als algemeen secretaris van de V.V.D.

Donderdag 21 november 1963 - No. 7S3

en

Let op onze t.v.-uitzending van 25 november a.s.

'>~ie pag. 21

ZIN VOOR PROPORTIES

H

K.L.M.-personeel, richtten zich over de hoofden van directie en commis- sarissen tot het publiek. Hun verkla- ring kwam hierop neer, dat door de

"gespletenheid" in de directie-top er een "gezagscrisis" zou zijn ontstaan.

Zij hadden zich na hun ernstige be- zorgdheid te hebben geuit jegens de hierboven genoemde directie en com- missarissen, tot de minister van Ver- keer en Waterstaat gewend. En daar- mede hun vertrouwen in de directie opgezegd. Wel gaven de verontrusten

neel, tot felle meningsverschillen in de directie hebben geleid. Dit alles heeft. juist door de actie van een deel van het personeel, een extra scherp reliëf gekregen. Maar de rebellen, die het in onze og~n aan zin voor de juiste proporties ontbreekt, hebben niets bereikt dan een onaangename deining, die de naam van de K.L.M.

ook in het buitenland slechts scha- den kan.

Pikante bijzonderheid: de besturen van de drie vervoersbonden - de Nederlandse Bond van Vervoersper- soneel, de Christelijke Bedrijfsgroe- pencentrale en de Katholieke Bond van· Vervoerspersoneel St. Raphaël - hebben de actie van de "categorale"

(tot bepaalde categorieën behorende) groepe-n "ondisciplinair en deloyaal"

genoemd. De drie bonden komen op voor het "lagere" personeel, dat, naar verluidt, 75% van de gehele K.L.M.- bezetting uitmaakt. En blijkbaar voe- ren in de vijf rebellerende perso-

vliegbedrijf. De verschillen - aldus verder de minister - zijn niet on- oplosbaar. De K.L.M.-directie heeft, terwille van hoge belangen, de te- genstellingen opzij geschoven. Het is niet gezegd, dat de tegenstellingen nu geheel verdwenen zijn. Maar "ik zal de situatie zeer nauwlettend blijven volgen". En zo nodig maatregelen nemen. De personeelsorganisaties - zo ten slote de minister - hebbén de K.L.M. een "slechte dienst" be- wezen.

Inderdaad. Het belang van de zo zwaar geteisterde, maar reeds door haar goodwill bij het reizend publiek nog altijd uiterst belangrijke Konink- lijke Luchtvaart Maatschappij eist van alLen, van hoog tot laag, voor alles "rust en harmonie".

* * *

ZIN voor juiste proporties zal men ook moeten betrachten bij het overwegen van een eventuele toe, dat samenstelling van en samen- neelsverenigingen op hun beurt de gratie-verlening aan de vier aller- werking in de directie geen onder-

werpen zijn, waarover personeel - hoog of laag - zijn stem dient te laten horen. Maar er zijn - zo verklaarden zij - "grenzen aan de passiviteit".

Dit is een opvatting. Maar na nadere

vliegers weer het "hoogste" woord ..

IN ieder geval heeft mr. Van Aartsen, minister van Ver- keer en Waterstaat, bij de beant-

zwaarste Duitse oorlogsmisdadigers, die zich nog in een Nederlandse ge- vangenis bevinden.

kennisneming van de feiten, hebben · · woording van een mondelinge vraag wij waarlijk niet het gevoel, dat hier van het P.v.d.A. Tweede Kamerlid

Zoals men zich herinnert is de dood- straf, destijds uitgesproken ten· op- zichte van deze vier misdadigers ge- wijzigd, in )evenslange gevangenis- straf. De vraag is nu, of dit "levens- lang" door gratie in "tijdelijk" ver- vangen zal worden. In dat geval zou een voorwaardelijke invrijheidsstel- ling kunnen volgen.

de "grenzen" inderdaad waren be- reikt. Sterker nog: wij menen, dat het vliegend personeel met deze openlijke rebellie, noch zijn eigen zaak, noch de zaak van de K.L.M.

enig goed heeft gedaan. Integendeel.

* * *

DAARBIJ komt, dat door dit alles heen speelt de strijd om het naakte bestaan. Het is duidelijk, dat een bedrijf als de K.L.M., dat met enorme verliezen werkt, zij het met verstand en tact, ·~ vooral met krachtige hand moet worden gesa- neerd. Wij menen te weten, dat be- paalde voorwaarden voor afvloeiïng, met name voor het vliegend perso-

ir. S. A. Posthumus behartigenswaar- dige dingen gezegd. Het conflict in de directie -- aldus de minister - betrof de doorvoering van het orga- nisatieschema, de benoeming van een nieuw hoofd personeelzaken en de verandering van de leiding va:r het

ATTENTIE!

Laat ons vooropstellen, dat in 1952 de Tvveede Kamer tijdens een inter- pellatie door mr. Burger er geen

ATTENTIE!

Luistert op woensdag, 27 november a.s., over de zender Hilversum I ( 402 m), van 18.20-18.30 uur, naar

.,DE STEM VAN DE V.V.D."

Spreker: Mr. H. VAN RIEL, voorzitter van onze Eerste Kamerfractie.

twijfel aan heeft laten bestaan, dat zij in meerderheid zulk een, zoals dat heet, "op jaren stellen" niet wenste.

Na de eerste gratieverlening zou dit immers een tweede, dus dubbele

gratieër~ng zijn.

Onze V.V.D.-afgevaardigde, mr. dr.

C. Berkhouwer, heeft nu tijdens de behandeling van de Justitie-Begro- ting verklaard, het "nauwelijks voor- stelbaar te achten", dat deze vier ver.:.

der zouden worden gegratieëerd. Zij zijn - aldus onze partijgenoot -

"alle vier gezonken tot onpeilbare diepten van onmenselijkheid". Later heeft minister Scholten verklaard, dat hij zich over de gehele zaak nog beraadt. Hij wees er verder op, dat volgens ons Nederlandse constitutio- nele recht, het recht van gratie een prerogatief is van de KrO<?n. En dat de minister hierover sléchts "achter- af" ter verantwoording kan worden geroepen.

