Bereikte doelgroep

Om de doelgroep in kaart te brengen zijn – onbedoeld – verschillende bronnen gebruikt. Om te beginnen hebben de onderzoekers geprobeerd om via het betreffende BSD van de P.I. Vught, waar de administratie omtrent de gedetineerden in de inrichting wordt

gevoerd, gegevens over de bereikte doelgroep te achterhalen. Op het BSD worden echter geen bezettingslijsten van de terroristenafdeling bijgehouden, waardoor niet direct is te achterhalen welke gedetineerden sinds de opening zijn geplaatst of in aanmerking kwamen voor plaatsing. Om vanuit de inrichting zelf de bereikte doelgroep te reconstrueren, moesten de onderzoekers secundaire bronnen raadplegen zoals gedragsrapportages, rechtspraak en penitentiaire dossiers van gedetineerden.

Echter, later bleek dat de betreffende gegevens wel degelijk centraal beschikbaar zijn, maar slechts op het hoofdkantoor van DJI. Met behulp van het hoofdkantoor zijn de gegevens die de onderzoekers via secundaire bronnen hadden vergaard geverifieerd aan de centrale bezettingslijsten. Hieruit bleek dat de informatie van de onderzoekers volledig overeenkwam met de informatie die naderhand door DJI is verstrekt. Zodoende kan worden afgeleid dat de doelgroep zowel vanuit DJI hoofdkantoor als het lokale BSD van de inrichting – zij het met aanzienlijke tijdsinvestering – kan worden achterhaald.

Plaatsingen

In totaal zijn vanaf het moment van opening tot eind juni 2010 dertig gedetineerden op één van de twee terroristenafdelingen geplaatst. De gemiddelde leeftijd van de

gedetineerden ten tijde van plaatsing is dertig jaar en vier maanden. De oudste

gedetineerde was ten tijde van plaatsing 56 jaar, de jongste gedetineerde achttien jaar. Persoonlijke gegevens van de gedetineerden, zoals voorgeschiedenis, opleidingsniveau,

en herkomst van de ouders, zijn niet beschikbaar.¹ Uit de registraties kan worden afgeleid dat negen gedetineerden in Nederland zijn geboren. De overige 21 zijn afkomstig uit het buitenland, waaronder landen als Marokko, Turkije, en Irak. Zes gedetineerden zijn afkomstig uit Sri Lanka.

Gemiddeld verbleven de gedetineerden 284 dagen (ruim negen maanden) op de terroristenafdeling.² Om tot dit gemiddelde te komen is met betrekking tot de huidige populatie in TA Vught een peildatum gesteld op 31 juli 2010. Voor deze gedetineerden is berekend hoeveel dagen zij tot deze datum op de afdeling verbleven, waarna dit getal is meegenomen in de berekening van het gemiddelde. De kortstzittende gedetineerde verbleef één dag op de terroristenafdeling, de langstzittende verblijft er reeds 1410 dagen (drie jaar en tien maanden) en komt naar verwachting in 2014 vrij.

De TA in Vught heeft een maximale bezetting gekend van dertien gedetineerden in november 2006. Eind 2008 waren dit er vier. In 2009 en 2010 verbleven tussen vier en tien gedetineerden in Vught. De TA in De Schie heeft een beperkte bezetting gekend. Slechts twee gedetineerden hebben hier verbleven. Zij verbleven tussen januari 2007 en juni 2008 in totaal gemiddeld 130 dagen in De Schie.

Er zijn twee vrouwelijke gedetineerden op de afdeling geplaatst. Dit zijn tevens de enige gedetineerden die op de TA in De Schie zijn ondergebracht.³ De vrouwen werden in respectievelijk september en november 2006 in de TA in Vught ondergebracht, en zijn in januari 2007 overgeplaatst naar de TA in De Schie.

Uitplaatsingen en overplaatsingen

Sinds de opening van de TA zijn 26 gedetineerden van de terroristenafdeling geplaatst. Zij zijn ofwel overgeplaatst naar andere inrichtingen of afdelingen, ofwel vanuit de terroroistenafdeling in vrijheid gesteld. Deze 26 gedetineerden hebben de volgende trajecten afgelegd.

