RAPPORT
JAARLIJKS ONDERZOEK
MONTESSORISCHOOL PRINSES MARIJKE
School : Montessorischool Prinses Marijke
Plaats : 's-Gravenhage
BRIN-nummer : 19ZF
Onderzoeksnummer : 63913
Datum schoolbezoek : 23 augustus 2005 Datum vaststelling : 20 december 2005
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool Prinses Marijke - 23 augustus 2005 3
INHOUDSOPGAVE
1 INLEIDING ... 5
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL ... 7
3 OORDEEL OVER DE I NDICATOREN ... 9
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT... 13
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool Prinses Marijke - 23 augustus 2005 5
1 INLEIDING
Het jaarlijks onderzoek
Op 23 augustus 2005 bezocht de Inspectie van het Onderwijs
Montessorischool Prinses Marijke in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO).
Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal indicatoren uit het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. De indicatoren betreffen de volgende kwaliteitsaspecten:
• De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs;
• De voorwaarden voor zorg voor kwaliteit zijn aanwezig;
• De resultaten van de leerlingen liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht;
• De leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting.
In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie:
www.onderwijsinspectie.nl.
Zoals in het toezichtkader primair onderwijs 2005 is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Daarmee sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast.
U heeft de schoolgids en het schoolplan ingestuurd. Tijdens het inspectiebezoek zijn ook enkele documenten overhandigd die op uw
zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben. Het betreft het totaaloverzicht van de quick scan met het zelfevaluatie-instrument WMK (april 2005) en de voortgangsevaluatie van het onderwijskansenplan (KPC juni 2005). Daarnaast heeft u tijdens het schoolbezoek een aantal uitgewerkte ontwikkelplannen overhandigd: het kwaliteitsbeleid, het planmatig werken, een overzicht van protocollen in het kader van het veiligheidsplan en de ondernomen acties naar aanleiding van het laatste inspectiebezoek (PKO-2004).
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool Prinses Marijke - 23 augustus 2005 6 De opzet van het onderzoek
Het jaarlijks onderzoek bestond uit de volgende activiteiten:
• Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst jaarlijks onderzoek zijn bij de analyse betrokken.
• Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn.
• Schoolbezoek, waarbij gesprekken met de directie en -voor zover van toepassing- met de coördinatie leerlingenzorg zijn gevoerd over de onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein.
Tijdens het bezoek was een vertegenwoordiger van het bevoegd gezag aanwezig.
De inhoud van het rapport
Het onderzoek naar de kwaliteit van de hiervoor genoemde aspecten van het onderwijs levert oordelen op een aantal indicatoren op. Na een korte
beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze indicatoren en de oordelen van de inspectie in een tabel weergegeven en van een toelichting voorzien.
In hoofdstuk 4 zijn de afspraken over de invulling van het onderzoek in het volgende kalenderjaar aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet.
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool Prinses Marijke - 23 augustus 2005 7
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL
De leerlingenpopulatie op de Prinses Marijkeschool bestaat voor iets meer dan negentig procent uit leerlingen van anderstalige ouders met een lagere
opleiding. Sinds 2002 daalt het aantal leerlingen. De directie wijt deze daling aan de komst van de Hindoeschool. Er is nauwelijks sprake van leerlingen die de school tussentijds verlaten. Het aantal inschrijvingen is wel minder
geworden.
In 2003 kreeg de school extra financiële middelen om als OnderwijskansenPlan volgschool gericht te werken aan de bestrijding van onderwijsachterstanden. In dat kader heeft de school een begin gemaakt met bevordering van de
ouderbetrokkenheid, verbetering van leerkrachtvaardigheden, ondersteuning van de directie bij de kwaliteitszorg en verbetering van de aanpak van de sociaal emotionele ontwikkeling van leerlingen. Een externe
begeleidingsinstantie (de KPC) heeft de voortgang van het projectplan geëvalueerd en verslagen. Uit dat verslag blijkt dat de school voortvarend werkt aan alle OKPprojectplannen. Alleen een systematische aanpak van de sociaal emotionele ontwikkeling is beperkt gebleven.
De Prinses Marijkeschool profileert zich als een Montessorischool die op een eigen wijze invulling geeft aan het Montessorionderwijs. Zij is niet Montessori gecertificeerd. Een aantal leerkrachten heeft een Montessori-opleiding gedaan.
De directie heeft duidelijk gemaakt dat zij ouders niet wenst te misleiden. Zij geeft in de schoolgids en bij iedere inschrijving aan hoe zij vorm geeft aan de Montessorigedachte. Zij heeft zich voorgenomen om in de schoolgids ook nadrukkelijk te vermelden dat zij niet streeft naar een Montessoricertificaat.
Vanaf december 2005 tot en met 2007 is de school gehuisvest op een ander adres in verband met nieuwbouw op de huidige locatie.
