RAPPORT
JAARLIJKS ONDERZOEK
MONTESSORISCHOOL DE TRINOOM
School : Montessorischool De Trinoom
Plaats : Wijchen
BRIN-nummer : 24BN
Onderzoeksnummer : 90120
Datum schoolbezoek : 11 januari 2007 Datum vaststelling : 27 maart 2007
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool De Trinoom - 11 januari 2007 3
INHOUDSOPGAVE
1 INLEIDING ... 5
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL ... 7
3 OORDEEL OVER DE I NDICATOREN ... 9
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT... 13
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool De Trinoom - 11 januari 2007 5
1 INLEIDING
Het jaarlijks onderzoek
Op 11 januari 2007 bezocht de Inspectie van het Onderwijs Montessorischool De Trinoom in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal indicatoren uit het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. De indicatoren betreffen de volgende kwaliteitsaspecten:
• De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs;
• De resultaten van de leerlingen liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht;
• De leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting.
In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie:
www.onderwijsinspectie.nl.
Zoals in het toezichtkader primair onderwijs 2005 is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Daarmee sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast.
U heeft naast de schoolgids en het schoolplan geen documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben.
De opzet van het onderzoek
Het jaarlijks onderzoek bestond uit de volgende activiteiten:
• Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst jaarlijks onderzoek zijn bij de analyse betrokken.
• Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn.
• Schoolbezoek, waarbij gesprekken met de directie en -voor zover van toepassing- met de coördinatie leerlingenzorg zijn gevoerd over de onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein.
De inhoud van het rapport
Het onderzoek naar de kwaliteit van de hiervoor genoemde aspecten van het onderwijs levert oordelen op een aantal indicatoren op. Na een korte
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool De Trinoom - 11 januari 2007 6 beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze indicatoren en de oordelen van de inspectie in een tabel weergegeven en van een toelichting voorzien.
In hoofdstuk 4 zijn de afspraken over de invulling van het onderzoek in het volgende kalenderjaar aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet.
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool De Trinoom - 11 januari 2007 7
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL
Basisschool De Trinoom is een snel groeiende school. Dit heeft te maken met het gemeentelijk onderwijsbeleid en de bouw van nieuwe wijken in Wijchen. In 2000 werd de school bezocht door 237 leerlingen. Dit leerlingenaantal is in de loop der jaren telkens gestegen. In 2006 zaten er ongeveer 580 leerlingen op De Trinoom. De school telt momenteel 24 groepen. Door het almaar
toenemend leerlingenaantal stijgt het aantal groepen van de school met 2 à 3 per jaar.
Over heel 2007 gezien zal het gemiddelde leerlingenaantal ongeveer 620 leerlingen bedragen. De prognose is dat de school op termijn circa 1000 leerlingen zal tellen, verdeeld over zo'n 40 groepen. De leerlingen komen voornamelijk uit de wijk. Het merendeel van de ouders heeft een middelbare beroepsopleiding genoten. Zij werken in de meeste gevallen. De thuissituatie van veel leerlingen is niet optimaal. Naar een inschatting van de school betreft dit ongeveer 5 leerlingen per groep. Er zitten nauwelijks allochtone kinderen op De Trinoom. Op een paar procent na hebben alle leerlingen een
leerlingengewicht van 1.00.
Door de voortdurende stijging van het leerlingenaantal moet de school ieder jaar (extra) investeringen doen in het gebouw, de inventaris en de leermiddelen en nieuwe leerkrachten aantrekken en inwerken. Dit kost behoorlijk wat tijd.
De inrichting van het onderwijs op De Trinoom wijkt in zoverre af van die van andere scholen doordat er Montessorionderwijs wordt gegeven én onderwijs dat is gebaseerd op het leerstofjaarklassensysteem. Deze omstandigheid is een gevolg van afspraken die op gemeentelijk niveau zijn gemaakt over het aantal basisscholen in de gemeente en de situering ervan.
In 2008 krijgt de school een semipermanent gebouw van een andere school en tien permanente lokalen. Over dit laatste zijn gesprekken gaande. De school heeft de beschikking over één gymlokaal. Gezien het leerlingenaantal zouden dat er twee moeten zijn. De gemeente heeft vooralsnog gekozen voor een oplossing in de vorm van busvervoer naar een andere gymzaal in de gemeente.
Hiermee gaat onnodig onderwijstijd verloren.
Tijdens het vorige bezoek van de inspectie beoordeelde deze de kwaliteitszorg als onvoldoende. Het kwaliteitszorgsysteem was niet cyclisch van aard. De school werkte te weinig planmatig aan verbeteractiviteiten. Het evalueren van de kwaliteit van de opbrengsten en het leren en onderwijzen liet te wensen over. Dit gold ook voor het borgen. De inspectie constateerde tegelijkertijd dat er veel impliciete zorg voor kwaliteit was. De school moest deze echter meer expliciet beschrijven.
