const at eer t . Het funct ioneren van de flexibilit eit sm arkt wordt belem m er d door de posit ie van de groot st e aanbieder op deze m arkt .

(1)

dat um 12 febr uar i 2008

onder w erp Research int o gas flex ibilit t ies

uw k enm erk 102651

van L.L.M. Boum ans

t elefoon + 31 73 855 47 62

e- m ail lonneke.boum ans@essent .nl

NMA/ DTe

Bedrij fsvoering & I nform at iem anagem ent Post bus 16326

2500 BH DEN HAAG

2500BH

adres St at enlaan 8

5223 LA 's- Hert ogenbosch Nederland

post adr es Post bus 689

5201 AR 's- Her t ogenbosch Nederland

t elefoon + 31 73 853 15 00 fax + 31 73 855 13 78 int er net w w w .essent .nl

bedrij f Essent N.V.

bank 54 18 92 630 handelsregist er 17 11 59 73

Geacht e heer, m evrouw ,

Naar aanleiding van uw consult at ieverzoek m et bet r ekking t ot flexibilit eit sdienst en in het licht van het Met hodebesluit flexibilit eit sdienst en, m aakt Essent graag van de gelegenheid gebruik ons st andpunt aan u kenbaar t e m aken.

I n onze react ie zullen w ij ons beperken t ot het geven van onze visie op de onderhavige problem at iek en niet inhoudelij k reageren op de door u gest elde v ragen.

1.1 Essent onderschr ij ft de conclusies van het Front ier rapport , w elke een econom ische m acht sposit ie van GasTerra ( hierna “ GT” ) op de Neder landse flexibilit eit sm arkt

const at eer t . Het funct ioneren van de flexibilit eit sm arkt wordt belem m er d door de posit ie van de groot st e aanbieder op deze m arkt .

1.2 Zolang als GT het m onopolie heeft op het Groningenveld zal deze dom inant e posit ie in de com m odit y m arkt ook in st and w orden gehouden; hun prij spolit iek zal de benchm ark blij ven, zeker voor wat bet r eft het r et ail segm ent van de m ar kt . Ons inziens is dit een polit ieke keuze.

De t oegang t ot het Groningenveld zorgt er t evens voor dat GT t oegang heeft t ot veel flexibilit eit

waardoor ook de dom inant e posit ie in de flexibilit eit sm arkt gehandhaafd blij ft .

(2)

geadresseerde NMA/ DTe pagina 2 van 4 ons kenm erk 08K0002727

1.3 Essent is een voorst ander van een m arkt conform e oplossing voor de problem at iek op de flexibilit eit sm arkt . Reguler ing van flexibilit eit sdienst en zoals nu door NMa wor dt

voorgest eld bevor dert geenszins de door ons beoogde m arkt werk ing. Reguler ing zal een negat ieve im pact hebben op het invest eringsklim aat . Dit vanwege het feit dat de

gereguleer de t arieven een referent iekader worden voor het gehele aanbod van

flexibilit eit sdienst en en daarnaast vanw ege de regulat oire onzekerheid die dit besluit m et zich m eebrengt . Deze regulat oire onzekerheid kom t voort uit de onduidelij kheid om t rent de hoogt e van de t arieven en de t erm ij n waarop dit besluit bet rekking heeft .

1.4 De t aak van GTS als landelij k net beheerder wordt door m iddel van dit besluit w ederom verder opgerekt . Essent heeft haar opinie op dit punt eerder aan u kenbaar gem aak t naar aanleiding van het Besluit Leveringszekerheid Gas inzake pieklevering en het

Met hodebesluit Flex ibilit eit sdienst en.

¹

Volgens Essent wordt ont er echt door de TSO een rol vervuld die in beginsel t oebehoor t aan de m arkt par t ij en. We begrij pen dat niet alle

st akeholders hier het zelfde st andpunt zullen innem en. Uit eraard zij n er part ij en die w illen dat Gt s flexibilit eit sdienst en aanbiedt inclusief seizoensflexibilit eit en bereid zij n het

volum e- neut ralit eit svereist e t e lat en vallen. Dit is het t egenov er gest elde v an het st andpunt van Essent ; Essent is van m ening dat er sprake m oet zij n van een slanke TSO die zov eel m ogelij k t ak en overlaat aan de m ark t . Slecht s het nat uurlij ke pij plij nm onopolie en de flexibilit eit die volgt uit de line- pack zouden m oet en w orden gereguleerd v ia de TSO.

