1. Algemeen
Wat willen we bereiken?
Een duurzaam goede, evenwichtige financiële positie met een sluitende (meerjaren)begroting
Verder heeft Woerden een lokale lastendruk en tarieven die recht doen aan de keuzes en uitgangspunten van de gemeente Woerden.
Wat willen we bereiken, concreet
• Terug naar een plaats in de top-5 van de financiële ranglijst van gemeenten in de provincie Utrecht (nu positie 18);1
• Opstellen van een ‘Begroting In een Oogopslag (BIO)’;
• Verder verbeteren inzicht in “Going Concern en nieuw beleid”.
Wat gaan we daarvoor doen.
• Saldering en opvang tegenvallers binnen het betreffende programma (i.p.v het aanspreken van de Post Onvoorzien);
• Meevallers gaan (aan het einde van het boekjaar) naar de Algemene Dienst;
• Nut en noodzaak van gesloten circuits wordt nader onderzocht en waar mogelijk worden gesloten circuits opgeheven.
2. Meerjarenraming bestaand beleid Programma 8 (bedragen x € 1.000)
Lasten Begroot Begroot Begroot Begroot Begroot
2010 2011 2012 2013 2014
Financiering en algemene dekkingsmiddelen 50 48 46 44 42
Beleggingen 16 18 18 18 18
Algemene uitkering gemeentefonds 8 7 7 7 7
Algemene baten, lasten en onvoorzien -177 1.119 1.191 1.143 1.144
Wet WOZ 594 473 473 473 473
Plaatselijke belastingen 288 262 262 262 262
Saldo van de productiemiddelen en -centra -97
Mutaties reserves en voorzieningen P02 4.512
Mutaties reserves en voorzieningen P03 640 217 217 217 217
Mutaties reserves en voorzieningen P04 0 2.147 2.169 2.186 2.195
Mutaties reserves en voorzieningen P05 417 452 452 452 452
Mutaties reserves en voorzieningen P06 1.002
Mutaties reserves en voorzieningen P07 1.730
Mutaties reserves en voorzieningen P08 2.867 2.867 2.867 2.867
Totaal lasten 8. 983 7.610 7.702 7.669 7.677
Baten Begroot Begroot Begroot Begroot Begroot
2010 2011 2012 2013 2014
Financiering en algemene dekkingsmiddelen 239 1.113 1.113 1.113 1.113
Beleggingen 375 243 243 243 243
Bespaarde rente 3.975 4.725 4.725 4.725 4.725
Algemene uitkering gemeentefonds 42.263 41.887 41.054 40.467 39.734
OZB Gebruikers 1.195 1.195 1.195 1.195 1.195
OZB Eigenaren 7.050 7.050 7.050 7.050 7.050
Hondenbelasting 143 146 146 146 146
Precario 92 93 93 93 93
Plaatselijke belastingen 17 18 18 18 18
Saldo van de productiemiddelen en -centra 74
Mutaties reserves en voorzieningen P01 422
Mutaties reserves en voorzieningen P02 4.852 257 239 220 201
Mutaties reserves en voorzieningen P03 667 471 471 471 471
Mutaties reserves en voorzieningen P04 211 964 777 682 570
Mutaties reserves en voorzieningen P05 913 60 59 59 58
Mutaties reserves en voorzieningen P06 1.272
Mutaties reserves en voorzieningen P07 3.638 454 454 454 454
Mutaties reserves en voorzieningen P08 1.894 1.318 917 893
Totaal baten 67.398 60.570 58.955 57.853 56.964
Saldo Programma 8 -58.415 -52.960 -51.253 -50.184 -49.287
n.b.:
In bovenstaande cijfers is het dekkingsplan 2011-2014 nog niet verwerkt.
4. Uitkomsten (meerjaren)begroting 2011-2014
De (meerjaren)begroting is in definitieve vorm opgesteld. Dit leidt tot de volgende financiële opstelling (bedragen x € 1.000):
Voor 2011 kan een reëel sluitende begroting worden gepresenteerd en sluit de begroting met een overschot van
€ 795K. Om dit te realiseren is het dekkingsplan 2011 opgesteld (zie punt 5)
Voor de jaren 2012-2014 is een richtinggevend dekkingsplan opgesteld (zie punt 6). Tijdens het schrijven van deze begroting is een project ‘meerjarenperspectief’ van start gegaan om dekkingsplan te concretiseren c.q. uit te werken. Maart 2011 wordt verslag uitgebracht door het projectteam en worden de resultaten meegenomen in het voorjaarsoverleg 2011.
Volgens de richtlijnen van het financieel duurzaam meerjarenperspectief is het niet toegestaan om een meerjarig tekort te hebben. Gelet op de uitzonderlijke financiële situatie op dit moment is het echter toegestaan om een tekort voor 2012 –2014 te tonen, mits 2011 reëel sluitend is. De gemeenten krijgen van de provincie de komende maanden de tijd om plannen presenteren om te komen tot een sluitende meerjarenbegroting.
