Afspraken i.v.m. experimenten in het kader van een

Het GOK-decreet voorziet in het recht op inschrijving in een school/vestigingsplaats naar keuze.

De chronologie (‘wie eerst komt, eerst maalt’) geldt daarbij als principe.

In scholen die op een bepaald moment goed in de markt liggen en/of die geen uitbreidingsmoge-lijkheden hebben, kunnen zich echter capaciteitsproblemen voordoen. De vrees voor kampeer-toestanden voor de schoolpoorten was dan ook niet alleen denkbeeldig. Ouders die zich uit vrees om geen school te vinden, in verschillende scholen gingen inschrijven, versterkten bovendien het fenomeen van de dubbele inschrijvingen.

Om aan die situaties een einde te maken en om structurele maatregelen en regelgeving degelijk voor te bereiden, voorziet het decreet in de organisatie van experimentele aanmeldingsprocedu-res voor de inschrijvingen in de schooljaren 2009-2010 en 2010-2011 (Artikel X.2 van OD XVIII)³³. Dat artikel stelt de ouders en kandidaat-leerlingen in staat om voorafgaand aan de inschrijvings-periode, hun intentie tot inschrijving kenbaar te maken. De gehanteerde ordeningscriteria voor de aanmeldingen moeten objectief en verifieerbaar zijn en mogen niet leiden tot uitsluiting uit de rangorde (ze mogen m.a.w. niet binair zijn: bv. jongen-meisje). Geografische criteria (bv. de af-stand woon-/verblijfplaats – school) kunnen enkel toegepast worden in het basisonderwijs. Voor 1 november bezorgt het LOP een evaluatie van de goedgekeurde aanmeldingsprocedure aan de Vlaamse regering.

Al tijdens het schooljaar 2007-2008 startte de Katholieke Scholengemeenschap Leuven - met het fiat van de minister van Onderwijs en Vorming - met een experiment. Het LOP moest de aanmel-dingsprocedure via callcenter evalueren³⁴. In 2008-2009 werd het experiment herhaald en volgde er een externe evaluatie³⁵. Voor de inschrijvingen voor het schooljaar 2009-2010 begonnen de voor-bereidingen tijdens het schooljaar 2008-2009 en vielen zowel het beslissingsproces als de uitvoe-ring zelf in dat schooljaar.

Enkel scholen van het LOP basisonderwijs Gent en van het LOP secundair onderwijs Leuven maakten in het schooljaar 2008-2009 gebruik van deze experimenteermogelijkheid.

We bekijken ze meer gedetailleerd.

S LOP secundair onderwijs Leuven: aanmeldingsperiode 1e jaar A en B Besluitvorming:

De AV van 2 maart 2009 besliste met dubbele meerderheid dat het experiment kon plaatsvinden voor een looptijd van twee schooljaren (2009-2010 en 2010-2011). De vergadering besliste met een open stemming (voor of tegen).

Voor wie:

De aanmeldingsprocedure geldt voor de kandidaat-leerlingen in het eerste jaar A en B van de secundaire scholen van één scholengemeenschap, namelijk de scholengemeenschap KSLeuven.

Periode:

De aanmeldingsprocedure werd georganiseerd op 14 mei 2009 van 19u tot 22u. Voorafgaand aan deze periode werd een voorrangsperiode voor broers en zussen voorzien tussen 20 april en

33 Zie decreet van 28 juni 2002 betreffende gelijke onderwijskansen I (B.S. 14 september 2002), artikel X.2.

34 Lowyck, J. Evaluatieverslag LOP SO Leuven Inschrijvingsprocedure 1e graad SO KSLeuven schooljaar 2007-2008, Leuven, LOP Leuven SO, 2007.

35 Albertijn, M., Baeke, A.-M, Smeyers, M. Evaluatie van de inschrijvingsprocedure via callcenter van de Katholieke Scholengemeenschap Leuven, Antwerpen, Tempera, 2008.

13 mei 2009. Tegen de regelgeving in werd ook leerlingen van de basisscholen van de eigen cam-pus voorrang gegeven.

