Radio-uitzending van de WD: zaterdag 19 december, . 18.20-18.30 uur, over de zen- der Hilversum 11 (298 m.)

W- [flo ^{D [}=;) ®} o ©J ^{® [f.jJ}

élernocrat1

Loonpauze beleidsvragen Partijcommissie milieuhygiëne

De instrumenten van de overheid voor beheersing van de conjunctuur blijken één voor één te falen. Zo con- stateert onze medewerker drs. G. M.

V. van Aardenne, die in dit artikel op zoek is naar een alternatief.

Mededeling

In verband met Kerstmis en de jaar- wisseling zal het volgende nummer van Vrijheid en Democratie, dat ge- dateerd zou zijn vrijdag 25 december, niet verschijnen. De eerstvolgende editie van ons blad zal vrijdag 8 ja- nuari 1971 uitkomen.

Het ligt in de bedoeling in dit eerste nummer van het nieuwe jaar te pu- bliceren het concept-verkiezingspro- gram met de daarop ingediende amendementen. Dat zal bijzonder veel ruimte vergen, zodat voor an- dere bijdragen minder plaats be·

schikbaar zal zijn dan gewoonlijk.

Radio-uitzending van de WD: zaterdag 19 december, . 18.20-18.30 uur, over de zen- der Hilversum 11 (298 m.)

Het wordt nu wel duidelijk dat de toestand van onze volkshuishouding niet rooskleurig meer is. Een voortgaande geldontwaarding èn een groot tekort op de betalingsbalans zouden strijdige symptomen moeten zijn in een normale conjunctuurfase. Men duidde een zoda- nige toestand wel aan met .,Engelse ziekte", nu heeft men (in Engeland!) een nieuwe benaming gevonden: stag- flatie. De inflatie gaat bes1!lst niet alleen kruipend meer voort, en tezelfder tijd tireden stagnrubieve·rsc'hijnselen op: door stijgende kosten in de bedrijven daalt het investeringsvermogen uit winstin- houding (terwijl de externe kapitaal- markt bijzonder duur is), de investerin- gen nemen af, ofwel bedrijven en hele bedrijfstakken passeren de nullljn en komen in moeilijkheden. Doorwerken zonder te investeren betekent in feite interen. Dat gaat een tijdje nog wel goed, maar ten slotte valt de klap. Na- tionaal-economisch treedt zo verarming op.

In deze situatie nu dreigt ons land te gaan verkeren. De regering beraadt zich inmiddels over de loonpauze. Dat duurt nu al een hele tijd, en vele onge·

dul'Cl'igen verwijten hia8Jr dat, Da.t SER en Stiohtling verdeeld blijven, lijltt een zo natuurlijk gegeven, dat de regering zich hieromtrent geen illusies meer zou be·

hoeven te maken. Zonder nu minister Rooivink direct met hem te willen ver- gelijken, kan ik toch niet laten op te

merken dat F'abius Cunotator Rome redde door een politiek van uitstel (i.c.

van de slag). Ik vraag mij af of elke week uitstel in een conjunctuurfase zoals we die nu beleven, niet de moge- lijkheid vergroot dat de loonpauze wer- kelijk slaagt.

Want wij moeten ons niet verhelen, dat in een ultra hoogconjunctuur met een enorm tekort aan werknemers, een officieel aa.ngekonJd!i•gTèle lOOillpauze te- genover de wet van VJraag en aanbod een vodje papier zou blijken te zijn (evenals de plechtig afgesloten cao's intussen!).

Acties in de bedrijven, incidentele toege- vingen, niet bedrijfstaksgewijze vastge- legd maar wel over de hele linie, zullen het gevolg zijn. Aarzelt de conjunctuur echter merkbaar, dan kan de tijdelijke afkoeling door de loonpauze misschien juist het goede effect hebben om de wa- gen weer op de rails te krijgen.

Overigens weet u waarschijnlijk meer wanneer dit blad is verschenen dan ik nu op maandag. We wachten dus verder af.

Maar laat de loonpauze nu eens goed afkoelend werken, dan nog rijzen er bij

STEMVERKLARING

Bij de eindstemming over de wetsont- werpen loon- en inkomstenbelasting na de behandeling van die ontwerpen in de Tweede Kamer (zie ook pag. 5) heeft

tnl'. PortheiDe namens de VVD de vol- gende stemverklaring afgelegd :

"Dit wetsontwerp bevat een pakket maatregelen. Wij hebben ons van begin af aan niet enthousiast betoond over de- ze paltketgedachte, waarbij de Kamer ook door de budgettaire consequenties in een dwangpositie kwam te geraken.

In dit pakket kwam een onderdeel voor dat wij radicaal afwezen: de nieuwe re- geling van het eigen woningbezit. Een ander, de regeling der bnitengewone las- ten, konden wij ongeamendeerd niet aanvaarden. Die amendering heeft nu in ruime mate plaats g«'ltad, ook door ons

uitgave van de volkspartij voor vrijheid en democratie

mij WaJgleiii. van principiële aan:'d. ln de jaren dertig hiielden velen, onder Wie óók de liberalen, zich hardnekkig vast aan de Uitgangspunten van de klassieke economische en monetaire tlh0011"1e. Key- nes was een gevaarlijk nieuwlichter, wiens onverantwoordelijke en verspil- lende plannen eigenlijk alleen bij socia- listen (Vos' Plan van de Arbeid) gehoor vonden. Hoewel dit beeld wat gechar- geerd is, aarzelen wij toch niet om nu het ongelijk van ook ónze geestverwan- ten Uit die tijd te erkennen.

Maar verkeren wij nu niet in een der- gelijke situatie? Passen de premissen van de Keynesiaanse theorie nog wel op de huidige situatie van stagflatie? Of is dat evenmin meer het geval als met de premissen van de klassieke theorie in de grote crisis ? Het zijn vragen, geen ze- kerheid. Niet te ontkennen is echter dat de instrumenten van de overheld voor beheersing van de conjunctuur eigenlijk één voor één blijken te falen (loon- en prijsbeleid, de rente, het fiscale beleid).

Ik zie de Wiebeltax als een laatste (paarde-)middel om van dit instrumen- tarium nog iets over te houden.

Is er een alternatief, nu de globale conjunctuurbeheersing het laat afwe- ten? Of moeten we maar afwachten dat de wal het schip keert, dus terugvallen naar de verwarpen ul.tgangspuntén V'Bll

40 jaar geleden? Ik ga dan nog voorbij aan de politieke gevolgen die dit ook in ons land zou kunnen hebben, maar àls de vele apolitieke, apathische kiezers, die nu thuis blijven dan eens in bewe- ging zouden komen voor een dema- goog?

Ik zou willen pleiten voor een beleid dat tracht de oorzaken van de stagflatie weg te nemen. Als de overheidsbestedin- gen omlaag moeten, dan betekent dat minder collectieve voorzieningen. Moe·

ten we dan niet trachten onze maat- schappij zodanig te laten functioneren dat we met wat minder collectieve voorzieningen ook toekunnen? Dat bete- kent wellicht een nationale kosten-ba- ten-analyse, een titanenarbeid, zo al mo- gelijk. Toch moeten we m.i. de poging wagen en dan ook de moed opbrengen om de conclusies in de praktijk te bren- gen, ook al betekent dat regionale hef- fingen of loonsomheffingen en bevoorde- ling van bepaalde bedrijfstakken.

Voor een liberaal Is dit geen gemak- kelijke stellingname. Ik vraag mij echer af, of eigenlijk de globale politiek van de laatste 25 jaar juist door haar glo- baal karakter niet ook discriminatie kan betekenen. De ene bedrijfstak is nu eenmaal voor een bepaald facet g-evoe-

toedoen. De regeling iH voor ons daar·

door meer aanvaardba.·u geworden. Als positieve punten kwamen in het geheel o.m. naar ons oordeel voor de nieuwe regeling voor zelfstandigenaftrek en de nieuwe regeling voor de werkende ge·

huwde vrouw, waarvan de laatste ook door amendering is verbeterd, waarbij ook de verltoging van de aanslaggrens i.b. met betrekking tot de loonbelasting en de verhoging van de belastingvrije voet dienen te worden vermeld.

Ik voeg daaraan nog toe, dat <le reis- en arbeidskostenregeling door de terechte verwerping van het tweede gedeelte van het amendement Scholten - niet bij vergissing maar welbewust - alsmede de door de regering nu aangekondigde wijziging voor ons ac<'eptabel is. AJs wij

"Ik acht dit een zeer belangrijke partijcommissie; de installatie van deze commissie geeft aan dat de problematiek van de milieUhygiëne bij de VVD in het centrum van de belangstelling staat," aldus de voorzitter van de VVD, mevrouw G. V. van Some- ren-Downer bij de installatie van de commissie Milieuhygiëne op 24 november te 's-Gravenhage.

De commissie kan over de milieUhygiëne zowel op verzoek als eigener beweging advlezen ge- ven aan de diverse geledingen van de partij en aan de VVD-fracties in vertegenwoordigende lichamen.

