Materialengebruik – Mineralen

Het totale gebruik van mineralen ten gevolge van de totale Vlaamse finale vraag bedraagt 82.693 kton of 13,8 kg/cap.

Figuur 82 toont dat de investeringen verantwoordelijk zijn 53 % van het totale mineraalgebruik van de Vlaamse consumptie. Het gaat hier om de ‘productieketen’ van bijvoorbeeld huizen, wegen, …. .

159 Figuur 82: Aandeel van de finale vraag categorieën in het totale mineraalgebruik

37%

Tabel 30 toont de top tien van productieketens met het hoogste mineraalgebruik. We vinden in deze top tien 3 bouwgerelateerde productieketens (45B1, 45E1 en 45 C1). Deze ketens vertegenwoordigen samen een aandeel van 42%.

Tabel 30: Overzicht van de top tien productieketens met het hoogste mineralengebruik

Productieketen SUT

werken, dakbedekking en bouw van

dakconstructies 45B1 29.402 36% 36% 4% 4%

Groothandel en handelsbemiddeling, met uitzondering van de handel in motorvoertuigen

en motorrijwielen 51A1 5.160 6% 42% 3% 7%

Andere delfstoffen 14A1 4.389 5% 47% 0% 7%

Bewerkte voedingswaren 15A-L1 +

16A1 3.680 4% 52% 6% 13%

Verstrekken van maaltijden, verstrekken van

dranken, kantines en catering 55B1 3.526 4% 56% 3% 15%

Exploitatie van en handel in onroerend goed 70A1 2.947 4% 59% 11% 26%

Afwerking van gebouwen, en verhuur van bouw- en sloopmachines met

bedieningspersoneel 45E1 2.818 3% 63% 1% 27%

Detailhandel, met uitzondering van de detailhandel in motorvoertuigen en motorrijwielen; reparatie van consumentenartikelen

52A1 2.416 3% 66% 6% 33%

Overige niet-metaalhoudende minerale producten, uitgezonderd glas, producten van

glas, cement, kalk en gips 26B1+26D1 2.210 3% 68% 0% 33%

160

autosnelwegen en andere wegen, vliegvelden;

aanleg van sportfaciliteiten, waterbouw, overige gespecialiseerde werkzaamheden in de bouw

45C1 2.164 3% 71% 1% 34%

De tien productieketens met het hoogste gebruik van mineralen zijn samen verantwoordelijk voor 71%

van het totale mineralengebruik gekoppeld aan de Vlaamse finale vraag, terwijl hun monetair aandeel in de Vlaamse finale vraag 34% bedraagt. Hun bijdrage aan het gebruik van mineralen is dus hoger dan hun bijdrage aan de economie. Dit komt door de hoge mineralen-intensiteit van een aantal productieketens uit de top 10. De materiaalintensiteit, in dit geval mineralen-intensiteit, is het gebruik van materialen in de productieketen van een product per euro finale vraag naar deze producten.

Onderstaande figuur geeft een overzicht van de 15 meest mineralen-intensieve en de 15 minst mineralen-intensieve productieketens. Deze intensiteit varieert van 18 g mineralen/euro voor arbeidsbemiddeling tot 97 kg mineralen/euro voor de productieketen van overige delfstoffen.

Figuur 83: Overzicht 15 meest en minst mineralen-intensieve productieketens

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

Andere delfstoffen Overige niet-metaalhoudende minerale producten, uitgezonderd glas,…

Glas en producten van glas Juwelen en dergelijke artikelen Algemene bouwkundige en civieltechnische werken, dakbedekking en…

Cement, kalk en gips Bouwrijp maken van terreinen Chemische basisproducten Algemene civieltechnische werken: autosnelwegen en andere wegen,…

Afwerking van gebouwen, en verhuur van bouw- en sloopmachines met…

Groothandel en handelsbemiddeling, met uitzondering van de handel in…

IJzer en staal in primaire vormen en ferrolegeringen en buizen Verf, vernis en dergelijke, drukinkt en mastiek Glycerol; zeep en wasmiddelen, poets- en reinigingsmiddelen; parfums en…

