6. Conclusie, discussie en aanbevelingen
6.4. Aanbevelingen voor Cito
6.4.3. Extra praktijktoetsen ontwikkelen
Op een aantal scholen wordt voorgesteld om extra, aanvullende praktijktoetsen te ontwikkelen zodat alle leerlingen een toets kunnen maken. Op VSO scholen in het uitstroomprofiel Arbeidsmarktgericht stellen een aantal participanten voor om de mogelijkheid te bieden om het recept voor te lezen aan leerlingen die het leesniveau van de toets niet aan kunnen. Participanten lijken het geen probleem te vinden dat daarmee niet het begrijpend lezen getest wordt, maar het begrijpend luisteren. Op een aantal andere VSO scholen in hetzelfde uitstroomprofiel geeft men aan dat ze de individuele, mondelinge toets met de kleine praktijkopdrachten geschikt zouden vinden om naast het recept in te zetten voor leerlingen die uitvallen op het begrijpend lezen. Omdat men op veel scholen (vooral VSO) aangeeft dat mondeling toetsen wel een prettige toetsvorm is, is het wellicht inderdaad een optie om deze toets als tweede praktijktoets aan te bieden of om de mogelijkheid te bieden het recept voor te
77 lezen. Op die manier kan het taalbegrip van leerlingen die niet mee kunnen komen met het recept, door een beperkte leesvaardigheid of door motorische problemen, toch getoetst worden op het onderdeel taalbegrip. Omdat daarmee de doelstelling van de toets verandert komt hier echter wel veel bij kijken. Er moet dan opnieuw gekeken worden naar de validiteit en betrouwbaarheid van de toets. Bovendien is de praktijktoets al bedoeld om naast de theorietoets in te zetten, en zou de ontwikkeling van een tweede praktijktoets dus betekenen dat er drie soorten toetsen zijn.
6.4.4. Praktijkdocenten motiveren
Omdat blijkt dat er tijdens praktijkvakken nog niet bewust aan taaldoelen wordt gewerkt, is er een omslag in het denken van de praktijkleerkracht nodig. Het is van belang dat zij het nut inzien van het inzetten van een taaltoets in hun lessen. Het is dus van belang dat Cito energie steekt in het motiveren van praktijkdocenten om een praktijkgerichte taaltoets in zetten. Praktijkdocenten zijn vaak echte vakdocenten, en hun vakgebied is niet de Nederlandse taal en communicatie. Als ze echter inzien dat taal ook voor hun vak een grote rol speelt zijn ze volgens participanten wel bereid om zich daar ook mee bezig te houden. Het feit dat de toetsvorm met een recept lijkt op werkkaarten die op veel scholen al ingezet worden is waarschijnlijk positief, omdat leerkrachten dan al bekend zijn met de werkvorm. Het is echter wel nieuw dat zulke kaarten gebruikt worden voor het toetsen van taal, en niet als hulpmiddel bij het uitvoeren van een praktische vaardigheid. Daarom is het van belang dat er bij de toetsen een motivatie wordt geleverd waarin uiteengezet wordt waarom het toetsen van taal in de praktijk van belang is. Ook is er een duidelijke instructie nodig voor de praktijkleerkrachten om ze te helpen bij het beoordelen van vaardigheden uit een vakgebied waar ze minder bekend mee zijn.
6.4.5. Aspecten voor de verbetering van de betrouwbaarheid en validiteit
De betrouwbaarheid en validiteit van een toets vinden participanten erg belangrijk. Het is echter een uitdaging om volledig betrouwbare en valide praktijktoetsen te ontwerpen, omdat dat vaak afbreuk doet aan typerende aspecten van praktijktoetsing, bijvoorbeeld de authenticiteit. Suggesties vanuit de literatuur (Tanner, 2001) zijn het vooraf ontwikkelen van standaardcriteria, het ontwerpen van een toets met meerdere kwaliteitsindicatoren en het inzetten van adequate middelen om de beoordelaarsbetrouwbaarheid zoveel mogelijk te waarborgen.
