4. Reg. 2.
Den mantel van Helias heeft Heliseo gegheuen+
eenen dobbelen gheest, ende dat selfste cleet heeft den loop vande Jordaen ghedeylt. Dese miraekele heeft Godt door de heylighe in het leuen onder den wet ende gratie ghedaen, op dat wy sonden verstaen ende vastelijck gheloouen wat by hem vermoghen hun gheesten.
+
Conc. Basil. Sess. 43.
10. Maer onder allen die den hemelschen+
Coninck voor ons bidden, soo moetmen princepaelijck gaen totte gloriose maghet Mariam, die hoe sy hoogher is, soo veel te leegher ons aensiet, begerende alle menschen tot haer te trecken, voor de welcke sy in haer lichaem ghedraghen heeft den Salichmaecker. Dese is by Godt dien sy gebaert heeft voor ons een neerstige voorsprekersse, sy helpt ons, sy beschermt ons, sy verheft ons, ende allen den ghenen die tot haer comen gheeft aldervlietichste bescherminghe. Ende sy en sal niet alleen de ootmoedighe bidders verhooren, maer gelijck sy wt haer goetheyt placht, oock die ghebeden van de ghenen die haer willen bidden, te voren comen.
Het vierde Capittel.
Van het Clooster der Minderbroederen, ende het beeldt van ons Lieue
Vrouvve aldaer.
1. TOt noch toe hebben wy ghesproken vande beghinselen ende
was-H. de Vroom, T'Boeck van Ons Lieve Vrouwe van Maestricht, ende van den oorspronck des stadts, ende miraculeuse beeldt van Ons Lieve Vrouwe,
dom des Stadts Maestricht, welcke van veel mach ghepresen worden, princepaelijck van godtvruchticheyt ende Catholijcke Religie, die van S. Materno is ontfangen, ende van S. Seruaes verbreydt, tot noch toe duert. Die oude Kercken toonen de groote heerlijcke wasdom des Christen gheloofs, gelijck oock die Cloosteren van verscheyde instellinge. Onder andere Cloosteren is het Clooster der Minderbroederen seer fraey, daer de Riuier ghenoemt de Jeker deur den hoff loopt achter den hooghen choor. Dat
+
Chron. Tungren. siue Leod. Epis. M. S.
Clooster is ghefundeert int Jaer duysent CC. ende xxxiiij.+
op welcken tijt te Dinant, te Huy, te Namen, te Aken, Sint Truyen, te Nijuel, te Louen, te Mechelen, die Minderbroeders begosten Kercken ende Conuenten te timmeren. Den ouderdom des Cloosters geuen te kennen die sarcken ende grauen der dooden, die daer begrauen zijn ouer drij hondert iaeren ende veertich. Door de raserije der Geusen ist by-nae geheel afgeworpen gheweest, maar door Godts ende goeder Vrienden helpe, ist beter opghemaeckt, ghelijck plegen dinghen die vervallen zijn.
2. Den Tempel is van ghesneden steen wtten gronde opghetimmert, ende bouen seer fraeykens ghewelft. Inde Kerck op de rechter sijde is de Capelle van ons Lieue
H. de Vroom, T'Boeck van Ons Lieve Vrouwe van Maestricht, ende van den oorspronck des stadts, ende miraculeuse beeldt van Ons Lieve Vrouwe,
Vrouwe daer haer beeldt in is een weynich grooter dan vier voeten, draghende op de slincke handt het kindeke Jesus, ende tis gestelt bouen den outaer, ende is voor gedenckenisse der menschen door mirakelen gheeert gheweest. Ick heb ghearbeyt ende ter herte genomen om te vinden den oorspronck hier van, ick en heb niet ghekunnen. Ghevraecht zijnde oude mannen bouen die tseuentich iaeren, hebben beleden, dat sy niet en weeten wanneer oft van wyen dattet beeldt daer ghebrocht is: de ouerleueringe is, oft opinie van ons Broeders van de voor-ouders ontfangen, dat daer gebrocht is ouer twee hondert ende dertich Jaeren weynich min oft meer van een Edel-heer, die Minderbroeder gheworden zijnde, is voor ons Lieue Vrouwen Autaer begrauen, op wiens sarck-steen gehouwen zijn dese woorden, int Jaer ons Heeren duysent vierhondert ende vierentseuentich op den xxv. dach van Mey is gestoruen de Edele Heer ende Broeder Nicolaes van Harlaer, Ridder, out wesende hondert Jaeren ende een, Raetsheer ende iersten Hoofmeester van Heer Lodewijck van Borbon Bisschop van Luyck, wyens ziele genaedich zy die bermhertige Heere. Amen. Dese opinie beuestigen die woorden die inden steen wtgehouwen zijn: O moeder Godts weest mijns ghedachtich.
