Handelsmerk High Frequency Trading

Karakteristiek voor de afgelopen vijf decennia waarin de quant een steeds grotere invloed had op het gedrag van financi¨ele instellingen, is de ’Flash Crash’. De naam verwijst naar de periode van 15 minuten op 6 mei 2010 vanaf 14:40, plaatselijke tijd in New York, tot 14:55 waarin de Dow Jones Industrial Average (DJIA), de belangrijkste beursindex ter wereld, bijna 1000 punten naar beneden viel om binnen een kwartier weer met 700 pun- ten te stijgen en te stabiliseren. De oorzaak was hoogstwaarschijnlijk een massale paniekreactie. Investeerders werden er op brute wijze aan her- innerd hoe precair investeringen eigenlijk zijn. Deze financi¨ele extreem korte crisis is fundamenteel anders dan andere en is mogelijk gemaakt door de aanwezigheid van quants [5].

Twee dagen na de dramatische val in punten kwamen de voorzitters van de Securities and Exchange Commission (SEC), de Commodities Fu- tures Trading Commission (CFTC), the New York Stock Exchange (NYSE), the National Association of Securities Dealers Automated Quotations (Nasdaq) and the Chicago Mercantile Exchange (CME) naar buiten met een rapport over de oorzaken van de ’Flash Crash’ [37]. De belangrijkste leiders verkondigden in het openbaar dat zij geen oorzaak konden identi- ficeren [5].

Om te laten zien hoe bizar deze dag was en in het bijzonder de vijftien minuten waarin het dalen, stijgen en stabiliseren gebeurden, kan gekeken worden naar de statistieken rondom de aandelen Procter & Gamble en So- theby’s. Het aandeel Procter & Gamble kon bij de opening van de beurs verhandeld worden voor 61,91 dollar, werd gedurende de flash crash ver- handeld voor 39,37 dollar en de waarde van het aandeel sloot op een be- drag van 60,75 dollar. In het geval van Sotheby’s kon het gebeuren dat een aandeel dat eerst op 33 dollar stond, gedurende een korte periode in de be- faamde vijftien minuten voor 100 000 dollar kon worden verhandeld [5].

Historisch gezien, is het niet de grootste val in punten op de beurzen ooit. Het komt zelfs niet voor in de top 10 slechtste dagen voor de DJIA, opgesteld door de Wall Street Journal. De grootste ’one-day-drop’, zo- als het liefkozend wordt genoemd, was in punten op 29 september 2008 en procentueel wint Black Monday het op 19 oktober 1987. Wel zijn de overklaarbare veranderingen in bepaalde individuele aandelen, de bui- tenproportionele invloed op zogeheten exchange-traded funds (ETF’s) en de snelheid waarmee prijzen daalden en zichzelf herstelden hoogst op- merkelijk [5].

Het contrast tussen 6 mei 2010 en eerdere crississen is groot door de ontwikkelingen in technologie en financi¨ele wiskunde. Tijdens Black Mon-

Figuur 2.1: De waarden van de Dow Jones Industrial Average (DJIA) en de Standard & Poor’s 500 (S&P 500), twee belangrijke beursindices, die rond 14:40 drastisch verlaagden naar aanleiding van een massale paniekreactie van investeerders, [37].

day op 19 oktober 1987 werden rond de 600 miljoen aandelen verhandeld. Daar staan 10,3 miljard verhandelde aandelen op 6 mei 2010 tegenover. Transacties uitvoeren in minder dan een milliseconde, een buitengewoon hoge handelssnelheid, was gefaciliteerd en werd gebruikt door quants. Het wordt high frequency trading genoemd en is gebaseerd op computer- programma’s die geschreven zijn voor het genereren en uitvoeren van orders in combinatie met servers die in extreem snelle verbinding staan met de beurzen wereldwijd. Doordat op zeer korte termijn kon worden berekend welke posities moesten worden ingenomen, is in het afgelopen decennium, en dus ook tijdens de korte financi¨ele crisis, tussen de 50% en 70% van de handelingen op de beurs uitgevoerd met behulp van high frequency trading. De val in indexpunten kon door deze manier van han- delen in fracties van seconden worden bewerkstelligd. Daarmee krijgt de flash crash ook gelijk een zondebok: de quants [5].

The current market structure essentially gives electronic traders a gu- aranteed pay-off at the expense of individual investors, and the SEC needs to reassess this situation. The ability of electronic traders to be directly linked into exchange servers is a prima facie example of a rig- ged game. The reality is that 50% to 70% of market trading is done by professional traders who have no interest in the underlying invest-

ment - they typically ’hold’ postions for milliseconds, thereby creating an inherently unstable market structure at times. - onderdeel van ’Advice for a Changing Paradigm’ door drie promovendi in het vakgebied accounting, p. 45, [5].

Er wordt in dit citaat gesproken over electronische handelaren die zich be- zig houden met het instabiliseren van de financi¨ele markten door middel van high frequency trading. De schrijvers van het stuk bedoelen hiermee de quants en gebruiken opzettelijk een duidelijke negatieve conontatie. Enerzijds duidt dit op de door mij aangewezen tweedeling binnen de fi- nanci¨ele wereld tussen quants en niet-quants. Anderzijds lijkt dit citaat ook te beweren dat een quant zich te weinig bezig zou houden met de maatschappij die gebaat is bij een stabiele financi¨ele markt. Als dit zo is, onderschrijft het mijn bewering van de profilering van de quant in sectie 2.1 dat een quant zich meer bezig zou houden met het eigenbelang ten overstaande van de wereldproblematiek.

High frequency trading is een handelsmethode die veel wordt gebruikt in quant funds en hedge funds. Op basis van een vermoeden over het gedrag van de markt wordt een algoritme geschreven, vaak geprogram- meerd in MatLab, waarin wordt beschreven welke financi¨ele producten moeten worden verhandeld in specifieke situaties. Omdat in het algoritme wordt vermeld wanneer een hoeveelheid van een gekozen financieel pro- duct verhandeld moet worden, is het algoritme in theorie gelijk aan een handelsstrategie, want het voorziet elke situatie van een bepaalde verhan- deling van financi¨ele producten. De handelsstrategie wordt eerst getoetst op historische economische data om te garanderen dat de strategie in het verleden winst opleverde. Hedge funds zoals Deep Blue Capital handelen niet als het rendement van de handelsstrategie minder is dan tien basis- punten, aangezien er dan door de transactiekosten geen winst overblijft voor het bedrijf. Als het algoritme met het vermoeden hier ongeschonden uitkomt, dan is de strategie bruikbaar en wordt deze live in gebruik ge- nomen. Vanaf dat moment wordt de handelsstrategie gemonitord terwijl deze automatisch handelt, gebruik makend van een buitengewoon snel netwerk naar datacentra en beurzen [34]. Deze methode, high frequency trading, is eigen aan de quant en daarmee een extra karakteristiek.