Radio-uitzending van de VVD: dinsdag 8 mei, van 18.19-18.29 uur, over de zen- der Hilversum 11 (298 m).

ema_c

oed en eensgezind congres

Vinger opsteken

Wie het nog b!'grijpt mag zUn \ing<•r o1'stcken. Als het atlemaal niet zo triest eu schadelijk voor het landsbelang en voor ltet aanzien van de parlementaire d1•nwcratie was, dan zou men de ontwil•- kelingen van de algelopen veertien da- gen (en trouwens wel van langer) rond- om de lmbinetsformatie met cl"n derge- lijk commentaar afdoen.

Nadat de beer Burger zijn op<lracht bad teruggegeven, is bij thans samen met de heer Ruppert opnieuw tot formateur benoemd. Met predes dl"zeUde opdracht.

Intussen hebben de heren Van Agt Pn Albcda geïnformeerd. Zij hebben een

<locnment opgesteld, een formule zo men wil, die voor nogal verscltillende inteqn:etatie vatbaar is. De drie c.on- fcssionele partijen hebben de concessie gl"daan <lat ûj ten slotte töch b1 t·eid zijn

gt'zamenJ~jk z<'-S ministers te acceptf'ren tegenover tien uit ht't rode kamp en maken zich blij met de med<'deling dat zij in een pre-constituerende vergade- ring van l{andi<laat-ministers mee mo- gen praten over het kabinetsprogram.

De heer Den Uyl heeft van zijn kant meegedeeld dat wie wil dit praten "on- derhandelen'' ntag noemen.

En dat zou dan de basis moett'n zijn voor het hechte regeringsteam, waaro11 on.· land met zoveel smart zit te waclt-

tf'n. Er is niet vet'l politil'k inzkht voor

• ''·~· (ltn te voorspellen dat het kabinet (àls het er l;:oJnt!) stloedig aan innerlij- ltf' ''erdl'l'hlhPid tl'n ondl"r zal gaan.

Ph.C.

Radio-uitzending van de VVD: dinsdag 8 mei, van 18.19-18.29 uur, over de zen- der Hilversum 11 (298 m).

De VVD kan terugzien op een in alle opzichten bijzonder geslaagde algemene ledenvergadering, die op 13 en 14 april in Bellevue te Assen werd gehouden. Het was een goed congres van een eensge- zinde partij.

Die eensgezindheid kwam onder meer tot uiting in het ovationele applaus voor de belangtijkste sprekers en voor de tot erelid benoemde mr. D. U. Stikker.

Maar niet minder in de aanvaarding van twee belangrijke resolutiesoover het Liberaal Manifest (met nagenoeg alge- mene stemmen) en over de partijpolitie- ke structuur in Nederland (eenstem- mig). Hoofdbestuut• en Kamerfracties, die -- zoals gebruikelijk - hun beleid verdedigden, werd bet bepaald niet moeilijk gemaakt.

Het was een goed congres. ook in orga- nisatorische zin. Vooral omdat men, voor !let eerst. reeds vrijdagmiddag be- gon (vroeger pas vtijdagavond). raal•te men aanzienlijk minder in tijdnood dan voorheen en kon de agenda goed worden afgewerl<t. Dat de grote zaal van Belle- vue nog te Jdein bleek, met name tij- dens de rede van \Viegel, kon de afde- ling- Assen, waarbij de orgmlisatie van het congres in goede handen was, ool~:

niet helpen.

Redevoeringen

Welbewust heeft de VVD zich buiten het gekrakeel van de kabinetsformatie gehouden. E1· zou, zoa,ls Wiegel in zijn voortreffelijke rede (integraal afge- drukt op pagina's 4, 5 en 6 van dil blad) zei, bijna elke dag teden geweest zijn voor een sappig commentaat· onzer- zijds ... Maar zouden wij ons in het ge- woel dat Burgm teweeg bracht hebben gemengd, dan hadden de kiezers ook ons verwijten kunnen maken en - nog be- langrijker hadden wij de socialisten en confessionelen wel eens naar elkaar toe kunnen drijven. Dat reken ik niet tot mijn taak," alelus de voorzitter van de VVD-fractie in de Tweede Kamer.

Hij liet op zijn eigen, niet van humor gespeende wijze, al het .,gescharrel, ge- schipper, gemats en gesjoemel" de re- vue passeren en herhaalde dat de VVD bet eicl blijft mede-verantwoordelijkheid voor het landsbestuur te aanvaarden.

Wiegel ontkende niet dat er verschillen van opvattingen zijn tussen de coalitie- partners van het kabinet-Biesheuvel, maar zij lijlten hem aanzienlijk kleiner dan die tussen de .,rode drie" en de confessionelen.