2011 2012 2013 2014
Nadelig saldo voor resultaat reserves -526 -1.254 -1.425 -1.746
Resultaat Reserves (baten) 4.100 3.318 2.803 2.647
Resultaat Reserves (lasten) -5.683 -5.705 -5.722 -5.731
Saldo primaire begroting (tekort) -2.109 -3.641 -4.344 -4.830
Af:
Vervangingsinvesteringen -98 -136 -171
Best. onvermijdelijke ontwikkelingen 2011 -416 -1.039 -1.024 -1.010
Best. onvermijdelijke ontwikkelingen 2012 -710 -805 -788
Best. onvermijdelijke ontwikkelingen 2013 -985 -1.714
Best. onvermijdelijke ontwikkelingen 2014 -722
Nieuwe ontwikkelingen 2011-2014 -940 -750 -666 -661
subtotaal (tekort) -3.465 -6.238 -7.960 -9.896
Bij:
Dekkingsplan 4.260 5.517 6.766 8.314
noodzakelijk aanvullend dekkingsplan 2012-2014 721 1.194 1.582
totaal 795 0 0 0
5. Te realiseren dekkingsplan 2011
totaal 1 t/m 3 werkelijk 1.188.420
gelijk houden lastenniveau 500.000 500.000
parkeren/parkeertarieven 400.000 234.000
vermindering aantal wethouders 30.000 30.000
aanpassen IBOR 1.200.000 1.200.000
wijkcentra S&P 100.000 118.880
gesubsidieerde instellingen 137.500 137.500
peuterspeelzalen 60.000 80.000
verhogen leges (m.n. kostendekkend) 100.000 100.000
fin.technische ingrepen 180.000 180.000
kosten gemeenteraad-rekenkamercommissie 50.000 50.000
5% bezuinigen verbonden partijen 80.000 115.302
Algemene uitkering 75.000 75.000
WOZ/verzekering 50.000 50.000
aanpassen bestaande prioriteiten 100.000 105.075
1,2% OZB 96.000 96.000
totaal dekkingsplan coalitie 4.308.500 4.260.177
Voor een toelichting op het dekkingsplan 2011 wordt verwezen naar bijlage 5 “dekkingsplan 2011”.
6. Uitgangspunten dekkingsplan 2012-2014
Dekkingsplan 2012-2014 2012 2013 2014
vereenvoudiging gemeentelijke organisatie 1.200.000 1.800.000 2.400.000
reductie ambitie en inhuur 500.000 750.000 1.000.000
Inkoopreductie 200.000 175.000 400.000
Gelijk houden lastenniveau 500.000 500.000 500.000
aanbesteden parkeren 200.000 200.000 200.000
vermindering aantal wethouders 30.000 30.000 30.000
aanpassen IBOR 1.200.000 1.200.000 1.200.000
Parkeertarieven 250.000 300.000 400.000
wijkcentra S&P 170.000 170.000 170.000
gesubsidieerde instellingen 175.000 212.500 250.000
westelijke randweg 210.000 400.000
Peuterspeelzalen 120.000 150.000 200.000
verhogen leges (m.n. kostendekkend) 100.000 100.000 100.000
fin.technische ingrepen 180.000 180.000 180.000
kosten gemeenteraad/ rekenkamercommissie 50.000 50.000 50.000
5% bezuinigen verbonden partijen 80.000 80.000 80.000
Led verlichting 20.000 20.000 20.000
Tussen het vaststellen van het coalitieakkoord en het opstellen van deze begroting zijn er uitgangspunten voor 2012-2014 (nadelig) gewijzigd, bijvoorbeeld de prognoses uitkering gemeentefonds 2012-2014 zijn aanzienlijk naar beneden bijgesteld. Daardoor is er naast het realiseren van het dekkingsplan van de coalitie een aanvulling nodig.
7. Jaarrekening 2009
Het rekeningsjaar 2009 is afgesloten met een netto nadelig resultaat van € 7.445.713,-.
De oorzaak van dit tekort wordt met name verklaard door de verliesvoorziening die getroffen is voor het Defensie-eiland (zie voor verdere toelichting jaarrekening 2009).
Conform het besluit van de raad van 24 juni 2010 is dit bedrag voor € 2.760.500 ontrokken aan de reserve grondbedrijf en voor € 4.685.213,- aan de algemene reserve. Afwijkingen vanuit de jaarrekening 2009 die structureel zijn, zijn gemeld en verwerkt in de 1ste bestuursrapportage 2010.
