palliatieve zorgverlening
INZET EN SAMENWERKING MET VRIJWILLIGERS BIJ IN DE LAATSTE LEVENSFASE PATIËNTEN IN DE THUISSITUATIE
Informatieverstrekking, selectie, inclusie, uitvoering project en evaluatie
1. Informeren vrijwilligers PTZ, huisartsen, thuiszorgmedewerkers, transferverpleegkundigen en AIV verpleegkundigen
Huisartsen en thuiszorgmedewerkers worden geïnformeerd over het project en gevraagd of zij hun medewerking willen verlenen aan het project en aan het selecteren en includeren van patiënten.
Daarnaast ontvangen de huisartsen en thuiszorgmedewerkers een informatiepakket voor de patiënt;
bestaande uit de patiëntenfolder over de Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg en een brief over het project (specifieke informatie voor de patiënt en naasten).
Aan transferverpleegkundigen en AIV-verpleegkundigen wordt informatie over het project en over de VPTZ verstrekt. Deze verpleegkundigen informeren de patiënt (zie vorige punt over patiënteninfo) over de mogelijkheden van de VPTZ. Eigen inschatting bepaalt of zij de brief over het project aan de patiënten geven. Zij kunnen niet overgaan tot inclusie.
De vrijwilligers VPTZ worden geïnformeerd over het project en hun rol.
2. Selectie patiënten en informatieverstrekking over het project
Alle partijen kunnen (toekomstige) patiënten informeren over het project als aan de volgende inclusiecriteria is voldaan:
De patiënt heeft een geschatte levensverwachting van minder dan vier maanden
De patiënt en naaste(n) zijn op de hoogte van het naderende levenseinde van de patiënt
De patiënt zal diens laatste levensfase naar verwachting grotendeels thuis doorbrengen
De patiënt is 18 jaar of ouder
De patiënt woont in de regio Roermond / Weert
Indien bij de thuiszorgmedewerkers niet bekend is hoe lang de levensverwachting van de patiënt is, vragen zij dit na bij de betrokken medisch specialist of huisarts voordat zij de patiënt informeren.
Patiënten die aan de inclusiecriteria voldoen, worden door de huisartsen, thuiszorgmedewerkers, transfer- en AIV verpleegkundige zowel mondeling als schriftelijk over de VPTZ en het project
3. Inclusie
• De huisarts (eventueel door andere zorgverleners daarop geattendeerd, dan wel in onderlinge afstemming) selecteert (2) en informeert de patiënt over het project (patiëntenbrief) en de VPTZ (folder).
Indien de patiënt akkoord gaat met deelname aan het project, neemt de huisarts contact op met de zorgcoordinator (eerst verantwoordelijke) van de thuiszorg. Deze medewerker informeert de betrokken zorgverleners en de netwerkcoördinator. Deze laatste verstrekt aan de zorgcoördinator alle relevante formulieren, te weten checklist voor afstemmingsoverleg en evaluatieformulieren.
De VPTZ kan op voordracht van de huisarts meteen overgaan tot de intake en zorgverlening.
In het geval de thuiszorg in een spoedsituatie de VPTZ inschakelt, wordt op een later tijdstip overleg gevoerd met de huisarts. De huisarts beslist of de patiënt in dit geval met terugwerkende kracht kan deelnemen aan het project. De huisarts informeert de zorgcoördinator over de deelname, de zorgcoördinator geeft de deelname door aan de betrokken zorgverleners ( incl. VPTZ) en de netwerkcoördinator.
• Bij de informatie en de intake door de VPTZ is een toestemmingsverklaring voor de patiënt bijgevoegd.
Deze toestemmingsverklaring heeft betrekking op;
o de informatieverstrekking over de zorg aan de vrijwilliger o uitleg van het project en de deelname aan het project
o informatie over de evaluatie en het gebruik van de evaluatiegegevens voor de conclusies en het afsluitende artikel.
• De netwerkcoördinator tevens projectmedewerker coördineert de financiële vergoeding en registreert de deelname aan het project. Er wordt zorg voor gedragen dat de geïncludeerde patiënt herkenbaar is voor alle partijen zodat de samenwerking en het gestructureerde overleg opgestart kunnen worden. De vrijwilligers worden speciaal voor het project geschoold en begeleid.
Het IKL krijgt een maandelijks overzicht van het aantal geïncludeerde patiënten van de netwerkcoördinator / projectmedewerker.
Deelname aan het project vindt plaats op vrijwillige basis. Patiënten die aan het project meedoen, kunnen daar op elk gewenst moment mee stoppen zonder hiervoor een reden te hoeven geven.
