Houders van eene, door den Gouverneur-Gene- Gouverneur-Gene-raal of een der Hoofden van gewestelijk bestuur

afge-BAB II.

EINGKASAN.

H a k d a n k e w a d j i b a n o r a n g - o r a n g j a n g m a s o e k n e g e r i .

Ketentoean dari Staatsblad 1916 K o . 4 7 (jang bernama Firman-izin-masoek F . I. M.) mengatoerkan hal:

a. toeroen ke darat, b. izin-masoek, c. hak dijam dan

d. hak bertempat-doedoek di Hindia-Belanda bagi:

I. Orang Belanda

jang boekan pendoedoek Hindia-Belanda atau jang tidak dilahirkan oléh orang orang Be-landa jang bertempat-doedoek di Hindia-Be-landa.

I I . Orang Asing

jang boekan pendoedoek Hindia-Belanda.

Melainkan larangan, tijada seorang penoempang-poen boleh meninggalkan kapalnja di pelaboehan jang telah ditoendjoekkan dahoeloe, dimana kapal boleh poenggah penoempangnja, — sebeloemnja pe-gawai-penoeroenkan ke darat naik ke kapal itoe, — maka bolehlah pada sekalijan pelaboehan bebas toe-roen ke darat:

1. Sekalijan orang-orang jang lahir di Hindia-Belanda, asal merékaitoe, sedatangnja dari negeri asing (buitenland), ada membawa akte kelahiran atau satoe keterangan tentang' pendoedoeknja karena kelahiran di Hindia-Belanda jang diberikan oléh Kepala-negerinja.

2. Orang-orang jang menaroeh izin bertempat-doedoek jang masih lakoe (pasal 105 ajat 4 R.P.)

geven nog geldige (art 105 alinea 4 E. R.) vergunning tot vestiging, mits, bij aankomst uit het buitenland, op vertoon daarvan.

3. Buiten Nederlandsch-Indië geboren echtgenoo-ten, minderjarige kinderen (beneden den leeftijd van 21 jaren) en pupillen van in Nederlandsch-Indië ge-boren personen (zie 1) of van houders eener vergun-ning tot vestiging (zie 2), mits bij aankomst uit het buitenland in het bezit van eene verklaring van ingezetenschap uit a n d e r e n hoofde dan geboorte, afgegeven door het betrokken Hoofd van plaatselijk bestuur. Voor deze personen blijft het recht van ingezetenschap bestaan na het overlijden van den man en vader en bij het meerderjarig worden der kinderen en pupillen.

De weduwe, de minderjarige kinderen of pupillen hebben dit recht niet, wanneer zij eerst na het overlij-den van overlij-den man, vader of voogd in Nederlandsch-Indië aankomen; ook gaat dit recht verloren door het hertrouwen van eene weduwe of het trouwen van een minderjarige dochter met een vreemdeling niet inge-zetene.

Verder zijn nog van de toelatingsbepalingen vrijge-steld:

4. Landsdienaren met hunne gezinnen hieronder ook te verstaan R. C. Geestelijken, het radicaal bezit-tende van geestelijke van den 2d e n rang, ook al zijn zij nog niet benoemd, gemeenteambtenaren en notarissen;

ambtenaren in Nederlandsch-Indischen dienst en mi-litairen van het Nederlandsch-Oost-Indische leger be-houden dit recht ook na het verlaten van 's Lands dienst.

5. Consulaire ambtenaren met hmme gezinnen, hieronder niet begrepen bedienden, behoorende tot de in artikel 1, (a en b) van het Toelatingsbesluit

jang diberi oléh Toewan-Besar Goebernoer-Djenderal atau salah satoe dari Kepala-kepala-kerésidènan; asal sadja sedatangnja dari negeri asing diperlihatkannja soerat-izin-masoek itoe.

3. Isteri-isteri jang lahir diloewar Hindia-Belan-da, dan anak-anak dibawah 'oemoer (jang 'oemoer-nja koerang dari 21 tahoen) atau anak pijara ke-poenjaan orang-orang jang lahir di Hindia-Belanda

(lihat I ) atau orang jang menaroeh izin bertempat-doedoek (lihat I I ) , asal sadja sedatangja dari negeri asing ada menaroeh seboewah keterangan tentang pendoedoeknja, jang diberikan atas sabab lain dari kelahiran, oléh Kepala-negeri jang bersangkoetan.