8. Begrotingsjaar 2010
Rekening houdend met de financiële gevolgen van raadsbesluiten t/m juli 2010 bedraagt de stand van de post voor onvoorziene uitgaven € 106.564,- negatief. De structurele afwijkingen (€ 82.377,-) zijn verwerkt in de meerjarenraming 2011-2014.
9. Uitgangspunten voor de begroting 2011 en meerjarenramingen 2012-2014 In deze programmabegroting zijn de volgende uitgangspunten opgenomen:
Prijsstijgingen
Voor de (meerjaren)begroting 2011 is ten aanzien van de prijsstijgingen (net als in 2010) een percentage van 0% aangehouden..Het percentage voor 2010 was vastgesteld op 0. Dit percentage is gebaseerd op de meicirculaire 2008. In de meicirculaire 2009 is het percentage van 2,75 verlaagd naar 1,25 en het percentage 2010 is bepaald op 0,5. Het is praktisch niet wenselijk om tussentijds het percentage 2009 te verlagen. Door het percentage voor 2010 op nul te stellen vindt alsnog een correctie plaats van het te hoge percentage 2009. Voor 2011 is het bedrag van 0% doorgetrokken. Het stijgingspercentage voor de baten is vastgesteld op 2%
(begrotingsjaar 2011).
Loonkostenstijgingen
In 2011 is geen rekening gehouden met een incidentele en structurele percentuele verhoging van de lonen Een groot deel van het personeelsbestand is reeds ingeschaald op het maximum van de betreffende
salarisschaal. Tevens is de situatie ontstaan dat instromend personeel op een lager niveau in een salarisschaal ingeschaald wordt dan vertrekkend personeel.
Aantal inwoners
Voor het opstellen van de begroting 2011 - 2014 wordt uitgegaan van de volgende aantallen inwoners / woningen per 1 januari.
jaar inwoners toename
2011 49.434
2012 49.534 100
2013 49.634 100
2014 49.734 100
2012 2013 2014
Aanvullend dekkingsplan 2012-2014 721 1.194 1.582
Aantal woningen
jaar aantal wooneenheden toename
2011 19.777
2012 19.857 80
2013 19.937 80
2014 20.017 80
In vergelijking met eerdere programmabegrotingen de toename van het aantal wooneenheden lager geraamd, rekening houdend met een terugloop van nieuwbouwprojecten als gevolg van de kredietcrisis.
Rentepercentage
In de meerjarenbegroting dient rekening gehouden te worden met de volgende rentepercentages:
Renteomslagpercentage: 4,5 * Rente nieuwe investeringen: 4,5*
Rente grondbedrijf: 5,00 * Rente kort geld 2,00
Het eerste jaar van investering wordt geen rente berekend.
* In het dekkingsplan behorende bij deze programmabegroting is voorgesteld het renteomslagpercentage door de gunstige renteontwikkelingen met 0,25% naar beneden bij te stellen. Dit levert een voordeel voor de
meerjarenbegroting op van 180K.
De renteomslag wordt bepaald door het totaalbedrag van de diverse rentecomponenten (rente langlopende geldleningen, rente kortlopende leningen, rente eigen financieringsmiddelen) te delen op de boekwaarde van de investeringen op 1 januari van het jaar. Een eventueel positief of negatief verschil ten opzichte van het
renteomslagpercentage wordt verrekend met de reserve renterisico. Hierdoor wordt de rentegevoeligheid van de begroting c.q. rekening geneutraliseerd.
Waarderingsgrondslagen
De waarderingsgrondslagen zijn conform de notitie Afschrijvingsbeleid, zoals deze is vastgesteld in een vergadering van de raad van december 2003. Herziene notities zijn vastgesteld in de vergadering van de raad van december 2004, december 2006. Hierin is mede bepaald dat in het eerste jaar van investering geen afschrijving plaatsvindt.
Kapitaallasten
In de begroting 2011 en meerjarenraming 2012-2014 is rekening gehouden met vrijvallende kapitaallasten. De volgende bedragen zijn opgenomen (bedragen afgerond op € 1.000; - is ten gunste van;+t.lv. van):
Jaar Bedrag kapitaallasten Totale vrijval/toename op jaarbasis
Het negatieve saldo in de jaren 2012 en 2013 wordt veroorzaakt door het effect van de uitvoering van de zogenaamde pijplijninvesteringen dat wil zeggen investeringen waarvoor in het verleden kredieten beschikbaar zijn gesteld en nog niet definitief zijn afgerond, zoals nieuwbouw Minkema.
Onvoorzien
Overeenkomstig de norm van de financiële toezichthouder bedraagt het bedrag voor onvoorziene uitgaven € 2,50 per inwoner. In meerjarenperspectief geeft dit het volgende beeld:
Jaar Inwoneraantal Onvoorzien € 2,50
2011 49.434 € 123.585
2012 49.534 € 123.835
2013 49.634 € 124.085
2014 49.734 € 124.335
Het bedrag voor onvoorzien wordt geraamd voor de begroting in zijn geheel. Onvoorzien wordt gebruikt voor zaken die echt onvoorzien zijn.
