K lan k b o rd g ro e p R E G 2 0 1 7 1 2
eb ij e e n ko m st 8 m aa rt 2 0 1 6
A g e n d a vo o r van d aag
1. Opening 13:00-13:10 2. Aansluitingen gas (GTS en RNB’s) 13:10-14:15 Pauze 14:15-14:30 3. Statische efficiëntie GTS (benchmarkonderzoeken) 14:30-16:45 4. Rondvraag 16:45-16:55 6. Afsluiting 16:55-17:00 22 . A an sl u it in g e n A g e n d a 1 . G e w ij zi g d e s it u a ti e t .o .v . K B G 1 1 d e ce m b e r 2 0 1 5 2 . W e tt e li jk k ad e r (i n cl . d e fi n it ie aan sl u it in g ) 3 . V o o rs te l A C M re g u le ri n g v e rb in d in g e n t u ss e n g as tr an sp o rt n e tt e n 4 . R e g u le ri n g b e st aan d e aan sl u it in g taak G T S 5 . R e g u le ri n g aa n sl u it taa k G T S 6 . R e g u le ri n g aa n sl u it d ie n st R N B ’s 3
2 . A an sl u it in g e n G e w ij zi g d e s it u a ti e t .o .v . K B G 1 1 d e ce m b e r 2 0 1 5 A an sl u it in g e n e e rd e r aan b o d g e w e e st i n K B G v an 1 1 D e ce m b e r 2 0 1 5 . W ij zi g in g e n s in d sd ie n : • g e e n w e ts w ij zi g in g S T R O O M; G as w e t b li jf t h e t v ig e re n d e w e tt e li jk k ad e r. • S p li ts in g G T S – G G S ( o n d e rw e rp K B G 2 2 f e b ru ar i 2 0 1 6 ) E xp e rt m e e ti n g h e e ft p laa ts g e vo n d e n o p 5 f e b ru ar i 2 0 1 6 4
2 . A an sl u it in g e n W e tt e li jk k ad e r (i n cl . d e fi n it ie aan sl u it in g ) Aansluittaak (AT) Art. 10, lid 6 Gaswet; een netbeheerder heeft, in aanvulling op de in het eerste, derde en vijfde lid genoemde taken, in het voor hem krachtens artikel 12f vastgestelde gebied tevens tot taak om: a.een ieder die verzoekt om een aansluiting die een doorlaatwaarde heeft van ten hoogste 40 m3(n) per uur te voorzien van deze aansluiting; b.een ieder die verzoekt om een aansluitpunt ten behoeve van een aansluiting die een doorlaatwaarde heeft groter dan 40 m3(n) per uur te voorzien van een aansluitpunt op het dichtstbijzijnde punt van het gastransportnet met een voor die aansluiting geschikte druk en voldoende capaciteit. Bestaande aansluitingtaak (BAT) Art. 10a, lid 1, d Gaswet; in aanvulling op artikel 10, zesde lid, het in werking hebben en onderhouden van aansluitingen op het landelijk gastransportnet die voor 1 april 2011 in gebruik zijn genomen. 5
2 . A an sl u it in g e n W e tt e li jk k ad e r (i n cl . d e fi n it ie aan sl u it in g ) D e fi n it ie ‘ aan sl u it in g ’ in G as w e t is v e rd u id e li jk t tu ss e n m o m e n t van v as ts te ll e n h u id ig e m e th o d e e n n u , d o o r e e n t o e vo e g in g ( o n d e rs tr e e p t) : • ar t. 1 , li d 1 , m G as w e t: aa n sl u it in g : é é n o f m e e r ve rb in d in g e n t u ss e n e e n g as tr an sp o rt n e t e n e e n o n ro e re n d e z aa k a ls b e d o e ld i n ar ti ke l 1 6 , o n d e rd e le n a to t e n m e t e , van d e W e t w aa rd e ri n g o n ro e re n d e z ak e n , w aa ro n d e r b e g re p e n é é n o f m e e r ve rb in d in g e n t u ss e n e e n g as tr an sp o rt n e t d a t w o rd t b e h e e rd d o o r e e n n e tb e h e e rd e r e n e e n g as tr an sp o rt n e t d a t b e h e e rd w o rd t d o o r e e n an d e r d an d ie n e tb e h e e rd e r. 6
