725 ‘Miljoenen voor winst en
weidevogels’). Het Actieplan Boerenlandvogels is in 2019 vastgesteld. Vooruitlopend hierop waren al, na afstemming met gebiedspartijen, enkele maatregelen gestart: maatregelen om predatie tegen te gaan, de verbetering van de (waterstaatkundige) inrichting van het Oudeland van Strijen en het praktijkgerichte onderzoek Winst en Weidevogels van het Louis Bolk Instituut.
Dit onderzoek richt zich op het in de praktijk brengen van maatregelen die gunstig zijn voor weidevogels, zoals de ontwikkeling van kruidenrijk grasland. In de kadernota hebben PS een extra investering van € 10 mln opgenomen ten behoeve van de realisatie van weidevogeldoelen / icoonsoorten op PZH-gronden buiten het NNN. In 2019 wordt per deelgebied het plan voor de realisatie van een weidevogelkerngebied verder concreet uitgewerkt, samen met de gebiedspartijen (gemeenten, waterschappen, vrijwilligers, collectieven). In 2019 worden de pachtvoorwaarden voor deze gronden afgestemd op de weidevogeldoelen.
Visie Rijke Groenblauwe Leefomgeving / Uitvoeringsagenda
In februari 2019 is de visie Rijke Groenblauwe Leefomgeving vastgesteld. Deze visie vloeit voort uit de wet Natuurbescherming en maatschappelijke ontwikkelingen die op de provincie afkomen zoals verstedelijking, klimaat en energie. Om een antwoord te bieden op deze uitdagingen heeft de provincie besloten een visie te ontwikkelen waarbij deze verschillende opgaven behandeld worden. Deze integrale visie omvat het bestaande beleid, zoals het NNN, Natura 2000 en de Kaderrichtlijn Water. Daarnaast richt de visie zich op het behouden en versterken van de biodiversiteit buiten het NNN en de Natura 2000 gebieden. De visie Rijke Groenblauwe Leefomgeving vervangt de huidige Beleidsvisie Groen. Bij het opstellen van de Visie Rijke Groenblauwe Leefomgeving zijn zo veel mogelijk maatschappelijke partijen betrokken.
Tegelijk met de visie is er ook een Uitvoeringsagenda vastgesteld. Hierin wordt de visie uitgewerkt in concrete doelen.
Wat gaan we doen om deze effecten te bereiken?
Voor de Natura 2000 gebieden wordt de uitvoering van de maatregelen zoals thans vastgelegd in de
beheerplannen voortgezet. Mede in het licht van de uitspraak van de Raad van State inzake het PAS wordt het bestaande maatregelprogramma voor alle N2000-gebieden in 2019-2020 geëvalueerd om te bezien of het huidige maatregelpakket toereikend is. Waar dit niet het geval is worden de mogelijkheden voor extra maatregelen in beeld gebracht.
Wat mag dat kosten voor het doel?
(bedragen x € 1.000) Jaarrekening 2018
Toelichting meerjarenraming
In de Begroting 2020 is in totaal € 5,1 mln beschikbaar voor de Wet Natuurbescherming, soortenbeleid en faunabeheer. Dit is onder meer bestemd voor de taken inzake de Wet Natuurbescherming die de
Omgevingsdienst Haaglanden uitvoert (€ 2,2 mln), de structurele subsidie aan de Fauanabeheerseenheid (€ 0,4 mln) en de bijdrage aan het Faunafonds waarmee door BIJ12 (uitvoeringsorganisatie IPO) faunaschade wordt vergoed (€ 1,3 mln). Verder resteert er ook nog eenmalig € 0,4 mln voor 'no regret maatregelen' icoonsoorten. Dit gaat om budget dat bij Najaarsnota 2019 naar 2020 is overgeheveld omdat de beschikbare € 1 mln niet volledig in 2019 zal worden besteed.
In de Begroting 2020 is € 48,1 mln beschikbaar voor de realisatie van het NNN (Krimpenerwaard, Gouwe Wiericke, Ecologische Verbindingen en Overige NNN). Voor de jaren 2021 t/m 2023 is dit respectievelijk € 61,2 mln, € 13,1 mln en € 11,1 mln. De realisatie van het NNN, met name Ecologische Verbindingen en Overige NNN, loopt na 2023 nog door. De realisatie van het NNN wordt gedekt uit bijdragen uit de reserve Ontwikkelopgave Natuur en de reserve NatuurNetwerk Nederland.
Voor de realisatie van Deltanatuur worden alleen in 2020 nog lasten begroot van € 0,6 mln.