H. de Vroom, T'Boeck van Ons Lieve Vrouwe van Maestricht, ende van den oorspronck des stadts, ende miraculeuse beeldt van Ons Lieve Vrouwe,
Ende ist dat hy de eerste niet en is geweest die het beeldt daer ghebrocht heeft, soo moetet noch ouder zijn. Want sommighe seggen dat daer gestelt is ouer drij hondert Jaeren vanden Huyvetters oft Luerders van Tricht, besundere liefhebbers van ons Lieue Vrouwe. Wy hebben een openbaer instrument gesien, gesegelde brieuen van het Jaer duysent vierhondert ende tseuentich, van het Broederschap van S. Barbare maghet ende martelersse, in welcke vermaen is voorwaer van dat heerlijck ende vermaert Broederschap van ons Lieue Vrouwe in dese onse Kerck.
3. Tis dan int doncker van waer ende op wat tijt dat het H. Beeldt vande reyne maghet Maria hier ghebrocht is. Het welcke alsoo het mach gheschiedt zijn oft door Godts wil, oft door faute van ouderdom, soo en sal dat niemant calumnieren. Ende dat soo veel te meer, want by Jan Brouwers, eertijts Borghmeester van Maestricht, ende gheestelijck vader van ons Conuent, schriften te bewaeren zijn ghegeuen, die de Capelle van ons Lieue Vrouwe toequamen, die al met een karre niet en souden konnen gevuert worden, die de Geusen hebben ghenomen, verstroyt ende verbrant, met den gheest gedreuen zijnde van Diocletianus, groote vervolgher der Heyligher Kercke, die niet toe en laeten die
H. de Vroom, T'Boeck van Ons Lieve Vrouwe van Maestricht, ende van den oorspronck des stadts, ende miraculeuse beeldt van Ons Lieve Vrouwe,
lesinghe, verwinnende de voorneminghe van hun opinien, maer nemen die ende verdonckerense. Dat en is de waerheyt niet voor te staen, maer tis te vreesen de getuygenisse des waerheyts. Hoe dat die saecke ghelegen is, door Godts besundere faueur hebben wy noch dat heylich Beeldt, van welcke wy nv tracteren, tottet welcke oock van verre plaetsen, als iertijts, noch daghelijcks is een toeloop van godtvruchtighe menschen, om te vercrijgen gesontheyt des lichaems ende der ziele.
4. Ende ick met hun o Heylighe moeder Godts, die ick vercoren ende ghevoelt heb alle die daghen mijns leuens in alle mijn wercken voor een leydtsman ende Patronersse, bidde ick v aen v beeldt, ende aen uwen Autaer met deuote herte ende ghebooghde lichaem, hoe wel met andermans woorden, nochtans wt eyghe ende deuote affectie.
Zee-sterre Godt groet v schoon, Een moeder Godts inden throon, En altijt Maghet reyn,
Des hemels poort ghemeyn. Ontfanckt de groete soet,
Van Gabrielis moet, Stelt ons in vreden vast, Van Euaes naem ontlast. Sondaeren nv, ontbindt,
D'licht van verblinden schinckt,
H. de Vroom, T'Boeck van Ons Lieve Vrouwe van Maestricht, ende van den oorspronck des stadts, ende miraculeuse beeldt van Ons Lieve Vrouwe,
Wt ons verdrijft dat quaet, In ons verwerft de daet. Een moeder thoont v nv,
En ons ghebet door v, Hy wil ontfanghen soet, Waer deur wy crijghen spoet.