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool Prinses Marijke - 23 augustus 2005 9
3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN
De waarderingen die over de onderzochte indicatoren zijn gegeven, staan vermeld in de onderstaande tabellen. Iedere tabel wordt gevolgd door een toelichting op deze waarderingen van de inspectie. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs.
In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect:
1. draagt niet of nauwelijks bij;
2. draagt onvoldoende bij;
3. draagt voldoende bij;
4. draagt in hoge mate bij.
5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen).
Deze waardering is gegeven indien de school geen betrouwbare en valide gegevens over haar opbrengsten beschikbaar heeft.
Montessorischool Prinses Marijke Kwaliteitszorg
1 2 3 4
1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in
onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. l 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van
haar opbrengsten. l
1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. l 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. l 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. l 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over
de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. l
Toelichting:
De wijze waarop de school werkt aan haar schoolontwikkeling voldoet in belangrijke mate aan de kwaliteitseisen die de inspectie stelt. De school evalueert haar proces van onderwijs en leren met een landelijk genormeerd instrument waarmee zij haar praktijk kan vergelijken met andere scholen. De door de school als zwak geëvalueerde punten zijn in het
schoolontwikkelingsplan opgenomen en worden systematisch aangepakt. De school houdt de voortgang van afzonderlijke verbeteractiviteiten bij. De wijze waarop zij het verbeterplan 'Planmatig werken' heeft uitgewerkt, geeft vertrouwen dat zij geneigd is om nieuwe verbeteractiviteiten planmatig in te voeren. Iets meer aandacht kan de school besteden aan het nader formuleren van de streefdoelen in zichtbare en meetbare termen bij de actoren.
De school heeft de aandachtspunten in het laatste inspectierapport (PKO 2004) serieus genomen en hiertoe verbeteracties ingezet. In dat kader zijn de ontwikkelingen bij de leerlingenzorg en begeleiding met de intern begeleiders besproken. De inspectie stelt vast dat de school formulieren voor
handelingsplannen hanteert die de leerkrachten sturen bij het maken van kwalitatief goede handelingsplannen. Met de nieuwe formulieren streeft de school ernaar dat de hulp nadrukkelijk wordt gebaseerd op een
gediagnosticeerd probleem. Het hulpdoel wordt concreet geformuleerd en is gericht op het gediagnosticeerd probleem. De school streeft consequent planmatig hulp geven na. Deze plannen moeten nog verder vorm krijgen in de school.
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool Prinses Marijke - 23 augustus 2005 10 Naar het oordeel van de inspectie ontbreekt in de kwaliteitszorg van de school een nadruk op effectiviteit. Het begint met het onbesproken laten van de relatie tussen de keuze van haar schoolmissie en vastgestelde
onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. De onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie kan de school zichtbaar maken met een trendanalyse van de gegevens in het leerlingvolgsysteem. In dit kader is de inspectie van mening dat de school ook nog niet laat zien dat zij de effectiviteit van haar verbeteracties systematisch wil bepalen. Daarmee duidt de inspectie op analyses van de mate waarin de voorgenomen doelen ook daadwerkelijk zijn bereikt en de mate waarin de nieuwe werkwijzen ook invloed hebben op de leerresultaten. De school zou ook op meer systematische wijze haar
toetsresultaten kunnen evalueren en erover rapporteren. De rapportages over haar schoolontwikkeling beperken zich thans tot een bespreking van de voortgang van voorgenomen plannen, een beschrijving van nieuwe acties en informatie over de doorstroom naar vormen van het voortgezet onderwijs.
Indicator: De schoolleiding stuurt de kwaliteitszorg aan.
1 2 3 4
2.2 De kwaliteitszorg is verbonden met de visie op leren en
onderwijzen zoals geformuleerd in het schoolplan. l
2.3 De schoolleiding zorgt voor een professionele schoolcultuur. l 2.4 Bij de zorg voor kwaliteit zijn personeel, directie, leerlingen,
ouders/verzorgers en bestuur betrokken. l
De directie stuurt de kwaliteitszorg enthousiast en gericht aan. Daar wordt het team ook bij betrokken. De school zorgt voor individuele professionalisering en eenduidig professioneel handelen van het hele team. In dat kader zijn er teamscholingen en worden leerkrachten begeleid bij de invoering van de nieuwe werkwijzen. De directie bewaakt het uitvoeren van de nieuwe werkwijzen door de intern begeleiders en bouwcoördinatoren te laten observeren in de groepen. Tijdens teamvergaderingen komen de nieuwe werkwijzen regelmatig aan de orde. De gemaakte afspraken worden als schoolregels vastgelegd in een apart document. De school zou nog kunnen bevorderen dat leerkrachten bij elkaar in de groepen gaan kijken.
De school heeft nog geen schooltevredenheidonderzoek onder de ouders en de leerlingen gedaan.