Was Wiegels rede het onbetwiste hoog- tepunt van !let congres, met niet minder genoegen kon men luisteren naar partij- voorzitster mevrouw Van Someren, die in haar openingsspeech schetste dat er een kentering ^is waar te nemen in wat zij noemde ,.modieuze ontsporingen in denleen en gedrag." Haar toespraalt, waarin zij in ander verband zich o.m.

afvcoeg of het geen tijd wordt wettelij- ke spelregels te maken voor de fotma- tie, hebben wij algedrukt op pagina 7 van dit blad.

Ook de heer Van Riel, voorzitter van de VVD-fractie ⁱⁿ .;e Eerste Kamer, hield een boeiend betoog (letterlijke tekst op pagina's 8 en 9 van dit blad). Hij waar- schuwde daarin o.a. tegen de naar zijn mening .,bijna niet verantwoorde" op

~tapel staande selectieve investeringshef- fing. De heer Van Riel sprak als eerste bij de beantwoording van vragen aan de

Stikker werd ere-lid

"Ik voel mij als een vader, die tot zijn kinderen terugkeert", zei een bewogen mr. D. U. Stikker, nadat de algemene ledenvergadering van de VVD hem tot - erelid had benoemd, Het was de formele bekrachtiging van een reeds bij het 25-

jarig bestaan der partij door het hoofdbestuur aangekondigd besluit. Een be- krachtiging die door de vergadering met stormachtig applaus werd onder- streept.

De heer Stikker is een der mede-oprichters van de VVD geweest en haar eerste voorzitter. Door meningsverschillen tussen hem en wijlen prof. Oud is indertijd een verwijdering ontstaan. Na zijn jarenlange verblijf in het buiten- land is de heer Stikker opnieuw lid geworden van de VVD, die hem thans - zeer terecht - als een der grootste Nederlandse liberalen heeft geëerd.

Krunerfracties over hun beleid. Een apart verslag daarvan treft men aan op paghla 12 van dit blad.

Resoluties

In de eerder bedoeltle resolutie over het Liberaal Manifest (volledig afgedrukt op pagina 7) spreekt de VVD uit dat dit Manifest in zijn totaliteit door haar wordt aanvaard als basis van beraad en overleg, zowel binnen de partij als met anderen. Het hoofdbestuur is gevraagd een procedure vast te stellen voor !let nader uitwerken van de in bet LM aan- gesneden onderwerpen. Mevrouw Van Someren, verheugd over deze beslissing, kondigde een vergelijkende studie over het verkiezingsprogram ,,Liberalen op nieuwe wegen" en het Liberaal Manifest aan; enltele eenvoudige vraagpunten terzake zullen aan de partij worden voorgelegd.

De VVD vindt, zoals werd uitgesproken in een tweede resolutie (eveneens pagi- na 7) de partijpolitieke structuur in Ne·

derland verouderd. Het is wenselijk dat op grond van werkelijke politieke

scheidslijnen partijen of partijgroepen tot stand komen. De VVD nodigt dan ook allen uit, die van oordeel zijn dat de beginselen van vrijheid, verantwoorde- lijkheid, verdraagzaamheid en sociale gerechtigheid de grondslag behoren te zijn van onze samenleving, om naar de geest van het Liberaal Manifest met haar leden te overleggen over de zo noodzakelijke hervorming van ons par-

tijstelseL

Huldiging

Vermelding verdient de huldigjng van mej. mr. M. M. F. van Everdingen, die 25 jaar als secretaresse van het hoofd- bestuur werkzaam is; het resultaat van de ledenwerfcampagne (de partij kreeg er binnen enkele maanden 4708 nieuwe leden bij!); het beeldje van Drentse Bartje, dat de voorzitter van de afdeling Assen aan mevrouw Van Someren aan- bood, alsmede de bespreking van het be- leid van ons blad. Over deze en nog enkele andere zaken, die tijdens het congres aan de orde kwamen, vindt men berichten verspreid in dit blad.

veertiendaagse uitgave van de

voor vrijheid en democratie nummer 1085 2.7 april 1973

2 - Vriidag 27

1973

Kopij voor deze rubriek zenden aan:

mevr. mr. E. de Roock-Bedding, Stadhoudersplantsoen 212, Den Haag.

Drents water

Drenthe mag dan een bijzonder aan- trekkelijke provincie zijn om te wonen en te werken en te recreëren, het kan nooit kwaad dat er mensen zijn die wil- len getuigen van een vooruitziende blik.