Op haar eerste vergadering heeft de commissie een werkprogram- ma voor de komende maanden op- gesteld. Op de eerstvolgende ver- gadering zullen de persleiding naar de Eems-Dollard en de vervuiling van het zeewater door de afvoer·

leiding in Scheveningen aan de orde komen.

Leden van de commissie zijn:

de heren P. Ch. Vogely (VOOl'- zitter), drs. D. J. D. Dees

(secretaris), ir. J. A. Beukers, dr.

L. A. Clarenburg, dr. L. Ginjaar, P. Muntendam arts, prof. mr. J.

M. P<>lak, drs. R. nonteltap en dr.

J. Tesink.

Secretariaat: Van Speyl<straat 14, lJtrecbt (030 • 711387)

liger dan de andere; loonmaatregelen bijv. hebben (hoe ze ook luiden) steeds een groter effect op loonintensieve be- drijven dan op andere. Als men dit be- denkt, worden specifieke maatregelen meer aanvaardbaar.

De overheidsinvloed op onze maat- schappij is niet meer weg te denken, Het gaat er echter wèl om of deze ge- bruikt wordt op de beste manier voór alle burgers als individuen. Dat Is een opgave apart voor de politiek. Maar het alternatief zou wel eens in een richting kunnen voeren, die wij niet wensen en die wij ook de toekomstige generatie niet mogen aandoen. Ook daarom acht ik het in het vorige nummer door ^mij gesignaleerde planningsbeleid zo uiterst belangrijk.

Er staan veel vraagtekens in dit stuk·

je. Veel zekerheden zijn er niet. Maar één ding staat voor mij vast: een her- waardering ten principale van sociaal•

economisch en ruimtelijk beleid is gebo·

dffi'l.

nu staan voor de vraag wat de eindb&o slissing over het geheel zal moeten zijn, dan kunnen wij alleen zien naar de re-

geliD~ van het eigen woningbezit en door dat ene foute onderdeel tegen bet wetsontwerp als geheel stemmen. Indien het wetsontwerp dan zou worden ver•

worpen kunnen een aantal van de posi- tieve punten van het wetsontwerp op korte tern1ijn niet gerealiseerd worden.

Wij hebben ltet een en ander uitvoerig tegen elkaar afgewogen en daarbij inge·

calculeerd, dat mijn fractie reeds don- derdagnacht stemde tegen het artikel 42a, waarin de eigen woningbezitrege·

ling was vervat. Na die afweging zijn wij tot de eindconclusie gekomen, dat wij onze stem aan ltet wetsontwerp ni ^t kunnen onthouden."

nummer 1032.

vrijda~

11 december i970

2 - vriidag 11 december ~970

Kamerleden spreken

Datum

11 dec.

11 dec.

11 dec.

Gemeente

Den Haag Dirksland

Waalwijk e.o.

I

^{Plaats-en tljdsUp}

I

^Spreken

mr. A. Geurtsen De Schakel; 20.00 uur H. Wliegel Hotel Yerwiél; 20.00 uur H. J. L. Vonhoff

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Bijzonderheden

J.O.V.D.-comm.: Vrouw

onderwerp: Algemene politiek, pro- pagp.ndafeestavond

onderwerp: Onderwijs

14 dec. Heiloo De oude Herberg;

20.00 uur

mevr. mr. E. Veder- Smit

onderwerp: Milieuhygiëne

In deze rubriek worden openbare of tenminste voor alle VVD-leden toe~nke­

lijke bijeenkomsten aangekoncllgcl, tijclens welke het woord a:evoerd zal worden door kamerleden van de VVD. Alleen volledlg;e aankondigingen worden gepubliceerd (m•- nlmaal moeten worden opgegeven de ge- meente waar de bijeenkomst plaats beeft en het a:ebouw, de naam van de spreker en het tijd>~tip van aanvang).

Kopij voor deze rubriek dient gezonden te worden aan het algemeen secretariaat yan de VVD, Konlnglnnegracht 81 te Den Haa~r. De rubriek wordt afgesloten op maandagochtend 12.00 uur voorafgaande aan de verschijningsdatum van Vrijheld en Democratie.

In deze rubriek wordeD korte metle4e- UnlfOD opgenomen. aoals mutaties In be·

sturen, Yan afdelln«en. staten· en kamer·

centrales, de tnsteUinlf van commisales en audere daarvoor In aanmerkinlt" komende wetenswaardigheden. Voor ultvoeri«e Yer·

slagen van ll'ehouden afdellnll'svergaderln- gen Is lt"een ruimte beschikbaar.

Wetenswaardigheden betreffende de af·

delln~ren Amsterdam. Rotterdam. Den Haaa: en die In de all'glomeratie Eindho- ven. worden vermeld bij de aparte aan deze steden Jt"ewijde rubrieken.

Kopij voor deze rubriek dient de redactie te bereiken uiterlijk op de aaterdaa: voor- afgaande aan de verschijningsdatum van Vrijheld en Democratie. Telefonisch wordt geen kopij voor deze. rubriek geaccepteerd.

JOVD oter onderwijs en ontwikkelingssamenwerking

14 dec.

Î

^{Delft T.H.; 14.00 uur H. Wiegel}

14 dec. Ridderkerk café-restaurant St. Joris;

20.00 uur

H. Wiegel

14 dec. IJsselstein Wijkcentrum 't Slot;

20.00 uur

mr. A. Geurtsen

14 dec. Eindhoven Hotel Cogagne; 20.15 uur drs. Th. H. Joekes

14 dec. Driebergen Zaal IV, Hoogesteeg; H. J. L. Vonhoff 20.00 uur

14 dlec.

I

Winschoten

I

^{dr. K. van Dijk}

19 dec. De Wijk Hotel Het Ou die Hogen- H. Wiegel

I I

^{kamp; 20.00 uur}

4 jan.

I

^Assen

I

4 jan.

I

Winschoten

I

e

Drs. K. Clay, VVD-raadslid in Uit- geest, heeft tijdens een raadsvergade- ring gezegd weinig effect te verwachten van de plaatsing van borden bij de spoorwegovergang in de Kleis met het opschrift: .,Wachten: motor ai, minder luchtverontreiniging". Hij voegde hier- aan toe, dat z.i • .,een jaar wonen aan de Kleis gezonder is dan een verblijf van twee uur in deze raadszaal."

• De heer H. A. M. Haverkort is op

e~en verzoek ontheven van zijn functie als secretaris van de afdeling Avereest.

In zijn plaats heeft de heer R. R. van Calker, Boslaan 26 te Balkbrug, het secretariaat op zich genomen.

• De afdeling Bafto heeft eeb gedeelte- lijk nieuw bestuur. Voorzitter is de heer

c.

A. Krulzenga, secretaris de heer F. Hoendervanger en penningmeester de heer J. Smit. Bestuursleden zijn me- vrouw C. Dojes en de heer R. H.

Clevering.

• be afdeling Zelhem organiseert voor de tweede maal een open café en wel op donderdagavond 17 december in Het Roode Hert. Bestuur en raadsleden zul.

len -,an 20 tot 22 Utir aanwezig zijn om ih.

een open gesprek met inwoners van de gemeente Zelhem over allerlei kwesties van gedachten te wisselen.

Kennisoverdracht vormt een essentieel en onmisbaar ·element in het totale ont- wikkelingsbeleid. De kennisoverdracht blijft echter in een waas van complexi- teit gehuld en is volgens de algemene opinie alleen de zorg van de autoritei- ten. Om te trachten een beter inzicht te krijgen in deze complexiteit heeft een commissie van de JOVD over deze ma- terie een uitgebreide brochure samenge- steld. Hierin wordt een beschouwing ge- geven over de grote problemen van het onderwijs in de ontwikkelingslanden, alsmede een overzicht van de verschil- lende Nederlandse organisaties, die op dit gebied werkzaam zijn.

Voor het optimaal functioneren van een onderwijsbeleid is een mentaliteitsver- andering van zowel de hulpverlenende landen als de ontwikkelingslanden nood- zakelijk. Er is te weinig coördinatie tus-

&

mr. H. van Riel

H. Wiegel

e

Mevrouw J. H. Vervelde-Wagenaar, VVD-raadslid in Heemskerk, heeft bij de behandeling van voorstellen voor wijzi- ging van het reglement van orde op raadsvergaderingen onder meer te ken- nen gegeven dat totale afschaffing van het gebed bij het begin van de raads- vergadering even verkeerd is als de vol- ledige handhaving daarvan in de huidige vorm. Mevrouw Vervelde stelde voor voortaan enige ogenblikken van stilte in acht te nemen voor het begin van de vergaderingen.

e

De deelcomm!mie Openbaire l.licha- men van de Grondwetscommissie wr- gaderde op 24 november in Wassenaar.

Zij besprak het conceptrapport betreffen- de hoofdstuk zeven, openbare Uchamen, van ·de l"roeve van een nieuwe grondwet.

De oommiMle stelt zich VOOil' de be- sprek:illlgen tn deoomber af te ronden,

waaJrlUI. het m.pport het hooft:llbestum- zal wol'den aangeboden.

sen de verschillende Nederlandse orga- nisaties die onderwijshulp verlenen ten behoeve van de ontwikkelingslanden.

