Deelvraag 2: Wat is open data? 1 Definitie open data

Aan de hand van de opening tijdens de interviews die met jullie als doelgroep zijn afgenomen is gebleken, dat het grootste deel van de doelgroep niet op de hoogte is van wat open data is. Om te begrijpen wat de gevolgen van privacy gevoelige open data kunnen zijn met betrekking tot de privacy, is het van belang eerst te weten wat open data is.

Open data kan volgens de organisatie Hack de Overheid beschreven worden als: ‘’ het op eenduidige wijze, publiekelijk en elektronisch beschikbaar maken van data.’’ (Hack de Overheid, Wat is open data)

Volgens de overheid kan er gesproken worden over open data als: ‘’ - De data openbaar is.

- Er geen auteursrecht of andere rechten van derden op berust.

- De data zijn bekostigd uit publieke middelen, beschikbaar gesteld voor de uitvoering van die taak.

- De data voldoen bij voorkeur aan ‘open standaarden’ (geen barrières voor het gebruik door ICT-gebruikers of door ICT-aanbieders).

- Open Data is bij voorkeur computer leesbaar, zodat zoekmachines informatie in documenten kunnen vinden’’. (Data.overheid.nl, Start met open data)

6.2.2. Welke open data zijn er beschikbaar in Amsterdam?

Via amsteropendata.nl zijn er verschillende categorieën waarbinnen de open data zijn in te delen. Er zijn op het moment 19 categorieën: middelen, werk en inkomen, stedelijke ontwikkeling, website statistiek, hulpdiensten, verkiezingen, toerisme, zorg en gezondheid, economie, overig, politiek, cultuur en recreatie, openbare orde en veiligheid, geografie, verkeer en infrastructuur, bevolking, educatie, milieu, energie en water.

Een groot deel van de open data kan worden verkregen via de site van Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek. (Onderzoek en Statistiek Amsterdam) 6.2.3. Ontwikkelingen

Amesz stelt in zijn scriptie dat er sinds het aanstellen van president Obama vaart is gekomen in het concept open data. Hij stelde tijdens zijn openingsspeech de kwestie open data gelijk aan de orde: “We will work together to ensure the public trust and establish a system of transparency, public participation, and collaboration. Openness will strengthen our democracy and promote efficiency and effectiveness in

Government.” (Obama, Transparency and open government).

De overheid is aan het streven naar een open overheid. Het idee hierbij is dat de burger niet langer participeert bij trajecten van de overheid, maar dat de overheid participeert in het traject van de burger. Hierbij ligt de nadruk op verbetering van de dienstverlening, burgerschap en kansen van open data voor dienstverlening en economische groei. (Data.overheid.nl, Open Government Action Plan Nederland) Er dient ook de nodige aandacht uit te gaan naar de vraag van transparantie. Hier pleit Erik den Hoedt directeur Dienst Publiek en Communicatie ook voor in zijn artikel, Deel je rijk – Relevante trends voor overheidscommunicatie. (den Hoedt, 19) Apps for Amsterdam is een initiatief dat inspeelt op developers, studenten en ambtenaren. Zij roepen hen op data vrij te geven en te vertalen naar succesvolle

applicaties voor smartphones, web of Facebook. (appsforamsterdam.nl)

Een ander initiatief is Amsterdam Smart City. Dit is een samenwerkingsverband tussen bedrijven, overheden, kennisinstellingen en de Amsterdammer. Het verband heeft als doel om de metropoolregio Amsterdam te ontwikkelen als slimme stad. (Amsterdamsmartcity.com, about asc)

Hier zou je als CMD’er ideeën en concepten op kunnen baseren. Open data is nog iets nieuws en dit betekent dat er nog een hoop kansen open liggen voor nieuwe ideeën.

Een voorbeeld van een app die is mogelijk gemaakt doormiddel van open data is ‘Makkie Klauwe’. Deze app confronteert burgers door hun eigendommen in gevaar te brengen. De app combineert beschikbare publieke data, zodat dieven zien op welke locatie zij het best specifieke eigendommen zouden kunnen stelen. Het is een app voor Apps for Amsterdam binnen het thema veiligheid. Voor deze app is data gebruikt op het gebied van:

- Besteedbaar inkomen per Amsterdamse buurt (data komt van: Stadstat Amsterdam).