Die ervan uitgaan, dat Drenthe inder- daad een alleraardigste- provincie is, maar vinden dat dat ook in de toekomst zo moet blijven.

Er is op het- ogenblik ten aanzien van de toekomst een verontrustend ver- schijnsel, dat van grote invloed kan zijn op de ontwikkeling van de natuur en al haar rijkdommen. Gesignaleerd is na- melijk in de afgelopen maanden een be- denkelijke verlaging van het grondwa- terpeil. De VVD-fractie in de provincia- le staten van Drenthe maakt zich dan ook bezorgd over het .,gerommel" in de waterhuishouding, zowel ten aanzien van de bodemstructuur als de drinkwa- tervoorziening.

Namens haar tractie heeft mevrouw J. P. Hansen-Van der Linden vragen ge- steld aan het college van Gedeputeerde Staten. Belangrijkste vraag: .,Welk be- leid denkt het college te voeren wat be- treft de waterhuishouding en drinkwa- tervoorziening in de komende tijd in de provincie." Ze wacht vol spanning op het antwoord van GS.

*

De afdeling Zuidlaren van de JOVD organiseert op vrijdag 27 april - van- daag dus - een defeasiedebat in restau- rant Sprookjeshof in Zuidlaren. Daar- voor zijn uitgenodigd de omstreden link- se majoor Gé Miog -- hij ligt voortdu- rend in de clinch met de legerleiding -- en luitenant-kolonel A. Ploeg, defensie- specialist en Tweede-kamerlid van de VVD. Volgens de Zuidlaarder JOVD'ers

•

belooft het een ,.interessante avond te worden, vooral omdat de heren lijnrecht tegenover elkaar staan."

*

Een paar aardige cijfers uit Fries- land: omgerekend naar de inwoner-aan- tallen van de gemeenten besturen de CRU-burgemeesters 27,7 procent van de Friese bevolking, de ARP'ers 22,1 pro- cent, de PvdA'ers 39,7 procent, de VVD'ers 5,1 procent, de KVP'ers 4,3 procent en partijloos 0,9 procent. De VVD heeft vier burgemeesters in Fries- land, te weten in Harlingen, Ameland, Menaldumadeel en Schiermonnikoog.

Als u weet dat Friesland 44 burgemees- ters heeft, is er voor de VVD nog wel werk aan de winkel.

*

Het afdelingsbestuur van Assen heeft er behoefte aan het hoofdbestuur te danken voor zijn beslissing, de jaarver- gadering 1973 in Assen te organiseren.

Want we wilden graag laten zien, dat Assen wat kan!

Dat we m Asssen een vergadercen- trum ,.Bellevue" hebben, dat geen vuur te heet is (zelfde directie als ,.Overcin- gel", tegenover het station NS; directie- leden VVD).

Dat 'we als bestuur best 160 mensen logies konden verschaffen"; bedankt mej.

A. Nanninga en heer A. J. L. Krans.

Dat we ook een zaal met bloemetjes leuk kunnen versieren; bedankt, heer D.

Oosten.

Dat we een ideeënman als adviseur hebben (welkomst-stencil; Bartje) be- dankt, heer M. Wink.

Ons bestuur is er bijzonder blij mee, dat het congres in Assen groots is ge- weest. Bedankt, VVD! En kom nog eens terug.

Landdag ¹ⁿ Utrecht

· Hierbij hebben wij het genoegen u uit te nodigen voor de Landdag 1973 van de Organisatie ,.Vrouwen in de VVD", die zal worden gehouden op vrijdag 11 mei 1973 in het Congresgebouw te Utrecht,

Het Congresgebouw grenst aan het Centraal Station, er is parkeerruimte aanwezig. Het onderwerp, dat deze dag belicht zal worden is ,.het Openbaar Vervoer". Het vraagstuk zal benaderd worden uit twee verschillende _gezichts- hoeken: de politiek en de bedl-ijfstak.

In verband met de kostenbesparing zullen voor deze Landdag geen convoca- ties worden rondgezonden. U dient zich uitsluitend door middel van bijgaand aanmeldingsformulier op te geven.

Koshm: f 15,50.

Ol'gave: Zo spoedig mogelijk doch uiterlijk vóór 5 mei a.s. Het verschul- digde bedrag dient te worden overge- maakt op girorekening no .. 183963 van de Algemene Bank Nederland te Baarn ten name van mevr. H. H. Olthof-Kui- per rekening no. 552835560.

PROGRAMMA:

10.00 uur. Ontvangst met koffie.

·'-

10.30 uur. Welkomstwoord door mevr.