Organisatie:

De aanmeldingsprocedure werd georganiseerd via een callcenter. Het callcenter werd voorzien van 100 lijnen waardoor 100 simultane oproepen doorgeschakeld konden worden. 45 operatoren en vier supervisoren bemanden het center. Bij het inbellen waren er drie mogelijkheden:

• De beller krijgt een operator aan de lijn;

• De beller krijgt een boodschap om even te wachten;

• De beller krijgt een bezettoon (inhaken en opnieuw proberen).

In de praktijk kreeg een aantal mensen bij de start geen bezettoon door, maar wel het overbelas-tingssignaal. Opnieuw proberen was de boodschap.

Ordeningscriterium:

Het tijdstip van inbellen is de bepalende factor. Ingeval men een operator aan de lijn had, kon diegene die inbelde voor een bepaald kind de inschrijvingsgegevens en de keuze van de ouder/

leerling doorgeven. Die gegevens werden in de centrale databank gecheckt op dubbele inschrij-vingen en of er nog plaats was in de school van keuze. Als er nog plaats was, kreeg men een volg-nummer (op basis waarvan de leerling zich achteraf kon komen inschrijven). Als er geen plaats meer was, kon men een reservenummer krijgen (dat recht gaf op een weigeringsdocument) en/of een volgende keuze opgeven, waarna opnieuw gecontroleerd werd of er in die school nog plaats was.

Middelen:

De kosten voor het callcenter en databank zijn volledig ten laste van de KSLeuven, alsook de eventuele kosten voor het informeren van de ouders (infobrochure).

Aandachtspunten:

• Een aanmeldingsperiode lost het gebrek aan plaatsen in een school niet op; het maakt ze wel zichtbaar;

• Aandacht voor de competenties van de operatoren die heldere en juiste informatie moeten kunnen doorgeven aan ouders;

• Het informeren van alle ouders is een omvangrijke en belangrijke opdracht waarbij vele part-ners een steentje kunnen bijdragen: de secundaire scholen, het LOP, de CLB’s, de welzijns-partners, de basisscholen …;

• Aandacht voor het aantonen van de transparantie van de procedure in de communicatie naar de ouders;

• In de communicatie moet bijzondere aandacht gaan naar kansengroepen;

• Aandacht voor studiekeuzebegeleiding vooraf (vb. organisatie van opendeurdagen);

• De vraag naar een duidelijk juridisch kader blijft.

Resultaten:

• Aan de scholen van KSLeuven werd er niet gekampeerd;

• Een 11-tal dubbele inschrijvingen werd vastgesteld: doordat een aantal mensen tegelijkertijd inbelde voor dezelfde kandidaat-leerling werden ze ook bijna gelijktijdig in de database inge-voerd;

• 732 leerlingen van de 1 432 ingeschreven leerlingen konden zich via een gunstige rangordening tijdens de aanmeldingsprocedure inschrijven (632 leerlingen kregen voorrang op basis van

broers/zussen of dezelfde campus, 68 leerlingen schreven daarna nog in);

• 96 aanmeldingen werden omgezet in een weigering in zes van de elf scholen;

• De aanmeldingsprocedure zorgde voor serene inschrijvingen.

S LOP secundair onderwijs Leuven: aanmeldingsperiode hogere jaren Besluitvorming:

De AV van 2 maart 2009 besliste met dubbele meerderheid dat het experiment kon plaatsvinden voor een looptijd van twee schooljaren (2009-2010 en 2010-2011). De vergadering besliste met een open stemming (voor of tegen).

Voor wie:

De aanmeldingsperiode geldt voor de kandidaat-leerlingen in de hogere jaren (vanaf 2e jaar) van de twee deelnemende secundaire scholen van de scholengemeenschap KSLeuven, nl. Heilig Hartinstituut en Paridaensinstituut.

Periode:

De aanmeldingsperiode voor alle kandidaat-leerlingen werd georganiseerd van 11 mei 2009 tot en met 12 juni 2009. Ook broers en zussen moesten zich aanmelden.