Teneinde de effectiviteit en continuïteit van de vrijwilligersprogramma's te ver- hogen is een drastische reorganisatie dringend gewenst. Op Nederlandse am- bassades en consulaten in ontwikke- lingslanden zullen functionarissen be- noemd moeten worden die zich specifiek met de ontwikkelingssamenwerking be- zig houden, aldus enkele door de JOVD- commissie getrokken conclusies.

Deze bruchure, die beoogt aan- leiding te zijn tot een verdere bestu- dering en discussie van de problemen op het gebied van onderwijs en ontwikke- lingssamenwerking, is verkrijgbaar te- gen betaling van f 3,90 op girorekening 953500 t.n.v. de alg. pennm. van de JOVD

Friesch Groningsche Hypotheekbank N.V.

pandbrieven

een veilige belegging met zeer hoog rendement

debat met ir. N. Schwartz (D'66)

onderwerp: Midden. en kleiiJlbedrijf

onderwerp: V.V.D.-visie op over- heidsbegrotingsbeleid

georganiseerd door Utrechtse he u- velrug. Debat met

c.

Laban (P.v.d.A)

forum oVter defensieplan T~r Apel liberale' kring Meppel

propaganda-feestavond Nieuwjaarsvisite

liberale societeit

Hoge onderscheiding voor mr

^I

dr

^I

Berkhouwer

De president van de Italiaanse re- publiek, de heer Giuseppe Sara- gat, heeft het VVD-Tweede Ka- merlid mr. dr. C. Berkhouwer bij decreet benoemd tot Grootofficier in de Orde van Verdienste van de Italiaanse Republiek. De onder- scheiding is een blijk van waarde- ring voor de werkzaamheden van de heer Berkhouwer als voorzitter van de liberale fractie in het Europese parlement. Zij is hem verleend op voordracht van de voorzitter van het Europese par- lement, de heer Mario Scelba.

vrijheid en democratie

De redactie van Vrijheid en Democra- tie is gevestigd te Amsterdam, Nieuwe Herengracht 89-B. Hoofdredacteur en voorzitter van de redactiecommissie is de heer Ph. 0. la Obapelle.

De abonnementen-administratie wordt verzorgd door het algemeen secretariaat van de VVD, Koninginnegracht 61 te Den Haag (telefoon, uitsluitend voor abonne- menten- administratie, 070 • 111741).

Voor adreswijzigingen etc. wende men zich dus tot het algemeen secretariaat.

De advertentie-exploitatie wordt ver- zorgd door de Nederlandse Dagblad Unie, Witte de Withstraat 73 (postbus 824) te Rotterdam. telefoon 010 147211.

algemeen secretariaat Bet algemeen secretariaat vab de VVD is gevestigd te Den Haag, Koninginnegracht 61, tele- foon (070)-604803. Postrekening:

67880 ten name van de algemeen secretaris van de VVD te Den Haag.

secretariaat

tweede kamer fractie Bet secretariaat van de VVD- fractie in de Tweede Kamer is ge- vestigd in het gebouw van de Twee- de Kamer, Binnenhof 1 A te Den Haag. Telefoon .{070)-614911.

nder de loep

door A. W. Abspoel

Prikkels

• Prof. dr. G. Qui~pel i? Else- vier: "De wereld dre de geëngageerden voor ogen staat is nog bureaucratischer dan de hui- dige. Wie in Moskou is geweest, weet eens en voor goed dat niets vervelender is dan een socialisti·

sche maatschappij".

• Ben Kroon in zijn rubriek in De Tijd: "Als Amsterdam zijn oude Prinsenhof wil verruilen voor een heel groot, heel duur en heel omstreden nieuw stadhuis aan de Amstel, waarom zou Den Haag dan niet eens gaan kokette-

ren met de gedachte, het hele Bin- nenhofcomplex om te turnen, en ergens, op een andere plek, waar Zwolsman in zijn eeuwige ruzies met het gemeentebestuur alweer niet tot bouwen is gekomen, een super-complex neer te zetten met een kamer voor elke volksverte- genwoordiger?"

• Het Vaderland tekende dezer dagen "uit de mond van een econo- misch ingestelde ziekenhuisdirec- teur" op: "Ziek zijn en verpleegd worden zal nog duurder worden en erg ziek zijn met opname in een ziekenhuis erg veel duurder.

Wanneer de lonen en de prijzen blijven stijgen als ze de laatste jaren deden en de gulden in de- zelfde mate in waarde blijft da- len, en wanneer ook de neiging naar een nog betere gezondheids- zorg voor een vergrijzende bevol- king blijft aanhouden, dan zal in het jaar 1980 één verpleegdag in welk ziekenhuis ook f 500.- gaan kosten.

e

Prof. dr. B. Sijes in zijn in- augurele rede te Leiden: "Het be- wust hanteren van de provocatie - dat wil zeggen van het uitlok- ken van geweld - door een klei- ne minderheid op een voor die minderheid gewenst politiek mo- ment, doet mij sterk denken aan een van de leerstukken van het leninisme, het manipuleren met mensen op grote schaal".

• Elsevier naar aanleiding van de publikatie van het Dagboek van Schermerhorn: .,Op schuttin- gen rond speelplaatsen van lagere scholen kan men zinnen aantref- fen in de trant van: "Piet is gek".

( ... ) Het is duidelijk, dat de heer Schermerhorn zich als een mis- kend genie beschouwt. Iedereen is gek, behalve hijzelf. In Nederland is een schutting onthuld".

• Opinieonderzoek en defensie

In een discussie in de Rotterdamse studenten-sociëteit Hermes toonde mr.

Geertsema zich dezer dagen huiverig voor de z.g. opinie-onderzoekingen, om·

dat die steeds meer een eigen leven gaan leiden. Er Is z.i. een toenemende neiging tot valse beïnvloeding, waardoor opiniepeilingen een groot gevaar voor de juiste politieke meningsvorming kunnen opleveren.

Ik moest aan deze opmerkingen den- ken bij de eerste van een reeks uitzen- dingen van KRO's Brandpunt-rubriek, gebaseerd op een uitgebreid opinie-on- derzoek naar allerlei politieke en maat- schappelijke vragen. Er werd daarbij nadrukkelijk vermeld, dat deze uitzen- ding geschiedde met het oog op de aan- staande Kamerverkiezing. En aangezien de tweede uitzending pas op 5 januari zal plaatsvinden, valt het niet moeilijk te begrijpen, dat de zesde en laatste uitzending wel heel dicht voor die ver- kiezing zal geschieden.

Opvallend na deze eerste uitzending was, dat ook Het Vrije Volk (althans de televisie-recensent) de volgende dag zeer gereserveerd deed. Bedoelde recen- sent vroeg zich af of, wanneer het om

"politieke lessen" gaat die het publiek moeten voorbereiden op de verkiezing van 28 april, de enquêtevorm daarvoor wel de juiste is. Afgezien van de wel- haast onafzienbare berg cijfers, die de kijkers voor ogen krijgen, is in het ver- leden, naar hij meende, toch "meerma- len bewezen dat dit soort vooronderzoe- ken volstrekt onbetrouwbaar is."

Nu zal dat gebrek aan enthousiasme bij de socialistische commentator wel mede in de hand zijn gewerkt door het feit dat aanmerkelijk meer geënquêteerden zich uitspraken voor een samenwerking van KVP, ARP en CHU met de VVD dan voor een PAR-combi- natie van linkse oppositiepartijen:

PvdA, D'66, PSP en PPR.

Wij zullen op enkele gegevens nog wel eens terugkomen, maar dit maal wil ik mij beperken tot de defensie. Slechts 9 pct. van de aanwezigen zou de defen- sie-uitgaven willen verhogen, 30 pct.

meende dat ze gelijk moeten blijven en 47 pct. geeft de voorkeur aan verlaging daarvan.

Naar aanleiding van dat opvallend la- ge percentage maakte iemand uit de aanwezige genodigden de opmerking, dat ·de vraagstelling hier ook niet juist was geweest. Hij sprak zelfs van een .,onzindelijke vraagstelling". Nu leek mij dat laatste bepaald te kras uitge- drukt, maar een feit is dat bij opinie-on- derzoekingen (zo ook bij referenda) heel veel afhangt van de wijze van vraagstelling. Ik ben ervan overtuigd dat wanneer men de geënquêteerden had gevraagd: .,De Nato-leiders, onze eigen minister van defensie en bijvoor- beeld ook een man als prof. L. de Jong van het Bureau voor oorlogsdocumenta- tie, zijn van oordeel dat, gezien de in de Nato ontstane achterstand vergeleken bij de krachtsverhoudingen achter het IJzeren Gordijn, de Nato en dus ook Nederland ZIJn defensie-inspanning dient te verhogen. Bent u het daarmee eens, ja of neen?", een heel wat groter percentage bevestigend zou hebben geantwoord. Een percentage, dat heel wat dichter zou liggen bij de 66 pct. die meende· dat Nederland lid van de Nato moet blijven, tegenover 14 pct. die meende dat ons land zijn lidmaatschap moet opzeggen.

