Hoe aeklig roept het klokgebrom, De menschen naer Gods heiligdom! Hoe doodsch doet uit den tempeltoren Dit hol geklank zich kleppend hooren,
Door 't neevlig vloers der najaerslucht! Wat heeft ons 't harte toch zoo innig Ontroerd? 't Is of natuer droefzinnig Van diepen rouw getroffen zucht. Wat snelt het volk by bitter weenen, Gebogen naer het kerkhof henen?
Hoe treurig klinkt hun smeekgebed! Thans viert de kerk den rouw der zielen, Die in des afgronds strafplaets vielen,
Tot effening van schuld en smet; Aen wie de Heer zich blyft onttrekken,
Tot dat zy zuiver zyn en puer Gelouterd door het vagevuer.
Ach! 'k voel my ook tot bidden wekken, 'k Wil met de Kristnen grafwaerts trekken,
En daer myn bede en vroom getraen, Op hunne sluimrende assche plengen; Dat God hun afslag moge brengen,
Door ons ontroernis aengedaen. Komt meê, gy allen die wilt hopen,
Den Heer eens van naby te zien; Komt, met gebogen hoofd en kniên, Het graf ons broeders rondgekropen,
En met een diep bewogen hart, Vermindering van hunne smart, Den Alontfermer afgebeden; Die zoo meêwaerdig naer beneden,
Zyn liefdeblikken houdt geslaên, Waer slechts een zucht, een enkle traen, Uit menschenmin hem wordt geboden, Tot heil en lavenis der dooden.
Myn grysaerd, die uw zonen mist, De Heer toch had het zoo beslist, Hy schonk ze u, om ze u eens te ontdragen.
Zy waren u op aerde dier, Gedenk hun dan in 't vagevier, Waer zy zoo zeer om redding vragen... Gy zyt aen 't eind uws levens dagen,
Volbreng getrouw dees liefdepligt. -Komt nader, sukkelende weezen, De droefheid staet bij u te lezen,
In 't rood gezwollen tranend oog; De algoede Vader van omhoog. Heeft hy uwe oudren u ontnomen,
Hy kent toch hoe het wezen moet; Gy wordt door hem verzorgd, behoed, Zyn geest waekt immer voor de vromen.
Gy wordt met hun die gy beweent, Eens eeuwig voor zyn troon vereend; Na Gy uw loopbaen zult voltrekken, En dan gezuiverd van de vlekken,
Wel zalig, hy, die in zyn tyd. Den afgestorven wil gedenken, Dien zal de Heer ook afslag schenken,
Als hem de blakerende gloed, Na zyn verscheiden loutren moet. o Vader der barmhartigheden!
Gy, bron van alles wat bestaet; Vergeef de zielen om ons beden,
't Eilaes te ligt bedreven kwaed. De zonde weet zoo loos te lokken,
Ons zwak verstand wordt ras misleid; De duivel kan ons hart zoo schokken, Onwillens worden wy getrokken,
In 't spoor waer 't onheil ons verbeidt. Ach! oordeel toch in uwen toren,
In uwe gramschap niet, o Heer! Of allen zyn wy vast verloren; Wil in de diepte ons zuchten hooren,
En zie genadig naer om neêr. Schenk, wie in uwen naam gelooven,
Het loon den vromen vast bereid; En worden eenmael 's afgronds kloven, Van gloed beroofd en digtgeschoven,
Om namaels eens uw majesteit, 't Aenschouwen door alle eeuwigheid.
Passiezang.
De Horeb siddert van een fellen schrik bevangen, De cederboom laet zyne takken nederhangen,
Een drift beroert de lucht en kleurt haer grauw als lood; Het aerdryk zucht en beeft, de hemel schynt te klagen, Gods Zoon wil voor den mensch en lyf en leven wagen,
De Onsterfelyke gaet ter dood!
Wat deed Hy? om wat kwaed heeft men Hem vastgegrepen? Waerom moet Hy bebloed zyn kruis ter slagtbank slepen,
Die Godstolk, die slechts goed en enkel wondren deed? Wat dorst Hy? Gansch een volk, door dollen haet gedreven, Schynt als met tygerwoede om 't razenst Hem te omgeven,
Is tot Zyn ondergang gereed!
Spreekt op, en gaet het aen de priesteren verhalen, o Gy, wien Hy genas van ongekende kwalen,
Gy, dooden, aen wie Hy op nieuw het leven gaf. En gy, wien Hy den kolk der wanhoop deed ontglippen, Of, die verlost werd, door een woord van zyne lippen,
Uit de armen van het graf.
Ziet daer, wat Hy sinds lang voor euvlen bleef verrigten, Waerom de priesters vast van oproer hem betigtten,
Waerom de Christus werd gegeeseld naekt en bloot; 't Is om die feilen, dat het volk in digte troepen, Door huichlary verblind, den regter toe blyft roepen:
Daer schaert het eerloos ras lafhartig zich te zamen, Om zynen ondergang op 't spoedigst te beramen.
Men sprak: ‘'t wordt hooge tyd; het uer zyns lydens ryz'! Zou een der zynen Hem aen ons niet overgeven, Eer 't volk aen 't muiten raekt, dan eindigt hy zyn leven,
Nog op een vreeselyker wys.’