78
7. Bibliografie
Baxter, L.A., & Babbie, E. (2003). The basics of communication research. Wadsworth: Cengage Learning
Boulet, J.R., & Murray, D.J.(2010). Simulation-based Assessment in Anesthesiology. Requirements for Pratical Implementation. Anesthesiology, 112(4), 1041-1052
Burns, E. (1998) Test accommodations for students with disabilities. Springfield: C.C. Thomas Publishers
Chapman, C., & King, R. (2012). Differentiated assessment strategies: One tool doesn’t fit all. Thousand Oaks: Corwin.
Cito. (2012). Toetsen voor speciale leerlingen. Voor functioneringsniveaus groep 3 t/m 8. Folder primair en speciaal onderwijs. Arnhem: Cito
Cito. (2013). Wegwijzer toetsgebruik bij leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Handleiding primair en speciaal onderwijs. Arnhem: Cito.
CED-Groep, Pedologisch Instituut (2006). ZML Leerlijn Mondelinge taal. Rotterdam. www.cedgroep.nl
CED-Groep, educatieve diensten (2012). VSO Leerlijn mondelinge en schriftelijke taal. Rotterdam. www.ced-groep.nl
Cummings, R., Maddux, C.D.,& Richmond, A. (2008). Curriculum-embedded performance assessment in higher education: maximum efficiency and minimum disruption. Assessment &
Evaluation in Higher Education, 33 (6), 599-605
DelliCarpini, M. (2009). Succes with ELLs: Authentic assessment for ELLs in the ELA classroom.
The English Journal, 98(5), 116-119
Depauw, V., & Vangeneugden, P. (2000). Taakgericht toetsen? Taalvaardigheid meten via zinvolle taken. Vonk, 30(1), 51-61
Elliottt, S.N., Kratochwill, T.R., & Schulte, A.G. (1999). The assessment accommodations checklist. Montery, CA: CTB/McGraw-Hill.
Elliottt, S. N., Kratochwill, T. R., & McKevitt, B. C. (2001). Experimental analysis of the effects of testing accommodations on the scores of students with and without disabilities.
79
Journal of School Psychology, 39(1), 3-24
Elliottt, S. N., Kratochwill, T. R., McKevitt, B. C., & Malecki, C. K. (2009). The effects and perceived consequences of testing accommodations on math and science performance assessments. School Psychology Quarterly, 24(4), 224-239
Emans, B. (1990). Interviewen. Theorie, techniek en training (3e druk). Groningen: Wolters-Noordhoff
Ekens, T. (2003). Taal in het praktijkonderwijs aanleren, toepassen en integreren. Enschede: Stichting leerplanontwikkeling (SLO)
Expertgroep doorlopende leerlijnen Taal en Rekenen (2008). Over de drempels met Taal en
Rekenen. Enschede: Stichting leerplanontwikkeling (SLO)
Finch, A.E. (2002). Authentic assessment: Implication for EFL performance testing in Korea.
Secondary education Research, 49, 89-122. Geraadpleegd op
http://www.finchpark.com/arts/Authentic_Assessment_Implications.pdf
Frey, B.B., & Schmitt, V.L. (2007). Coming to terms with classroom assessment. Journal of
Advanced Academics, 18(3), 402-423
Gulikers, J.T.M., Bastiaens, T.J., Kirschner, P.A., & Kester, L. (2006). Relations between student perceptions of assessment authenticity, study approaches and learning outcome. Studies in
Educational Evaluation, 32, 381-400
Gulikers, J.T.M., Kester, L., Kirschner, P.A., & Bastiaens, T.J. (2008). The effect of practical
experience on perceptions of assessment authenticity, study approach, and learning outcomes.