De vraagstelling is zo belangrijk, om- dat het grote publiek ondanks de vele voorlichting toch over weinig juiste fei- tenkennis beschikt. Het gebrek aan de meest elementaire kennis bij velen op dit punt bleek onlangs nog eens tijdens een uitzending van een der bijeenkom·

sten in het kader van de landelijke actie voor ouderraad-samenkomsten. Op die bijeenkomst stond een jonge vrouw op die met een zekere geladenheid als haar mening te kennen gaf dat nu eindelijk eens voor onderwijs en niet voor de defensie het meeste geld moest worden uitgegeven.

Niemand van de andere aanwezige ouders en leerkrachten bleek te weten dat deze jonge vrouw een kapitale fout maakte en dus voor een groot kijkers- publiek weer eens een onjuiste voorstel- ling van zaken opriep. Gelukkig was in deze samenkomst het Kamerlid mr.

Vrolijk aanwezig, die toen opstond en de spreekster en haar toehoorders kon inlichten dat de onderwijsbegroting al

ruim het dubbele bedraagt van die van defensie, namelijk f 8,9 miljard tegen f 4,2 miljard voor defensie. De onder- wijsbegroting bedraagt meer dan een kwart van alle andere begrotingen te za- men, inbegrepen defensie, sociale zaken, volkshuisvesting, e.d.

• Oude waarheden

Het: l'histoire se répète gaat in haar algemeenheid natuurlijk nooit ten volle en in de letterlijke zin op. Nochtans, wie zich bijvoorbeeld verdiept in de geschie- denis van de laatste jaren en maanden voordat ook ons land in de laatste we- reldoorlog werd betrokken, stuit voort- durend op verhoudingen, situaties en toen in discussie zijnde problemen die ons ook nu nog (of wederom) bezig houden.

Als men het provoceren van het wet- tig gezag, het alles aangrijpen om de parlementaire democratie te bespotten en te ondermijnen, de telkens terugkeren- de ordeverstoringen en de onvermijdelijk op conflicten met de politie uitlopende rumoerige straatdemonstraties, zoals die zich in de jaren omstreeks 1933 tot 1940 ook in ons land in toenemende mate voordeden, vergelijkt met de in zovele opzichten identieke verschijnselen van thans, stuit men toch wel op merkwaar- . dige gelijkenissen. Alleen waren het toen door nationaal-socialistische en fas- cistische theorieën geïnspireerde lieden en hun knokploegachtige aanhang, die het democratische gezag in de staat trachtten te provoceren en het handen vol werk gaven. Thans zijn het door de theorieën uit maoïstische en andere rode boekjes g~ïndoctrineerde lieden (vooral in de grote steden versterkt door de altijd graag aanwezige beroepsherrie- makers), die de rechtsstaat met zijn de- mocratische spelregels in zijn staatkun- dige en in zijn maatschappelijke gele- dingen trachten te ontwrichten en .:._

uiteindelijk - omver te werpen.

Slechts het koude en natte jaargetijde vormt - evenals toen - gedurende eni- ge wintermaanden een zekere rem tegen een te langdurig en te veelvuldig afrea- geren van zijn ,.revolutionaire" gevoe- lens op de openbare weg en tegen alles wat zich daar op of daar langs bevindt.

Ook in ander opzicht stuit men echter op meningen en discussies, die ons ook . nu nog bekend voorkomen. Zo voerde in januari 1940 in het tijdschrift ,.Leiding"

het toenmalige socialistische Tweede- Kamerlid prof. J. van Gelderen een dis- cussie met de heer Hendrik de Man.

De heer De Man had ontkend dat de toen reeds - zij het meer beperkt - aan de gang zijnde tweede wereldoorlog zoals hij het uitdrukte "werkelijk een kruistocht van de democratie tegen het fascisme" was. Hij beriep zich daarbij op het feit, dat enerzijds ,.heel of half fascistische staten" als Italië, Honga- rije, Spanje en Japan (toen nog) on.~ij­

dig waren gebleven en dat anderzr~ds

hetzelfde het geval was met de Veremg.:

de Staten en een reeks Europese democratieën. Bovendien voerde hij aan, dat Polen, Turkije en Portugal als bond- genoten van Engeland en Frankrijk al- lerminst pasten in een democrati~ch

front. HiJ.vond de onderlinge groepermg der oorlogvoerenden verward, omdat de scheidslijn tussen de democratie en haar vijanden werd doorbroken door één,

"waarbij imperialistisch zelfbehc;md te- genover imperialistische expansredrang staat."

Deze fe,iten, door De Man aangevoerd, achtte prof. Van Gelderen juist. De ver- menging van motieven en belangen schreef hij, kan worden erken~. Maar de Man's negatieve conclusre werd daardoor naar de mening van Van Gel- deren niet minder onhoudbaar.

Strookt het - zo vroeg laatstgenoem- de dan verder - wel met het befaamde realisme van De Man om thans aan de

.,democratie" de eis te stellen dat zij bestaan moet uit een groep van staten, onberispelijk in gedrag, bevrijd van be- langenpolitiek, ontdaan van ,.kapitalis- tische smetten"? Waar bestaat zulk den ideaalbeeld? Nergens immers! Is niet veeleer de tragische grootheid van elke strijd om hoge waarden deze, dat zulke waarden alleen bestaan en bestaan heb- ben in de gebrokenheid en onvolkomen- heid van alle maatschappelijke werke- lijkheid?

Is het niet of hier een tegenstander en een voorstander van de tegenwoordige Natoen het lidmaatschap daarvan mede van enkele op het stuk van de de- mocratie aanvechtbare deelnemers met elkaar in debat zijn? ..

Interessant is ook de wijze waarop de SDAP-er Van Gelderen het {politiek wijzer geworden door de druk der om- standigheden van die dagen) voor het .,kapitalisme" opnam. Kan De Man, zo vroeg hij, in het gezicht van dit feit, ontkennen dat de Westeuropese kapita- listische wereld ( .... ) , met haar scha- duwzijde, toch onweerlegbaar de enige, de volstrekt enige levenssfeer vormt, waarin de diepste waarden der demo- cratie en der geestelijke vrijheid worden behoed ? Zal hij niet moeten erkennen dat het voortbestaan der voorwaarden waaronder alleen de strijd voor de Wes- terse cultuur - laat staan voor de so- cialistische beginselen - mogelijk is, op leven en dood met het lot van deze, Westeuropese, wereld verbonden is?

Prof. Van Gelderens conclusie was:

Zo De Man ook deze vragen bevestigend moet beantwoorden (en een redelijke mogelijkheid voor het tegendeel zag hij niet) verliezen alle voorbeelden van sta- ten, die niet precies in de tegenstelling passen, hun waarde.

• Niet-radicale jongeren

De vruchtbare tijd voor opinie-onder- zoekingen is kennelijk weer aangebro- ken. Ik kan het niet laten, toch nog enige uitslagen van de jongste twee on- derzoekingen in wat wijder kring be- kendheid te geven.

De eerste trof ik aan in het Algemeen Dagblad en betrof een enquête van het Nederlands Instituut voor de publieke opinie. Daaruit zou zijn gebleken, dat een grote meerderheid van het Neder- landse volk de kwestie van de handha- ving van recht en orde een belangrijke zaak vindt. Van de 1041 ondervraagden achtte 86 pct. de zaak belangrijk, 12 pct. vond dat weinig, dan wel niet en 2 pct. had geen oordeel.

Op de vraag of het pers, radio en televisie geoorloofd is steun te verlenen aan sabotage in onze krijgsmacht, ant- woordde 94 tot 95 pct. ontkennend.

Het Vrije Volk verraste zijn lezers met de mededeling, dat Nederlandse scholieren om en nabij de twintig jaar heel wat minder radicaal zijn dan velen denken. Dat blijkt uit een steekproef, die de Zwolse HTS-leraar J. La Roi, die tevens politieke wetenschappen studeert aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, onder leerlingen van de HTS, de Peda- . gogische Academie en vijf scholen voor voortgezet hoger en middelbaar onder- wijs (het blad. gebruikt deze oude tE)r- men) te Zwolle heeft gehouden.

Ruim 55 pct. van deze scholieren vindt volgens dit onderzoek dat de hui- dige regering .,het lang niet slecht doet", tegenover 37,5 pct. die haar slecht of onvoldoende vindt.

Iets meer dan een kwart van deze scholieren weet (nog) niet op welke partij zij bij de volgende vez:k~ezing zou stemmen. Zij die wel een pohtleke voor- keur opgaven, plaatsten D'66 met 18,4 pct. nummer één. Nummer twee werd VERVOLG OP PAGINA 10

Bloemsierkunst

v/h J.C. de LANGE's Koninklijke Tuinbouwinrichting Hofleverancier van H.M. de Koningin

4 - vrijdag 1t december 1970

ROTTERDAM

• Het bestuur van de afdeling Rotter- dam van de VVD is voornemens een ledenvergadering uit te schrijven te- gen 18 januari·'s avonds 8 uur in het Rijnhotel. De _agenda moet nog wor- den vastgesteld.

