• No results found

Deelvraag 6: Hoe denkt de doelgroep over privacy binnen een smart city? De doelgroep is geïnterviewd doormiddel van een halfgestructureerd open interview.

8. Bronnen en Bijlagen

De bronnen zijn identiek aan die van het onderzoek dat verricht is voor het eindrapport, deze kunnen gevonden worden in de bijlage van het eindrapport (scriptie).

Dit geldt ook voor de interviews deze kunnen ook gevonden worden in de bijlagen van het eindrapport.

Bronnen (pagina 41-46)

Deze twee bronnen zijn speciaal gebruikt voor het adviesrapport.

Kulk, Stefan. Open data and beyond. http://repository.tudelft.nl/. TU Delft. Februari 2012. 20-08-2013. http://repository.tudelft.nl/view/ir/uuid%3Afe2b2ef4-31f9-4227- a8d8-68966a537f86/.

Drs. Ronald Koorn. Privacy Enhancing Technologies, Witboek voor beslissers. Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. December 2004. http://www.cbpweb.nl/Pages/th_pbd_pet.aspx.

Interviews

Template interview (vragen en uitleg) Opening

Voorstellen

Ik ben Jesper Duinker en zit in het afstudeerjaar van mijn opleiding CMD. In het tweede jaar heb ik ervoor gekozen om de specialisatierichting Content &

Communicatie te kiezen. Op dit moment ben ik bezig met mijn onderzoek voor mijn scriptie, hiernaast schrijf ik ook al aan mijn scriptie.

Introductie onderwerp

Ik doe onderzoek naar smart cities, open data en privacy. Hierbinnen onderzoek ik hoe je het best met privacy gevoelige informatie kunt omgaan. De informatie heeft betrekking tot open data in een smart city. Mijn onderzoeksvraag luidt dan ook als volgt: Hoe kan er worden omgegaan met privacy gevoelige open data in een smart city?

Doel interview

Het doel van het interview is erachter komen hoe afstuderende CMD studenten tegen privacy aankijken.

De thema’s - Smart city

Binnen een smart city worden nieuwe technologieën vooral ingezet om de stad efficiënter, veiliger en aangenamer te maken. Vertrekpunt is het idee van de stad als een grote kluwen infrastructuur die we zo optimaal mogelijk moeten beheren.

- Open data

zijn data die op een eenduidige wijze publiekelijk en elektronisch beschikbaar zijn gesteld.

Duur interview

Ik streef ernaar om het interview een half uur te laten duren. De rollen

Ik zal tijdens het interview degene zijn die het interview stuurt, dit neemt niet weg dat als je iets kwijt wilt dat betrekking heeft tot de vragen dat ten allen tijden mag zeggen. Wat is de procedure, wat gebeurt er met de gegevens

Ik probeer de resultaten uit het interview anoniem te maken, je zou het nog mogen lezen als je dat wilt.

De resultaten uit het interview zullen gebruikt worden voor mijn onderzoek. Daarbij zal ik de resultaten gebruiken om een adviesrapport naar jullie te schrijven. Vind je dit goed?

Middengedeelte

We leven in een tijd waarin de digitaal opgeslagen informatie exponentieel stijgt. Kijk hier bijvoorbeeld naar de open data die gemeentes ter beschikking stellen.

Heb je een idee hoeveel gegevens er over je zijn opgeslagen? - Ben je ermee bezig welke gegevens er van je worden opgeslagen? - Kun je een aantal voorbeelden noemen?

Wat vind je ervan dat bijvoorbeeld Albert Heijn en Gmail data van jou verzamelen? Let je erop of bedrijven persoonlijke gegevens van je willen opslaan?

- Weet je welke bedrijven welke gegevens van je opslaan? - Kun je een aantal voorbeelden noemen?

- Wat doe je als je geen keuze kunt maken tussen het opslaan van gegevens of niet? Zoals ik al eerder zei worden er steeds meer gegevens over jou opgeslagen. Dit kan via het internet zijn, maar bijvoorbeeld ook als je met een klantenkaart betaald. Beschik jij over persoonlijke gegevens van een ander?

- Hoe ga jij met de persoonlijke gegevens van een ander om?

