In dit rapport is voor de berekening van de netto contante waarde van de verwachte toekomstige kasstromen gebruik gemaakt van de gegevens over de afgelopen drie jaren voorafgaand aan de berekeningsdatum. Deze gegevens zijn voornamelijk verzameld op het LEI waarbij een groot deel van de gegevens aansluit bij het gemiddelde melkvee- of fruitteeltbedrijf, een deel uit andere bronnen op het LEI is overgenomen en een deel van de gegevens is bepaald op basis van ervaringsgegevens van de experts die op het LEI werkzaam zijn.
De cijfers die uit deze gegevens van de afgelopen drie jaren voortvloeien zijn ongewogen gemiddelden van deze gegevens.
Van de bedragen die jaarlijks de onderneming in- en uitstromen is verondersteld dat deze gelijkmatig over het jaar verspreid worden ontvangen c.q. betaald. Zodoende kan bij de berekening van de netto contante waarde een bedrag dat in een bepaald jaar wordt ontvangen c.q. betaald, verdisconteerd worden op basis van het exacte midden van het desbetreffende jaar (bijvoorbeeld een bedrag dat in jaar 2 wordt ontvangen, wordt gedeeld door de rente tot de macht 1,5).
Hieronder wordt aangegeven waarop de benodigde gegevens voor de berekening van de netto contante waarde van de melkkoeien en de fruitopstanden zijn gebaseerd.
Tabel B5.1 Bronnen voor gebruikte data NCW berekening
Melkkoeien Bron
Melkprijs per 100 kg binternet
Kosten per 100 kg binternet
Verkoop stierkalf kwantitatieve info. veehouderij Verkoop vaarskalf kwantitatieve info. veehouderij
Slachtprijs per kg veemarktgegevens bewerkt door het LEI
Gem. gewicht in kg expert
Rekenrente expert (conform LEI -gebruik)
Productie per jaar binternet
Fruitopstanden
Kilo’s fruit per hectare expert
Prijs per kilo veilinggegevens bewerkt door het LEI
Levensduur boom expert
Kosten per hectare binternet
Rooikosten per hectare expert
Melkkoeien
De netto contante waarde van de melkkoeien bestaat uit de melkopbrengsten, toegerekende opbrengsten als het gevolg van het voortbrengen van kalveren en de restwaarde van de melkkoe verminderd met de totale kosten van een bepaald jaar.
Toelichting op de gebruikte variabelen
De melkprijs is een gemiddelde van de melkprijs over de afgelopen drie jaren. Deze melkprijs komt niet volledig overeen met de fabriekprijs, aangezien melk voor eigen consumptie wordt gebruikt, er verkoop aan huis plaatsvindt en er melk in de onderneming wordt gebruikt.
De kosten per 100 kg zijn bepaald aan de hand van de gegevens van het gemiddelde melkveebedrijf zoals deze worden geregistreerd door het LEI. De berekende kosten voor eigen arbeid en die van gezinsleden zijn geëlimineerd, aangezien uitgegaan wordt van de werkelijke kasstromen. Tevens is een correctie gemaakt voor kosten die niet toe te rekenen zijn aan de melkkoe, maar aan de overige categorieën rundvee. Deze correctie is gemaakt door de de helft van de opbrengsten anders dan melk van de totale kosten af te halen. Voor deze opbrengsten wordt namelijk een nagenoeg identieke hoeveelheid kosten verondersteld. Eenvoudigheidshalve wordt uitgegaan van deze opbrengsten anders dan
melk aangezien niet op andere wijze inzicht in de kostenverdeling verkregen kon worden .
Na overleg met een expert op het LEI is besloten om de helft van de opbrengsten anders
dan melk toe te rekenen aan de melkkoeien en de andere helft aan de overige categorieën
vee.
Aangezien er gemiddeld geno men door iedere melkkoe eenmaal per jaar een kalfje wordt voortgebracht, zijn deze meegenomen bij het bepalen van de waarde van de melkkoe. De prijs van de kalveren is de gemiddelde prijs van een nuchter kalf, zoals deze wordt vermeld in de Kwantitatieve Informatie Veehouderij van het Praktijkonderzoek rundvee, schapen en paarden.
De ‘restwaarde’ van de melkkoe is bepaald aan de hand van de slachtprijs en het gemiddelde gewicht. De slachtprijs betreft een gemiddelde van de slachtprijzen over de afgelopen drie jaren en het gemiddelde gewicht betreft een gemiddelde op basis van ervaringsgegevens uit het verleden.
Zoals gebruikelijk op het LEI ten tijde van het schrijven van dit rapport is voor het contant maken van toekomstige geldstromen een rekenrente geha nteerd van 5%.
De melkproductie per jaar is berekend op basis van een gemiddelde van de melkproductie van de afgelopen drie jaren.