• Het afdelinQsbureau zal in verband met de feestdagen gesloten zijn van 23 december tot 4 jan,uari.

e

Het liberale raadslid W. Baggerman heeft van b. en w. antwoord gekre- gen op zijn schriftelijke vragen over de sluiting van het Laurens hotel aan de Hoogstraat. Het college be- treurt de sluiting, maar troost zich met de gedachte dat de exploitatie- maatschappij van plan is op een an- dere plaats in de binnenstad een nieuw en groter hotel te stichten.

Besprekingen daarover zijn al gaan- de.

• Een betreurenswaardig misverstand.

Zo hebben b. en w. hun mededeling aan de Beatrix-lrenekliniek genoemd die erop neerkwam, dat voor de uit·

breiding en verandering van de kli- niek een géheel nieuw plan diende te worden gemaakt. Deze mededeling, die bij ouders van patiëntjes veel onrust heeft gewekt, is inmiddels herroepen. Aldus hebben b. en w.

geantwoord op schriftelijke vragen van mevrouw mr. dr. F. T. Diemer-

Lindeboom (ARP) en mevrouw drs.

N. Smit-Kroes (VVD).

DEN HAAG

• Het secretariaat van de afdeling Den Haag Is gevestigd: Leuvensestraat 20, tel. 070-554440.

CO PIJN

GROENEKAN

REEDS MEER DAN

*

TWEE EEUWEN , EEN BEGRIP VOOR

boomkwekerij- produkten

EN

tuinarchitectuur

TELEFOON 03461 - 12 07

*

Grote activiteit

R

OTTERDAMS gemeenteraad heeft de serie openbare commissieverga- deringen over de verschillende begra- tingshoofdstukken achter de rug. Als dit nummer door de - naar wij gaarne hopen willen - goede zorgen van de PTT-bestellers onder de ogen van dele- zers komt, behoort ook het driedaagse plenaire begrotingsdebat weer tot het verleden. De raad wacht dit jaar dan nog één vergadering: op 17 december.

Op die dag hadden de vroeden aan- vankelijk over de milieuhygiënische as- pecten van een eventuele hoogovenvesti·

ging op de Maasvlakte willen praten.

Maar de convenantpartners zijn met de desbetreffende werkzaamheden nog niet géreedgekomen. Dus is dit gesprek naar een nader te bepalen läter tijdstip ver- schoven.

Maar al komt dit punt. dan niet op de OJgell.dla voor de vevgadering van 17 de- cember, een "walk over" zal die verga- dering naar alle waarschijnlijkheid voor de raad niet worden. Er liggen - men vergeve ons de kromme vergelijking - nog voldoende belangrijke onderwerpen in het vat. Men denke alleen maar eens aan de abortuskliniek van de Stimezo.

Er is de ·laatste maanden van de raadsleden ontzettend veel gevergd.

Want behalve de gewone raadsvergade·

ringen en de openbare commissieverga- delringen hebben zij natuurlijk ook de besloten besprekingen van de commis- sies getrouwelijk moeten bezoeken.

Voorts moeten de stukken, al dan niet in gedrukte vorm, consciëntieus worden bestudeerd. Het raadswerk krijgt een steeds grotere omvang en het vergt van de man (of de vrouw) die zijn (haar) taak met de vereiste ernst opvat, meer en meer tijd en inspanning.

Geen wonder dat over een professio- nalisering van het raadslidmaatschap in

voortdurend breder wordende kring wordt gedacht en gesproken.

De laatste maanden van het jaar zijn in Rotterdam echt een periode van grote lokaal-politieke bedrijvigheid. Dat kan blijken uit de oogst van één week:

maandagavond een openbare bijeen- komst van de VVD, afdeling Rotterdam, met als spreker Sidney J. van den Bergh over het hoogst actuele onder- werp van de Delt'aprovincie; dinsdag- middag en -avond een openbare com- missievergadering van de raad over de

haven en de economische ontwikkeling;

donderdagmiddag en -avond een gewone vergadering van de raad; vrijdagmid- dag een openbare vergadering van de commissie voor de financiën.

Aan het einde van die week voelde uw kroniekschrijver zich bedolven onder de stof. Dat is een weinig benijdens- waardige positie. Want hij heeft gewel- dig veel gehoord dat de moeite van het bespreken dubbel en dwars waard is.

Maar daarvoor ontbreekt hem eenvou- dig de plaatsruimte. Dus moet hij zoo.ls dat tegenwoordig heet, prioriteiten gaan bepalen. En dan geldt het gevleugelde woord: wat is wijsheid?

Wij zouden ontzettend guoaag zijn ge- doken in de conceptie van de heer Van den Bergh voor een nieuwe provincie die geheel Zuidwest-Nederland zou moeten omvatten en die naar de mening van het liberale Eerste-Kamerlid de enige acceptabele oplossing in zich bergt voor de onafzienbare hoeveelheid problemen in dit gebied. Het is een visie die nie- mand voor zoetekoek hoeft te slikken, maar die wis en waarachtig waard is serieus te worden bestudeerd. Maar te dezer plaatse kan dat helaas niet.

Gaarne zouden wij ampel aandacht hebben geschonken aan de toch wel heel belangrijke openbare commissievergade-

Schets voor gemeentebestuur

H

ET begrotingsdebat in de Haagse ge- meenteraad heeft tot nu toe niet uitgemunt door opzienbarende uitspra- ken. De discussie is nogal mat. Zo was althans onze indruk. Om alle twijfel weg te nemen, hebben we ons oordeel in dit opzicht getoetst aan dat van een raadslid, dat al vele jaren "meeloopt".

We bleken het niet verkeerd te hebben gezien. We moeten hieraan echter wel terstond toevoegen, dat de gemeente- raad hiervan nauwelijks een verwijt mag worden gemaakt. Immers de raad is sinds september jl. in belangrijke ma- te vernieuwd; in nauwelijks twee maan- den is het wel heel moeilijk zich al vol- komen vertrouwd te hebben gemaakt met de zware en veelomvattende ge- meentelijke problematiek.

Het zou intussen onjuist zijn de in- druk te vestigen, dat er nu helemaal niets origineels uit de bus is gekomen.

Integendeel mogen we zeggen en dat kan dan op het conto van sommige nieuwe raadsleden worden gesteld. Zo kwam drs. Linssen, de nieuwe VVD- fractie-voorzitter, met een ,,schets" voor

een nieuwe opzet van het gemeentebe- stuur, gebaseerd op moderne bedrijfsvoe- ring. Burgemeester Marijnen bleek er niet geheel afwijzend tegenover te staan. Een raadgevend bureau krijgt opdracht een aantal gemeentelijke dien- sten en afdelingen op hun organisatie door te lichten. Een goede gedachte, maar we vragen ons daarbij wel af of de gemeentelijke efficiency-adviseur dan in zijn taak tekort is geschoten.

Twee zaken zijn - als vanouds - weer uit het debat naar voren gespron- gen: de zorgelijke financiële toestand van de gemeente en de woningnood met alles wat daarmee verband houdt. Maar ook hier kwam wermg nieuws te- voorschijn. Alleen bleek de nieuwe VVD-deskundige, drs. Ressenaar, het wat de financiën betreft, niet zó somber in te. zien en hij kreeg hierin warempel van wetbguder 1391 nog gelijk ook. :Het gesprek met de regering zal worden

voortgezet en om b. en w. daarbij een steuntje in de rug te geven ligt er een motie, die weliswaar niet door alle frac- ties is ondertekend, maar die toch aller instemming kreeg. Het enkele lichtpunt- je waarvan wethouder Bol gewaagde had betrekking op het - zeer ingeperk- te-investeringsbedrag, dat toch nog ge- haald zal worden; althans dat hoopte de wethouder. En daarop moeten we dus maar vertrouwen.

Met het oog op de woningnood kwam weer een oud denkbeeld op tafel: laat Haagse woningbouwcorporaties bouwen in Zoetermeer. Tot nu toe kan dat niet, omdat de statuten - op de wet geba- seerd - zich daartegen verzetten. Mi- nister Schut schijnt er niet afwijzend tegenover te staan. Zouden Haagse wo- ningbouwcorporaties de kans krijgen, dan kan men in Zoetermeer wellicht ge- makkelijker uit de voeten. Weliswaar is de satellietstad niet echt tekort gescho-

ten, maar deze nog kleine gemeente, die tot een stad van middelbare grootte moet uitgroeien, heeft misschien toch een iets te zware taak op de schouders gekregen. In dit verband nog een alge- mene opmerking. Met de agglomeratie- samenwerking vlot het nog steeds niet.

Dit geldt overigens minder voor Zoeter- meer dan voor de andere randgemeen- ten.

Het is niet zo sarcastisch bedoeld als we het hier neerschrijven: de raad heeft intussen wel voor zichzelf gezorgd. De fracties kunnen gaan beschikken over betaalde assistenten. Dit oude plan - in navolging van andere gemeenten - kon niet de onvevdeelde instemming van de raad verkrijgen. Drie VVD-ers (mevr.

