1. ONder andere Miraekelen die gheschiedt zijn aen het beeldt van onse Lieue Vrouwe, is dit eerst te verwonderen ende kennelijck te maecken, dat haer beeldt wonderlijck bewaert is vande rasernije der ketteren ghelijck wy verstaen hebben wt tverhael van gheloofbaer persoonen. Voor de belegheringe van Maestricht int Jaer duysent vijffhondert ende negenentseuentich Jan van Colen meulder vande Leurders nam wt onse Kercke het beeldt in zijn huys, ende van daer int huys van een van zijn ghebure. Dese op dat beter bewaert soude worden vanden vyanden heuet ghebrocht int Clooster der Maeghden vanden Nieuwenhoff, daert bouen op eenen solder ghestelt is. Als de Stadt nv inghenomen was vande Geusen, soo hadden oock de Soldaten in dat Clooster haer beletten, ende wooninghe. Als een van dese bouen eens het huys
H. de Vroom, T'Boeck van Ons Lieve Vrouwe van Maestricht, ende van den oorspronck des stadts, ende miraculeuse beeldt van Ons Lieve Vrouwe,
doorsach, soo sach hy by gheual het beeldt van ons Lieue Vrouwe, ende wttreckende zijn bloot-sweert dat dreyghde, nochtnas niet van meyninge om te slaen, den arm daer hy mede dreyghde is terstont verstijfft. Verbaest zijnde quam aff, ende vertelde zijnen Capiteyn watter geschiedt was.. Maer hy verweet hem sijn slapheyt. Wat sijt ghy voor een sprack hy? Sijt ghy verveert dat affgodt beeldt aen te tasten? Ick salt aengaen: hy proefde dat te slaen met de selfste vermetentheyt ende bloote sweerde, worde daerom oock met de selfste pene gheslagen. Als hy oock ghevoelde dat sijnen arm onboogelijck was, verwonderde ende met gramschap onsteken zijnde, ginck by de moeder des Cloosters, ende kijft met haer al oft sy hem ende den Soldaet betoouert hadde, op de manier vande ketters de toouerije toeschrijuende, dat door Godts cracht geschiedt was. Het en was niet verre oft hy en meynde de moeder metten sweerde te doorsteken. Maer die sijns moeders beeldt hadde beschermt, behouden oock die moeder des Cloosters vande dootslach des Soldaets. Als dit kennelijck begonst te worden, soo hebben eenige godtvruchtige mannen op dattet beelt te beter bewaert soude blijuen, snachts ouer de muer genomen ende ghebrocht ten huyse van Mayke Luckers,
H. de Vroom, T'Boeck van Ons Lieve Vrouwe van Maestricht, ende van den oorspronck des stadts, ende miraculeuse beeldt van Ons Lieve Vrouwe,
die noch hedensdaechs leeft: maer als die Stadt wederom quam onder de macht vanden Prince van Parme, soo ist van onse Broeders van daer gehaelt, ende op zijn plaetse wederom ghestelt, daert veel miraekelen heeft ghedaen.
2. Haer Godtlijckheyt heeft die H. maeghet Maria in het beeldt voor het licht gebrocht, haer eer verbreydende tot saelich-heyt van vele menschen. Ende dat en moet ons niet onghewoonelijck schijnen te sijn, die historie verhaelen eertijts
+
Theodos. Iun. Imperatore. Niceph. Call. lib. 14. c. 46.
desghelijcks+
geschiet te sijn. Cyrus Bisschop van Smyrne heeft de Moedere Godts een Kercke gheconsacreert ende ghewijt, dat Cyri genoemt wort, ende is om dese oorsaecke aldaer opgherecht. Op die plaets was eenen cypressen boom, groot ende langh; inden welcken in voorgaende tijden (ick en weet niet hoe) iemant verborghen hadde het beeldt vande moeder Godts. Ende alst nv lanck gheleden was, ende het beeldt verborghen was, soo heeft sy haer seluen te kennen gegeuen. Want den cypresseboom blinckende met een onmetelijck licht, scheen als een fackel te branden, ende oock een groote cracht der miraekelen quam vande duystere ende schuylende sterckheyt. Ende als daer een wt loffelijcke curieusheyt op den boom clam, soo openbaerde dat beeldt van waer de cracht der miraekelen quam.