In het geval dat je wel eens persoonlijke gegevens hebt gebruikt van een ander. - Waar gebruik je deze voor?

- Hoe gebruik je deze?

- Kun je een aantal voorbeelden noemen?

Als jij bezig bent met een app, concept of platform waarbij je persoonlijke gegevens wilt gebruiken.

Zou jij mensen de keuze willen bieden om persoonlijke gegevens over ze op te slaan?

- Vind je het noodzakelijk om mensen de keuze te bieden of zijn/haar persoonlijke gegevens worden opgeslagen?

- Wat is de reden dat je die keuze wel of niet biedt?

- Denken jullie al na over het gebruik van persoonlijke gegevens binnen projecten? Zou je de gegevens van een persoon die bijvoorbeeld een applicatie van jou gebruikt willen opslaan?

- Wat zou de reden zijn om zijn/haar gegevens op te slaan?

De overheid en de gemeente hebben allen persoonlijke data over jou, dit zal alleen nog maar groeien in de toekomst.

Wat vind jij ervan dat bedrijven of de overheid veel van hun klanten/volk weten? - Wat is de reden dat je dat vindt?

- Hoe zou je de omgang met bijvoorbeeld persoonlijke data anders willen zien? Vind je dat er grenzen aan het gebruik van persoonlijke data moeten zitten door de overheid of commerciële bedrijven?

- Wat is de reden dat je dit vindt?

Waarvoor vind je dat de overheid persoonlijke data mag gebruiken? - Wat is de reden dat je dit vindt?

Waarvoor mag volgens jou persoonlijke data gebruikt worden door commerciële bedrijven?

- Wat is de reden dat je dit vindt? Afronding

Hoe oud ben je?

Welke afstudeerrichting doe je?

Weet je al wat je wilt doen straks na je studie? Wat voor soort werk zal je graag willen doen?

Uitgewerkte interviews

Geïnterviewde nummer 1 Middengedeelte

We leven in een tijd waarin de digitaal opgeslagen informatie exponentieel stijgt. Kijk hier bijvoorbeeld naar de open data die gemeentes ter beschikking stellen.

Heb je een idee hoeveel gegevens er over je zijn opgeslagen?

Daar heeft hij geen idee van, maar hij denkt dat het meer is dan jezelf denkt. Hij weet dat de demografische variabelen allemaal bekent zijn. Dit vormt je identiteit.

Hiernaast speelt het internet volgens hem ook een belangrijke rol. Als voorbeeld geeft hij dat je jezelf ergens inschrijft op een website. Deze worden allemaal

opgeslagen in databases. Hij denkt dat als je je best doet heel veel over een ander te weten kunt komen. Hij denkt dat de mediaontwikkelingen echt een inbreuk hebben gemaakt op onze privacy.

- Ben je ermee bezig welke gegevens er van je worden opgeslagen?

Op social media probeert hij zo min mogelijk informatie prijs te geven, die tegen je zouden kunnen werken. In het dagelijks leven staat hij er niet veel bij stil. Het is vooral het online gedrag waar hij zich bewust van is.

Wat vind je ervan dat bijvoorbeeld Albert Heijn en Gmail data van jou verzamelen? Hij vindt dit enerzijds wel goed, omdat je dan advertenties krijgt op jouw

interessegebied. De andere kant is dat als deze informatie zal gaan lekken dan zullen mensen vrij persoonlijke informatie tot hun beschikking krijgen, waar ze weer misbruik van kunnen maken.

Let je erop of bedrijven persoonlijke gegevens van je willen opslaan?

Zodra er expliciet gevraagd wordt door bedrijven of zij jouw informatie mogen gebruiken om te adverteren, zegt hij meestal nee.

- Weet je welke bedrijven welke gegevens van je opslaan?

Hier zegt hij meteen Google, hij weet dat zij je zoekresultaten meten en hier advertenties op aanpassen en ook weten vanuit waar je zoekt. Hij zegt dat je ook anoniem kunt browsen om dit tegen te kunnen gaan. Dit doet hij ook af en toe. - Wat doe je als je geen keuze kunt maken tussen het opslaan van gegevens of niet? Dit ligt eraan met welk doel het is, hij zegt dat als het voor de ‘fun’ is dan schrijf ik mezelf gewoon niet in.