2 . A an sl u it in g e n W e tt e li jk k ad e r (i n cl . d e fi n it ie aan sl u it in g ) • B e te ke n t d a t d e v o lg e n d e v e rb in d in g e n e e n aan sl u it in g zi jn ; – ve rb in d in g t u ss e n l an d e li jk e n r e g io n aal g as tr an sp o rt n e t (O V -e xi ts ) – ve rb in d in g t u ss e n l an d e li jk g as tr an sp o rt n e t e n g as tr an sp o rt n e t o ve r N e d e rl an d se l an d sg re n s – ve rb in d in g t u ss e n r e g io n al e g as tr an sp o rt n e tt e n b e h e e rd d o o r ve rs ch il le n d e n e tb e h e e rd e rs . • N aas t d e A T e n B A T b e st aa t vo o r n e tb e h e e rd e rs d e t aak in a rt .1 0 , li d 3 a G a sw e t (n e tk o p p e li n g ta a k ): E e n n e tb e h e e rd e r h e e ft , in aan v u ll in g o p d e t ak e n , g e n o e m d in h e t e e rs te l id , te ve n s to t taak : a. k o p p e li n g e n m e t an d e re g as tr an sp o rt n e tt e n t e r e al is e re n e n r e p ar a ti e s aan zi jn g as tr an sp o rt n e t u it t e v o e re n . 7
2 . A an sl u it in g e n W e tt e li jk k ad e r (i n cl . d e fi n it ie aan sl u it in g ) Artikel 12a, Gaswet: Met inachtneming van de in artikel 12 bedoelde regels en de in artikel 6 van verordening 715/2009 bedoelde netcodes zenden de gezamenlijke netbeheerders aan de Autoriteit Consument en Markt een voorstel met betrekking tot de door hen jegens netgebruikers te hanteren tariefstructuren dat de elementen en wijze van berekening beschrijft van: a. het tarief voor transport van gas, met inbegrip van invoer, uitvoer en doorvoer van gas en de het transport ondersteunende diensten ten behoeve van netgebruikers en met inbegrip van de in artikel 10a, eerste lid, met uitzondering van onderdelen d en p, omschreven wettelijke taken, b. (…) c. de tarieven voor meting van gas bij afnemers als bedoeld in artikel 43, eerste lid, voor het verzorgen van een aansluiting als bedoeld in artikel 10, zesde lid, onder a, een aansluitpunt als bedoeld in artikel 10, zesde lid, onderdeel b, of een aansluiting als bedoeld in artikel 10a, eerste lid, onderdeel d. –
8
2 . A an sl u it in g e n W e tt e li jk k ad e r (i n cl . d e fi n it ie aan sl u it in g ) • G as w e t is o n d u id e li jk o ve r re la ti e t u ss e n A T e n B A T e n d e t aak o n d e r ar t. 1 0 , li d 3 a G as w e t. • D aar o m i s in te rp re ta ti e v an G a sw e t n o d ig v o o r sc o p e van t aa k n e tb e h e e rd e rs v o o r ko p p e li n g e n . • W a t b e te ke n t d e d e fi n it ie v an aa n sl u it in g v o o r d e n e tk o p p e li n g taa k ? • O p w e lk e w ij ze m o e te n d e k o st e n v an n e tk o p p e li n g e n w o rd e n g e d e kt ? 9