Vos-van Gortel, mevr. Sicman-Harde- man en de heer Dettmeijer) alsmede de heer Van der Weide (prot. chr. en oud- wethouder) stemden tegen. Er is f 48.000 voor beschikbaar gesteld met . een verdeling naar grootte van de frac-

ties. Met de heer Dettmeijer vragen we ons af wat de tweemans-fractie van de:

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

ring over de haven en de economische ontwikkeling, waarin wethouder Viersen een goed debuut heeft gemaakt. Het was geen vergadering waarvan, zoals in vorige jaren, de vonken afsprongen. Wie voor vuurwerk was gekomen zal burge- meester Thomassen bij dit onderwerp node hebben gemist. Het zwaartepunt in de discussies lag begrijpelijkerwijs bij de milieuhygiëne. Wij krijgen soms het gevoel dat deze materie, hoe belangrijk op zichzelf ook, een rijkelijk zwaar ac- cent krijgt. Het wordt ook te vaak in de

emotionele sfeer getrokken.

Over het hoogovenproject is in deze vergadering betrekkelijk weinig gezegd.

Uit de mond van de heer Viersen teken- den wij op dat het bedrijf in IJmuiden studeert op mogelijkheden om tot "scho- nere" installaties te komen. De volgende dag kwam uit Dortmund het bericht dat Hoogovens-Hoesch o'verwegen een be·

drijf te stichten met een grotere begin- capaciteit. Economische redenen zouden daarvoor pleiten. Datzelfde bericht be- vatte de mededeling dat een definitieve beslissing van de Nederlands-Duitse combinatie over de vestiging medio vol- gend jaar kan worden verwacht. IJmui- den sprak uitdrukkelijk het gerucht te- gen dat de vestigingaplannen van de baan waren.

Welke zijn overigens de perspectieven voor de Maasvlakte als Hoogovens- Hoeach onverhoopt werkelijk van een vestiging zouden afzien ? Niemand die daar een concreet antwoord op weet te geven. Wethouder Viersen maakte in dit verband wel een interessante opmer- king. Het zal heel moeilijk zijn voor het dan vrijkomende terrein een industriële gegadigde te vinden die niet op de een of andere manier bijdraagt tot de mi- lieuvervuiling.

En nu hebben wij nog niets gezegd over de gewone raadsvergadering, waarin onder meer een geruchtmakende zaak als de verhoging van de openbaar-

'V'el'VOel'tarieven aan de orde kwam. Met welk een enthousiasme zouden we daar zijn ingedoken, niet het minst omdat bepaalde vervoersdeskundigen aller-

minst op dezelfde stoel bielren te 7Jiltten.

Maar er is geen ruimte meer voor.

Die is er ook niet voor de openbare commissievergadering over de financiën.

Daarvoor echter menen wij in het vol- gende nummer enig soelaas te kunnen

biedien door aan het pi~ begro- tingsdebat een nabeschouwing 'be wij- den.

Kabouters ten deze nu kan uitrichten met een bedrag van f 2.000? Een ver- gelijking met de Tweede Kamer gaat o.i. niet helemaal op. Het lidmaatschap van een gemeenteraad is geheel anders van aard dan dat van de Tweede Ka- mer. Toch moet worden erkend, dat het raadslidmaatschap de laatste jaren veel zwaarder is geworden, zowel wat de be- nodigde kennis betreft als de tijd die er mee is gemoeid. Het is dan ook wel zo, dat het steeds moeilijker wordt kandi- daten te vinden voor het raadslidmaat- schap. Mogelijk is, dat deskundige bij- stand de taak van de raadsleden iets kan gaan vergemakkelijken.

T

EN . SLOTTE enkele woorden over een onderwerp, dat nog aan de orde moet komen. B. en w. hebben het plan in voorbereiding tot invoering van een bejaardenpaspoort. Net als bij de AOW zal niemand hiervan worden uitgezon- derd. Het maken van een selectie tussen (meer) welgestelden en minder bedeel- den zou te veel geld kosten. We achten het een goed denkbeeld; als we ons niet vergissen was mej. mr. Ten Broecke Hoekstra, toen zij nog deel uitmaakte van de raad, er een voorstandster van.

Het paspoort kan aanleidfug geven tot een grotere mobilitelit van de bejaarden, niet alleen ten aanzien van het (open- baar) vervoer, maar ook op het stuk van culturele ontspanning. Het schijnt de bedoeling te zijn, dat het paspoort vele faciliteiten zal bieden. We missen daarbij echter één belangrijk ding: de telefoon. Nu weten we wel, dat dit een rijksaangelegenheid is, maar toch zou- den we voor een gereduceerd telefoonta- rief (abonnement) willen pleiten. Op zichzelf staande bejaarden verkeren vaak in omstandigheden, dat zij drin- gend contact met de buitenwereld nodig hebben, maar al te dikwijls zijn zij niet in staat dit contact tot stand te bren- gen. In deze gevallen kan de telefoon uitkomst brengen. Voor het geval de PTT afwijzend zou staan tegenover een - bejaarden-reductie, zou de gemeente voor bepaalde groepen bejaarden kun- nen bijspringen. Dat zou dan wel geld kosten, maar er zijn zaken, die het dan maar met -wat minder gemeentelijke steun moeten stellen. Drs. Ressenaar heeft daarover bij het begrotingsdebat

heel zinilige dingen gezeig<tL

Een zware bevalling

door mr. F. Portheine, fid voor de VVD van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.

ALLE

VERZEKERINGEN HYPOTHEKEN

•

FINANCIERINGEN

•

•

n.v. makelaarskantoor

HOTEL BOUWES.

ZANDVOORT

De gehele laatste week van november met een vervolg op 1 december behan- delde de Tweede Kamer diverse wets- ontwerpen op belastingterrein. Vier wetsontwerpen, waarvan ik het om- vangrijkste, het wetsontwerp .nkom- stenbelasting, het eerst zal bespreken.

Op zichzelf al een pakket, maar juist ook wat de budgettaire gevolgen betreft samen met de andere één pakket vor- mend.

Over die pakketgedachte bij de in- komstenbelasting - het wetsontwerp bevatte een zeer groot aantal onderde- len - waren wij niet zo enthousiast;

voor een belangrijk deel werd zij gepre- senteerd onder het motto van de vereen- voudiging, die wij, zoals ik bij de behan- deling opmerkte, meer vonden gehan- teerd in de richting van de belasting- dienst en de inkomsten van de Staat.

Vereenvoudiging is op zichzelf een goe- de zaak, maar bij een (te) hoog tarief inkomstenbelasting, waarbij verfijnin~

gen nodig ziijn, ook een zeer delicate operatie.

Zelfstandigen

Het pakket bevat ook een aantal structurele maatregelen die de Ka-

merfractie en ook de partijraad in het algemeen positief beoordeelden. De zelf- standigen aftrek: 10 pct. aftrek voor investeringen vanaf ! 2.000. De Kamer bracht er zonder onze medewerking een glijdend plafond in, gekoppeld aan de winst boven ! 60.000 waar het aftrek- percentage minder wordt. Het verheu- gende van dit voorstel was de erkenning van de knelpunten op fiscaal terrein tus- sen deze groep en de loontrekkenden - onderwerp van studie van de commissie- Van Soest. Met name op het terrein van de oudedagvoorziening zal het binnen- kort verschijnend rapport van deze com- missie door ons met grote belangstelling

moeten worden gevolgd - en uiteraard, zoals ik zei, door de regering.

Werkende gehuwde vrouw

De voorzieningen voor de werkende gehuwde vrouw is evenals bij de zelf- standigenaftrek een voorafrekening en wel op de eindbehandeling van de nota werkende gehuwde vrouw, van begin 1970. De Tweede Kamer bracht over die nota een verslag uit, waaraan wij een substantiële bijdrage leverden. Hierin pleitten wij in de richting van een fun- damenteel andere aanpak, van een meer zelfstandige belastingheffing voor man en vrouw door middel van het zoge- naamde splitsingsstelsel, zoals dat ook in Duitsland bestaat. De invoering van dit stelsel heeft behalve grote budgettai- re gevolgen ook ingewikkelde conse- quenties voor de tariefopbouw ten aan- zien van alleenstaanden: ongehuwden, weduwen en weduwnaren, gescheiden vrouwen. Al deze groepen bevinden zich nu reeds in zorgen. Daarom deed de Kamer er goed aan een mede door mij ondertekende motie aan te nemen, waarin de regering uitgenodigd wordt bij de afhandeling van de juist genoem- de nota ook hun problematiek in de op- lossing te betrekken. ¹

Het voordeel van het nu gekozen sys- , teem van de aftrek arbeidsinkomsten

werkende gehuwde vrouw: ! 1000 plus 20 pct. van het meerdere tot ! 4000, is dat men van daaruit gemakkelijk op een splitsingsstelsel kan overgaan. De veel ongunstiger overgangsregeling voor 1971 werd mede door onze amendering wat evenwichtiger opgezet. Voor dat jaar wordt de aftrek minimaal ! 850.-, maximaal! 2500.