* * *

DIT is in strikt formele zin stellig juist. Het houdt echter niet in, dat men zonder de Regering ter verantwoording te roepen, niet zijn mening zou mogen uiten. De Ka- mer heeft zich in het uitzonderlijk geval van deze vier zware oorlogs- misdadigers herhaalde malen bezig gehouden met het gratiebeleid.

Mr. Berkhouwer heeft dan ook blijk gegeven van gevoel van juiste pro- porties. Het is nl. absurd, de daden van "gewone" misdadigers te verge- lijken met de massa-moorden uit de laatste oorlog. Massa-moorden, die in wezen tegen de mensheid wàren ge- richt. Later eeuwen zullen de uitzon- derlijkheid van deze misdaden waar- schijnlijk in nog scherper verhoudin ..

gen zien, dan waartoe de tijdgenoot in staat kan zijn. Minister Scholten kan gerust zijn. De ZLÜverheid van ons staatsrecht werd niet aangetast.

Moge hij zich in de ruimste zin be- raden op hetgeen, menselijke, ge- rechtigheid hier eist. L. M.

]11 1'1:

j:.

i lil

ill

•I 11

als algemeen secretaris van de V.V.D.

In Het Vaderland van 9 november j.l. wordt door mr. D. J. van Gilse uitvoerig aandacht besteed aan_ het aftreden van de heer D. W. Dettmeijer als algemeen secretaris van de V.V.D.

De heer Van Gilse schrijft o.m. als volgt:

Zijn terugtreden als algemeen ho- norair secretaris van de VVD bete- kent het heengaan van de m·an, zon- der wie de liberale poliMek en het liberale partijwez.en in het Nede-r- landse politieke leven van nà de oorlog stellig niet die betekënis zou- den hebben gekregen als daaraan thans terecht wordt toegekend.

Ik mag de lezer er slechts aan herinneren, dat het DeLtme.ijer was, die kort nà onze bevt'ijding, toen de wederopl"ichting van politieke par- tijen weer mogelijk bleek, het ini- tiatief nam tot het bijeenroepen van een kleine groep Nederlanders, die met hem de liberale beginselen wa- ren toegedaan en die onder zijn lei- ding kwamen tot de opl'icbting van de Partij voor de Vrijheid.

Aan hem is f.wt te danken,- dat nie- mand minder dan mr. D. U. Stikker zich bereid verklaarde zich met de leiding van deze jonge politieke O·r- ganisatie te belasten. En is bet niet vooral of mede door zijn toedoen geweest, dat, niet lang daarna, de Partij voor de Vl"ijbeid in samen- werking met een door professor mr.

P. ,J. Oud geleide groep kon komen tot de opl'ichting van de thans zo krachtige Volkspartij voor Vrijheid en Den1ocratie, waarvan Dettmeijer de algemeen secretaris is geweest?

In het kader van deze pohtieke groepering heeft Dettmeijer bijzon- der veel en goed werk verricht.

Naast de niet te overtreffen stevige politièke leiding van onze partij-

voorzitter is hij steeds d€ man ge- weest, die alles regelde en organi-

D. W. DETTMEIJER

seerde en die op het juiste moment het initiatief nam voor bepaalde, soms bijzonder grote ondernemin- gen.

Van hem was het origine-le, maar bijzonder geslaagde denkbeeld om in Scheveningen, en met name in het circusgebouw, een landelijke partijdag te houden. Degenen, die hebben medegewerkt, aan de voor- bere·i.ding van deze manifestatie, die in het jaar vóór de laatste verlde- zingen voor d-e Tweede Kamer der Staten-Generaal nog eens met groot succes herhaald werd, weten, hoe Dettmeijer steeds de juiste mensen aa·ntro·k, hoe hij persoonlijk bij de

ATTENTIE! ATTENTIE!

.TELEVISIE· U I T ZENDING Maandag 25 novem~r a.s., van 20.20--20.30 uur

V raaggesprek met Ir. K. VAN DER POLS

en

Jhr. Mr. W. H. D. QUARLES VAN UFFORD

N.V.AANNEME~SBEDRIJFv/hJ.STAM TWINTIGHOEVENWEG 13 te DORDRECHT

TELEFOON 01850-5839

WONINGBOUW

autori:beüen alle moeilijkheden, die dreigden, tot oplossing w1st te bren- gen, en overal het beslissende woord sprak als er meningsverschillen dreigden te ontstaan.

* • •

Belangrijk werk als wethouder

A^L spoedig raadslid en voorzit- ter van de VVD-fl'actie in de Haagse gemeenteraad werd hij bij aanvang van een volgende zittings- termijn tot wethouder verkozen, in welke functie hij veel goeds voor de residentie tot stand heeft weten te brengen. Aan zijn initiatief is ook ontsproten de bloeiende vereniging van VVD Sta.ten- en Raads·ledren, waarvan, hoe kan het ook anders, hij tot op de huidige dag de voür- zitter is. Hij was met enkele ande·- ren betrokken bij het leggen van in- ternationale liberale contacten, en dank zij zijn toedoen werd het vo- rige jaar de internationale bijeen- komst van liberale politici in Ne- derland gehouden.

In het hoofdbestuur van de VVD is Dettmeijer steeds het bindende element geweest. Aan hem vi!el meermalen de taak ten deel om moeilijkheden, die zich soms 1n VVD-afdelingen in den lande voor- deden, op te lossen. Dat hij daarin steeds volledig slaagde spreekt voor de insiders vanzelf.