Zoals ik al eerder zei worden er steeds meer gegevens over jou opgeslagen. Dit kan via het internet zijn, maar bijvoorbeeld ook als je met een klantenkaart betaald. Beschik jij over persoonlijke gegevens van een ander?

Hij is programmeur dus hij heeft zicht op de persoonlijke gegevens van een ander, bijvoorbeeld bij websites waarvoor je je moet inschrijven. Hier heeft hij onder andere beeld op de plaats, huis en telefoonnummer informatie.

- Hoe ga jij met de persoonlijke gegevens van een ander om?

Hij doet hier zelf niets mee. Daarentegen kan hij zich wel voorstellen dat als je dit met andere intenties doet, de informatie kan doorverkopen aan derden partijen.

- Waar gebruikt jullie bedrijf de persoonlijke gegevens dan voor?

Zij gebruiken deze informatie om advertenties op aan te passen en ook voor hun nieuwsbrieven systeem.

Hij zegt ook dat als iemand geïnteresseerd is in Audi dan kunnen zij hier specifieker op inspelen.

- Hebben jullie dan ook nog een deal met Audi?

Dit doen zij ook, er komt wel eens een autofabrikant die zegt zouden jullie bijvoorbeeld een mail willen sturen naar Audi liefhebbers.

Als jij bezig bent met een app, concept of platform waarbij je persoonlijke gegevens wilt gebruiken.

Zou jij mensen de keuze willen bieden om persoonlijke gegevens over ze op te slaan?

Hij zegt dat je dit zelfs verplicht bent, doormiddel van een checkbox en een gebruikersvoorwaarde.

- Hoe verplicht is het nu eigenlijk om toestemming te vragen voor het gebruik van je persoonlijke gegevens?

Het is dusdanig verplicht dat er een organisatie is die controleert of websites, aan de gebruiker duidelijk maken waar zij de persoonlijke gegevens voor gebruiken en of je hiermee akkoord wilt gaan.

Zij zijn zelf een keer aangehouden door die partij en moesten het binnen een week aanpassen anders stond er een boete van €10.000 tegenover. Het wordt dus wel serieus genomen.

- Vind je het noodzakelijk om mensen de keuze te bieden of zijn/haar persoonlijke gegevens worden opgeslagen?

Absoluut anders krijg je al snel klachten. Je ziet nu zelfs nog dat mensen bij ze langskomen met klachten met betrekking tot een nieuwsbrief, ook al hebben zij daar zelf bij ingestemd. Om een positieve gebruikerservaring te leveren vindt hij het belangrijk, ook omdat hij de mogelijkheid zelf prettig vindt.

Zou je de gegevens van een persoon die bijvoorbeeld een applicatie van jou gebruikt willen opslaan?

Ja, want bij websites kan het verkeer monitoren van je doelgroep erg waardevol zijn. Om te kijken hoe je het doet op het internet. Als je een internetbureau hebt dan kan je hier een hoop geld meeverdienen.

De overheid en de gemeente hebben allen persoonlijke data over jou, dit zal alleen nog maar groeien in de toekomst.

Wat vind jij ervan dat bedrijven of de overheid veel van hun klanten/volk weten? Dit vindt hij goed zolang de privacy maar wel veilig wordt bewaart en niet wordt doorgespeeld aan andere partijen.

- Hoe zou je de omgang met bijvoorbeeld persoonlijke data anders willen zien? Hier kan hij geen antwoord op geven.

Vind je dat er grenzen aan het gebruik van persoonlijke data moeten zitten door de overheid of commerciële bedrijven?

Ja, op het internet moeten er wachtwoorden versleuteld worden en zodra er iets uitlekt moet het niet zo zijn dat andere partijen hier gebruik van gaan maken. Data moet zo worden versleuteld, zodat een ander daar geen zicht op heeft.

Waarvoor vind je dat de overheid persoonlijke data mag gebruiken?

Voor identiteitscontrole en het controleren van mensen die overtredingen her begaan met bijvoorbeeld een strafblad.

