Vraag nr. 298 van 9 juli 1998
van mevrouw SONJA BECQ
Arbeidstrajectbegeleiding gehandicapten – Evalu-atie
Via arbeidstrajectbegeleiding (ATB) wil men per-sonen met een handicap maximaal begeleiden met het oog op inschakeling in het gewone arbeidscir-cuit. Een evaluatie is gepland voor de periode oktober 1997 – september 1998.
Beschikt de minister reeds over gegevens met betrekking tot de volgende vragen ?
1. Wat is het aantal personen dat een aanvraag voor trajectbegeleiding indiende ?
2. Door wie worden de gehandicapten naar arbeidstrajectbegeleiding verwezen ?
3. Verlenen de beschutte werkplaatsen hun mede-werking aan dit project ? Zo ja, hoe ziet de samenwerking eruit en in welke mate draagt zij bij tot dit werkgelegenheidsprogramma ? 4. Wat is de (werk)situatie van personen die een
beroep doen op arbeidstrajectbegeleiding ? 5. Tot welke resultaten heeft
arbeidstrajectbege-leiding geleid ?
N.B. Deze vraag werd eveneens gesteld aan de heer Theo Kelchtermans, Vlaams minister van Leefmilieu en Tewerkstelling.
Antwoord
De werking van de diensten voor arbeidstrajectbe-geleiding voor personen met een handicap (BVR 19 september 1996) werd onderzocht door de vak-groep Orthopedagogiek van de Universiteit Gent. Het antwoord op de gestelde vragen is gebaseerd op de bevindingen van de onderzoekers. Uit de stu-die is gebleken dat dit methodisch concept een reële meerwaarde betekent voor de tewerkstelling van personen met een handicap.
1. Van bij de start van het experiment (1 oktober 1996) tot en met 31 december 1997 hebben 1.793 cliënten zich bij de ATB-diensten aange-meld voor het starten van een individuele tra-jectbegeleiding naar werk.
2. Aan de werkzoekenden met een handicap wor-den geen formele vereisten gesteld om voor ATB in aanmerking te komen. Op die manier
zijn deze diensten in de sociale kaart van hun werkingsgebied en in de netwerken inzake de begeleiding van risicogroepen inmiddels opge-nomen met hun arbeidsmarktgerichte dienst-verlening en met een lage instapdrempel. Deze positionering in het werkveld resulteert in een hoog aantal spontane aanmeldingen van kandi-daten en een constante doorverwijzing vanuit zowel arbeidsmarktorganisaties, welzijnsorgani-saties als onderwijs.
Naast het uitbouwen van een specifieke metho-dische dienstverlening, staan de ATB-diensten ook voor een structureel samenwerkingsver-band van verschillende actoren die met een eigen deskundigheid instaan voor de uitvoering van een deel van de acties die worden vermeld in de trajectplannen. De aanvragen die elk van deze diensten rechtstreeks ontvangen, worden met het oog op een optimale coördinatie van de inspanningen onmiddellijk doorgegeven aan de centrale registratie van cliënten in de ATB-dienst.
Bij elke Vlaams Fonds-beslissing tot tenlastene-ming wordt de aanvrager door het Fonds geïn-formeerd over de mogelijkheid een beroep te doen op de ATB-dienst.
3. De beschutte werkplaatsen kunnen deel uitma-ken van het ATB-samenwerkingsverband. In vier van de negen ATB-diensten zijn beschutte werkplaatsen formeel toegetreden tot de VZW's die met het oog op de erkenning van ATB werden opgericht. Een participatie in dit samenwerkingsverband veronderstelt een toe-gevoegde waarde voor de positie van werkzoe-kende cliënten van ATB. Deze meerwaarde kan erin bestaan dat de beschutte werkplaatsen hun potentieel aan arbeidsposten openstellen, met het oog op de observatie en training van de arbeidsmogelijkheden van die ATB-cliënten die in de opbouw van hun trajectplan niet onmid-dellijk de stap kunnen of durven zetten naar een opleiding op de werkvloer van een gewoon bedrijf.
Deze tussenstap via een wat meer beschermde omgeving kan voor een aantal cliënten medebe-palend zijn voor het verder doorgroeien naar een job in het normale arbeidsmilieu.
bereiken. In die zin zal er ook steeds de nood-zaak blijven bestaan aan aangepaste arbeids-plaatsen in een beschermde werkomgeving. Het is een positieve zaak dat ATB-diensten en beschutte werkplaatsen op het terrein, op een klantgerichte manier, samen de verantwoorde-lijkheid opnemen om elke werkzoekende met een handicap te begeleiden naar de job die hij wenst en die mits een persoonsgerichte benade-ring en ondersteuning ook haalbaar wordt. 4. Van de personen die tot 31 december 1997 een
beroep deden op ATB bedroeg de duur van werkloosheid op datum van de inschrijving méér dan twee jaar voor 38 %, tussen 1 en 2 jaar voor 21 % en minder dan één jaar voor 36 %.
Het opleidingsniveau varieert van lager secun-dair onderwijs (21 %), tot hoger secunsecun-dair onderwijs (27 %) en buitengewoon secundair onderwijs (35 %).
5. Het aantal trajectplannen in uitvoering op 31 december 1997 bedroeg 730. De ATB-diensten hebben in de startfase enige tijd nodig gehad voor het oprichten van samenwerkingsverban-den. Na de recrutering van het personeel kwam het begeleidingswerk op kruissnelheid begin 1997.
Aangezien de duurtijd van een volledig arbeids-traject individueel kan variëren van enkele maanden tot twee jaar, waren bij het afsluiten van de registratie van de resultaten op 31 december 1997 nog heel wat trajecten niet afge-werkt.
Een recente bevraging (cfr. tabel 30 juni 1998 als bijlage) over de resultaten voor het eerste semester van 1998 bevestigt de positieve ten-dens. De diensten realiseerden in deze periode reeds gemiddeld 65 % van het te behalen tewerkstellingsresultaat (ATB Oost-Vlaanderen zelfs 88,89 %, of 20 van de 23 te behalen tewerkstellingen). Het feit dat het resultaat van ATB-Brussel nog erg beperkt is, heeft te maken met een aantal specifieke problemen bij het opstarten die inmiddels werden opgelost.
Resultaten ATB-diensten tot 30.06.1998 VFSIPH
Antwerpen 1 Antwerpen 2 Leuven Brussel Limburg O.-Vl. 1 O.-Vl. 2 W-VL. N W-VL. Z Periode 01.10.1996-31.12.1997
VTE Trajectbegeleiders 2,26 1,82 1,80 1,55 2,87 2,38 3,29 2,79 1,71
Min. te behalen tewerkstelling NEC 23 18 18 16 29 24 33 28 17
Gerealiseerd resultaat 7 8 7 0 11 16 35 24 1
Resultaatsscore 30,97 % 43,96 % 38,89 % 0,00 % 38,33 % 67,23 % 106,38 % 86,02 % 5,85 %
Periode 01.01.1998-30.06.1998
VTE Trajectbegeleiders 2,50 2,00 1,80 2,00 3,00 2,25 3,29 2,00 2,00
Min. te behalen tewerkstelling NEC 25 20 18 20 30 23 32,9 20 20
Gerealiseerd resultaat 17 14 14 2 23 20 17 13 15
Resultaatsscore 68,00 % 70,00 % 77,78 % 10,00 % 76,67 % 88,89 % 51,67 % 65,00 % 75,00 %
Aantal niet aanvaard door het
VFSIPH 0 1 0 0 3 2 0 1 0
Min. nog te behalen in periode