Voor de vrouw die medewerkt in het bedrijf van haar man kreeg de nieuwe aftrekregeling, die uitsluitend relative-

ring aan de winst inhield, hetgeen wij

Kamers met meest modern comfort Gerenommeerde keuken

Gelegenheid

voor

congressen en partijen , tot 300 personen

Cabaret-Dancing dagelijks

betwistten, een meer aanvaarbaar ge- zicht, ook door een door mij mede-ont- wikkelde gedachte: 35 pct. van de winst met een minimum van ! 3000 als haar voor werkzaamheden beschikbare tijd geheel of nagenoeg geheel of tenminste 2000 uren door die arbeid in beslag is genomen, 22% pct. van de winst met een minimum van ! 3000 indien dit gro- tendeels of voor tenminste 1000 uren het geval is.

Positieve punten in het wetsontwerp waren ook verhoging van de aanslag- grens i.b. met betrekking tot de loonbe- lasting van ! 15.000 tot f 18.000 en de verhoging van de belastingvrije voet.

Buitengewone lasten

De buitengewone lastenregeling, zoals voorgesteld, ondervond bij ons vele be- denkingen. Na onze aanvankelijke po- gingen de oude regeling te handhaven met een zekere aanpassing, die helaas niet tot overeenstemming leidden, kon- den wij ons toch vinden in een ver- gaande amendering en wijziging van het regeringsvoorstel, ook door onze medewerking. Wij aanvaardden als stel- lingen daarbij dat het J:>egrip buitenge- woon in de lasten inhoud moest worden gegeven. Dat bovendien binnen de rege- ling aandacht moest worden geschonken aan (langdurige) ziektekosten en deze voor de middengroepen moest worden verbeterd.

Resultaat: aftrek ziektekosten voor zover zij de grens van 10 pct. van het onzuiver inkomen met een maximum van ! 1800 te boven gaan (voor inko- mens boven ! 40.000 wordt dit ! 2,500) en dan voor 1_1/4 maal het bedrag van die uitgaven. Deze aftrek wordt 1%

maal de werkelijke kosten als zij be- trekking hebben op ziektekosten die ook in het jaar daarvoor aftrekbaar waren als b.I., 1%, indien zij betrekking heb- ben op kosten die reeds in iie twee voor- afgaande jaren als zodanig aftrekbaar waren.

Ook adoptiekosten worden aftrekbaar door onze amendering, voor grote gezin- nen kwam eveneens een tegemoetko- ming. Daarenboven werd aftrekbaarheid van reiskosten in de werkelijke pijnge- vallen op ons aandringen door de rege- ring toegezegd per "hardheidsclausule"

terwijl door mijn eigen amendement de dieetkosten wederom aftrekbaar wor- den.

, Het voorstel is er dus wel anders uit gaan zien! Rest nog te vermelden dat in de nieuwe regeling de drempel van 4 pct. van het inkomen vervalt, dat voor kosten van levensonderhoud en studie- kosten aparte drempels worden gemaakt van ! 200.- of 1 pct. van het onzuivere inkomen (die-laatste relatering, name- lijk aan het onzuivere inkomen zonder vermindering met persoonlijke verplich- tingen, bleef ondanks onze bestrijding helaas gehandhaafd.).

Wij moesten ons ook vinden in de aftrek voorzover zij de drempel te bo- vengaat (bij zieketekosten al het ge- val), omdat dit strookt met, zoals de Raad Midden- en Kleinbedrijf eens op- merkte, het begrip "buitengewoon" in deze lasten .

Reiskosten

Nu nog iet!! over de reis- en arbeids- kosten. Deze waren tot nu toe samenge- voegd in één aftrekregeling, ze worden nu afzonderlijk geregeld, een terechte vereenvoudiging. -

Bij de reiskosten was in het voorstel niet voorzien In een aftrek van de eerste tien kilometers. Hierop had betrekking het langzamerhand berucht geworden amendement Scholten (eh), dat de reis- kostenaftrek ook voor de eerste tien ki- lometers wilde herstellen. Om dat te be-

reiken stelde de heer Scholten voor het geld daarvoor te vinden in verslechte- ring van de aftrekregeling van arbeids- kosten tot max.! 600.-, (voorstel: 4 pct.

van die kosten, minimaal

t

200.-, maxi- maal ! 800.-). De andere regeringspar- tijen waren daartegen. Toen dit amen- dement in twee onderdelen in stemming

kwam, stemden wij consequent twee- maal tegen en doordat de CPN en de PSP voor het tweede deel met ons mee- stemc;ien ontstond het eveneens beroemd geworden gat. Allerminst als gevolg van een begane vergissing onzerzijds, zoals enkele commentaren luidden. De rege- ring en diegene, die de foute gang van zaken verQorzaakten, stelden nu voor met betrekking tot de eerste aftrekrege- ling reiskosten de maxima met ! 50.-te verminderen, waarbij de aftrek voor de eerste 10 kilometer blijft gehandhaafd en degene betaalt die de fout maakte.

De regering zal hieromtrent nog een wetsontwerpje indienen. Dit onderdeel is zo voor ons aanvaardbaar.

Eigen woning

Nu de regeling van het eigen woning- bezit. Wij hebben ons bij de behandeling van de nieuwe regeling, die inhield een in vele gevallen aanzienlijk lagere bij- telling bij het inkomen dan nu waarbij forfaitaire onderhoudskosten worden in- gecalculeerd, daartegen fel en gedetail- leerd verzet omdat deze vooral voor de oude huizen onderhoud aanzienlijk be- moeilijkte en een vermogensverschui- ving tussen bezitters in het oude naar die in het nieuwewoningbestand zou veroorzaken. Mij aansluitend bij de theorie van mr. De Wilde, dat eigen woningbezit een eigen karakter heeft, heb ik de regeling betwist genoemd m.b.t. zijn basistheorie en ook met be·

trekking tot de gevolgen voor fraude en die voor betrokken ondernemers in de onderhoudssector.

Met onder meer CHU en ARP hebben wij uiteindelijk tegen het" betrokken ar- tikel gestemd. Het werd aangenomen door samenspel van KVP en PvdA. Bij de uiteindelijke afweging van de totali·

teit van het wetsontwerp hebben wij, zoals uit de op pag. 1 van dit blad gepu•

bliceerde stemverklaring blijkt, onze stem daaraan niet onthouden, o.m. we- gens de andere door mij genoemde po- sitieve punten.

Inmiddels was in die regeling naast bijv. hypotheekrente ook de erfpachtca- non aftrekbaar gemaakt. Tevens, onder bepaalde voorwaarden, in een juridisch door ons sterk betwist amendement- v. d. Berg (pvda) onderhoudskosten voor huizen met een verkoopwaarde tot f 40.000, terwijl ook de overgangsrege- ling gunstiger werd gemaakt: voor hen, die tussen 31 augustus 1967 en 1 sep- tember 1970 verplichtingen hebben aan- gegaan ter verkrijging van een eigen wo- ning, blijft voor 1971 en 1972 de oude regeling op verzoek gehandhaafd.

Andere ontwerpen

De Kamer nam ook nog aan een wetsontwerp op de verlenging van de tijdelijke verlaging van de suikerac-

cijns, alsmede een belangrijk en funda- menteel wetsontwerp op de conjuncture- le heffing op diverse belastingen, de wiebeltax en ook het wetsontwerp tot verhoging van het normal~ tarief in de omzetbelasting.

, In alle wetsontwerpen werden door amendering van mijn zijde belangrijke verbeteringen aangebracht, waarop ik gaarne in een volgend nummer nader zal ingaan.

Tot slot zij opgemerkt dat ook de Eerste Kamer zich nog met een en an- der zal moeten verenigen, wil· het per 1 januari gaan werken.

APPARTEMENTENHOTEL BOUWES PALACE ZANDVOORT

Kamers en appartementen met modern comfort.

Restaurant

^op

70 m hoogte - panorama - lounge bar

• sauna - overdekt zwembad - congreszaal.

Unieke accommodatie voor kaderbijeenkomsten.

18DE , HOms HET GEMELI JAAI GEOPEND -_ TElEFOON 5041

6 - vrijdag 11 december 1970

EINDHOVEN

• Secretariaat VVD Eindhoven Kap- teynlaan 12, Veldhoven. Tel. 040- 5334n.

e

Op 14 december spreekt mr. Th. J.

Joekes om 20.15 u. in Cocagne. Zijn onderwerp is: VVD-visie op het over- heids-begrotingsbeleid.

e

Op de op 9 november jl. gehouden ledenvergadering van de kamercen- trale Noord-Brabant is met algemene

stemmen besloten tot splitsing van de centrale in Be kamercentrale 's Hertogenbosch en de kamercen- trale Tilburg. De officiële oprich- tingsdatum van de nieuwe centrales zal 1 januari 1971 zijn.

Tijdens een vergadering van de ka- mercentrale, onder leiding van haar voorzitter, de heer J. Combée, op 23 november jl. in Helmond, werden de gevolgen van deze splitsing onder ogen gezien. Die splitsing op zich- zelf heeft een heugelijke oorzaak, zo stelde de voorzitter, nl. de grote uit- breiding van het aantal VVD-leden In Brabant, waardoor het werken in één centrale niet meer mogelijk is.

