Instrumenten voor versterken en betrekken van het sociaal netwerk 53

Resultaten  casusbespreking  sociaal  team  

Uit  de  besprekingen  van  het  sociaal  team  bleek  een  hoge  verwachting  van   en  een  sterke  focus  op  de  inhoudelijke  bijdrage  van  het  sociaal  netwerk  van   de  cliënt  aan  het  ondersteuningsarrangement:  

• “Om   te   kijken   oké   volgende   week   ga   je   zelf   wonen,   ouders   wat   kunnen  jullie  hierin  betekenen  in  de  opstartfase.  Wat  is  allemaal  in   de  familie  mogelijk;  hebben  jullie  kennissen?”  

• “Sowieso   eigenlijk   alle   activiteiten     die   ik   zie,   moeten   door   een   netwerk   opgepakt   worden.   Daar   hoeft   geen   professionele   begeleiding  op.”  

• “En  misschien  een  keer  in  de  week  een  vaste  dag  bij  ouders  eten.”   • “En  dan  ga  je  doorvragen  en  dan  blijkt  dat  er  toch  wel  nog  een  oom  

is  die  zo  nu  en  dan  iets  doet,  die  bijvoorbeeld  wel  even  af  en  toe  kan   gaan  kijken  hoe  het  gaat.  “  

• “Als  zij  een  relatie  zou  hebben,  zou  heel  veel  opgelost  zijn.”  

• “Op   dinsdag   en   zaterdag   dan   verzamelt   vader   de   was,   omdat   ze   vervolgens  de  was  kan  doen.”  

• “Dat  is  wel  een  van  de  eerste  vragen  die  we  bij  het  netwerk  zouden   kunnen   neerleggen:   waarin   zitten   hier   mogelijkheden.   En   wat   kunnen  jullie  hierin  doen.”  

• “Maar   misschien   dat   haar   ouders   ook   wel   even   elke   dag   langs   kunnen  komen  ’s  ochtends  of  ’s  avonds.  Dat  zou  ook  nog  een  optie   zijn.”  

Opvallend  daarbij  was  dat  tijdens  de  eerste  bespreking  er  veel  optimisme   was   over   die   mogelijkheden.   Tijdens   de   tweede   bijeenkomst   werd   dit   optimisme  minder  en  rezen  er  steeds  vaker  vragen  over  de  kwetsbaarheid   en  daarmee  de  haalbaarheid  van  een  arrangement  waarbij  zoveel  inbreng   nodig  was  vanuit  het  sociaal  netwerk.  

Onduidelijk   bleef   of   deze   bijdrage   van   het   sociaal   netwerk   ook   een   verplichtend  karakter  heeft  en  wat  de  consequenties  zouden  zijn  als  aan  die   eventuele  verplichting  niet  voldaan  zou  worden.    

Het  sociaal  team  legde  in  de  bespreking  ook  het  accent  op  het  versterken   van   het   sociaal   netwerk   als   een   belangrijk   element   binnen   het   ondersteuningsarrangement.  Vriendschappen  of  een  goede  huisgenoot  kan   volgens  het  team  de  noodzaak  van  ondersteuning  door  anderen  verkleinen.  

“Nou,  je  kunt  soms  combinaties  maken  eh  van  mensen   die  een  aantal  dingen  niet  kunnen.  Je  zorgt  dan  alleen   ervoor  dat  wat  de  ene  niet  kan,  de  andere  wel  kan  en   andersom..  Dan  hebben  ze  wat  aan  elkaar  en  dat  is  dan   ook  de  binding  zal  ik  maar  zeggen.”  (professional   sociaal  team)    

Naast   de   inhoudelijke   bijdrage   van   het   sociaal   netwerk   aan   het   arrangement  kwam  ook  hierbij  de  rol  van  het  netwerk  bij  de  regievoering   aan  de  orde.  Vooral  in  de  eerste  periode  neemt  het  sociaal  team  de  regierol   op  zich  maar  zoekt  daarna  naar  mogelijkheden  om  die  regie  (gedelegeerd)   terug  te  leggen  bij  het  sociaal  netwerk.  De  rol  van  het  sociaal  team  is  dan   meer  een  achterwacht  functie  en  het  op  afroep  nu  en  dan  ondersteunen  van   het  netwerk  bij  de  regie.  

Resultaten  vanuit  de  focusgroep  en  de  verdiepende  interviews  

Vanuit   de   focusgroep   was   het   optimisme   over   de   inzet   van   het   sociaal   netwerk   minder   groot.   De   ervaring   vanuit   de   huidige   praktijk   (de   ambulant  begeleiders  van  Philadelphia  en  de  consulent  van  MEE)  is  dat  de   kracht   van   het   sociaal   netwerk   van   veel   mensen   met   een   licht   verstandelijke   beperking   niet   heel   erg   groot   is.   Een   groot   deel   van   deze   groep   komt   uit   een   sociaal   economisch   zwak   milieu   wat   het   lastig   maakt   om   deze   netwerken   te   betrekken.   In   deze   milieus   is   veel   sprake   van   alcoholmisbruik,   schuldenproblematiek   etc.  De   begeleiding   is   er   dan   juist   op   gericht   om   niet   terug   te   vallen   in   eenzelfde   situatie   als   waar   zij   uit   vandaan   gekomen   zijn.   De   professionals   van   Philadelphia   maken   een   onderscheid  in  ‘gezonde’  en  ‘ongezonde’  netwerken  en  geven  daarbij  aan   dat  het  aantal  cliënten    met  ongezonde  netwerken  aanzienlijk  is.  

“  (…)  mensen  die  een  goed  en  gezond  netwerk  hebben,   mensen  die  omzien  naar  elkaar.  Maar  er  zijn  ook  heel   veel  cliënten  van  ons  ook  en  dan  kom  je  dus  aan  de  rand   van  de  maatschappij;  met  een  LVG,  drugs  en  seks;  dat   wordt  een  groot  probleem.  (…)  Ja,  daar  zitten  dus  heel   veel  mensen  in  en  daar  maak  ik  me  heel  veel  zorgen  om.”   (ambulant  begeleider  Philadelphia  tijdens  de  

focusgroep)  

Een  tweede  punt  dat  zij  vanuit  de  huidige  praktijk  merken  is  dat  een  groot   deel   van   hun   cliënten   door   hun   forse   bijkomende   problemen   (overmatig   drugsgebruik,   psychiatrische   problematiek   in   combinatie   met   een   verstandelijke  beperking),  niet  voor  niets  een  zwak  eigen  sociaal  netwerk   hebben.    

“Maar  ehm,  die  mensen  die  geen  netwerk  hebben,  die   hebben  niet  voor  niets  geen  netwerk.  Degene  die  het   meest  nodig  hebben,  zijn  dan  ook  vaak  weer  de  extreme   gevallen,  de  zorgmijders.”  (ambulant  begeleider  

Philadelphia  tijdens  de  focusgroep)  

De  professional  van  De  Medewerker  gaf  aan  dat  het  project  van  Het  Rode   Kruis   in   Ede   waarbij   vrijwilligers   worden   ingezet   om   bij   hulpvragers   het   sociaal  netwerk  in  kaart  te  brengen  en  aan  de  hand  van  een  stappenplan  uit   te  breiden  en  te  versterken,  hierbij  een  prima  passend  aanbod  kan  worden.   Netwerkversterking   is   bovendien   bij   zowel   De   Medewerker   als   Erbij   Horen/Welstede  een  belangrijk  onderwerp  voor  ontwikkeling.