2 . A an sl u it in g e n V o o rs te l A C M re g u le ri n g v e rb in d in g e n t u ss e n g as tr an sp o rt n e tt e n • C o n cl u si e A C M: d a t ve rb in d in g e n t u ss e n g as tr an sp o rt n e tt e n aan sl u it in g e n zi jn , d o e t n ie t a f aan d e n e tk o p p e li n g taak . – Me d e n aar aan le id in g v an i n p u t e xp e rt m e e ti n g • N e tb e h e e rd e rs h e b b e n d e t aak ‘ ko p p e li n g e n t e r e a li se re n ’, w aar o n d e r A C M ve rs taa t h e t aan le g g e n , u it b re id e n , w ij zi g e n , b e h e re n e n o n d e rh o u d e n v an d e k o p p e li n g . Ø H o e zi e n d e K B G -l e d e n d it ? 10
2 . A an sl u it in g e n V o o rs te l A C M re g u le ri n g v e rb in d in g e n t u ss e n g as tr an sp o rt n e tt e n • D e k o st e n v an d e w e tt e li jk e t ak e n v an n e tb e h e e rd e r w o rd e n v e rg o e d v ia d e t ran sp o rt tar ie ve n t e n zi j d e w e t an d e rs b e p aal t. • A rt ik e l 1 2 a, o n d e rd e e l c, s ch ri jf t n aas t h e t tr an sp o rt tar ie f e e n aan tal ap ar te t ar ie ve n v o o r: –meting van gas bij afnemers als bedoeld in artikel 43, eerste lid (meettarief) –een aansluiting als bedoeld in artikel 10, zesde lid, onder a (kleine aansluiting) –een aansluitpunt als bedoeld in artikel 10, zesde lid, onderdeel b (aansluitpunt) –een aansluiting als bedoeld in artikel 10a, eerste lid, onderdeel d (bestaande aansluiting) • D e G as w e t sp e ci fi ce e rt g e e n ap ar t tar ie f vo o r n e tk o p p e li n g taak . • A C M st e lt d aar o m v o o r d a t d e k o st e n v an n e tk o p p e li n g e n w o rd e n v e rg o e d d o o r d e t ran sp o rt tar ie ve n . Ø H o e zi e n d e K B G -l e d e n d it ?
11
2 . A an sl u it in g e n V o o rs te l A C M re g u le ri n g v e rb in d in g e n t u ss e n g as tr an sp o rt n e tt e n • G e vo lg e n m e th o d e v an r e g u le ri n g zi jn b e p e rk t: – V e rb in d in g e n t u ss e n g as tr an sp o rt n e tt e n b li jv e n t aak n e tb e h e e rd e rs e n i n h e t g e re g u le e rd e d o m e in (à g e e n w ij zi g in g e n n o d ig i n m e th o d e v an r e g u le ri n g ) – V e rg o e d in g k o st e n b li jf t b ij t ran sp o rt taak H o e zi e n d e K B G -l e d e n d it ? 12
2 . A an sl u it in g e n R e g u le ri n g b e st aan d e aan sl u it in g taak G T S R e g u le ri n g B A T G T S b li jf t o n g e w ij zi g d . B e re ke n in g v an v e rd e e ls le u te l m o e t w o rd e n g e -u p d a te . • N ie u w e b e re ke n in g o .b .v . d a ta 2 0 1 5 ( h u id ig e ve rd e e ls le u te l vas tg e st e ld o .b .v . d a ta u lt im o 2 0 1 2 ) • B e st aa n d e aa n sl u it in g e n G G S v e rw ij d e re n ( g e vo lg van s p li ts in g G T S -G G S , Z ie K B G 2 2 f e b ru ar i 2 0 1 6 ) H o e zi e n d e K B G -l e d e n d it ? 13