H. de Vroom, T'Boeck van Ons Lieve Vrouwe van Maestricht, ende van den oorspronck des stadts, ende miraculeuse beeldt van Ons Lieve Vrouwe,
Waerom dat Cyrus die plaetse in eere hebbende een schoone ende groote Kerck opgebout heeft ter eeren van Godts moeder.
3. Ghy o Leser let hier op. De oude exempelen gheuen ghetuygenisse vande hedendaechsche, ende de nieuwe worden gheprobeert door de oude. Ghy hebt ghelesen hoe dat het beeldt vande maeghet Maria in den boom haer heeft veropenbaert ende wonderlijcke dinghen ghedaen heeft tot saelicheyt der sterffelijcke menschen. Op den scherpen heuuel heeft het beeldt vande H. maeghet Maria haer oock vertoont, op die plaetse daert eerst ghestelt was inde eyck. Wat wondere dinghen en heeft sy niet ghedaen, ende en doet sy niet daghelijcx? Ende ick bid v, waerom looghdtjt? die eeuwige Godt die altijts leeft, die heeft oude dinghen ghedaen, ende nv noch leuende doet wondere dinghen. Waerom en soude niet die almachtich is, ende by sy seluen al vermach, door een andere niet doen? maer dese gecken ende belacchen die dinghen die voor d'ooghen van allen menschen gheschiet sijn, maer dat is hun cunste
+
Hieron. Apol. aduers. Iouin. c. 7.
ende professie. T'sijn weetelinghe+
oft neuswyse om achterclap te spreken, die hier in willen toonen dat sy gheleert sijn, dat sy aller menschen segghen scheuren.
4. Maer ghelijck het gout dat door het vier gheproeft wort, suyuerder wort soo
H. de Vroom, T'Boeck van Ons Lieve Vrouwe van Maestricht, ende van den oorspronck des stadts, ende miraculeuse beeldt van Ons Lieve Vrouwe,
oock veel claerder de reyne suyuere maeghet Maria door die calumnie oft lasteringhe der boeuen ende deugtnieten. Die oude deuotie der Voorvadere is gheweest heerlijcke Kercken op te timmeren Gode ter eeren, den heylighen ter memorie, ende sonder
+
In Authem. l. xli. c. de Episc. & Cler.
twijffel tot dien eynde die den Keyser+
Justinianus schrijft, die ghestelt ende gefundeert hebben heylighe Kercken voor haer saelicheyt ende weluaeren vande gemeynte, hebben oock achterghelaeten goederen, op dat daer mede den godlijcken dienst soude gheschieden, ende Godt ghedient door die deuote cleregije ende die hun dienen. Wat costelijcke Tempelen dat Gode ende sijn heylighen opghebout hebben die groote mannen, Keysere, Coninghe, ende Princen, Constantinus Magnus, Theodosij, Carolus Magnus, Othones, verhaelt ouervloedelijck ghenoech die historie, en herschrijue daerom die niet. Een dinck dat seker is, segghe ick, dat by nae nerghens in eenich lant is te vinden een Godthuys, dat fame weerdich is, die de Christelijcke Princen niet en hebben ghefundeert, ende oock lieberaelijck ghedoteert. In dese sulde vinden oude steenen, autaeren, beelden, grauen, die ghetuych gheuen vande
Catholijcke godtvruchticheyt, die dese hebben verlaeten, het blijckt dat die sijn vande welcke die
H. de Vroom, T'Boeck van Ons Lieve Vrouwe van Maestricht, ende van den oorspronck des stadts, ende miraculeuse beeldt van Ons Lieve Vrouwe,
+
1. Tim. 4.
Apostel schrijft, den gheest seyt opentlijck dat inde+
laetste tijden de sommighe sullen aftreden vanden ghelooue, luysterende nae de gheesten der dolinghen, ende leeringhe der duyuelen, &c.