Als spreker op politieke vergade- ringen kan hij ·steeds op een aan- dachtig gehoor rekenen, terwijl hij in de discussie kan putten uit zijn enorme parate kennis.

* .. •

Beminlijlee figuur

MEN kan zich afvragen hoe het komt, dat deze in het al- gemeen zo beminnelijke en mild oordelende figuur in het harde po- litieke leven steeds zoveel heeft we- ten te beredken. Misschien beter dan vele anderen weet schrijver dezes, hoe Dettmeijer de kunst versiliaat anderen voor zijn ideeën en plannen te interesseren.

Hij legt bijzonder gemakkeUjk persoonlijke contacten, staa.t s·teeds voor ieder, die zijn hulp vraagt, met raad en daad klaar.

Hij hee!L een geheug·en, &at hem zelden in de steek l!aart, beschikt over een 'grote gees!terrijk:e erlastici- teit en profLteert ook nu nog van zijn grote journalistieke e·rvadng.

Door zijn grote beminneHjkheid heeft hij zich vele vrienden verwor-

ven, bij wie hij steeds kan aanklop- pen, hetgeen hij dan ook met een on:twapende vrijmoedigheid pleegt te do.en.

Ook al maakt hij zich thans los van de vooraans.taand.e pl!aa•ts, die hij tot dusverre in de VVD-organi- satie heeft bekleed, als raadslid en

als voorzitter van de Vereniging van VVD Staten- en Raadsleden zal hij

't overnemen van de sect·etariaats-

"te.ugels" van de hèer Dettmeijer, die op zo bekwame wijze onze par- tij diende met inzet van zijn ge- hele persoonlijkheid.

Al betekent de nieuwe functie- indeling in het Dagelijks Bestuur een verlichting van de taak van met name de algemeen secretaris, de vervanging van de heer Dett- meijer zal bepaald een moeilijke zaak zijn.

Als zijn opvolger stel ik op prijs, de heer Dettmeijer dank te brengen voor het ze·er vele werk voor de partij, ook onder moeilijke om- standigheden verricht. Ik hoop in na.nwe samenwerking met assesso- ren zijn werk tot heil' van de libe- rale zaak voort te zetten.

Het verheugt mij bijzonder in Het Vaderland van 9 november j.l.

een artikel te hebben aangetroffen, waarin een persoonlijke vriend en oud-mede-hoofdbestuurslid van de heer Dettmeijer, n.l. mr. D. J. va.n Gilse, uitvoerig aandacht besteedt aan zijn aftreden als algemeen se- cretaris van de partij.

Het lijkt mij ze·er passend, dat elders in dit blad aan bedoeld ar- tikel belangrijke passages worden ontleend.

W. H. D. QUARLES VAN

UFFORD.

de liberale beginselen, die in hem een krachtige en overtu.igde verde- diger bezitten, blijven dienen.

Het Nederlandse libera1i·sme is er van o·vertuigd no.g lang v·an zijn veelzijdige activiteiten in het poli- tieke leven te zullen profiteren. Op dit ogenblik, nu hij als algemeen se- cretaris der partij zijn plaats tn het hoofdbestuur van de Volkspartij v.

Vrijheid en Democratie verlaat, wil- len de Nede,rlandse liberalen hem gaarne hun grote erkeilltetlijkheid betuigen voor alles, wat Dettmeijer als· belangrijke politieke. figuur voor het land, de residentie, en daarmede voor de N ederla.ndse liberale ^g'e- meenschap heeft gedaan.

Bureau "EURO-TYP"

Voor beter verzorgd type- en stencil werk.

Nieuwe Binnenweg 58, Rotterdam-2 Telefoon 51763 en 59146.

WIJZIGING TELEFOONNUMMER

ADMINISTRATIE AMERSFOORT Ingaande heden is het telefoon- nummer van de administratie van het weekblad te Amersfoort ge- wijzigd in (03490) 1 34 25.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

riand,

de "eerste Europeaan"

Kan men de in 1932 overleden Franse politicus Aristide Briand wel tot de prominente liberale staatslieden uit het recente verleden rekenen? Mis- schien niet helemaal, want hij was gedurende zijn langdurige politieke loopbaan geenszins met een hechte band aan de tracHtionale liberale he-·

ginselen gebonden; een liberaal dus zonder tot een liberale partij te beho- ren, veeleer een liberaal naar de geest.

Hij evolueerde, zonder een opportunist ie zijn, van socialist tot "eerste Europeaan", zoals hij bij wijze van eerbetoon werd ge:t;~oemd wegens de door hem voorgestane Europese politiek. Zijn heleiel was gericht op "dé- tente et apaisement", op ontspanning in de internationale be.trekldngen en op verzachting van de scherpe kanten der Europese controversen.

Briand was uit Bretagn€ afkom- stig uit een eenvoudig gezin, dat te Nantes was gevestigd. Als jeugd:ig jurist werd hij in .de Kamer geko- zen, waar hij deel uitma,akte van de socialistische groep. Met gmte fel- heid wierp hij zich i•n de bewogen deba,tten over de Wet op de schei- ding tussen Kerk en Staat, die in 1906 tot stand kwam. In 1910 vorm- de hij zijn eerste ministerie, dat een meerderheid voor de Ouderdoms- verzekering van sta-atswege wis,t te verkrijgen.

persoonlijke offerbereidheid, daar het de Franse legers slecht ging aan het westelijk froDit, de loopgraven- oorlog zijn uitputtende invloed deed voelen, de geschiUen in de levdende militaire kringen in een acuut sta- dium traden en cie.meningen over de oorlogsstrategie sterk uiteenliepen.

Briand twijfelde aan de mogelijk- ' heid van een snel succes in het Wes- ten en wilde de voornaamste krach- ten der geallieerden op het Naburi- ge Oosten concentreren. Hij poogde Griekenland en Roemenië tot deel- neming aan de zijde der Enrtente te bewegen: Griekenland weigerde vooralsnog, het zou zich pas later aan de kant der geallieerden scha- ren; Roemenië deed het, ma>ar werd d.oor de Duitse legers verslagen en bezet (oktober 1916).