4. Uitvoering project
De zorgcoördinator (eerst verantwoordelijke) draagt tijdens de uitvoering zorg voor:
o Initiëren en organiseren van het afstemmingsoverleg in overleg met de patiënt en /of naasten (de andere zorgverleners uitnodigen)
o invullen van de checklist (heeft deze ontvangen van de netwerkcoördinator) o opname van checklist in het zorgdossier
o verspreiden van de evaluatieformulieren onder de bij het overleg betrokken en aanwezige zorgverleners na stopzetting van de zorg
De vrijwilliger TPZ levert in deze periode minimaal twee keer zorg aan de patiënt.
De zorgaanbieders en de vrijwilliger maken gebruik van het gezamenlijke zorgdossier (van de thuiszorg) en treden minimaal 1 keer samen met de patiënt en naaste(n) in overleg om afspraken te maken en de zorg af te stemmen.
Onderdeel van het overleg is in de eerste instantie zorg op maat voor de patiënt, daarnaast is de taakafstemming tussen de beroepskrachten en de vrijwilliger aan de orde. De zorgcoördinator (eerst verantwoordelijke) initieert en coördineert en evalueert de zorg met de patiënt en/of de naaste(n) en de beroepskrachten.
Voor de duur van dit project kunnen tijdens het afstemmingsoverleg aanwezige beroepskrachten persoonlijk benaderd worden om de ervaringen met het project te evalueren.
Voor de duur van het project krijgen de medewerkers van de VPTZ ondersteuning aangeboden in de vorm van coaching en intervisie.
5. Evaluatie
Het project zal geëvalueerd worden aan de hand van:
De checklisten die de VPTZ invult over de samenwerking en afstemming
De evaluatieformulieren waarop de thuiszorgmedewerker de ervaringen van de patiënt / naaste(n) met het project heeft genoteerd
Interviews met de VPTZ, de betrokken huisartsen en de medewerkers van de thuiszorg over hun ervaringen met het uitvoeren van het project.
Projectgroepbijeenkomsten waarvan onder andere deel uitmaken; de vrijwilligers, huisartsen en medewerkers van de thuiszorg. Tijdens deze overleggen worden ervaringen m.b.t. het selecteren en includeren van de patiënten en het praktische verloop van het project aan de orde gesteld.
Begeleidingsgroepbijeenkomsten waarin een landelijke afvaardiging van betrokken partijen hun ervaringen met het project kunnen uitwisselen
BIJLAGE 9
Brief voor patiënten en naasten over project
Betreft: project “Samen Zorgen”; samenwerking beroepskrachten en vrijwilligers VPTZ op het gebied van de palliatieve zorgverlening”.
Beste meneer/mevrouw,
U hebt van uw arts te horen gekregen dat u niet meer kunt genezen.
Steeds meer mensen willen deze levensfase in de vertrouwde omgeving doorbrengen, omringd door familieleden en naasten. Zij willen de zorg thuis kunnen krijgen
De zorg voor mensen die niet meer kunnen genezen, noemt men de palliatieve zorg. Deze zorg richt zich zowel op het beperken van lichamelijke klachten als op de zorg voor uw emoties en gevoelens. Deze zorg wordt geboden door beroepskrachten uit de zorg en kan worden ondersteund door vrijwilligers.
Voor de medische zorg kunt u terecht bij uw specialist of huisarts. Bij de thuiszorg kunt u terecht voor huishoudelijke ondersteuning en gespecialiseerde verpleging. Soms is dat niet voldoende.
De speciaal geschoolde vrijwilligers van de VPTZ (Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg) bieden uw familie of naasten steun met hun aanwezigheid, als aanvulling op de ingezette professionele zorg. In de folder van deze vrijwilligers VPTZ, die u ontvangen hebt van uw huisarts, kunt u lezen wat de vrijwilligers voor u en uw familie en naasten in deze fase kunnen betekenen.
Op dit moment werken we in de regio aan een project met als doel de samenwerking tussen de vrijwilligers VPTZ en de beroepskrachten in de thuissituatie te verbeteren. In een afstemmingsoverleg tussen u, uw naasten en alle betrokken zorgverleners worden uw vragen en behoeften besproken om de zorg en
ondersteuning daarop af te stemmen. Aan de hand van de evaluatie van dit overleg, willen we die samenwerking te optimaliseren.