Bagi mereka ini tinggal tetap hak pendoedoeknja se-soedah wafat soewaminja dan bapanja dan sese-soedah anak atau anak pijaranja itoe djadi 'akil balig (sam-pai 'oemoer).

Djanda-djanda, atau anak-anak atau anak-anak-pijara jang dibawah 'oemoer tijada mempoenjaï hak ini, kalau ija datang ke Hindia-Belanda sesoedah wafat soewaminja atau bapanja atau walinja (voogd) ; djoega hilanglah hak ini djika djanda itoe kawin lagi atau djika anak perempoewan jang dibawah 'oemoer itoe kawin dengan orang Asing jang boekan pendoedoek-negeri.

Lain daripada orang-orang itoe dibebaskan djoega dari ketentoean izin-masoek itoe:

4. Pegawai-pegawai Negeri dengan anak-bininja

— dalam hal ini dimaksoedkan djoega pendeta-pendeta agama roem (R. C. Geestelijken), jang mem-poenjaï idjazah djadi pendeta kelas 2 walaupoen ija beloem diangkat — pegawai-pegawai dari sidang negeri (gemeente) , dan notaris-notaris; pegawai-pegawai jang bekerdja pada Pemerintah Belanda dan militèr-militèr pada tentara Hindia-Timoer tetap memegang hak ini, djoega sesoedah ija berhenti dari pekerdjaan Negeri.

5. Pegawai-pegawai dalam pekerdjaan konsol de-ngan anak-bininja, dalam hal ini diketjoewalikan boedjang-boedjang jang masoek golongan orang jang

genoemde groepen van personen. Echter kan aange-nomen worden, dat wel hieronder vallen personen, tot den consulairen staf behoorend, zooals klerken tolken etc.

6. Officieren en bemanning van tot de Marine van eenige Mogendheid behoorende schepen.

7. Gezagvoerders, officieren en schepelingen van koopvaardijschepen, tenzij bij aankomst of tijdens het oponthoud van het schip in eenige Nederlandsch-Indische haven htm dienstverband eindigt.

8. Houders van retourbiljetten of zij, die in Ne-derlandsch-Indië hun zeereis niet beëindigen, (dit moet worden verstaan in dien zin, dat onder deze omschrijving óók vallen toeristen, die hunne zeereis voor zeker traject onderbreken door een landreis;

toeristen b. vi uit Singapore of uit Australië, die voorzien zijn van een rondreisbiljet, retourbiljet of toeristenbiljet, waaruit blijkt, dat zij na een landreis over J a v a weder zullen terugkeeren naar Singapore of Australië of hun reis zullen voortzetten naar het buitenland) behoeven dus geen vergunning- tot ont-scheping om den wal van eene toelatingskaart voor-zien.

In de afdeelingen Tandjoeng Pinang en Lingga en het buiten den Sumatra-wal gelegen gedeelte der afdeeling Karimoen van de residentie Riouw en Onderhoorigheden geldt voor Oostersche Vreemde-lingen de regeling van Staatsblad 1918, No. 92.

Bovendien zijn de bepalingen omtrent de toelating-niet toepasselijk op hen, die in het bezit zijn van een geldige, op den voet van artikel 4 en 9 of overgangsbepaling I I van dit besluit afgegeven

toe-tersebpet pada pasal 1 (a dan b) dari Firman-izin-masoek. Akan tetapi pada bagian ini boleh dima-soekkan orang-orang jang masoek golongan peker-djaan kantor konsol-konsol seperti djoeroetoelis-djoeroetoelis (klerken), djoeroebahasa-djoeroebahasa dan lain-lain.

6. Opsir-opsir dan anak-anak kapal dari kapal-kapal kepoenjaan sesoewatoe Keradjaan.

7. Nakoda-nakoda, opsir-opsir dan anak-anak kapal dari kapal-kapal dagang, ketjoewali djika ketika kapalnja sampai atan lagi berlaboeli pada soewatoe pelaboehan dalam Hindia-Belanda habis-lah perdjandjian pekerdjaan (dienstverband) orang orang itoe.