In Frankrijk was maarschalk Jof- fr·e als opperbevelhebber terzijde geschoven en door genera,al Nivelle vervangen, wiens echec in Cham- pagne de geallieerde militaire situ-

de portefeui.lle van bu~tenlandse za- ken op zich nam.

Hiermede begon voor hem een reeks glorieuze jaren. Hij stelde ziéh als voorna·amste doel een waar- lijk Europese politiek en een ver- sterking van de vriendschapsban- den met de bondgenoten uit de oor- log, maar tevens een verzoening met de Duitse Republiek van Weimar.

Dit viel niet direct in goede aarde, men vond hem "te weinig Frans en te veel Europees". Poincaré noopte hem tot aftreden.

Historische rede

Briand's be~ielde overluiging kon echter niet aan hel wankelen wor- den gebracht en toen hij in 1925 op- Hij zag zich echter spoedig ge·

plaatst voor een sLtuatie, die het vol- gen van een socialistische gedrags- J,ijn niet mogelijk maakte: de alge- mene spoorwegstaking. Hij onder- drukte haar op "orthodoxe" wijze door het personee.l onder de wape- nen ~e roepen. Het jMH' daarop, ten tijde van de Marokkaanse cri- sis welke Europa op de rand van een oorlog bracht (Keizer Wil- helm II liet de Duitse kruiser "Pan- ther" ostentatief naar Agadir op- stomen), kwam zijn regering L val- len.

Briand's tweede kabinet ver- scheen in januari 1913 ten tonele toen Poincaré President der Repu- bliek was geworden. Het leef- de maar drie maanden, diende het wetsvoorstel tot invoedng van de driejarige militaire diensttijd in en werd verslagen omdat de Senaat de wederinvoering van de evenredige vertegenwoordiging verwierp.

GROTE LIBERALEN UIT HET VERLEDEN

Briand, een "vrijbuiter" in de po- li.tiek, een bohème~achtige figuur, een groot improvisator (er werd van hem gezegd, dat hij de enige redenaar was, die in staat was een passage geheel anders te eindigen dan hij hem was begonnen), had zich stilaan van de linkerzijde naar het centrum gewend.

Persoonliike offerbereidheid De eerste wereldoorlog deed hem besluiten als millister van justitie in de "na.tionale" regering van Vivia- ni zitting te nemen. Toen deze in oktober 1915 aftrad vormde Briand zijn derde kabinet; het getuigde van

atie aanzienlijk verslechterde. Toen bove·nd.ien in Rusland he,t tsarisme ineenstortte en de bolsjewistische revolutie losbrak, viel deze bondge- noot af. Een groot pessimisme maakte zich van de Fransen mees- ter. Meer en meer begonnen zij in Clemenceau de man te zien die het land ·zou kunnen redden. Deze slaagde er in door zijn fascineren- de persoonlijkheid en oorlogs- dynam.iek Briand te verdrin- gen. Bdand trad in maart 1917 af.

Geen nood! Een Frans poli·ticus Het zich in die dagen niet afschrik- ken door één of meer ministeriële necferlagen. Briand trok zich terug, wachtte tot de Tijger· de overwin- ning had bewerkstelligd (waarna het Franse volk - hoogst ondank- baar - hem "naar huis stuurd€"), om in januari 1921 zijn vierde ka- binet samen te stellen, waarin hij

nieuw al;; minister van buitenland- se zaken optrad, vond hij tegenover zich een gelijkgezinde Duitse mi- nister van buitenlandse zaken, Gu- stav Stresemann, met wie hij in 1926 het vermaarde Verdrag van Locar- no sloot, waarbij Frankrijk, Duits- land, Groot-Brittannië, Italië, Bel- gië en Polen in zeven afzonderlijke overeen!wmsten elkaar wederzijds waarborgen boden tegen een even- tuële agressie.

In de 9e Volkenbondsvergadeüng te Genève (1927) heette Briand zijn Duitse collega Stresemann in een briljante en historisch geworden re- de welkom. Het scheen of een nieuwe hoopvolle aera in de intemationale politiek was aangebrqken, welke een harer hoogtepulliten vond in het Briand-Kellogg Verdrag of Pact van Parijs ( 1928), waarbij "de oorlog voor altijd werd uitgebannen".

Zl NOVEMBER 19ft - PAGINA 3

Reeds eerder waren Bri-a.nd zowel als Stresemann met de NobeLprijs voor de Vrede geëerd.

Er werd verwacht Y.an deze en van de talrijke andere pacten, wel- ke in die jaren werden gesloten

(men spDale spottend van een "Pac- tmnan:ie"), ma!Rr de verdere loop der geschiedenis zou aa,n,tonen, dat zij onvoldoende waarborgen be- vaHen en meer goede wil dan wer-

kelijkheidszin demonstr'eerden.

,.Zo lang ik leef,

zal er geen oorlog ziin"

Briands Ja,atste Ieven.sj aren heb- ben zijn persoonlijkheid enigermate ontluisterd. Hij nam zitting in de zuiver rechtse kabinetten van Tar- dieu en Laval; hij moest aanschou- wen hoe Duitsland gestadig aan macht won en het natiDna•al-socia- lisme zich een weg ba,ande. Zijn candida·tuur voor het President- schap der Republiek .faalde. Hij wierp zich op de Europese Bewe- ging, beho-orde tot de oprichters der Europese Unie, welke op da,t mo- ment nog weinig levensvatbaarhe,id had.