- Specifieke objecten per Amsterdamse buurt (data komt van: Stadstat). - Problemen van burgers op locatie (data komt van: Verbeterdebuurt). (appsforamsterdam.nl, makkie klauwe)

Deze app is overigens gemaakts door studenten van de opleiding CMD. Hieruit blijkt dat het mogelijk is om een ‘creatief’ concept met open data door te ontwikkelen in een werkende app.

6.2.4. Data bij de burgers

Neelie Kroes spreekt op haar blog over open data als een goudmijn. (Kroes, Blog of Neelie Kroes) De goudmijn is voor een groot deel in de handen van de overheid. Er is een groep mensen die deze data graag in een open platform zou zien. De overheid is hierop ingegaan, want er is de laatste tijd veel activiteit rond dit thema. In 2011 werd de eerste versie van data.overheid.nl gelanceerd. Op de site wordt

beschreven welke datasets er beschikbaar zijn en hoe deze gebruikt kunnen worden. Er zijn groepen die open data graag verder zien ontwikkelen. Een groepering is Hack de overheid, zij maken zich sterk voor de ontsluiting van meer open data door

overheden. Zij experimenteren met databronnen en visualisatie. De evenementen zijn hierbij een belangrijk onderdeel. Deze evenementen zijn zogenaamde

‘hackathons’, hier kunnen programmeurs, ondernemers, journalisten en ambtenaren samenwerken aan innovatie op basis van open overheidsdata. (hackdeoverheid.nl, over ons)

Hackathons zijn overigens een leuke manier om kennis te maken met de

mogelijkheden van open data. Een hackathon is niet ‘kwaadaardig’, vaak doen er zowel ontwikkelaars als user interface designers mee. Het doel kan dan bijvoorbeeld zijn om een nieuwe app te maken met een aantal open data sets die beschikbaar worden gesteld.

Rob van Kranenburg is ook een voorstander van data open maken. Hij is een van de voortrekkers van the Internet of Things. Bij the Internet of Things staat het

verzamelen en uitwisselen van persoonlijke data centraal. Hij zegt dat er steeds meer data wordt verzameld. Dit brengt gelijk nieuwe mogelijkheden met zich mee. Een belangrijke vraag volgens hem is wie invloed heeft op welke richting we opgaan. Zijn dit naties? Staatshoofden? EU? CEO’s van bedrijven? Of de mensen in wijken zelf? Kranenburg vindt dat de data bij de eindgebruikers zelf moet zijn. In dit geval zijn dat de burgers. Dit is nodig volgens Kranenburg zodat zij zelf met de open data aan de gang kunnen. Dit wil zeggen slimme applicaties of toepassingen maken. Een voorbeeld is om alle wasmachines rond dezelfde tijd te laten draaien in een bepaalde buurt. (participatiemedia.be, the internet of things)

6.2.5. Conclusie

De categorieën waarvoor open data beschikbaar is, zijn bekend. Als er interesse is naar welke data er beschikbaar zijn in bijvoorbeeld Amsterdam, dan kun je kijken op: de site van Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek.

Mocht er aan een project met open data begonnen worden, onthoud dan dat data officieel open data is als de overheid heeft beoordeeld of het aan de eisen van open data voldoet. Een belangrijk struikelblok blijft de privacy, is de data niet herleidbaar tot een persoon. Amsterdam is een van de steden die zich wilt ontwikkelen op het gebied van open data. Met ontwikkelen wordt er verwezen naar slim gebruik maken van de data, zodat er ook een slimmere stad kan ontstaan. Een stad die efficiënter, veiliger en aangenamer is om in te leven. Hier kunnen ook kansen liggen voor afgestudeerde CMD’ers, Kijk hierbij naar een app als ‘Makkie Klauwe’, die mensen confronteert met de data die beschikbaar is voor eventuele dieven in Amsterdam.