Met vriendelijke groet,
Mw. D. Meertens (projectmedewerker “Samen Zorgen”) Mw. M. Demarteau-v. Dael
Netwerkcoördinator PTZ Roermond eo. Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ)
Heinsbergerweg 176 Thuishulpcentrale Midden-Limburg
6045 CK Roermond Postbus 1316
Tel: 0475 345209 6040 KH Roermond
e-mail: d.meertens@lvgg.nl Tel: 0475 356228 / 0495 577118
e-mail: thcml@informelezorg.org Netwerk Palliatieve Terminale Zorg
Roermond e.o.
BIJLAGE 10
Bericht aan de thuiszorgorganisaties Midden-Limburg
Betreft: project “Samen Zorgen, samenwerking tussen vrijwilligers en beroepskrachten op het gebied van de palliatieve zorgverlening”.
Geachte meneer, mevrouw,
Wij willen u langs deze weg informeren over het project “Samen Zorgen”, dat per 1 oktober 2006 gestart is met de voorbereidingen binnen uw regio. Dit project is door de Netwerken Palliatieve Terminale Zorg Roermond eo. en Weert samen met het Integraal Kankercentrum Limburg en de Provincie Limburg opgezet. Op provinciaal niveau wordt samengewerkt met de regio Brabant waar tevens een project is opgezet en projectresultaten worden uitgewisseld.
Het project heeft tot doel om de samenwerking tussen de speciaal geschoolde vrijwilligers en de beroepskrachten in de thuissituatie te verbeteren. Deze samenwerking heeft betrekking op de palliatieve terminale zorg. Uit onderzoek blijkt dat de inzet en ondersteuning van gespecialiseerde vrijwilligers door de patiënt en zijn/haar familie en naasten als een steun in de rug wordt ervaren.
In het kader van het project worden voor 15 patiënten in de regio Roermond en 15 patiënten in de regio Weert een semi-gestructureerd afstemmingsoverleg tussen alle zorgverleners opgezet en geëvalueerd. Binnen dit afstemmingsoverleg, in het bijzijn van alle betrokkene zorgverleners, de patiënt en zijn naasten, kunnen aan de hand van een ‘checklist’ afspraken over de samenwerking, de informatievoorziening en coördinatie worden gemaakt. Medewerking aan de pilot houdt in: deelname aan het overleg en het invullen van een
evaluatieformulier.
Doel van de pilot is het verkrijgen van inzicht óf en in hoeverre zo’n afstemmingsoverleg leidt tot een betere samenwerking in de palliatieve fase en als zodanig bijdraagt tot een verhoging van de kwaliteit van levenseinde bij de patiënt en zijn naasten.
Indien een huisarts akkoord gaat met medewerking aan de pilot, informeert hij/zij de patiënt, bij wie VPTZ is ingezet, over het afstemmingsoverleg. Indien een patiënt akkoord gaat met een dergelijk overleg, wordt er contact met u opgenomen (rechtstreeks door de huisarts of via de netwerkcoördinator, tevens projectmedewerker) om aan het overleg deel te nemen. De huisarts en u maken onderling afspraken over de coördinatie en de planning van het overleg. Inclusie is dan een feit.
Vanaf medio februari 2007 starten wij met de inclusie van patiënten.
Mw S. van Stappershoef is namens uw organisatie vertegenwoordig in de werkgroep “Samen Zorgen”. Met vragen kunt u zich tot haar wenden of tot de projectmedewerker.
Met vriendelijke groet namens de projectgroep “Samen Zorgen”,
Drs. D. Meertens,
Netwerkcoördinator PTZ Roermond eo.
Heinsbergerweg 176 6045 CK Roermond Tel: 0475 345209
BIJLAGE 11
Evaluatieformulier voor familie en/of naasten in het kader van het project ‘Samen Zorgen’
Deze vragenlijst wordt afgenomen in het kader van een project, dat de samenwerking wil bevorderen tussen beroepskrachten en vrijwilligers in de palliatieve zorgverlening in de thuissituatie.
In de vragenlijst staan vragen die betrekking hebben op het afstemmingsoverleg en op de gevolgen c.q.
resultaten van het overleg voor de samenwerking en voor de kwaliteit van zorg in de palliatieve terminale fase thuis.
Deze vragenlijst wordt afgenomen bij de familie en/of naasten.
Toelichting:
De open vragen graag kort omschrijven
Bij de gesloten vragen het antwoord aankruisen, dat volgens u het meest toepasbaar is voor de situatie en gaarne toelichten.
De antwoorden worden in de analyse en terugkoppeling niet herleid naar personen.
____________________________________________________________________