En Judas naekt. Het hart des Heeren krimpt van pynen En droefheên, daer Hy 't uer zyns lydens ziet verschynen;
Er zyn geen smarten die zyn borst niet krimpen doen. Zyn dienaers vlieden heên, het leed blyft Hem omringen, Hy valt in 's vyands strik, voor dertig zilverlingen,
Verraden door een zoen!
Ja, valschaerd! ieder volk, tot 's werelds verste hoeken, Blyft u om deze daed, dien duivlenkus, vervloeken,
Waermeê ge uws Meesters wang bezoedeldet dien nacht! Door alle de eeuwen heên zal die vervloeking booren, Het eeuwig vlamgeruisch doe 't in de hel u hooren,
Waer u de doemling ook veracht!
Daer staet Hy als een fiel, geboeid voor zynen regter, De Schepper van 't heelal, des werelds lotbeslechter;
Zyn Godlyk wezen blyft met majesteit omgloord, Wyl 't blinde grauw Hem hoont, en valschlyk blyft belagen, Hem vloekend tegengrimt by harde vuistenslagen,
En Hy, Hy spreekt geen woord...
Hy staet onwrikbaer, hoe de boozen Hem bespringen, Hem wonde op wonde slaen, by laffe lasteringen,
Hy lydt het alles, zyne ziel peinst slechts vooruit Op 't menschdom, dat nog voor den hemel is verloren, Maer dat de magt der hel haest niet meer toe zal hooren,
Die hem zoo tegen muit.
‘Dat men hem kruise!’ klinkt op eens uit duizend stemmen, Pilatus in het oor. Hy voelt zich 't hart beklemmen,
Hy wil hen keeren, zoekt naer woorden, vindt er geen. ‘“Hy is onnoozel!” zegt hun de afgezant van Rome -Om 't even, dat hy sterv', de Nazareer! en kome
Gy wildet Israël! uw wensch stond u te wachten, Gy riept zyn bloed op u en op uw nageslachten,
En achttien eeuwen tyd wiesch er die vlek niet af. Als balling rondgejaegd, van iedereen verstooten, Zult ge immer dwalen, tot de laetste van uw loten,
Die vlek zal bergen in zyn graf.
Ach, ziet de Heer, bebloed, Kalvaries berg beklimmen! De zon verbleekte en liet geen enklen strael meer glimmen,
Waerna een looden lucht om heel het landschap zonk. 't Heelal gelykt een vrouw, den barensnood ontkomen, Maer wie de wreedste dood het wichtje heeft ontnomen,
Dat haer de teêrste liefde schonk.
Men nagelt Hem aen 't kruis, en plant het overende; Hy druipt van slyk en bloed; de wreedste van de bende
Dryft met een satanslach Hem eene spies in 't hart; En nog, tot overmaet van schande en yslyk lyden, Hangt men twee moordenaers aen zyne beide zyden,
Opdat Hy sterve in smaed en smart.
Daer stond zyn moeder by, Johannes stond er neven, De trouwe leerling die zyn meester woû verkleven;
Maria staerde op 't kruis in nameloos verdriet, En zag heur Zoon, den blik naer 's Vaders ryk geslagen, Die voor zyn beulen om vergiffenis bleef vragen,
Tot dat zyn ziel het lyk verliet.
Drie uren bleef Gods zoon aen 't kruishout levend hangen, Toen klom de kleur des doods Hem aeklig op de wangen;
Toch heft Hy 't waetrig oog, hoe uitgeput van kracht, Aenbidt zyn Vader nog met half gesloten lippen;
Hy buigt het hoofd. Een zucht komt zyne borst te ontglippen, Hy snikt.... en alles is volbracht.
Hy sterft! De nacht daelt neêr, en dolle wervelbuijen, Bestoken 't aerdryk van het noorden tot het zuiên, De koorgordyn scheurt op, van boven naer omneêr; De aenschouwers worden door een laeijen gloed getroffen, Zy laten zich verbaesd op 't aenzigt nederploffen,
o Christnen! wilt met hen gedwee ter aerde bukken, Slaet rouwig op uw borst om 't kwaed er uit te rukken,
De Heere wenkt u, komt ootmoedig en bereid; In vuerge liefde zal zyn hand u tegenstrekken, Hy zal geloof en hoop in uwe ziel verwekken
Tot uwe zaligheid.
Snelt naer het heiligdom, wil daer het kwaed bestryden, En buigt er u, verdiept in Jezus bitter lyden,
Herkent zyn goedheid en zyn liefde zonder peil; Denkt aen den doornenkrans en aen zyn boezemwonde, En hoe zyn handen, wreed doorboord, om onze zonde
Steeds vaerdig blyven tot ons heil.
Ja broeders! laten wy te zamen vroom verkleven. En bidden voor het kwaed in 's werelds nacht bedreven,
En smeeken dat Gods kerk in zegeprael regeer. Waekt op! aen Jezus zy, in d'aendrang der gevaren Met vasten moed bezield, Hy kent de brave scharen,
En ziet in hunne harten neêr.
Hy wil het hart alleen dat klopt voor deugd en pligten; Het prachtigst altaer dat men Hem ter eer kan stichten, Is, van met rein gemoed tot d' oorsprong van genâ Te zuchten: ‘Vader, maek dat ik het booze schuwe, 'k Wyd U myn leven toe, myn hart, myn al zy't Uwe,