Pulp, papier en papierwaren Diensten van beroepsorganisaties (niet-markt), diensten van…

Maatschappelijke diensten, niet-markt Maatschappelijke diensten, markt Autoverhuur en verhuur van andere transportmiddelen Rechtskundige diensten, accountants, boekhouders en…

Verplichte sociale verzekering Audiovisuele diensten, radio en televisie (niet-markt) Ondersteunende diensten in verband met financiële instellingen Advies inzake bedrijfsvoering en beheer, holdings Overig amusement, niet markt Diensten van financiële instellingen, exclusief het verzekeringswezen en…

Diensten van het verzekeringswezen en van pensioenfondsen, exclusief…

Openbaar onderwijs Persagentschappen en bibliotheken, openbare archieven, musea en…

Arbeidsbemiddeling

mineralengebruik in kg/€

minst intensieve productieketens meest intensieve productieketens

Wanneer we Figuur 83 vergelijken met Tabel 24 zien we dat niet alle mineralen-intensieve producten een grote bijdrage leveren aan het totale mineralen-gebruik. Dit komt omdat de vraag naar deze

161 producten niet zo groot is. Overige niet-metaalhoudende minerale producten bv. hebben een mineralen-intensieve productieketen maar omdat de vraag ernaar klein is, hebben ze maar een beperkt aandeel in het totale mineralengebruik van de Vlaamse finale vraag. De 15 minst mineralen-intensieve producten zijn vooral producten (of diensten) van de tertiaire sector.

Kijken we vervolgens naar de twee belangrijkste finale vraag categorieën, namelijk huishoudens (37%

van het totale mineralengebruik t.g.v. productie) en investeringen (53% van het totale mineralen t.g.v.

productie) dan zien we volgende top 5 van producten met de grootste bijdrage aan de broeikasgasemissies (in hun productieketen), eerst voor huishoudens en vervolgens voor investeringen.

Tabel 31: Top 5 productieketens met het hoogste mineralengebruik voor finale vraagcategorie

‘huishoudens’

In de top 5 voor de finale vraag categorie ‘huishoudens’ zien we dat de top 2 van producten, namelijk bewerkte voedingswaren (15A-L1 + 16A1) en verstrekken van maaltijden, ed. (55B1) bijna ¼ de vertegenwoordigen van het mineralenverbruik verbonden aan de finale vraag door huishoudens. Dit lijkt vreemd, maar zouten vormen een onderdeel van deze mineralen. Andere producten die de top 5 vervolledigen zijn groothandel (52A1), andere delfstoffen (14A1) en exploitatie en handel in onroerend goed (70A1). Twee van deze producten vinden we ook terug in de top 15 van producten met een hoge mineralen-intensiteit, namelijk andere delfstoffen (14A1) en groothandel (52A1).

162 Tabel 32: Top 5 productieketens met het hoogste mineralengebruik voor finale vraagcategorie

‘investeringen’ bouw-gerelateerde producten terugkomen, namelijk algemene bouwkundige en civieltechnische werken (45B1) en (45C1) afwerking van gebouwen (45E1). Deze producten vertegenwoordigen 78% van het mineralengebruik verbonden aan investeringen. Vier van deze producten komen voor in de ranking van producten met een hoge mineralen-intensiteit.

Wanneer we vervolgens analyseren waar deze mineralen worden ontgonnen om te kunnen voldoen aan de Vlaamse finale vraag blijkt dat dit voor 7% in Vlaanderen is. 43% wordt ontgonnen in ROW, en 44% in de EU. Nog eens 6% is afkomstig van ROB.

163 Figuur 84: Verdeling van de ontginning van mineralen ten behoeve van de Vlaamse finale vraag over de verschillende regio’s

7%

6%

44%

43% VL

ROB EU ROW