"Zolang ik leef zal er geen oor- log zijn", had hij eens in de Vol- kenbandsvergadering uitgeroepen en het geschiedde aldus. Ma-ar acht jaren na zijn dood - hij overleed op 7 ma,art 1932, zeventig jaar oud - brak het geweld toch los; er zou een tweede wereldoorlog nodig zijn om de mensheid in een staat van dusdanige oorlogsvrees te bren- gen, dat zij he.t streven naar eenheid als een van haar _voornaamste poli- tieke doelstellingen zou ga,an be- schouwen. In zover was Aristide Briand dus op de openbare mening in eigen land en in vele andere lan- den vooruitgelopen.

L. ALETRINO

Steeds grotere groepen zullen zich tot de V.V.D. wen_den

Vorige week werd voor de radio een vraaggesprek uitgezonden tussen ir. K. van der Pols, voorzitter van de V.V.D. en L. van Vlaa·rdinge~, orga- nisator-propagadist van de V.V.D. _

Voor degenen, die niet in staat wat·en deze radio-uitzending te beluiste- ren, laten wij hieronder de tekst van het gesprokene volgen.

Van VLaardingen: Afgelopen za- terdag 9 november is prof. mr. P. J.

Oud a:ûgertr·ed'en als voorzitrter v1an de Volkspar,tJij voor Vriijhe~~d en De- mocr,a.tli·e. Dit gresch±edde in een bij- zondle:r druk bez;ochte openba,l'e bij- eenlmms,t in de Rivièm-hal te Rot- te,r'dam.

In een aan deze afsche,idsbije,en- komst vanrafgaande Buit,engewone Algemene Le:denv·er.gadler:ing werd bij acclamabice tot opvolge'r van pro- fessor mr. P. J. Oud gelmz:en ir. K.

van der Pols, die dus thans als nieu- we voorz;i.t1ter van onze parhj op- treedt.

De heer van der Pols is hier van- avond in de studio en mijnheer V'a·n der Pols, ik wilde U in de eerste plaats vragen: Hoe vindt U het om prof. Oud in Z'ijn funobie V'an V.V.D.- voorz,i,bber op te volgen?

Moeilijke taak

Ir. van der PoLs: Mijnheer Van Vlaardingen, ik wil U eerlijk be- kennen, dat ik dit een moeilijl~e tJa•ak vind. Ik denk, dat het voorzitter- schap v•an een politieke parbij op zichzeJ.f al geen eenvoudig.e ZJaak is en wanneer daarbij dan komt, dia,t ik een eminente figuur als prof. Oud

~n dre functie opvO'lg dan legt dit wel een zware v'erplichMng op mij.

Maar ik vind hier in iede·r geval een gez;ond!e pantij: een goedU:opende

o11gan~sat~e me1t enthousiaste mede- werkers, bekW'<l'm:e mede-bestuurs- leden en tiLts,t,e,J.~endle fJigur'en in par- lement en reg1ering. Dan is eT op de achtergrond voor wetenschappeliLj'k advies de Teldersstichting, waarmede wel geen officiële bindin.g best,aat, maar waarmede toch wel go:ed:e be- trekktin.g,en wo·rden onderhouden.

Ik mag op de steun van al d'eze groepen rekenen en ik 21al mijn uiterste best doen om mijn nieuwe tnak zo g<Jed mogelijk te vervullen.

Het mag hie,r nog wel eens gez•egd

·worden, dat het in eerste aanleg aan prof. Oud te dlan~en is, dat wij in Nederland nu één par¹bij hebben, die

ALGEMEEN SECRETARIAAT

V.V.D.

Koninginnegracht 61

~s-Gravenhage

Telefoon (070) 60 48 03

(3 liinen) Giro 67880

Ir. K. VAN DER POLS

alle libemal en democ.r-abisch dc:·n- kenden in zich verenigt, e'en partij, die onder de voortreffeHjke leiding van de· heer Oud v1an de zesde naar de derde pla,ats in rangorde v'an groott'e is opg'eklommen en d~e bij de jongs~t.e v'erkiezingen ge,t:oond hee:flt een aanval van dissidente gme- pen he'hoorl!ijk af te kunnen we.ren.

Ik ben dan ook bijzonder verheugd, dat mijn eerst'e officiële func,bie bin- nen de parttij was, dat ik de heer Oud mocht mededelen, dat de alge- mene vergade.r,ing hem op voor- di'acht van het hoofdbes.tuur tot ere- Hd en erevoorzitter had beno·emd.

Van VLaardingen: Mijnheer Van der Pols, U woünt evenals de heer Oud in Rotterdam. Bent U daar ge- boren?

Ir. van der PoLs: Neen mijnheer van V1aardingen, hoewel de wortels van mijn famiJ.:ie wel in de dorpen op IJsselmonde ge•vonden worden ben ik in Amst'erdam gebor1en en heb daar tot het eind van mijn H.B.S.- Hjd gewoond.

Na mijn studie in· Delft ben ik echter direct in Ro-tterdam komen wonen; ik heb namelijk aJJtijd bij de Rotterdamsche Droogdok Maat- schappij gewerkt. Als ik zeg Rotter- dam bedoel ik daarmee het bij de werf behorende tuindwp; dit ligt wel wat aan de peDife,rie, zodat het wel jaren geduurd heeft tot ik mij geheel ingeburgerd voelde.

Ik ben nu dus wel gehe'e1 RoMer- dammer, maar voel mij noo1t geluk-

kig me1t de soms wat stekelige gpap- je,s, die over en weer tussen Rotter- dam en Amsterdam uitgewisseld worden; daar doe ik bever niet aan mee.

Mijn werk heeft ertoe geleid, dat ik van technische func,tie6 meer en meer in aigeme·en econom,ische en sociale functi:e·s terecht gekomen ben en in nogal heel wat besturen en col- le,ges zit, in sommige daarvan als voorzitter.

Ik heb·dus nogal wat erval'ing van het werk in commissies en bestu- ren in het algemeen en van de tJaa.k van een voorzitter in het bijzonder en ik denk, dat dit mij bij mi:jn nieu- we taak wel van nut kan zijn.