8. Orang jang menaroeh tèkèt poelang-pergi (re-tourbiljetten) atan orang-orang jang tidak akan mem-perhentikan pelajarannja di Hindia-Belanda (dalam hal ini hendaklah diingat, bahwa dalam keterangan ini masoek djoega orang-orang penglihat-tamasja jang memperhentikan perlajarannja dengan semen-tara soepaja akan berdjalan darat; oempamanja orang-orang penglihat-tamasja dari Singapoera atau dari Australia jang mempoenjaï tèkèt oentoek perdjalanan keliling, atan tèkèt poelang-pergi atan tèkèt penglihat-tamasja, dimana ternjata, bahwa merékaitoe sesoedahnja berdjalan darat di tanah Djawa, maoe balik kembali ke Singapoera atau ke Australia, atau akan meneroeskan perdjalanannja ke negeri asing) boleh teroes ke darat dengan tijada memakai soerat-izin akan toeroen itoe dengan tijada memakai kartjis-izin-masoek negeri.

Di afdeeling-afdeeling Tandjoengpinang dan Ling-ga dan di afdeeling Karimoen bagian disebelah loe-war poelau Soematera dari keresidenan Bijau dan daerah ta'loeknja, berlakoelah peratoeran Staatsblad 1918 No. 92 pada orang bangsa Timoer-Asing.

Tambahan lagi ketentoean tentang izin-masoek tijada terkena pada mereka jang menaroeh kartjis-izin-masoek jang sah jang diberikan menoeroet pasal 4 dan pasal 9 atau ketentoean peroebahan I I dari

latingskaart of van eene op den voet van artikel 5 van liet Toelatingsbesluit uitgereikte vergunning tot ontsclieping tevens toelatingskaart, een en ander met inachtneming van het bepaalde bij artikel 6 van genoemd besluit.

Nederlanders zijn zij, die volgens de wet op het Nederlanderschap als zoodanig erkend zijn.

Ingezetenen zijn zij, die volgens artikel 105 van het Begeerings-Reglement ingezetenen zijn, nl. allen, die, mits niet in strijd met de voorschriften nopens de toelating en vestiging, in Nederlandsch-Indië ge-vestigd zijn. (St. 1918 : 639).

Het ingezetenschap gaat verloren voor den inge-zetene, die ophoudt in Nederlandsch-Indië gevestigd te zijn of aan wien met toepassing van artikel 45 van het Eegeerings-Eeglement het verblijf aldaar is ont-zegd. De ingezetene, die Nederlandsch-Indië ver-laten hebbende, niet binnen achttien maanden aldaar is teruggekeerd, wordt behoudens tegenbewijs, ge-acht te hebben opgehouden in Nederlandsch-Indië gevestigd te zijn. (art. 105 al. 4 E. E.)

Van het Hoofd van plaatselijk bestuur zijner woon-of verblijfplaats kan men een verklaring van inge-zetenschap ontvangen (kosten: f 1.50).

A. DE ONTSCHEPING.

I. Men mag alleen ontschepen in de volgende havens:

Tandjong-Priok, Semarang, Soerabaja op J a v a ; Emmahaven, Palembang, Djambi, Pangkalanbran-dan, Tandjoengpoera, Belawan-Deli, Tandjoengbalai, Bengkalis, Sabang, Langsa op Sumtra;

firman ini, atau jang menaroeh soerat-izin-toeroen-ke darat jang djadi kartjis-izin-masoek sekali, menoe-roet pasal 5 dari Firman-izin-masoek, inipoen dengan mengingat jang ditetapkan pada pasal 6 dari firman jang terseboet.

Orang Belanda, ijalali orang-orang jang diakoe se-bagai Belanda menoeroet oendang-oendang kebang-saan Belanda (Nederlanderschap)

Pendoedoek (ingezetenen) ij alah orang-orang jang diakoe pendoedoek menoeroet pasal 105 dari Begle-mèn-Pemerintab, ja'itoe sekali jan orang jang telah bertempat-doedoek di Hindia-Belanda asal djangan melanggar peratoeran tentang izin-masoek dan ber-tempat doedoek. (St. 1918: 639).

Hak pendoedoek itoe djadi hilang bagi pendoedoek, jang berhenti bertempat-doedoek di Hindia-Belanda atau jang tidak diizinkan lagi tinggal disitoe sebab kepadanja dikenakan pasal 45 dari Beglemèn-Peme-rintah.

Pendoedoek jang meninggalkan Hindia-Belanda dan dalam delapanbelas boelan tidak kembali kesitoe, dipandang berhenti bertempat-doedoek di Hindia-Belanda, ketjoewali djika ada keterangan jang me-njangkal itoe (pasal 105 ajat 4 B. P . ) .

Orang-orang boleh memperoleh soerat keterangan tentang pendoedoeknja (ingezetenschap) dari Kepa-la-negeri tempathja tinggal atan dijam (ongkosnja f 1.50.—).