Protocol Ambulante bloeddrukmeting

(1)

Naam van de praktijk

Protocol Ambulante bloeddrukmeting

Logo van de praktijk

Protocolnummer: Versie:

Auteur: Vaststellingsdatum:

Beheerder (naam): Herzieningsdatum:

Bestemd voor (functie(s):

Doel: informatie verkrijgen over het 24-uursbeloop van de bloeddruk onder normale leefomstandigheden.

Achtergrondinformatie

Met ambulante bloeddrukmeetapparatuur is het mogelijk metingen te doen terwijl de patiënt zijn normale dagelijkse activiteiten voortzet. Op deze wijze kan informatie worden verkregen over het 24- uursbeloop van de bloeddruk. Ambulante metingen zijn een betere weerspiegeling van de bloeddruk onder normale leefomstandigheden dan spreekkamermetingen, en geven een betere voorspelling van het risico op HVZ . Ook zijn er aanwijzingen dat door ambulante metingen overbehandeling kan worden beperkt, vooral omdat het wittejasseneffect wordt vermeden.

Zowel in de diagnostische fase als bij de monitoring van het therapie-effect kan ambulante bloeddrukmeting worden toegepast. 24-uursmetingen kunnen additionele informatie over dag-, nacht- en ochtendbloeddruk opleveren. Personen met een verminderde nachtelijke bloeddrukdaling (non-dippers) hebben mogelijk een hoger risico op orgaanschade en cardiovasculaire aandoeningen.

De reproduceerbaarheid van de non-dipperstatus is echter beperkt en daardoor is de individuele prognostische betekenis van deze meetwaarden beperkt.

Gemiddeld geven ambulante bloeddrukmetingen lagere meetwaarden dan spreekkamermetingen.

De diagnose hypertensie kan worden gesteld bij een SBD > 130 mmHg als gebruik gemaakt wordt van het 24-uursgemiddelde. Bij het gemiddelde van de dagwaarden is het afkappunt > 135 mmHg. De streefwaarde voor behandeling is een waarde ≤ 130 mmHg, uitgaande van het 24-uursgemiddelde.

Indicaties voor ambulante metingen zijn:

• alternatief voor thuismetingen (bijvoorbeeld bij beperkt ziekte-inzicht, obsessief meetgedrag en angst);

• therapieresistentie (om pseudoresistentie uit te sluiten of aan te tonen);

• verdenking op hypotensieve episoden, speciaal bij ouderen en patiënten met DM.

Vanwege de kosten wordt aanbevolen ambulante bloeddrukmetingen te gebruiken als er redenen zijn om geen gebruik te maken van spreekkamermetingen of ‘gewone’ thuismetingen.

Ambulante bloeddrukmeting kan oncomfortabel zijn, vooral vanwege de nachtelijke metingen.

Randvoorwaarden

 Gebruik een meter die van de ‘Working Group for Blood Pressure Measurement van de European Society of Hypertension’ een voldoende beoordeling heeft gekregen (WWW.DABLEDUCATIONAL.ORG ).

 Een regulaire pols. Bij ritmestoornissen zoals atriumfibrilleren zijn de resultaten van

oscillometrisch gemeten bloeddrukwaarden onbetrouwbaar en is ambulante bloeddrukmeting dus niet bruikbaar.

Benodigdheden

 Gevalideerde en aanbevolen bloeddrukmeter voor ambulante meting.

Dit document is ter beschikking gesteld via de website van het Nederlands Huisartsen Genootschap of via de NHG-digitale leer- en werkomgeving en mag worden aangepast voor eigen gebruik binnen de zorginstelling (bv. praktijk, huisartsenpost, zorggroep). Buiten deze toepassing geldt onverminderd het copyright van het NHG. Het NHG aanvaardt geen

aansprakelijkheid voor eventuele onjuistheden.

(2)

Protocol Ambulante bloeddrukmeting

Activiteitentabel

Verantwoordelijkheden: B= beslissen U= uitvoeren O= ontvangen / = en / of

Activiteiten

(incl. benodigdheden, voorbereiding, checklist, werkwijze, complicaties)

Verantwoordelijkheden functie(-groep) 1. Palpeer de pols

Overleg met de huisarts als de pols onregelmatig is. De onregelmatige pols kan een reden zijn om af te zien van ambulante bloeddrukmeting.

U: POH/huisarts B: huisarts 2. Bepalen arm bloeddrukmeting

 Bepaal de arm waaraan de bloeddrukmetingen moeten worden verricht, tenzij dit al eerder is vastgesteld.

 Meet de bloeddruk tweemaal aan beide armen en bereken het gemiddelde.

Als de SBD aan de dominante arm niet meer dan 10 mmHg hoger is en de DBD niet meer dan 5 mmHg, kan de bloeddruk in het vervolg aan de niet- dominante arm worden gemeten (dit heeft de voorkeur). Maak als het verschil wel groter is afspraken voor twee vervolgmetingen op de praktijk. Als de metingen aan de dominante arm blijvend hoger zijn (SBD > 10 mmHg en/of DBD > 5 mmHg) wordt in het vervolg aan die arm gemeten.

 Overleg met de huisarts als aan de arm waarop u uitkomt sprake is van een okselkliertoilet (bijvoorbeeld na een borstamputatie).

 Overleg met de huisarts als het verschil in SBD of DBD tussen beide armen ≥ 15 mmHg is in verband met onderzoek naar vaatproblemen die met dit verschil kunnen samenhangen.

 Registreer de arm waaraan de bloeddruk wordt gemeten (Bepaling 1832: arm bloeddrukmeting)

U: POH/ huisarts

3. Aanmeten bloeddrukmanchet

 Meet de juiste maat manchet aan. Over het algemeen staat de maat op het manchet aangegeven. Voor volwassenen kan meestal een manchet voor normale armomvang (22-32 cm) of voor een dikke bovenarm (> 32 cm) worden gebruikt.

U: POH/ huisarts

4. Instellen bloeddrukmeter

 Stel de meter in op tussenpozen van maximaal 30 minuten. Gedurende de nacht kan minder frequent gemeten worden, bijvoorbeeld eenmaal per uur.

U: POH/ huisarts

(3)

Protocol Ambulante bloeddrukmeting

Activiteiten

(incl. benodigdheden, voorbereiding, checklist, werkwijze, complicaties)

Verantwoordelijkheden functie(-groep) 5. Instructie van de patiënt

Geef de volgende instructies:

 Voer uw normale activiteiten uit maar verricht geen maximale inspanning.

 Strek tijdens de metingen de arm waaraan gemeten wordt en houd de arm stil.

 De meter mag niet nat worden en de meter mag niet afgedaan worden.

Tijdens de meetperiode kunt u dus niet douchen;

 Houd een dagboek bij om opvallende gebeurtenissen te noteren, met vermelding van het precieze tijdstip van die gebeurtenis. Noteer het tijdstip van slapen gaan en opstaan en de kwaliteit van de slaap. Als u medicatie gebruikt: noteer het middel en het tijdstip van innemen.

 Maak een vervolgafspraak voor het beoordelen van het resultaat.

U: POH/ huisarts

6. Resultaat 24-uursmeting beoordelen

 Bekijk de metingen. Als er meer dan 30% mislukte meetpunten zijn, moet de gehele meting worden overgedaan.

 Bereken of lees de gemiddelde SBD en DBD over 24 uur af. Er is sprake van hypertensie als de gemiddelde SBD > 130 mmHg is.

 Laat de huisarts (achteraf) de uitslagen beoordelen.

 Registreer de uitslagen in het HIS.

U: POH / huisarts O: huisarts