- Hoe kijk jij ertegenaan als de overheid jouw gegevens wilt gebruiken om hun diensten mee te verbeteren?

Dit vindt hij goed zolang ze er toestemming voor vragen.

Waarvoor mag volgens jou persoonlijke data gebruikt worden door commerciële bedrijven?

Ook zolang er maar toestemming wordt gevraagd en het duidelijk is wat ze ermee willen doen. Hij vindt dat de kleine lettertjes niet voldoende zijn. Het moet duidelijk zijn zodat je er niet overheen leest.

Afronding Hoe oud ben je? 24 jaar.

Welke afstudeerrichting doe je? TDI.

Weet je al wat je wilt doen straks na je studie? Webdevelopment.

Wat voor soort werk zal je graag willen doen?

Hij wilt gaan freelancen als webdeveloper en webdesign. Ook zou hij graag apps ontwikkelen in de toekomst.

Geïnterviewde nummer 2

Middengedeelte

We leven in een tijd waarin de digitaal opgeslagen informatie exponentieel stijgt. Kijk hier bijvoorbeeld naar de open data die gemeentes ter beschikking stellen.

Heb je een idee hoeveel gegevens er over je zijn opgeslagen?

Ze heeft er eigenlijk geen idee van. Wel denkt ze dat het redelijk veel is, want je bent de hele dag op het internet bezig waar je sporen achterlaat en je gebruikt apps op je mobiel waarvoor persoonlijke gegevens nodig zijn. Het is in ieder geval meer dan je denkt en ze zouden het ook tegen je kunnen gebruiken.

- Ben je ermee bezig welke gegevens er van je worden opgeslagen? Hier is ze zich niet van bewust ook niet als ze met haar mobiel bezig is.

Wat vind je ervan dat bijvoorbeeld Albert Heijn en Gmail data van jou verzamelen? Dit vindt zij redelijk gevaarlijk, ook al heeft ze niets te verbergen. Ze vindt eigenlijk dat persoonlijke e-mails hier niet voor gebruikt moeten worden.

Let je erop of bedrijven persoonlijke gegevens van je willen opslaan?

Nee hier let zij niet op. Ze merkt het wel aan de advertenties die op sites verschijnen, nadat ze bijvoorbeeld op een webshop met kleding heeft gekeken. Dit vond ze in het begin confronterend.

- Weet je welke bedrijven welke gegevens van je opslaan?

Wehkamp heeft haar gegevens nodig en Facebook en andere bedrijven waar ze bijvoorbeeld iets besteld.

- Wat doe je als je geen keuze kunt maken tussen het opslaan van gegevens of niet? Dan kiest ze er toch voor om haar gegevens op te slaan. Dit ligt er wel aan waarvoor het is. Laatst zag ze een advertentie staan op Facebook hier klikte ze op, maar om het te bekijken moest ze haar e-mailadres invoeren, dit heeft ze toen niet gedaan. Dit zou namelijk kunnen leiden tot een link met haar Facebook.

Zoals ik al eerder zei worden er steeds meer gegevens over jou opgeslagen. Dit kan via het internet zijn, maar bijvoorbeeld ook als je met een klantenkaart betaald. Beschik jij over persoonlijke gegevens van een ander?

Hier beschikt zij niet over.

Als jij bezig bent met een app, concept of platform waarbij je persoonlijke gegevens wilt gebruiken.

Zou jij mensen de keuze willen bieden om persoonlijke gegevens over ze op te slaan?

Toevallig is ze nu bezig met een app met als doelgroep transgenders. Hierbij denkt zij ook na over persoonlijke gegevens. Ze zijn namelijk erg bang dat mensen erachter komen.

- Vind je het noodzakelijk om mensen de keuze te bieden of zijn/haar persoonlijke gegevens worden opgeslagen?

keuze geven om iets bijvoorbeeld met of zonder profiel te doen. Met profiel heb je bijvoorbeeld de mogelijkheid om meer te kunnen doen.

Zou je de gegevens van een persoon die bijvoorbeeld een applicatie van jou gebruikt willen opslaan?

Het zou voor mijn app handig zijn, omdat ze voor haar idee dan mensen aan elkaar kan koppelen.