Ik heb daarbij een vaste stelregel, dat een voorzitter er naar mo·et stre- ven, dat besluiten met een zo g1·oot mogelijke instemming genomen wot·- en en het lijkt mij, dat dit voor de goede gang van zaken binnen een politieke vereniging ook een goede richtlijn zou kunnen z.ijn.

Van VLaardingen: Mijnheer Van der Pais, de toekomst van de V.V.D.

in de komende jaren, hoe z.ie•t U die?

Optimistisch gestemd

Ir. van der Pols: Mijnheer Van Vlaardling,en, wat dit betl'e:ût ben ik bepaald optimistisch gestemd. Ik heb reeds gez.egd hoe bijzonder belang- rijk ik het vind, dat er voor de ve~r­

wezenlijking van de libemal-demo- cratische poütiek één sterke pai'tij aanwezig is. Die partij heeft wan- neer men heen ziet door fluc.tuaties, die door bijzondere en min of meer toevallige omstandigheden zijn ver- oorzaakt,. sedert haar oprichting een ges•t·adige groei vertüond. Het feit, dat er enige tijd geleden bij een opinie-onderzoek bleek, dat een geont aantal jongel'en zich tol de V.V.D. aangetrokken gevoelde, s•temt in dit verband bijzonder hoopvol.

Ik heb de vaste ove,rtuiging, dat bij de verdere ontwikkeling zal blij- ken, da,t s1teeds grote.r groepen ZJich tot de V.V.D. zullen wenden en dat er voor onze partij een sclütlerende toekomst in het verschiet is.

Hier moe~t nog een punt bij ge- noemd worden: het is voor een po- litieke partij natuurlijk bijzonder prebtig als vele kiezers op haar candidaten stemmen, maar genoeg is dat niet; er moeten ook vele le- den van de partij zijn.

Wat dat bettreft lijkt mij, dat er een rijke voorbewerkte bodem voor de propaganda-afdeling aan-

wezig is en ik hoop, dat al onze leden aan de wervingsactie zullen deelnemen om op deze wijze de organisatorische achtergrond van de Partij te versterken.

een fantástisch

geschenk!

..

exclusief verkrijgbaar bij de kapper!

BRANDBLUSAPPARATEN

Officiëel goedgekeurd Talrijke attesten.

SIMPLUS N.V. DORDRECHT

VISSTRAAT 6-8 - TEL. 3344* <01850)

TWEE BEKENDE MERKEN

STALEN MEUBELEN

GISPEN

CULEMBORG

FA BLO COMMODORE WHITE

U slaagt uitstekend bij

GERRITZEN

HERENMODES L. v. Meerdervoort 280 a DEN HAAG _TEL. 33 64 18

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 21 NOVEMBER 1963- PAGINA 5

G AAN DE LOPE ^~DE BA ^f)

MET een gemiddelde van drie begrotingen :L per week werkt de Tweede Kamer zich door de jaarlijkse rijstebrijberg heen.

VoTige week waren het de begrotingen van So- ciale Zaken en Volksgezondheid, Justitie en Maatschappelijk Werk die werden afgehandeld.

Deze week zullen zo mogelijk Binnenlandse Za- ken, Algemene Zaken en Economische Zaken moeten zijn afgehandeld. En dit alles werd dan nog voorafgegaan door de algemene financiële beschouwingen.

Op het debat bij de algemene finandële beschou- wingen kunnen minister Witteveen en staats- secretaris Van den Berge over het algemeen met voldoening terugzien.

De socialisten -zij vormen nu eenmaal de oppo- sitie en waar kan die dankbaarder wordèn be- oefend dan bij Financiën, vooral wanneer dat door een liberaal wordt behee1·d? - verklaarden wel weinig vertrouwen te hebben, maar daar bleef het toch bij. De motie- en amendementen- koorts, waar de P.v.d.A.-fractie onder het vo- 1·ige Kabinet zo hevig aan leed, maar die haar weinig succes heeft gebracht, schijnt zij voor- lopig te hebben onderdrukt. Dat zal wel niet blijvend zijn, maar op het ogenblik schijnt die koorts toch wel bedwongen te zijn.

Wat de anti-rev. afgevaardigde de heer Kieft als resultaat van het debat weergaf, vertolkte wel de mening van de Kamermeerderheid. Mi- nister Witteveen was - zo constateerde hij -

"vrij openhm·tig" geweest . . Zijn antwoordrede had het inzicht van de Kamer in de gevolgen.

van de grote loonoperatie, voor zover dit nu reeds mogelijk was, bepaald wel verdiept. En de minister had toegezegd, de Kamer zo spoe- dig mogelijk nader in te lichten wannee1· een duidelijke?· overzicht van al de gevolgen was verkregen.

Vertrouwenwekkend achtte hij ook de medede- ling van de ministe1·, dat de maatregelen, die deze thans hanteert, op het juiste ogenblik ook

"omkeerbaar" zijn.

* * *

EEN bijzonder vriendelijk onthaal, niet al- leen van de zijde der "regeringsfracties"

maar óók van socialistische kant, viel minister Schouwenaa1·-Franssen ten deel. En dat dit niet ten onrechte was, toonde onze vrouwelijke mi- nister in haar bijzonder heldere, vlotte en zake- lijke antwoordrede en latere dupliek.

Wij hebben alle respekt voor het werk en de goede bedoelingen van haar voorgangster dr.

Klompé. Te1·echt bracht minister Schouwenaar dan ook hulde voor hetgeen haar voor- gangster had ve1Ticht. De materie, waarmee het Ministerie van Maatschapprijk Werk zich bezig houdt, lokt echter gemakkelijk uit tot het spre- ken in een omJerteerbm·e vaktaal en tot einde- loze filosofische beschouwingen. Minister Klom- pé heeft zich daar nooit voldoende los van weten te maken. Discussies over Maatschappelijk Werk werden daa1·door meestal eindeloos en voor de toehoorders nogal onbevredigend.