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool De Trinoom - 11 januari 2007 9
3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN
De waarderingen die over de onderzochte indicatoren zijn gegeven, staan vermeld in de onderstaande tabellen. Iedere tabel wordt gevolgd door een toelichting op deze waarderingen van de inspectie. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs.
In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect:
1. draagt niet of nauwelijks bij;
2. draagt onvoldoende bij;
3. draagt voldoende bij;
4. draagt in hoge mate bij;
5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen).
Deze waardering is gegeven indien de school geen betrouwbare en valide gegevens over haar opbrengsten beschikbaar heeft.
Montessorischool De Trinoom Kwaliteitszorg
1 2 3 4
1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in
onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. l
1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van
haar opbrengsten. l
1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. l 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. l 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. l 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over
de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. l 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en
personeel. l
1.8 De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van sociale integratie en actief
burgerschap, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit in de samenleving.
l
Toelichting
Alvorens in te gaan op de oordelen over de meest in het oog springende indicatoren, volgt eerst een korte algemene beschouwing over de
kwaliteitszorg en het mogelijke verband hiervan met een aantal aspecten die zijn genoemd bij de beschrijving van de uitgangssituatie van de school.
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool De Trinoom - 11 januari 2007 10 De school is er in de tussenliggende periode in geslaagd de kwaliteitszorg te verbeteren. De kwaliteitszorg is meer cyclisch van aard dan tijdens het vorige inspectiebezoek het geval was. Dat neemt niet weg dat op dit punt nog steeds winst valt te behalen. De school evalueert wel, maar met name de evaluatie van het leren en onderwijzen is gebaat bij een stelselmatiger aanpak. Ook het planmatig gehalte van de verbeteractiviteiten is gestegen. Echter ook hier geldt dat verbeteringen mogelijk zijn. Voor zover er nog sprake is van
tekortkomingen hangen deze op de eerste plaats samen met de voortdurende groei van het leerlingenaantal en de aandacht die de directie moet schenken aan de daaruit voortvloeiende consequenties. De tekortkomingen hangen op de tweede plaats samen met de inrichting van het onderwijs op De Trinoom (Montessorionderwijs én onderwijs gebaseerd op het
leerstofjaarklassensysteem). Dit hangt samen met de reeds genoemde afspraken op gemeentelijk niveau (zie uitgangssituatie). De invoering van het leerstofjaarklassensysteem heeft veel aandacht gevraagd. Daardoor zijn andere zaken noodgedwongen blijven liggen.
De school evalueert de kwaliteit van haar opbrengsten voldoende systematisch. Dit in tegenstelling tot het vorige inspectiebezoek (zie uitgangssituatie). De inspectie baseert haar huidige oordeel op de volgende overwegingen. De school meet op de eerste plaats door middel van dekkend geheel van landelijk genormeerde toetsen de tussen- en eindopbrengsten. Op de tweede plaats vergelijkt zij de resultaten met het gemiddelde van andere scholen uit de gemeente Wijchen. Op de derde plaats trekt de school daaruit consequenties voor de inrichting van het onderwijs. Het is wel zo dat de school dit nog niet zozeer doet op basis van trendanalyses. Een ander punt dat aandacht verdient, is de evaluatie op schoolniveau van zorg en begeleiding. De school heeft zich onvoldoende de vraag gesteld wat het rendement is van haar inspanningen op dit vlak.
Ook het evalueren van het leren en onderwijzen gebeurt in onvoldoende mate.
In dit opzicht heeft de school zich sinds het vorige inspectiebezoek
onvoldoende weten te verbeteren. Zij is er niet toe gekomen alle aspecten die samenhangen met het leren en onderwijzen te evalueren. Hierdoor is de kwaliteitszorg op dit vlak niet voldoende cyclisch van aard en te weinig omvattend. Daarmee ontneemt de school zich de mogelijkheid om eventuele verbeteractiviteiten te baseren op een gedegen kwaliteitsanalyse. Zij heeft overigens wel vooruitgang geboekt sinds het vorige inspectiebezoek. De bouwcoördinatoren gebruiken de laatste twee jaar kijkwijzers bij hun
groepsbezoeken. Hierdoor is het mogelijk het onderwijs te evalueren op basis van objectievere gegevens dan voorheen het geval was. De school heeft echter nog niet de stap gezet op basis van de uitkomsten van deze groepsbezoeken conclusies op schoolniveau te trekken.
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool De Trinoom - 11 januari 2007 11 In 2004 constateerde de inspectie dat de school onvoldoende planmatig werkte aan verbeteractiviteiten. De school heeft zich op dit punt weten te verbeteren. Zij heeft op de eerste plaats prioriteiten vastgesteld. Op de tweede plaats is het zo dat de school verbeteractiviteiten heeft gepland. In de plannen van aanpak staat op de derde plaats altijd aangegeven waarom, hoe en door wie aan de verbeteractiviteiten wordt gewerkt. Op de vierde plaats is het zo dat de school daadwerkelijk werkt aan verbeteractiviteiten. In aanvulling hierop constateert de inspectie echter tegelijkertijd dat het in sommige gevallen nog schort aan een concrete invulling van de doelen die de school nastreeft en aan het evalueren van de verbeteractiviteiten.