In het kader van het Verbeterplan Boerenlandvogels worden middelen uit de motie 725 ingezet. Daarnaast wordt
€ 10 mln aan provinciale grond ingezet voor de realisatie van Weidevogelkerngebieden. Voor 2020 t/m 2022 zijn de begrote lasten respectievelijk € 4,2 mln, € 3,6 mln en € 0,6 mln. Het verbeterplan Boerenlandvogels wordt gedekt uit een bijdrage uit de reserve Groene Ambities
In 2020 worden voor € 3,5 mln lasten begroot voor de realisatie van IODS. In de jaren na 2020 is IODS niet langer opgenomen in de begroting.
Het project PMR 750 ha realiseert o.a. het Buytenland van Rhoon. Voor 2020 worden voor € 10 mln lasten verwacht. Voor de jaren daarna zal naar verwachting t/m 2023 respectievelijk € 8,1 mln, € 7,1 mln en € 8,1 mln worden gerealiseerd. De realisatie van PMR 750 ha loopt na 2023 nog door. De lasten voor de realisatie van PMR 750 ha worden gedekt uit middelen die de provincie van het Rijk, de Gemeente Rotterdam en de Stadsregio Rotterdam heeft ontvangen. Dit wordt jaarlijks als baat ontvangen en heeft een zelfde omvang als de begrote lasten en bedragen voor de periode 2020 t/m 2023 respectievelijk € 10 mln, € 8,1 mln, € 7,1 mln en
€ 8,1 mln.
Met het Decentralisatieakkoord Natuur heeft de provincie gronden van het Rijk ontvangen voor de realisatie van het NNN. Deze gronden worden aangehouden voor de realisatie van het NNN en indien deze buiten het NNN liggen worden deze vervreemd. Tot de vervreemding zijn zij in het beheer bij de provincie. De verwachte lasten voor beheer over de periode 2020 t/m 2023 zijn € 10 mln groot. De lasten worden gedekt uit een bijdrage uit de reserve Decentralisatieakkoord natuur.
In de komende jaren zullen deze, in het kader van het decentralisatieakkoord verkregen, gronden ook worden vervreemd. De verwachte opbrengsten voor verkoop en pacht zijn naar verwachting over de periode 2020 t/m 2023 € 26,3 mln groot. De opbrengsten worden gestort in de reserve Decentralisatieakkoord natuur.
Voor uitvoering van de Natura 2000 / PAS wordt voor de periode 2020 t/m 2023 respectievelijk € 5 mln, € 4,6 mln,
€ 5,4 mln en € 5,5 mln begroot. De lasten worden gedekt uit provinciale middelen en uit een bijdrage uit de reserve Beheerplannen Natura 2000 en PAS.
De lasten voor het agrarisch natuurbeheer en het natuurbeheer NNN worden middels subsidieregelingen uitgezet. De verwachte lasten voor de periode 2020 t/m 2023 zijn € 18,8 mln, € 19,4 mln, € 20,2 mln en € 16,2 mln groot. De bovenstaande subsidieregelingen worden uitgevoerd door het RVO. De daarmee verwachte lasten van deze uitvoering zijn naar verwachting jaarlijks rond € 1,1 mln. De lasten worden vooral gedekt met provinciale
middelen. Daarnaast wordt een EU-bijdrage ontvangen. Deze is naar verwachting voor de periode 2020 t/m 2022
€ 3,5 mln per jaar.
Voor de realisatie van de biodiversiteit wordt mede vorm gegeven in enkele POP3-maatregelen en Monitoring Natuur. De verwachte lasten voor de periode 2020 t/m 2023 zijn € 2,4 mln, € 3,1 mln, € 2,2 mln en € 2 mln.
Voor de POP3-maatregelen wordt een EU-bijdrage ontvangen en voor de Monitoring Natuur wordt een bijdrage van derden verwacht. Deze verwachte baten bedragen voor de periode 2020 t/m 2023 respectievelijk € 0,9 mln, € 1,2 mln, € 0,8 mln en € 0,6 mln.
Welke instrumenten zetten we hiervoor in?
Overzicht reserves
(bedragen x € 1.000) Jaarrekening 2018
Totaal onttrekking aan reserve -40.930 -111.214 -111.214 -12.167 -5.956 -2.367 -5.857
PR 1 Groene ambities 7.323 36.823 43.177 4.852 3.674 976 4.734
PR 3 Res Project duurz ontw.
Zuidplaspold
57 160 160 230 230 77 819
PR 1 IODS 1.352 2.056 1.215 3.548 0 0 0
Totaal onttrekking aan reserve 14.214 135.433 131.502 55.375 67.252 15.036 17.068
Saldo reserves 26.716 -24.219 -20.288 -43.208 -61.296 -12.669 -11.211