Resultaten
1 2 3 4 5
12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
l 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op
een niveau dat mag worden verwacht. l
Toelichting:
De inspectie beoordeelt de opbrengsten aan het eind van de basisschoolperiode als voldoende. Zij stelt vast dat de school de afgelopen drie jaar de Cito-
eindtoets eenmaal (in 2004) op het niveau heeft gemaakt dat van de school verwacht mag worden op grond van de samenstelling van de
leerlingenpopulatie.
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool Prinses Marijke - 23 augustus 2005 11 De school geeft aan dat ook leerlingen die met een LWOO indicatie naar het voortgezet onderwijs doorstromen de Cito-eindtoets hebben gemaakt. De inspectie ziet af van een herberekening omdat de school niet kan laten zien dat deze leerlingen na systematische en planmatige hulp uiteindelijk het aanbod op het niveau van groep 8 niet hebben gehad.
De inspectie beoordeelt de sociale vaardigheden als niet op voldoende niveau omdat de school de sociaal emotionele ontwikkeling van leerlingen niet systematisch volgt en bovendien nog geen systematisch aanbod volgens een leerlijn heeft. Het schoolteam is nog in discussie over een methodisch aanbod.
Ontwikkeling van leerlingen
1 2 3 4 5
13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
l 13.2 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften
ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. l
13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de
verwachte periode van 8 jaar. l
13.4 De adviezen van de leerlingen voor het vervolgonderwijs zijn in overeenstemming met de verwachtingen op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie.
l 13.5 De leerlingen functioneren naar verwachting in het
vervolgonderwijs. l
Toelichting:
De inspectie beoordeelt de leerresultaten gedurende de schoolperiode als onvoldoende. Het technisch lezen in groep 3 gaat goed. Het afgelopen schooljaar was er nauwelijks uitval op de toetsen tot en met het vlot kunnen lezen van mmkm-woorden. Ook het rekenen en wiskunde in groep 4 gaat goed. Het vlot lezen in groep 4 gaat moeizaam. Dit is ook geconstateerd tijdens het laatste inspectiebezoek. Volgens gegevens van de school halen de meeste leerlingen de achterstand later in. De inspectie geeft in overweging om meer aandacht te besteden aan het technisch lezen in groep 4. In groep 6 gaat zowel het begrijpend lezen als het rekenen en wiskunde zeer moeizaam en presteert de school duidelijk onder de maat.
De inspectie stelt vast dat het percentage leerlingen dat in de groepen 3 tot 8 in een jaargroep blijft zitten, ongunstig afsteekt tegen het landelijk gemiddelde.
Het aantal verwijzingen naar vormen van speciaal onderwijs varieert per jaar, maar het gemiddeld aantal verwijzingen van de afgelopen twee jaren komt overeen met het landelijk beeld.
De school maakt nog niet inzichtelijk in hoeverre haar leerlingen in het voortgezet onderwijs naar verwachting functioneren. De inspectie is van oordeel dat het volgen van de leerlingen in het voortgezet onderwijs kan bijdragen aan de kwaliteitszorg en aan evaluatie van haar criteria die doorslaggevend zijn bij het advies.
De school heeft een aantal leerlingen dat het aanbod niet op het niveau van hun jaargroep krijgt aangeboden (5%)
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool Prinses Marijke - 23 augustus 2005 12 De inspectie verwacht dat bij het beperken van het leerstofaanbod voor
individuele leerlingen, deze beslissing in het leerlingendossier wordt verantwoord. Bij deze verantwoording past zowel een vermelding van de leerprestaties van de leerling als de planmatige hulp die gegeven is met vermelding van de effectiviteit van de hulp. De school doet er goed aan ook kindkenmerken die te maken hebben met het intellectuele vermogen van de leerling bij deze verantwoording te betrekken. Voorts verwacht de inspectie dat in het leerlingendossier ook de consequenties van deze beslissing voor wat betreft het verwachte eindniveau, het volledige aanbod en de tijdsplanning voor dit aanbod wordt gedocumenteerd.
Rapport jaarlijks onderzoek Montessorischool Prinses Marijke - 23 augustus 2005 13
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT
Afspraak met betrekking tot wettelijke bepalingen
Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids. Het schoolplan is niet expliciet aan de orde geweest.
Op basis van dit onderzoek heeft de inspectie de school attent gemaakt op onvoldoende informatie in de schoolgids betreffende de volgende
onderwerpen:
• Procedure bij verwijzing van leerlingen naar het speciaal basisonderwijs.
• De ouderbijdrage.
• De WA-verzekering tijdens overblijf.
• De maatregelen die de school neemt bij ongeoorloofd schoolverzuim.
• De procedure bij schorsing en verwijdering.
• De mate waarin de school een Montessorischool wenst te zijn.
Afspraken over de invulling van het eerstvolgende PKO
Gezien de verbouwingsplannen met tijdelijke verhuizing van de school en de serieuze wijze waarop de school werkt aan haar schoolontwikkeling,
overweegt de inspectie om het geplande periodiek kwaliteitsonderzoek van volgend jaar niet te laten plaatsvinden. Het komend jaar vindt een jaarlijks onderzoek plaats.