Organisatie:

De kandidaat-leerlingen meldden zich tijdens de aanmeldingsperiode aan op school. Er volgde een intakegesprek bij de aanmelding. De ouders/leerling kregen een aanmeldingsformulier met daarop het tijdstip van aanmelden, de plaats van de leerling op de aanmeldingslijst en de dag waarop de ouders de leerling konden komen inschrijven; voor het Heilig Hartinstituut was dat 2 juli 2009. Voor het Paridaensinstituut 3 juli 2009. Er werden geen telefonische aanmeldingen aanvaard.

Ordeningscriterium:

Het tijdstip van aanmelden op de school is de bepalende factor. Men meldt aan voor een leerjaar en een optie/studierichting. Men kan maar voor één optie of studierichting aanmelden. Het wijzi-gen van de keuze tijdens de aanmeldingsperiode wordt beschouwd als een nieuwe aanmelding.

Het nieuwe tijdstip van aanmelden geldt dan.

Middelen:

De eventuele kosten voor het informeren van de ouders (op de opendeurdagen, via de website, telefonisch) zijn volledig ten laste van de KSLeuven.

Aandachtspunten:

• Een aanmeldingsperiode lost het gebrek aan plaatsen in een school niet op; het maakt ze wel zichtbaar (de unieke richtingen hebben de grootste aantrekkingskracht);

• Er komt meer tijd vrij om de klassen samen te stellen op basis van de studiekeuze van de eigen leerlingen;

• De ouders/leerling zijn verplicht zich vroeger te informeren over het studieaanbod, m.a.w. de zorg voor studieoriëntering neemt toe;

• De ouders/leerlingen moeten zich twee keer vrijmaken om naar school te gaan voordat de inschrijving geregeld is;

• De aanmelding en het intakegesprek worden soms als te vrijblijvend beschouwd. Waar ze niet resulteren in een inschrijving, ervaren directies de procedure als tijdsintensief;

• Het informeren van ouders gebeurt door de individuele school;

• Op 2 of op 3 juli was het voor alle betrokkenen duidelijk of ze ingeschreven waren of niet (elke school hanteerde een andere datum);

• Bijzondere aandacht moet nog voorzien worden voor het informeren en betrekken van de kansarme doelgroepen bij de aanmeldingsprocedure.

Resultaten:

• Aan beide scholen van KSLeuven werd er niet gekampeerd;

• De maximumcapaciteit en het aantal vrije plaatsen was duidelijk bij de start van de aanmel-dingsperiode;

• Het Paridaensinstituut kreeg 20 aanmeldingen, het Heilig Hartinstituut 126;

• Het hoogtepunt van de aanmeldingen lag in de eerste en tweede week; de angst dat er een verschuiving zou zijn van ‘kamperen voor inschrijvingen’ naar ‘kamperen voor aanmelden’

werd niet bewaarheid; ook de laatste week waren er nog aanmeldingen

• In de ene school werden er vier leerlingen geweigerd; in de andere school waren dat er 28 van wie zeven broers en zussen;

• Vanuit organisatorisch oogpunt biedt een aanmeldingsperiode in mei en juni voordelen voor de school;

• Deze aanmeldingsprocedure zorgde voor serene intakegesprekken en inschrijvingen daarna;

• Eén school besliste de aanmeldingsprocedure tijdens het volgende schooljaar niet verder te zetten.

S LOP basisonderwijs Gent: aanmeldingsperiode basisonderwijs Besluitvorming:

De AV van 22 september 2008 besliste met ruime dubbele meerderheid dat het experiment kon plaatsvinden voor een looptijd van twee schooljaren (2009-2010 en 2010-2011).

Voor wie:

De aanmeldingsprocedure geldt voor alle leerlingen die zich willen inschrijven in het Gentse gewone basisonderwijs. De grootste groep bestaat hier uit de jongste kleuters (de instappers).

Broers en zussen kunnen zich vroeger inschrijven; de aanmeldingsprocedure is op hen niet van toepassing.