G. G. A. Alting-Ambrosius, centrale- vertegenwoordigster van Utrecht.

Opening door de voorzitster mevr. mr.

M.N. W. Dettmeijer-Labberton.

10.45 uur. Dr. J. W. H. Geerlings, chef Afd. Economische Dienst van de Ned.

Spoorwegen: ,.Een N.S. visie op het Openbaar Vervoer".

Mevr. Drs. N. Srnit:-Kroes, lid van de Tweede Kamer voor de VVD: ,.Een libe- rale visie op het openbaar vervoer".

Ge_legenheid tot -het stellen van vra- gen.

12.30 uur Pauze.

12.45 uur. Koffiemaaltijd.

14.00 uur. Bustocht langs de Vecht naar Nijenrode.

15.15 uur. Bezoek aan N.O.I.B.

Nijenrode. De rector van het Instituut zal een inleiding houden.

16.15 uur. Per bus terug naat· het Centraal Station Utrecht. Aankomst pl.m. 16.30 uur.

Namens het Bestuur Mr. E. de Roock-Bedding G. G. A. Alting-Ambrosius.

AANMELDINGSFORMULIER

In te zenden aan mevr. G. G. A. Alting-Ambrosius; Vredehofstraat 12 te Soest.

IK KOM NAAR DE LANDDAG TE lJTRECHT Naam:

Adres:

Het verschuldigde bedrag is overgemaakt op rekening van de Algemene Bank Nederland te Baarn.

Handtekening,

VRtJHEID EN DEMOCRATIE

Afdeling Assen JOVD weer opgericht

Assen - Wegens groot animo bij een aantal liberaal ingestelde jongeren, is de afdeling Assen van de JOVD heropge- richt. De heroprichtingsvergadering werd 6 april gehouden. Op deze bijeen- komst werd een voorlopig bestuur ge- vormd dat de bestuursverantwoordelijk- heid zal dragen tot ongeveer november, waarna uit een - naar wordt gehoopt - groter ledenbestand een nieuw be- stuur zal worden samengesteld. Voor in- lichtingen kan men zich wenden tot:

Petra Ketel, Scheldstraat 27, Assen (tel.

17186), Annemieke Hol, Herodotuslaan 37, Assen (tel. 10821) en Peter l:>urin- gar, OrdeHaan 13 te Rolde <td. 05924 - 1763).

Aankondigingen

1 MEI

Prof. mr. F. J. Duynstee, rector-mag- nificus van de Universiteit van Nijme- gen, spreekt voor de JOVD-afdeling Gro- ningen over: .,Democratisering in het onderwijs ? " De bijeenkomst zal worden gehouden in café-restaurant ,.'t Huis de Beurs", A-Kerkhof Z.Z. (bij de Koren- beurs). Aanvang 20.00 uur. Na de inlei- ding discussie. Introducees toegestaan.

_14 MEI

Mevrouw Veder-Smit, lid voor de VVD van de Tweede Kamer, spreekt voor de afdeling Sneek over .,Onze de- mocratie in het politieke gewoel".

In memoriam A. C. Schippers

Zo'n jaar of 20 geleden was er in Amsterdam een levendige, en- thousiaste vrouwengroep. Tot haar behoorde ook mejuffrouw Anna Schippers, nu onverwacht overle- den.

Zij was een vooraanstaande persoonlijkheid en vervulde be- langrijke functies, vooral in de nationale en internationale vt·ou- wenwereld, waaraan zij haar tijd en gaven wijdde; een nobele ver- tegenwoordigster van een type vrouwen, dat uitsterft.

Hier gedenken wij haar speciaal als het pittige, belangstellende lid, vanuit haar latere plaats op de achtergrond tot het allerlaatst in- tens meelevend met de VVD.

Provinciale dag Friesland

J. H.S.

De Vrouwen in de VVD houden op vl'ij- dag 4 mei a.s. een provinciale dag in Friesland, in hotel De Kroon te Leeu- warden. Op het programma staat o.m.

een inleiding van mej. mr. A. Kappeyne van Coppello, lid voor de VVD van de Tweede Kamer, over de kinderbescher- ming. Mevrouw G. van Slooten-Kaan zal de aanwezigen het Fries kostuum met de bijbehorende accessoires tonen.

's-Middags zal mevrouw mr. N. M. de Goede-Lodder, kinderrechter te Leeu- warden, inhaken op het 's-morgens door mej. Kappeyne aangesneden onderwerp en de praktische consequenties daarvan belichten.

Wie de provinciale dag wil meemaken dient zich daartoe op te g~ven vóór dinsdag 1 mei bij mevrouw T. E. Ger- ritsma-Bruins, Looxmagracht 8 te Sneek

(telefoon: 05115 - 1355) . De deelnemers- kosten bedragen f 15 per persoon.