Minister Schouwenaar mag de- ve1·dienste wo?·- den toegekend, z:ch van het vakjargon te hebben ontdaan. Haar betoog was zo exact als de nu

eenmaal nog "ongrijpbare" stof toelaat en zij wist in de begrotingsbehandeling zoveel "vaart"

te brengen, dat met een enigszins verlengde middagvergadering kon worden volstaan.

Van vele kanten werd de hoop uitgesproken, dat het volgend jaar de nieuwe procedure van de

·.voorbehandeling der begrotingen in openbare cormnissievergaderingen over de g e h e l e linie zal kunnen worden doorgevoerd. Dat zai een grote verbetering zijn en de parlementaire effi- ciëncy ten goede komen.

* * *

HELEMAAL zonder 1noties en amendemen- ten is het vorige week overigens niet af- gelopen. Zij werden ingediend bij de behande- ling van de begroting van Sociale Zaken en Volksgezondheid.

De motie kwam bij de afdeling Volksgezondheid van minister Veldkamps begroting. Zij werd in- gediend door dr. Lamberts (P.v.d.A.) en betrof de intrekking van het rijkssttbsidie op de school-..

me lkve1·strekking.

Het is goed, deze aangelegenheid tot haar juiste proporties terug te brengen.

In de eerste plaats: de schrapping op deze be- groting van de post van f 1,1 miljoen betekent,

NOTITIES VAN EEN INSIDER

dat de ouders 6 cent per week, dat is bij een schooljaar van 40 weken dus f 2,40 per jaar, rneer zullen moeten betalen, indien althans de

gemeenten dit niet opvangen.

In de tweede plaats: het is niet zo, dat hier spmke is van een beperking van de totale uit- gaven voor de volksgezondheid. Deze st e ge n namelijk van 1961 op 1962 met f 9 miljoen, van 1962 op 1963 met f 32 miljoen en van 1963 op 1964 nog weer rnet ruim f 30 miljoen.

Voor het begrotingsjaar 1964 is er dtts niet min- der, maar is totaal m e e r voor de volksgezond- heid uitgetrokken. Zo stegen o.a. de subsidie voor de kinderhygiëne in vergelijking rnet 1963 met ruim f 600.000, die voor de kraamzorg met ruim f 1.600.000 en die voor de wijkverpleging met ruim f 600.000. Verhoogde posten, waarover onze woordvoerster, mej. ten Broecke Hoekstra, haar grote voldoening betuigde.

* * *

HET woord ,,pTioriteit" wordt in deze tijd veel gebruikt. Maar hier is het inder- daad gegaan om een prioriteitenkeuze. Een pTio- riteitenkeuze door deskundigen, die gekozen hebben voor een vooTrang ten behoeve van an- dere subsidies in de sector van de volksgezond- heid.

Op het ogenblik van het allerhoogste belang is, dat de voorlichting over de juiste voeding sterk wordt uitgebreid. Voor 1964 is dan ook voo1· het eerst een bedrag van f 60.000 opgeno- men om de Kruisverenigingen te steunen in haar voorlichtende arbeid door middel van diëtisten.

Een recent rapport van het Nederlands Instituut voor Preventieve Geneeskunde kwam op grond van ingestelde onderzoekingen tot de conclusie dat, voor zover onze voeding (en vooral die van jonge kinderen) te wensen ove1·laat, dit in geen enkel opzicht ·verband houdt met het welvaarts- niveau, maar een gevolg is van verkeerde eet- gewoonten. Tandartsen kunnen hiervan getui- gen: van elke honderd kleuters hebben er slechts zeventien een gaaf gebit.

Tijdens de openbm·e commissievergadering mengde ook de directeur-gen~raal van de Volks- gezondheid, prof. Muntendam, zich in het debat

·en verklaarde het geheel eens te zijn· met de keuze, waarbij hij mede stetmde op hetgeen her- haaldelijk door de Voedingsraad naar voren was gebracht.

Een ervaring, destijds in de veenstreken opge- daan, had hem geleerd, dat er in enkele jaren door een goed gerichte voorlichting van de Kruisverenigingen en de wijkverpleegsters in dit opzicht bijzonder nuttig en opvoedend kan worden. gewerkt. Daardoor is men toen in enkele ja1·en tot een totale wijziging van de kinder- en de zuigelingenvoeding gekomen, met alle goede effecten van dien, als daling van dè kinder- ste?-jte.

Daar .komt bij, dat de ouders - op de juiste wijze voorgelicht - primair tot taak hebben zelf te zorgen voor de voeding van hun kinderen en dat zij in de huidige omstandigheden ook finan- cieer geacht kunnen worden daartoe in staat te zijn.

De Kamermeerderheid, die de motie. van dr.

Lamberts verwierp, was dan' ook niets minder

"sociaal" dan de socialisten, communisten en P.S.P.-e1·s, die vóór de motie stemden.

* * *

VEFt\VORPEN werd ook het amendement.

ingediend door de heer Hannsen, van de z.g. Boerenpa1·tij en ir. Van Dis van de S.G.P., tot schrapping van de begrotingspost voo1· de tweede staatssecretaris aan het Departement van Sociale Zaken, die o.a. met de zaken betreffende P.B.O. zou worden belast.

Voor tot stemming over dit amendement werd overgegaan, zei onze fractievoo1·zitter, mr. Geert- sema, in een korte verklaring, dat het wel be- kend was, dat in zijn fractie "genuanceerd"

wordt gedacht over de publiekrechtelijke be- drijfsorganisatie. Ook in verband met de ont- wikkelingen van de laatste tijd is er zeker be- hoefte aan een nieuwe bezinning op dit vraag- stuk, hetgeen dan kan geschieden bij de behan- deling van de technische herziening van de Wet op de bedrijfsorganisatie. Tegen een amendement om het de minister onmogelijk te maken een staatssecTetaris benoemd te krijgen, had hij ech- ter, evenals vrijwel alle andere leden van de Kamer, staatsrechtelijke bezwaren.