1.5 De om st andigheden voor het bouwen dan wel uit br eiden van een gasport folio zij n in Neder land nog nooit zo goed geweest als nu. De m arkt heeft naar onze m ening geen behoeft e aan redist r ibut ie van “ GT flexibilit eit ” door Gt s door m iddel van het Com biflex product . Daarnaast is de behoeft e aan het Com biflex product nooit groot gew eest en zal verder afnem en op het m om ent dat andere m arkt inst rum ent en beschikbaar zij n.

1.6 Een goed funct ionerende w holesalem arkt op het TTF is de best e garant ie voor een goed funct ionerende flexibilit eit sm arkt . I m m ers op een liquide m arkt kunnen part ij en handelen in de diverse product en ( zoals uur- , dag- , m aand- , seizoen- en j aar gas) om de behoeft en aan com m odit y en flex ibilit eit sdienst en t e dekken. Volgens Essent is een t oenam e van het verhandelde volum e op TTF essent ieel voor de verdere ont w ikkeling van de

wholesalem arkt gas. Het is daarom van groot belang dat GT act ief gaat deelnem en aan de w holesalem arkt . Wij onderst eunen dan ook van hart e de voorst ellen van de Minist er van Econom ische Zaken die bekend wer den gem aak t in de gasbr ief aan de Tweede Kam er ( d.d.

19 februari 2008) .

1 Onze ziensw ij ze is per br ief van 18 novem ber 2003 ( Besluit lev er ingszekerheid/ piek levering) en 24 okt ober 2005 ( Met hodebesluit flexibilit eit sdienst en) aan u k enbaar gem aakt .

(3)

1.7 Op de voor gest elde w ij ze zullen m arkt part ij en een deel van het volum e op het TTF kunnen verhandelen, zoals overschot t en en t ekort en en r eageren op m arkt prij spr ikkels in plaat s van op een fysieke afnam e door klant en. Dit zal een enorm e st im ulans bet ekenen voor het handelsvolum e. Markt dom inant ie kan gem it igeer d worden door het bovenst aande ( klant en van GT gaan handelen m et het GT gas) ; t oezicht op econom ische m acht sposit ies blij ft noodzakelij k. Een goed ont w ikkelde m arkt is de best e garant ie t egen m ar kt dom inant ie.

1.8 Daarnaast m erken w ij op dat deelnam e van de TSO aan de Engelse gasm arkt in de beginj ar en een st erke m ot or is geweest acht er de ont w ikkeling van het NBP. Wij zouden het t oej uichen als GTS act ief deelneem t aan een spot m arkt , m et als enig doel het balanceren v an haar syst eem . Gt s heeft de Online Balancing Service al ver bet er d in een Balancing Service en de st uur inform at ie w or dt v erbet erd vanaf 1 j anuari 2009. De prij zen die op een goed funct ionerende wholesalem arkt m arkt t ot st and kom en vorm en voor m arkt part ij en een belangr ij ke input bij het nem en van invest eringsbeslissingen en geven een boost v oor de ont w ikkeling van de w it hin day m arkt . We zien dan ook het voorst el van Gt s voor een nieuw balanceringsregim e m et spanning t egem oet .

1.9 Laat st ens m erken w ij op dat een gasm arkt gebaat is bij t ransparant ie. Die wordt onder andere ver st rekt door de m arkt part ij en via de ‘pr ice r eport ing agencies’, zoals Plat t ’s. Als de APX een voor de m ar kt par t ij en aant rekkelij k handelsplat form biedt , zal een subst ant ieel deel van de handel via de APX verlopen.

Concluderend w il Essent dan ook st ellen dat het verbinden van consequent ies aan het dom inant zij n van GT geen recht doet aan de ons inziens posit ieve m ark t ont w ikkelingen.

Het overlat en aan de m arkt zou zow el de aanbieders als de kopers van flexibilit eit sdienst en aanm oedigen elkaar t e v inden w at de t oekom st dicht er bij br engt .

Voor event uele vragen dan wel een nadere t oelicht ing van ons st andpunt zij n wij t e allen t ij de graag bereid.

Met vr iendelij ke groet ,

L.L.M. Boum ans

Officer Regulat ory Affairs Essent

(4)