2 . A an sl u it in g e n R e g u le ri n g aan sl u it taak G T S V o o rs te l A C M: r e g u le ri n g A T i n l ij n b re n g e n m e t d e r e g u le ri n g van an d e re t ak e n • H u id ig e m e th o d e : G T S k ri jg t ko st e n v o o r in ve st e ri n g e n i n n ie u w e aan sl u it p u n te n v e rg o e d v ia N P D -r e g e li n g . G e e n ap ar t R U I- b u d g e t. • A an le id in g w ij zi g in g : H is to ri sc h e g e g e ve n s o m t o e g e st an e i n ko m st e n A T vas t te s te ll e n zi jn b e sc h ik b aar . G e e n r e d e n o m a fw ij ke n d e r e g u le ri n g v o o r A T i n s tan d t e h o u d e n . • V o o rs te l: – V as ts te ll e n G A W A T o .b .v . d e v ie r in ve st e ri n g e n i n A T – V as ts te ll e n b u d g e t vo o r re g u li e re u it b re id in g si n ve st e ri n g e n A T o .b .v . in ve st e ri n g e n i n 2 0 1 3 , 2 0 1 4 , 2 0 1 5 – N ie u w : m o g e li jk h e id t o t n ac al cu la ti e i n t ar ie ve n t .o .v . b u d g e t, in d ie n u it b li jv e n v an e e n n ac al cu la ti e e e n s u b st an ti e e l fi n an ci e e l e ff e ct k an h e b b e n v o o r in d iv id u e le a fn e m e rs . H o e zi e n d e K B G -l e d e n d it ? 14
2 . A an sl u it in g e n R e g u le ri n g aan sl u it taak r e g io n al e n e tb e h e e rd e rs • G e e n w ij zi g in g e n i n m e th o d e v an r e g u le ri n g aan sl u it taak v o o r re g io n al e n e tb e h e e rd e rs (b e h al ve e ve n tu e le w ij zi g in g n .a. v. s p li ts in g G T S -G G S , zi e K B G 2 2 f e b ru ar i 2 0 1 6 ) • N e tb e h e e rd e rs w o rd e n af n e m e rs v an e lk aa r à C o n se q u e n ti e s vo o r tar ie ve n b e sl u it e n 15
R o n d v raag v o o r d e p au ze
16P au ze 1 4 :1 5 – 1 4 :3 0 u u r 17
3 . S ta ti sc h e e ff ic ië n ti e G T S A g e n d a 1 . Im p ac t S T R O O M 2 . B N e tzA -o n d e rz o e k - O p ze t st u d ie , U it le g D E A , V e rg e li jk b aar h e id , In p u t e n o u tp u t, Mo d e ls p e ci fi ca ti e , E ff ic ië n ti e sc o re s 3 . C E E R -o n d e rz o e k 4 . To e p as si n g i n m e th o d e b e sl u it e n - S co p e , b e p al in g t h e ta e n v e rd e le n i n e ff ic ië n ti e s 18
3 . S ta ti sc h e e ff ic ië n ti e G T S Im p ac t S T R O O M • S ta ti sc h e e ff ic ië n ti e G T S e e rd e r aan b o d i n K B G v an 8 se p te m b e r e n 2 3 n o ve m b e r • To e n s to n d i m p ac t S T R O O M o p d e ag e n d a, i n m id d e ls g aa n w e w e e r u it v an G a sw e t • Li jn A C M n ie t ve ran d e rd : o n o g s te e d s re ke n in g h o u d e n m e t lan d sp e ci fi e ke ke n m e rk e n e n f in an ci e rb aar h e id , m aa r A C M zi e t g e e n n o o d zaak o m t e c o rr ig e re n v o o r “n ie t- b e ïn v lo e d b a re ko st e n ” • A C M is b e vo e g d : V e ro rd e n in g ( a rt . 1 3 ) e n G as w e t (a rt . 8 2 ) 19