Drie van de 26 gedetineerden zijn uitgeleverd aan het buitenland. Eén van hen bracht na uitlevering drie jaar in detentie in het buitenland door, waarna hij in maart 2010

terugkeerde naar de TA om zijn straf verder uit te zitten.

Van negen van de 26 gedetineerden is de bereikte plaatsing wegens ‘contra-indicaties’ teruggedraaid. Artikel 20a van de Regeling stelt dat het GRIP of het OM contra-indicaties kan vertstrekken, waaruit voortvloeit dat plaatsing op de terroristenafdeling niet is

geïndiceerd, ondanks dat gedetineerden wel aan de selectiecriteria voldoen. Zes van de negen gedetineerden voor wie dit geldt, zijn na ruim een maand op de terroristenafdeling te hebben verbleven op advies van het OM en het GRIP verspreid over diverse reguliere Huizen van Bewaring (HvB) in Nederland. Twee gedetineerden werden na respectievelijk

1 Volgens vertegenwoordigers van de P.I. Vught is dit niet verbazingwekkend, omdat de inrichting voor het uitvoeren van de vrijheidsbenemende straf geen noodzakelijk belang heeft bij dergelijke gedetailleerde persoonlijke informatie over individuele gedetineerden.

2 Dit gemiddelde behelst zowel de gedetineerden in P.I. Vught als P.I. De Schie.

één en twee dagen op de terroristenafdeling overgebracht naar reguliere HvB’s. Eén vrouwelijke gedetineerde werd (in eerste instantie samen met een andere vrouw) overgeplaatst van Vught naar de TA in P.I. De Schie, waar zij nadat haar

medegedetineerde werd uitgeplaatst alleen overbleef. Een aantal maanden verbleef zij alleen binnen de TA van P.I. De Schie, waarna zij is overgeplaatst naar een reguliere vrouwengevangenis in Zwolle. Hier heeft zij het restant van haar straf uitgezeten. Dertien van de 26 uitgeplaatste gedetineerden zijn na rechterlijke uitspraak onmiddellijk in vrijheid gesteld. Samenvattend betekent dit dat 22 van de dertig (73.3 %)

gedetineerden die in totaal op de terroristenafdeling zijn geplaatst, ofwel wegens contra-indicaties zijn uitgeplaatst, ofwel direct uit de terroristenafdeling in vrijheid zijn gesteld. Eén gedetineerde is volgens detentiefasering uitgeplaatst naar een andere afdeling. Detentiefasering (artikel 26 Regeling) heeft tot doel gedetineerden de laatste vier tot twaalf maanden van hun straf te laten uitzitten in reguliere afdelingen, om hen gradueel voor te bereiden op terugkeer naar de samenleving. De betrokken gedetineerden heeft de laatste zes weken van zijn straf doorgebracht op een afdeling voor Beperkt Gemeenschap Geschikten (BGG) in de P.I. Vught en is vervolgens uitgezet naar Marokko.

Huidige situatie

Van de gedetineerden die in 2006 op de terroristenafdeling in Vught zijn geplaatst, verbleven er in de periode van het evaluatieonderzoek (januari 2010 – juli 2010) nog drie op de afdeling. Naar verwachting komt de laatste van hen vrij in 2014.

In de periode van het onderzoek zijn negen gedetineerden op de terroristenafdeling geplaatst, waarvan acht slechts tijdelijk op de afdeling verbleven. Eén gedetineerde is in afwachting van zijn proces. In de periode van het onderzoek verbleven minimaal vier en maximaal tien gedetineerden op de afdeling. Ten tijde van de peildatum, 31 juli 2010, verbleven er vijf gedetineerden.

Figuur 6. Overzicht van geplaatste en uit- of overgeplaatste gedetineerden.

Aantal gedetineerden Uitgeplaatste gedetineerden Uitlevering 3 Contra-indicaties: overplaatsing 9 Onmiddellijke invrijheidstelling 13 Detentiefasering 1 Huidige populatie ^a 5^b Totaal geplaatst 30 a Op 31 juli 2010.

b Een gedetineerde in de huidige populatie is eerder uitgeleverd geweest aan het buitenland en teruggekeerd, waardoor hij twee keer is meegenomen in de berekening.