Bij het gebruik van onvoorzien dient verder een onderscheid gemaakt te worden tussen structurele en incidentele lasten/baten. Incidentele lasten/baten komen ten laste/gunste van het saldo onvoorzien van het lopende
begrotingsjaar. Dit heeft rechtstreeks consequenties voor het resultaat van het lopende begrotingsjaar. Gebruik van onvoorzien voor structurele zaken heeft tot gevolg dat in jaar t (het begrotingsjaar) het bedrag ten laste van de post onvoorzien gebracht wordt, maar in jaar t+1 (het volgende begrotingsjaar) deze dekking moet worden gevonden in de totale afweging van de begroting t+1. Het ten laste/gunste van structurele lasten/baten in een begrotingsjaar naar de post onvoorzien, heeft directe consequenties voor het meerjarenperspectief van de gemeente Woerden.
Te hanteren criteria voor onvoorzien:
Voor een juiste toepassing van de post onvoorzien moet in principe worden uitgegaan van het ‘drie O’s-principe’.
Deze drie O’s zijn:
• onvoorzienbaar (het was niet voorzien, niet aan zien komen);
• onuitstelbaar (het moet op korte termijn uitgevoerd worden);
• ondekbaar; (dekking binnen de bestaande budgetten van het sectorproduct of dekking binnen de bestaande budgetten van het programma is niet mogelijk.
Indien voldaan wordt aan deze criteria, wordt aan de raad voorgesteld de afwijking ten laste te brengen van de post onvoorzien.
Dividend
In de begroting 2011 is te ontvangen dividend geraamd van Vitens (€ 88.000) * en de Bank Nederlandse Gemeenten (€ 200.000)*.
In het dekkings,- ombuigingsplan 2011-2014 is voor Vitens een verhoging van de te verwachten dividend ingevoerd van € 20.000,-. Voor het te verwachten dividend BNG een structurele verhoging van € 25.000,-.
Lokale heffingen
Voor een overzicht van de lokale heffingen/lasten wordt verwezen naar de betreffende paragraaf in deze programmabegroting.
Algemene uitkering gemeentefonds
In de (meerjaren)begroting 2011-2014 zijn voor de algemene uitkering de volgende bedragen opgenomen:
2011 € 38.828.103 2012 € 37.994.928 2013 € 37.408.129 2014 € 36.675.281
De bedragen zijn exclusief de integratie uitkering WMO (€ 3.058.649,-) en inclusief de decentralisatie-, integratie-uitkeringen en taakmutaties:
2011 2012 2013 2014
Combinatiefuncties 94.296 155.751 155.751 155.751
Taalcoaches 4.500 0 0 0
SLOK 32.623 0 0 0
uitvoeringkosten inburgering SoZa 198.720 176.035 176.035 176.035
EKD-verwijsindex 79.321 79.321 79.321 79.321
kinderopvang soc.medische problematiek 70.000 70.000 70.000 70.000 Armoedebestrijding obv bestuursakkoord 102.324 102.324 102.324 102.324
kinderopvang inburgeraars 13.000 13.000 13.000 13.000
maatschappelijke stages 109.090 109.710 109.710 109.710
anti discriminatievoorzieningen 61.505 79.733 17.863 17.863 WMO-ondersteuning begeleiding phyco-sociaal 52.814 52.814 52.814 52.814
langdurigheidstoeslag 51.368 51.368 51.368 51.368
integratie-uitkering bibliotheek 0 0 13.526 13.526
Peuterspeelzalen 4.985 4.985 4.985 4.985
versterken kwaliteit peuterspeelzalen 110.894 110.894 110.894 110.894
Onderwijshuisvesting 0 51.035 51.246 51.566
Totaal: 985.440 1.056.970 1.008.837 1.009.157
De ramingen algemene uitkering gemeentefonds zijn gebaseerd op de junicirculaire 2010.
In de berekening zit verwerkt het bestuurlijk akkoord dat gesloten is tussen het rijk en de gemeenten inzake het gemeentefonds. De gemaakte afspraken over de hoogte en ontwikkeling van het gemeentefonds gelden t/m 2011. Afspraken over de hoogte en ontwikkeling van de algemene uitkering voor de jaren 2012 en verder zijn (nog) niet gemaakt. De verwachting is uiterst onzeker, maar vrijwel zeker is dat er aanzienlijke bezuinigingen / ombuigingen aankomen.
De financiële gevolgen van de septembercirculaire 2010 worden verwerkt in de 1e bestuursrapportage 2011.