Learning and Instruction, 18, 172-186
Hajer, M., & Meestringa, T. (2004). Handboek taalgericht vakonderwijs. Bussum: Uitgeverij Coutinho
Jong, A. de (2012). Conceptbeschrijving van het Cito Leerlingvolgsysteem voor de
arbeidsmarktgerichte leerwegen in het Voortgezet Speciaal Onderwijs en het Praktijkonderwijs in het Voortgezet Onderwijs. Arnhem: Cito. Geraadpleegd via
80 Khan, J. & Ramachandran, S. (2012). Conceptual framework for performance assessment:
Competency, competence and performance in the context of assessments in healthcare – Deciphering the terminology. Medical teacher, 34, 920-928
Kuhlemeier, H. (2002a). Praktijktoetsen en praktische opdrachten: wat zijn dat en wanneer
gebruik je ze? Geraadpleegd op
http://toetswijzer.kennisnet.nl/html/praktijktoetsen/praktijktoetsen1.pdf
Kuhlemeier, H. (2002b). Praktijktoetsen en praktische opdrachten: hoe ontwikkel je ze? http://toetswijzer.kennisnet.nl/html/praktijktoetsen/praktijktoetsen2.pdf
Kuhlemeier, H. (2002b). Beoordelingsschalen in praktijktoetsen: hoe ontwikkel en gebruik je ze? http://toetswijzer.kennisnet.nl/html/praktijktoetsen/praktijktoetsen3.pdf
Kuiken, F., & Droge, S. (2010). Woordenlijst Amsterdamse Kinderen. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam. Geraadpleegd op http://www.digiwak.nl/woordenlijst/woorden.php Lang, S. C., Elliott, S. N., Bolt, D. M., & Kratochwill, T. R. (2008). The effects of testing accommodations on students‘ performances and reactions to testing. School Psychology
Quarterly, 23(1), 107-124.
Lincoln, Y.S., & Guba, E.G. (1985). Naturalistic inquiry. Newbury Parc, CA: Sage
Madaus, G.F., & Dwyer, L.M. (1999). Short history of performance assessment: Lessons learned.
Phi Delta Kappan, 80, 688-695
McMillan, J.H. (2013) Classroom assessment: Principles and practice for effective instruction. (6e druk). Boston: Pearson
Mertler, C.A. (2003). Classroom assessment: A practical guide for educators. Los Angeles: Pyrczak
Messick, S. (1996). Validity in performance assessments. In G.W. Phillips (Red.), Technical issues
in large-scale performance assessment. (pp. 1-18). Washington DC: National Center for
Educational Statistics.
Miller, D.M., & Linn, R.L. (2000) Validation of Performance-based assessments. Applied
81 Mislevy, R.J. (2011). Evidence-centered design for simulation-based assessment. (CRESST Report 800). Los Angeles, CA: University of California, National Center for Research on Evaluation, Standards, and Student Testing (CRESST).
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (29 november 2011). Wetsvoorstel passend
onderwijs. Geraadpleegd op http://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ocw/documenten-en-
publicaties/kamerstukken/2011/11/29/wetsvoorstel-wijziging-van-enkele-onderwijswetten.html
Montfort, M. van (1997). Taakgericht werken voor zwakkere leerders: verloren moeite? Moer , 6, 334-342.
Olele, C.N. (2012). Alternative assessment: emerging trends of classroom assessment in digital era. Academic Research International, 3(1), 42-49
Projectgroep Passende kwalificaties –kerndoelen VSO (2011). Voorstel kerndoelen VSO. Alle
uitstroomprofielen. Enschede: SLO.
Rijksoverheid. (z.j.). Wat is speciaal onderwijs? Geraadpleegd op
http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/passend-onderwijs/vraag-en-antwoord/wat-is-speciaal-onderwijs.html
Schoonhoven, R. van & Van den Brand, H., & Van Heerikhuize, J. (Red.). (2012). Putten uit eigen
kracht. Praktijkonderwijs in ontwikkeling. Deventer: Kluwer.
Suurtamm, C.A. (2010). Developing authentic assessment: Case studies of secondary school mathematics teachers’ experiences. Canadian Journal of Sciense, Mathematics and Technology
Education, 4(4), 497-513
Tanner, D.E. (2001). Authentic Assessment: A Solution, or Part of the Problem? The High School
Journal, 85 (1), 24-29
Utley, B.L. (2006). Effects of situated learning on knowledge gain of instructional strategies by students in a graduate level course. Teacher Education and Special Education, 29, 69-82
Visser, J.C.C.M. (2008). Rapportage oriëntatiefase LOVS speciaal (basis) onderwijs. Arnhem: Cito.
Zon, W. van (2011). Bouwstenen voor het VSO, uitstroomprofiel dagbesteding. Enschede : SLO. Wet 11 oktober 2012 tot wijziging van onder meer de Wet op de expertisecentra in verband met de kwaliteit van het speciaal en voortgezet speciaal onderwijs(2012). Staatsblad van het