De angst, die bij verschillende kleine afdelingen leefde, dat Eindhoven met 11 van de 21 stemmen zijn stempel teveel op de kamercentrale 'a Herto- genbosch zou drukken, werd na een geruststellende verklaring van de voorzitter van de afdeling Eindho- ven, dr. ir. A. P. Kole, bij die afde- lingen grotendeels weggenomen.

.KopU voo• deze rubriek sen·

4en aan a mevr. mr. B. de Rooek-Beddln&". Stadbouden-

plant•oen lUl. Den llaall"·

Woningbouw

NU op 1 januari a.s. voor de agglome- ratie Eindhoven de woonruimtewet buiten werking wordt gesteld, hebben verschillende woningbouwverenigingen de hoofden bij elkaar gestoken en een centraal registratiekantoor geopend. Dit registratiekantoor van de federatie sa- menwerkingsverband woningbouwcorpo- raties agglomeratie Eindhoven zal zich belasten met de volgende taken: 1. het centraal registreren van woningzoeken- den in de agglomeratie; 2. het bevorde- ren van een naar urgentie en redelijk- heid zo doelmatig mogelijke verdeling en toewijzing van beschikbare woon- ruimte; 3. het bevorderen van de nood- zakelijke doorstroming van gezinnen die binnen de agglomeratie over een relatief goedkope woning beschikken en finan- cieel in staat worden gea.cht een duur- dere woning te betrekken; 4. het stimu- leren van verhuizing van kleine gezin- nen. uit grote naar kleinere woningen;

5. het besteden van bijzondere aandacht aan de huisvesting van maatschappelijk zwakke gezinnen; 6. het verlenen van bemiddeling bij woningruil.

Niet alle agglomeratiegemeenten doen (nog) mee. B. en w. van Heeze bijv.

stellen de gemeenteraad voor geen financiële medewerking te verlenen aan de oprichting van een centraal bureau.

B. en w. van Heeze vindt het nl. niet juist, dat de gemeente moet opdraaien voor het wederom instellen van be- voegdheden, die tengevolge van de door- gevoerde huurliberalisatiemaatregelen zijn komen te vervallen. Ook een grote woningbouwvereniging in Eindhoven onthoudt zich van medewerking aan dit bureau. Zij stelt: Of er is woningnood

Adviesraad

Op de i.n oktober en november ge- houden vergaderingen van de Kamer- centrales werden de volgende vertegen- woordigsters van de Kamercentrale bij de Organisatie Vrouwen in de VVD ge- kozen. Zij vormen tezamen de Advies- raad.

Amsterdam: mevr. A. F. M. Hamm- Tonnaer, Stadionkade 15, Amsterdam.

Dordrecht: mevr. mr. M. L. Busch-_

kens-Dijkgraaf, Prinsesselaan 7, Rijs- wijk Z.-H.

Drenthe: mevr. J. P. Hansen-v. d.

Linden, Markeweg 3, Emmen.

Arnhem: mevr. J. C. A. v. d. Laan- Meesters, Van Heutzlaan 122, Ede.

Nijmegen: mevr. M. A. Mensink- Kooy, De Eschhof, Miste, Winoorswijk.

Groningen: mevr. F. Mulder-Geuker,

"Zeeburch", Noordpolder 4, Warffum.

Den Haag: mevr. M. Sicman-Harde- man, Schuytstraat 219, Den Haag.

Haarlem: mevr. F. Postma-Roemer, Cor Bremaniaan 18, Laren.

Den Helder: mej. mr. E. F. Voorthuy- sen, ·van Ostadelaan 218, Alkmaar.

Leeuwarden: mevr. E. G. A. Wichers- Brons, Haersma de Withstraat 18, Bui·

tenpost.

Leiden: mevr. N. H. de Gruyl-R.ret- kerk, Burg. Martensingel 14, Gouda.

Maastricht: mevr. A. Knuttel-Colde- wey, Heerlerweg 206, Voerendaal.

Middelburg: mevr. A. C. M. J. Vries- man-Gerde, Kastanjelaan 13 a, Middel- burg.

Noord-Brabant: mevr. H. J. Schiern- per-van Gijn, Taalstraat 211, Vught.

Rotterdam: mevr. G. C. S. Tellegen•

Buist, Voorschoterlaan 100, Rotterdam.

Utrecht: mevr. G. G. A. Alting-Am·

brosius, Vredehofstraat 12, Soest.

Zwolle: mevr. H. C. Stroink-v. d.

Keer, Drienel'lbakenweg 40, Enschede.

Gezinsleden

Het valt ons telkens weer op, dat er nog zoveel vrouwen, wier echtgenoot VVD-lid is, zelf

reen

lid van de partij

en dan berust de toewijzing bij de ge- meente of er is geen woningnood en dan wijzen de woningbouwverenigingen de huizen zelf toe. Eed ~weg als deze vindt dit bureau onaanvàardbaar. Zij vindt dat er nog wel degelijk woning- nood in de agglomeratie is en dat de taak dus nog aan de gemeentebesturen zou moeten behoren. Het komt er nu op neer, dat je de mensen, zo zegt de direc- teur van deze woningbouwvereniging, eerst vijfentwintig gulden laat betalen en ze dan zegt, dat ze pas over drie à vier jaar een kansje op een huis ma- ken ...

Het ziet er inderdaad nog niet zo rooskleurig uit met de kansen op een huis voor woningzoekenden in de agglo- meratie. Het aantal woningzoekenden in de agglomeratie bedraagt ongeveer 13.000, waarvan ruim 3600 in het bezit zijn van een ruilwoning. Het totale bezit aan huizen van de aan het centraal bu- reau deelnemende woningbouwcorpora- ties bedraagt 37.000. De reeds bij deze corporaties ingeschrevenen worden gra- tis overgeschreven naar de centrale re- gistratie. Nieuw ingeschrevenen moeten voor die registratie vijfentwintig gulden betalen. Verder verwacht het bureau een subsidie van 61.000 gulden van de deelnemende gemeenten.

In 1972 zorgen Philips en Daf voor de financiering van eert extra contingent van duizend huizen, waarvan de bouw- kosten liggen tussen 40.000 en 70.000 gulden. Doorstroming hoopt de gemeen- te o.a. te bevorderen door het bouwen van experimentele woningen, waarop door het rijk een extra subsidie wordt verleend uit de experimentenpot. Bij de- ze experimentele woningbouw worden huizen van verschillende grootte "aan elkaar geregen" wat ook aan de buiten- zijde een zeer gevarieerd aanzien geeft.

Ze worden in blokken van acht ge- bouwd.

zijn. Zij zijn blijkbaar niet op de hoogte van het feit, dat zij zelf gezinslid kunnen worden tegen een contributie van slechts f 5,-. Zij kunnen dan alle bijeen- komsten van de VVD en ook alle confe- renties van de Organisati<e Vrouwen in de VVD bijwonen.

Echtgenotes van VVD-mannen, geeft u zich per 1 januari 1971 op als gezins- lid? Ieder nieuw lid erbij is voor de VVD van groot belang.

JA, .. .

ma1n man ^IS

. _wil

per 1aar

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

De buiten de agglomeratie liggende Brabantse gemeente Aarle Rixtel heeft ter bevordering van de doorstroming al- le huurders van haar woningwetwonin- gen de huur opgezegd. Wie voor 25 de- cember via een werkgeversverklaring kan aantonen, dat de huur 17 procent of meer van zijn bruto-inkomen bedraagt krijgt een verlenging van het huurcon- tract van de woningwetwoning. Zij die dat niet kunnen aantonen, kunnen als zij dat willen in aanmerking komen voor een huur-premiewoning met een huur van circa vijftig gulden per week.

Het gemeentebestuur schrijft aan de huurders in een begeleidende brief, dat de minister van volkshuisvesting al ver- scheidene keren aan de gemeentebestu- ren heeft gevraagd maatregelen te tt_ef- fen tegen bewoners van woningwetwo- ningen, die een zodanig inkomen hebben dat ze eigenlijk niet meer in deze wo- ningen, bedoeld voor de laagste inko- mensklasse, thuishoren. Misschien een voorbeeld ter navolging van gemeenten of woningbouwverenigingen in gelibera-

liseerde gebieden? -

Gezocht door ex-fabrikant, 52 jaar, wonende Amsterdam-C.,

AGENTUUR

(auto en telefoon aanwezig), of

commerciële-, administratieve- of

vertrouwensfuctie.

Full-time of part-time.

Uw brief ontvang ik graag onder nummer 1010.

Jaarverslag

Een aantal exemplaren van het jaar- verslag 1969/70 van onze Organisatie is toegezonden aan de Centrale-vertegen- woordigsters ter verdere distribuUe.

Degenen die nog een exemplaar ervan willen hebben, kunnen dlit aanvragen bij het in het hoofd van deze rubriek ver- melde adres.

WO-lid . ik ook

..

Voor f 5.- lid worden . Noteert u m11 maar per . ¹ . la-

1971.

nuan

Mi in naam •s ^• adres

te :

Uw verdere graag af.

•

berichten wacht .ik

Uitknippen en sturen aan Algeme-en Secretariaat VVD,

Koningin~egracht 61 te Den Haag of aan de secretaris

van de VVD-afdeling waartoe uw man behoort.