Het inzichtelijk gehalte van de informatie die de school verschaft over de kwaliteit van het onderwijs laat te wensen over. Er zijn alleen globale gegevens beschikbaar over de verbeteractiviteiten van de school. Andere gegevens over de kwaliteit van het onderwijs ontbreken, alsmede een analyse daarvan. De school informeert de ouders ook niet over de conclusies die zij daaruit heeft getrokken en de vervolgacties die zij op basis daarvan in gang heeft gezet of wil zetten. Daarom beoordeelt de inspectie indicator 1.6 als onvoldoende.
Bij het beoordelen van indicator 1.7 buigt de inspectie zich over drie vragen.
Dat betreft op de eerste plaats de vraag of de school zicht heeft op de beleving van de sociale veiligheid door leerlingen en personeel. Op de tweede plaats gaat het om de vraag of de school beleid heeft ontwikkeld, waarbij aandacht wordt besteed aan de preventie van incidenten. En op de derde plaats gaat het om de vraag of is vastgelegd welke acties aan de orde zijn indien zich
onverhoopt incidenten voordoen. De inspectie hanteert als norm dat de sc hool tenminste aan twee van de drie genoemde criteria moet voldoen. Dat is het geval op De Trinoom. Daarom beoordeelt de inspectie indicator 1.7 als voldoende.
De inspectie beoordeelt de zorg voor de kwaliteit van het onderwijs voor bevordering van actief burgerschap en sociale integratie (indicator 1.8) als voldoende. Zij constateert wel dat het realiseren ervan is gebaat bij een planmatiger invulling, aansturing en uitvoering dan nu het geval is. Ook het verzamelen en evalueren van informatie over de leereffecten van haar activiteiten op dit vlak behoeven een nadere uitwerking.
Resultaten
1 2 3 4 5
12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
l 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op
een niveau dat mag worden verwacht. l
Toelichting
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool De Trinoom - 11 januari 2007 12 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen in voldoende mate op het niveau dat op grond van de kenmerken van de
leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Dit neemt niet weg dat de inspectie deze als risicovol beschouwt en wel om twee redenen. De eindopbrengsten vertonen op de eerste plaats een dalende lijn. Op de tweede plaats liggen de eindopbrengsten in 2005 en 2006 onder bovengenoemd niveau. De school laat altijd alle leerlingen meedoen aan de eindtoets; ook de leerlingen met een LWOO-indicatie. In 2006 is bijna de helft van de leerlingen die hebben deelgenomen aan de eindtoets uitgestroomd naar het LWOO. Dat is uitzonderlijk veel. De inspectie zal hier bij het volgende schoolbezoek onderzoek naar doen (zie vervolgtoezicht).
Omdat de school de sociale vaardigheden van de leerlingen niet in kaart brengt met een landelijk genormeerde toets spreekt de inspectie geen oordeel uit over de vraag of die op het niveau liggen dat mag worden verwacht.
Ontwikkeling van leerlingen
1 2 3 4 5
13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
l 13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de
verwachte periode van 8 jaar. l
Toelichting
De tussenopbrengsten voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Dit geldt zowel voor technisch lezen in groep 3 en 4 als voor rekenen en wiskunde in groep 4 en 6 en begrijpend lezen in groep 6.
De doorstroming gedurende de schoolperiode is in overeenstemming met het landelijke beeld. Het percentage leerlingen dat doubleert blijft onder de norm die de inspectie hanteert bij het beoordelen hiervan.
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool De Trinoom - 11 januari 2007 13
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT
Afspraak met betrekking tot wettelijke bepalingen
Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet.
Afspraken over de invulling van het eerstvolgende PKO
Het volgende bezoek van de inspectie zal in beginsel bestaan uit een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Op basis van de gegevens die de inspectie heeft verkregen bij dit jaarlijks onderzoek zal zij bij het PKO met name aandacht schenken aan:
• de eindopbrengsten;
• het zaakvakonderwijs en het onderwijs in studievaardigheden. Dit naar aanleiding van de uitslag op de Cito Eindtoets 2006. De resultaten van het zaakvakonderwijs laten zeer te wensen over. In mindere mate geldt dit ook voor de studievaardigheden.
• de mate waarin de leerlingen zich ontwikkelen conform de verwachtingen (dit naar aanleiding van het hoge percentage leerlingen met een LWOO-indicatie dat in 2006 de school heeft verlaten);
• het leerstofaanbod in de Montessoriklassen. Het gaat met name om de vraag of dit in alle opzichten voldoet aan de kerndoelen.
Tijdens het jaarlijks onderzoek is gebleken dat de school zich ervan bewust is dat het leerstofaanbod daar niet volledig aan voldoet. De school heeft inmiddels in samenspraak met de begeleidingsdienst stappen ondernomen om het leerstofaanbod in overeenstemming te brengen met de kerndoelen.