3 . S ta ti sc h e e ff ic ië n ti e G T S R e su lt a te n B N e tzA -s tu d ie : o p ze t D u it se b e n ch m ar k • G T S t o e vo e g e n aan b e n ch m ar k v o o r D u it se g as T S O ’s o p b as is v an 2 0 1 0 k o st e n e n o u tp u t d a ta o m s ta ti sc h e e ff ic ië n ti e v as t te s te ll e n • V e rg e li jk in g m e t 1 3 D u it se T S O ’s : – T h ys se n g as , Jo rd g as Tr an sp o rt , G R T G az, N o w e g a, O p e n G ri d E u ro p e , G as cad e , O n tr as – V N G , E W E , B a ye rn e ts , Te rr an e ts , G as u n ie -D E , F lu xy s, D o n g • D e B N e tz A s tu d ie i s im id d e ls g e re e d (b ij lag e ) • T ij d e n s o n d e rz o e k g e re g e ld o ve rl e g m e t G T S o ve r o a p ro ce s e n v e rg e li jk b aar h e id20
3 . S ta ti sc h e e ff ic ië n ti e G T S R e su lt a te n B N e tzA -s tu d ie : D E A m e th o d e • A C M g aa t u it v an e e n F ro n ti e r- b as e d m e th o d e (O xe ra) • D E A m e th o d e i s e e n e co n o m e tr is ch e b e n ad e ri n g o m e ff ic ië n ti e v an b e d ri jv e n o n d e rl in g t e v e rg e li jk e n • D e m e e st e ff ic ië n te b e d ri jv e n ( “p e e rs ”) v o rm e n h e t re fe re n ti e kad e r vo o r d e m in d e r e ff ic ië n te b e d ri jv e n . D E A b e re ke n t d a t re fe re n ti e kad e r e n d e af st an d v an d e n ie t- e ff ic ië n te b e d ri jv e n t o t d a t kad e r (zi e f ig u u r vo lg e n d e s li d e ) 21
3 . S ta ti sc h e e ff ic ië n ti e G T S D E A -m e th o d e ( in f ig u u r) 22
3 . S ta ti sc h e e ff ic ië n ti e G T S R e su lt a te n B N e tzA -s tu d ie : ve rg e li jk b aar h e id • S co p e – B e n ch m ar k s co p e b e p e rk t to t d e t ran sp o rt t aak – A d d it io n e le c o rr e ct ie v o o r g e d e e lt e li jk g e b ru ik v an aan tal co m p re ss o re n e n s ti ks to fl e id in g v o o r k w al it e it sc o n ve rs ie • K o st e n ( in p u t) – S tan d aar d is a ti e c ap e x: w aar d e ri n g ac ti va, a fs ch ri jv in g st e rm ij n e n e n W A C C n aar N e d e rl an d se p rak ti jk – C o rr e ct ie s vo o r p e n si o e n ko st e n , g as o n tv an g st a ti o n s e n v o o rzi e n in g o p ru im ko st e n • P ar am e te rs ( o u tp u t) – K o st e n d ri jv e rs g e ïd e n ti fi ce e rd v an u it r e fe re n ti e n e tw e rk -an al ys e – C o rr e ct ie s vo o r le ve ri n g sz e ke rh e id ( aan tal c o m p re ss o re n ) e n o d o ri sa ti e 23
3 . S ta ti sc h e e ff ic ië n ti e G T S R e su lt a te n B N e tzA -s tu d ie : in p u t e n o u tp u t • K o st e n ( in p u t) – To tal e k o st e n : o p e ra ti o n e le k o st e n ( o p e x) e n k ap it aal sk o st e n ( cap e x) , co n fo rm t o tal e k o st e n b e n ad e ri n g in d e m e th o d e v an r e g u le ri n g v o o r G T S • P ar am e te rs ( o u tp u t) – K an d id a te n : o m van g v e rz o rg in g sg e b ie d , aan tal aan sl u it p u n te n , p ij p le id in g v o lu m e , p ij p le id in g o p p e rv lak te , p ie k b e las ti n g , jaar vo lu m e , tr an sp o rt m o m e n t e n c o m b in a ti e s tr an sp o rt m o m e n t m e t ve rz o rg in g sg e b ie d – Mo d e l b e va t 3 p ar am e te rs , co n fo rm s u g g e st ie s w e te n sc h ap p e li jk e li te ra tu u r 24