Periode:

De aanmeldingperiode voor GOK/niet-GOK liep van 6/01/2009 tot en met 19/01/2009. De inschrij-vingen van deze aangemelde kinderen liepen van 20/01/2009 tot en met 19/02/2009. De aanmel-dingsperiode voor de reguliere inschrijvingen liep van 3/03/2009 tot en met 16/03/2009. De inschrij-vingen van deze aangemelde kinderen liepen van 17/03/2009 tot en met 30/03/2009. Uiteraard kon-den ook kinderen die niet waren aangemeld ingeschreven workon-den, maar enkel achteraf en als de scholen nog vrije plaatsen hadden.

Organisatie:

De aanmeldingsprocedure werd georganiseerd via een website (www.meldjeaan.be). De website kwam tot stand door Digipolis. De verdere ondersteuning gebeurde door de LOP-deskundige (eer-ste lijnsonder(eer-steuning), een medewerker van de stad (tweede lijnsonder(eer-steuning) en Digipolis (derde lijnsondersteuning). Door het feit dat de chronologie van aanmelden geen rol speelde, konden ouders zich tijdens de periode rustig aanmelden. Zowel scholen als welzijnspartners van

het LOP helpen de ouders met de aanmelding wanneer ze dat niet zelf konden. Een aanmelding voor één of meerdere scholen leidde tot één toegangsticket.

Ordeningscriterium:

Als enige criterium is de ‘thuis – school’ gebruikt. ‘Thuis’ is de plaats waar het kind in de loop van de week verblijft en overnacht (kan dus ook een internaat zijn).

Middelen:

De kosten voor de website worden volledig gedragen door de steden Gent en Antwerpen via Digipolis (d.i. een gezamenlijk initiatief van bovengenoemde steden dat o.a. instaat voor de ont-wikkeling en het beheer van informaticatoepassingen in beide steden). Communicatiekosten (bv.

brochure, advertentie …) worden gedragen door het LOP.

Aandachtspunten:

• Een aanmeldingsperiode lost het gebrek aan plaatsen in een school niet op. Het maakt ze wel zichtbaar (ook op wijk- en stedelijk niveau );

• Aandacht voor een duidelijke communicatie naar de scholen en alle ouders;

• Het informeren van alle ouders is een omvangrijke en belangrijke opdracht waarbij gebruik werd gemaakt van een brochure en zo veel mogelijk externe partners (website, CLB’s, Kind en Gezin, ….);

• Vorming voor directies en secretariaatsmedewerkers van scholen en voor de welzijnspartners van het LOP.

Resultaten:

• Aan de Gentse scholen werd er niet gekampeerd;

• De aanmeldingsprocedure zorgde voor serene inschrijvingen;

• 84% van alle Gentse vestigingsplaatsen hadden aangemelde kinderen;

• 50% van de verwachte inschrijvingen voor 2009-2010 werd gerealiseerd na het gebruik van de aanmeldingsprocedure;

• 90% van de uitgedeelde toegangstickets leidde tot een gerealiseerde inschrijving;

• Geen enkele bevolkingsgroep werd uitgesloten door het gebruik van het systeem;

• Aangemelde allochtone kinderen maakten minder kans op een weigering dan voorheen;

• Voorlopig is er geen sprake van een segregatieversterkend effect.

S Toekomst?

Met één groot aanmeldingssysteem (LOP Gent BaO) en twee kleine experimenten (LOP Leuven SO) is het te vroeg om structurele voorstellen te formuleren. Wel moet op de voet gevolgd worden welke effecten de toegepaste systemen teweegbrengen en of ze de toets van de gelijke onder-wijskansen blijven doorstaan.

Voor de inschrijvingen voor het schooljaar 2010-2011 gaven al heel wat LOP’s in het schooljaar 2008-2009 aan gebruik te willen maken van de experimenteerprocedure: LOP SO Gent, LOP BaO Antwerpen, LOP BaO Brussel, LOP SO Brussel, LOP SO Regio Mechelen.

In document Lokale overlegplatforms (pagina 44-49)