Op basis van de hierboven genoemde variabelen is de volgende berekening op te stellen:
Netto contante waarde van het rundvee =
? (Melkopbrengsten jaar n) + ? (1+r)n-0,5
(0,75 * verkoop stierkalf + 0,75 * verkoop vaarskalf) + (1+r)0,75
Gem gewicht * slachtprijs per kilo - (1+r)1,5
? (kosten jaar n) ? (1+r)n-0,5
melkopbrengsten jaar n = productie jaar n * (melkopbrengsten jaar n per 100 kg/100) kosten jaar n = productie jaar n * (kosten jaar n per 100 kg/100)
r = rekenrente
n = jaar waarin de desbetreffende verwachte kasstromen ontvangen zullen worden
Concrete uitwerking
De berekening van de netto contante waarde van een melkkoe per 1 januari 1998 leidt tot de vo lgende uitkomsten:
Tabel B5.2 Variabelen voor NCW berekening melkvee
Gegevens 1995 1996 1997 Gem per 1-1-98
Melkprijs per 100 kg 74,80 72,33 76,85 74,66 Kosten per 100 kg 75,65 76,65 71,59 74,63 Productie in kg 6.981 7.289 7.400 7.223,33 Slachtprijs per kg 5,80 4,95 5,35 5,37 Prijs stierkalf 275 275 275 275 Prijs vaarskalf 155 150 160 155 Melkopbrengst: 7.223,33*(74,66/100) + 7.223,33*(74,66/100)*0,5 (1+0,05)0,5 (1+0,05)1,25 = 5.262,97 + 2.536,93 = 7.799,90 Opbrengst kalveren: (0,75*275+0,75*155) (1+0,05)0,75 = 310,91
Restwaarde koe: 320*5,37 (1+0,05)1,5 = 1.597,13 Kosten: 7.223,33*(74,63/100) + 7.223,33*(74,63/100)*0,5 (1+0,05)0,5 (1+0,05)1,25 = 5.260,85 + 2.535,91 = 7.796,76
Totale waarde melkkoe = 7.799,90 + 310,91 + 1.597,13 - 7.796,76 = 1.911,18
Het verschil met de waarde in de jaarrekening (1.910,26) bestaat uit afrondingsverschillen.
Fruitopstanden
De netto contante waarde van de fruitopstanden bestaat uit de opbrengsten van de verkochte kilo' s fruit verminderd met de totale kosten van een bepaald jaar en de rooikosten 1
.
Toelichting op de gebruikte variabelen
Het aantal kilo's fruit per hectare betreft een globale schatting op basis van ervaringsgegevens uit het verleden.
De prijs per kilo is een gemiddelde prijs die berekend is op basis van de totale aanvoer op de Nederlandse veilingen vermenigvuldigd met de behaalde veilprijzen per kwaliteitssoort. Voor het bepalen van deze gegevens is gebruik gemaakt van informatie over de afgelopen drie jaren. Deze gegevens worden dus constant verondersteld gedurende de levensduur van de fruitopstanden. Wellicht is er in de praktijk echter sprake van een verschuiving van de verhouding tussen prijs en aantal kilo's. Eenvoudigheidshalve is deze problematiek in dit rapport echter buiten beschouwing gelaten.
De levensduur van de boom betreft een globale schatting op basis van ervaringsgegevens uit het verleden.
De kosten per hectare zijn bepaald aan de hand van de gegevens van het gemiddelde fruitteeltbedrijf zoals deze worden geregistreerd door het LEI. De berekende kosten voor eigen arbeid en die van gezinsleden zijn geëlimineerd, aangezien uitgegaan wordt van de werkelijke kasstromen.
De rooikosten zijn gebaseerd op basis van ervaringsgegevens uit het verleden.
Zoals gebruikelijk op het LEI ten tijde van het schrijven van dit rapport is voor het contant maken van toekomstige geldstromen een rekenrente gehanteerd van 5%.
1 Naar alle waarschijnlijkheid zijn deze rooikosten opgenomen onder de totale kosten. Aangezien de
rooikosten in eerste instantie bij deze berekening afzonderlijk zijn opgenomen en gezien de geringe invloed op de eindwaarde van de fruitopstanden is er voor gekozen om deze onjuistheid niet te corrigeren.
Op basis van de hierboven genoemde variabelen is de volgende berekening voor ieder fruitsoort per hectare op te stellen. Na deze berekening moet de uitkomst worden vermenigvuldigd met het aantal hectares dat het desbetreffende perceel fruit groot is.
Netto contante waarde van de fruitopstanden per hectare per soort =
? (kilo’s fruit per hectare jaar n * prijs per kilo jaar n) - ? (1+r)n-0,5
? (kosten per hectare jaar n) - ? (1+r)n-0,5
rooikosten (1+r)restduur
restduur = levensduur van de boom - aantal jaren reeds ingeplant r = rekenrente
n = jaar waarin de desbetreffende verwachte kasstromen ontvangen zullen worden, n is maximaal de restduur
Concrete uitwerking
De berekening van de netto contante waarde per 1 januari 1998 van 2,52 hectare Elstar die in 1993 zijn ingeplant, leidt tot de volgende uitkomsten:
Tabel B5.3 Variabelen voor berekening NCW fruitopstanden
Gegevens 1995 1996 1997 Gem per 1-1-98
Fruitprijs per kg 0,86 1,03 0,85 0,91
Kosten per ha 31.025 29.450 31.050 30.510
Tabel B5.4 Variabelen voor berekening NCW fruitopstanden
Schattingen Per 01-01-98
Productie per ha 40.000 kg
Levensduur 12
Restduur = levensduur - aantal jaren reeds ingeplant = 12 - 5 = 7 jaar Fruitopbrengst per jaar per hectare = 40.000*0,91 = 36.400
Fruitopbrengst: 36.400 + 36.400 … 36.400 = (1+0,05)0,5 (1+0,05)1,5 (1+0,05)6,5 35.522,76 + 33.831,20 … 26.507,63 = 215.825,36 Kosten: 30.510 + 30.510 … 30.510 = (1+0,05)0,5 (1+0,05)1,5 1+0,05)6,5 29.774,71 + 28.356,87 … 22.218,35 = 180.901,99 Rooikosten: 500 = (1+0,05)7 355,34
Totale waarde van de fruitopstanden per hectare = 215.825,36 - 180.901,99 - 355,34 = 34.568,03.
Totale waarde perceel Elstar van 2,52 hectare = 34.568,03 * 2,52 ha = 87.111,44