3 . S ta ti sc h e e ff ic ië n ti e G T S R e su lt a te n B N e tzA -s tu d ie : m o d e ls p e ci fi ca ti e P ro ce s van 4 s tap p e n o m m o d e l te s e le ct e re n • st ar tp u n t 8 4 p o te n ti ë le m o d e ll e n m e t 3 o u tp u t p ar am e te rs (g e g e ve n 9 k an d id aa t p ar am e te rs ) 1 . b e va t d e r e le van te d im e n si e s van d e t ran sp o rt taak : cap ac it e it , b e re ik e n v e rm azi n g : 2 7 mo d e ll e n 2 . a fw e zi g h e id v an o ve rt o ll ig e i n fo rm a ti e ( g e e n h e rh al in g o f tr an sf o rm a ti e v an an d e re p ar am e te rs ): 1 5 mo d e ll e n 3 . o u tl ie r id e n ti fi ca ti e ( n aar b o ve n e n b e n e d e n ): 5 mo d e ll e n 4 . m e e st p lau si b e l van u it e n g in e e ri n g o o g p u n t: 3 mo d e ll e n 25
3 . S ta ti sc h e e ff ic ië n ti e G T S R e su lt a te n B N e tzA -s tu d ie : e ff ic ië n ti e s co re s 3 m o d e ll e n : – Mo d e l A : co n n e ct io n p o in ts , p ip e li n e v o lu m e , su p p ly ar e a. R e su lt aa t G T S : 7 5 ,3 % – Mo d e l B : co n n e ct io n p o in ts , p ip e li n e v o lu m e , S Q R T ( T M* ar e a) . R e su lt aa t G T S : 7 9 ,2 % – Mo d e l C : co n n e ct io n p o in ts , tr an sp o rt m o m e n tu m , su p p ly ar e a. R e su lt aa t G T S : 9 0 ,5 % 26
3 . S ta ti sc h e e ff ic ië n ti e G T S C E E R -s tu d ie C E E R -s tu d ie l o o p t n o g : 1e w o rk sh o p : 6 o k to b e r 2 0 1 5 o ve r p ro je ct o p ze t 2
e w o rk sh o p : 1 6 d e ce m b e r 2 0 1 5 o ve r d a ta 3
e w o rk sh o p : 1 6 m aar t 2 0 1 6 o ve r re su lt a te n D a ta is o p g e le v e rd d o o r d e T S O ’s e n d e v al id a ti e is u it g e vo e rd . B e re ke n in g e n b e g in m aar t.
27
3 . S ta ti sc h e e ff ic ië n ti e G T S To e p as si n g i n m e th o d e b e sl u it e n : sc o p e 28
Scope Transporttaak (incl. de activa die in de methode worden toegerekend naar de balanceringstaak) Euro in scope (2010): 750 mln. euro (80% van de TOTEX) Niet meegenomen activa·Alle kwaliteitsconversie activa (mengstations, luchtscheidingsunit, stikstofleiding en aandeel van een aantal compressorstations) ·Gasontvangststations ·Aandeel van een aantal compressorstations vanwege leveringszekerheid ·Terreinen ·Vulgas Euro out of scope (2010): 83 mln. euro (13% van de CAPEX) Niet gemeten operationele kosten ·OPEX voor taak kwaliteitsconversie ·OPEX voor taak balancering ·OPEX van gasontvangststations ·Pensioenkosten ·Odorisatie ·Voorziening opruimingskosten (alleen 1/5 meegenomen) Euro out of scope (2010): 102 mln. euro (33% van de OPEX)