- Wat zou de reden zijn om zijn/haar gegevens op te slaan? Daarnaast zou dit een beter inzicht geven in haar doelgroep.

De overheid en de gemeente hebben allen persoonlijke data over jou, dit zal alleen nog maar groeien in de toekomst.

Wat vind jij ervan dat bedrijven of de overheid veel van hun klanten/volk weten? Ze vindt dit niet zozeer eng, maar ze heeft wel het gevoel dat je continu in de zeik wordt genomen.

- Wat is de reden dat je dat vindt?

Dit komt omdat je berichten krijgt als je bijvoorbeeld iets hebt bekeken. Laatst kreeg ze een bevestigingsmailtje van een winkel met een bericht waarin zij haar bedankten voor haar aankopen. Dit had zij alleen niet gekocht, maar een vriendin die haar pasje had geleend. Hieruit leidde ze ook dat ze alles opslaan wat je daar koopt.

- Hoe zou je de omgang met bijvoorbeeld persoonlijke data anders willen zien? Ze vindt dat commerciële bedrijven het niet mogen gebruiken, zeker niet als ze geen toestemming heeft gegeven.

Vind je dat er grenzen aan het gebruik van persoonlijke data moeten zitten door de overheid of commerciële bedrijven?

Zij willen meer verkopen en je wordt in de zeik genomen, zonder dat je het doorhebt. Waarvoor vind je dat de overheid persoonlijke data mag gebruiken?

Voor de gezondheidszorg vindt ze het een ander verhaal, omdat hier mensen hun levens beter door worden gemaakt.

Afronding Hoe oud ben je? 22 jaar.

Welke afstudeerrichting doe je? CC.

Weet je al wat je wilt doen straks na je studie?

Ze wilt verpleegkunde doen na haar opleiding. Iets totaal anders ze vindt het werkveld van CMD niet leuk.

Wat voor soort werk zal je graag willen doen? In de verpleegzorg.

Geïnterviewde nummer 3

Middengedeelte

We leven in een tijd waarin de digitaal opgeslagen informatie exponentieel stijgt. Kijk hier bijvoorbeeld naar de open data die gemeentes ter beschikking stellen.

Heb je een idee hoeveel gegevens er over je zijn opgeslagen?

Hier heeft ze niet echt een idee van, ze begint wel gelijk over het Elektronisch Patiënten Dossier. Doormiddel van dit dossier weet je gelijk een hoop van iemand. - Ben je ermee bezig welke gegevens er van je worden opgeslagen?

Nee, maar ze is hier wel benieuwd naar. Ze is zich er wel bewust van dat er op social media dingen worden opgeslagen. Om erachter te komen wat er over haar te vinden is, heeft ze zichzelf weleens op Google opgezocht.

Wat vind je ervan dat bijvoorbeeld Albert Heijn en Gmail data van jou verzamelen? Aan de ene kant vindt ze dit niet erg, omdat ze niets te verbergen heeft. Alleen het scannen van e-mails vindt ze toch wel ver gaan. Dit vindt ze omdat je dat niet openbaar gebruikt zoals op social media.

Let je erop of bedrijven persoonlijke gegevens van je willen opslaan? Hier let ze wel op.

- Weet je welke bedrijven welke gegevens van je opslaan?

Ze weet dat Facebook haar gegevens opslaat en dat als er iets op het internet staat en je verwijdert het, nog lang blijft hangen.

- Kun je een aantal voorbeelden noemen? De webshops waar zij weleens wat koopt.

- Wat doe je als je geen keuze kunt maken tussen het opslaan van gegevens of niet? Als er persoonlijke gegevens van haar worden opgeslagen wilt ze wel dat er een wachtwoord op zit. Dit heeft betrekking tot bepaalde apps die ze gebruikt. Als er iets wordt opgeslagen wilt ze dit afgeschermd hebben en anders kiest ze ervoor om het niet op te slaan.

Zoals ik al eerder zei worden er steeds meer gegevens over jou opgeslagen. Dit kan via het internet zijn, maar bijvoorbeeld ook als je met een klantenkaart betaald. Beschik jij over persoonlijke gegevens van een ander?