Het amendement kreeg dan ook slechts een po- vere 8 stemmen: B.P., S.G.P. en C.P.N.

Ondertussen is deze staatssecreta1·is, dr. J. F. G.

M. de Meijer, nu benoemd en belast met de 1:raagstukken betTeffende de arbeid.svooTziening, de werkgelegenheid, de a?·beidersbescherming en de bedTijfsorganisatie.

mevrouw dr. A. J. P. Wibaut-van Gastel, oud-pr,esidente van de commissie en daarna onze vertegenwoordigster en gaf vervolgens een uitvoerig verslag van de internationale bijeenkomsten, die gehou- den waren, en waar men ook de nood- ::aak ziet om tot min of meer gelijk en gecoördineerd werk te komen in de aan- gesloten vrouwenorganisaties van de lan-

de

Waalpalen

voor betonfundering in moeilijke werkomstandigheden

stalen palen damwanden grondonderzoek

de Waal's Industrie N.V.

Generaal Vetterstraat 58 Amsterdam

Rotterdam - Hoogezand Hamburg Antwerpen

lndie11 l1ier

geven over Europese zaken via de vrou- wenorganisaties en haar periodieken of door deze organisaties te bereiken pers- organen.

In andere landen heeft men meestal twee organisaties, één militante, die sterk pro-Europees ageert en een raad-

gevende, waarin vrouwenorganisaties, vakbonden en politieke partijen verte- genwoordigd zijn.

Het blijkt, dat door de Commission fé- minine de l'organisation française du mouvement e:uropéen eveneens voorstel- len worden aangeboden in Parijs, het- geen verder gaat dan alleen de voorlich- ting via de vrouwenorganisaties. In W.

Duitsland bestudeerden de vrouwen in de contactgroep de socillle zekerheid in de EEG, de sociale structuurverandering in de EEG, de vrije vestiging (als ar- beidskracht, of als zelfstandige onderne- mer) binnen de EEG. Via de CDU krij- gen zij een soort consumentenbericht on- der de. titel E.W.G.Verbrauchersfragen Kurzinformationsdienst o.a. over prijzen, hetgeen zeer praktisch lijkt.

Op de vergadering hoopte men dat de Mammoetwet en de Kweekschoolwet een vrije interpretatie zouden mogelijk ma- ken van de begrippe.n maatschappijleer, burgerschapkunde, staatshuishoudkunde (education civique). In Nederland wordt hier weinig aan gedaan, hetgeen in· een bijlage van de Mammoetwet is vastge-

Inlichtingen en

UIIJ advertentie l1ad gestaan dan •••

advertentie_

tarieven worden gaarne verstrekt door onze administratie, postbus 43 Amersfoort,

zouden 28.000 geestverwanten alsmede

hun huisgenoten deze hebben gelezen. tel. 0.3490-1 71 44.

ABRAHAM VAN STOLK & ZOOHEN

KONINKLIJKE HOUTHANDEL N.V.

ROTTERDAM POSTBUS 1100 TELEFOON 0 10 - 3 54 00

'S-HERTOGENBOSCH - Engelseweg 5 TELEFOON 0 4100 _ 3 20 55

HELLEVOETSLUIS Industrieterrein Molshoek TELEFOON 0 1883 - 2677

scln·ijvelldc

tel• Clf J•ela,ellllUI.CIIÏlleS

Selt••ijfnulclrilles

VERENIGDE NEDERLANDSE KAI'HOORMACHINEHANDEL N.V.

Beukelsdijk 160 - Tel. 010-5 10 52 _ Rotterdam-6

Copie voor de:z:e rubriek te :z:en- den aan: Mej. Joh. H. Springer, Alexonderstrac;st 16, Haarlem.

legd. Men zal hier wel afhankelijk blij- ven van de opvattingen van de individue- le docent.

De hoop werd uitgesproken, dat via oudercommissies meer belangstelling zou ontstaan over Benelux, Europa en Ver. Naties.

Ter voorkoming van dubbel werk wil men sh'even naast de coördinatie over de onderwerpen, die in de verschillende landen worden behandeld (equal pay, consumentenbelangen, vrije vestiging, gelijkstelling academische examens), dat men komt tot een uitwisseling van akti- viteiten van andere internationale bin- dingen en contacten die vrouweno•rgani- saties er op na houden, voor zover zij dan betrekking hebben op Europese za- ken.

Ten slotte werd er een lijst met voor Nederland belangrijke punten aanbevo- len, o.a. het opstellen van een Europees

BIJEENKOMST IN UTRECHT

Bijeenkomst op d·insdag 26 ·rwv. a.s., ten huize van mevr. van der Lee- van Essen, Pr. Hendriklaan 100, tel.

10813. Gaarne vooraf bericht. Spreek- ster: mevr. H. Buddingh-de Vries Lentsch over Burgerzin.

Specialisten in

Manchester Gentleroy

en

Ladvrov

• w

o.a. bijzonder gcschilit voor sport· en tuinkleding

DAIRY·-

MEN

EXPORT VAN ZUIVELPRODUKTEN

PERSOONSDAM 18 ROTTERDAM HOLLAND

N.V. Vereenigde Touwfabrieken

GEVESTIGD TE ROTTERDAM 's-GRAVENWEG 264, TEL. 11 .40.60

•

Fabrikanten van:

SISAL- EN MANILLATOUWWERK ST AALKABELS

HERCULESTOUW PYTHONTOUW

•

En van vloerbedekking onder de merken:

JABO

VERTO-HAARBOUCLE

tevens van:

COCOS VLOERBEDEKKING