VRIJt:IElD EN DEMOCRATIE · Vrijdàg 2.7 april 1973-- · 3

De VVD 1n ^• het parlement

In deze rubriek geeft onze Haag$e medewerker J. E. v. d. Wielen een samenvatting van de activiteiten van de VVD-fractie in het parlement.

Hij kan natuurlijk slechts beknopt melding maken van de liberale bijdrage aan de vele debatten en hij zal ook niet aan alles aandacht kunnen besteden.

Wie méér wenst te weten over de standpunten die de VVD in het parle- ment heeft ingenomen of over de vragen, die de liberale Kamerleden aan de regering stelden, kan terecht bij het secretariaat van de VVD-fractie in de Tweede Kamer, Binnenhof 1-A, Den Haag, telefoon 070-61 4911.

De Tweede Kamer is op paasreces en komt op 1 mei -- de dag van de arbeid - weer bijeen.

In de afgelopen _periode is het initia-

tief-ontwerp-Geurt~n-Van Schaik bin- nengehaald, zij het niet met volledige instemming - op onderdelen - van de betrokken partijen. Hoe men ook over het kansspel denkt, met de aanvaarding van het initiatiefontwerp is Nederland op dit gebied nu geen eiland meer te midden der omringende landen. Tenzij de Eerste Kamer roet in het eten gooit, die in de afgelopen week de grenswijzi- ging Deventer-Diepenveen met grote meerderheid verwierp.

De Tweede Kamer heeft intussen nog een initiatief-ontwerp van de inmiddels als Kamerlid verdwenen ir. Oele, behan- deld, tezamen met een wetsontwerp van de regering op dezelfde materie betrek- king hebbende, nl. winning bodemmate- rialen Noordzee. Het regeringsontwerp was van 1969, het initiatief-ontweq::

werd daarna ingediend. Mr. Portheïne zei in zijn rede, dat het gewoonte is eerst een regeringsontwerp te behande- len en daarna pas een initiatief-ont- werp, maar de desbetreffende Kamer- commissie is in dit geval van deze regel afgeweken en mr. Portheïne verklaarde gaarne aan deze gang van zaken te heb- ben meegewerkt. De stof waarom het in beide ontwerpen ging, betreft de win- ning van bodemmaterialen op het conti- nentale plat, waarvoor tot nu toe geen regeling bestond. Mr. Portheïne stelde zich positief op .tegenover het regerings- ontwerp, maar afwijzend tegenover het initiatiefvoorstel Oeie-De Ruiter, omdat dit z.i. tot een te gecompliceerd systeem zou leiden. Een voordeel van de aan- vaarding van het regeringsvoorstel noemde mr. Portheïne 'ook, dat er een stimulans van kan uitgaan op de win- ning van zand en grint op het continen- tale plat. Uit milieu-overwegingen oor-

deelde mr. Portheïne dit van belang, al gaf hij toe, dat zandwinning uit zee een kostbaarder zaak is dan winning op het land.

Mr. Portheïne had intussen ernstig be- zwaar tegen de bepaling van terugwer- kende kracht, een bepaling die verwe- ven is met het vraagstuk van de toe- stemming, die geruime tijd geleden is gegeven aan de gemeenten Rotterdam en Amsterdam voor het winnen van zee- zand. De terugwerkende kracht, die de regering voorstelde, betekent, dat derge- lijke transacties achteraf worden gele- galiseerd, hetgeen weer betekent, dat Amsterdam met terugwerkende kracht over een aanzienlijke tijd moet betalen.

Er is indertijd iets afgesproken, waar- over men niets kon afspreken, in juri- dische zin tenminste.

Vragen

Schriftelijke vragen worden geacht binnen drie weken door de regering te worden beantwoord. In sommige geval- len vergt een antwoord meer tijd voor onderzoek en dan deelt de bewindsman mede, dat hij later zal antwoorden. Dat later moet wel eens met een korreltje zout worden genomen. Zo zagen we de- ze week bij de "gele" stukl{en twee ant- woorden op vragen, die in de zomer van·

het vorige jaar waren gesteld, nb. o.m.

door een Kamerlid, dat op 29 november jl. (de verkiezingsdag) niet werd herko- zen. Ambtelijke molens malen inderdaad wel eens langzaam. De Tweede Kamer ondervindt dat ook vaak met ingediende wetsontwerpen, die soms jaren moeten wachten op openbare behandeling. Dik- wijls ilil dan de minister die het wets- ontwerp moet verdedigen, niet eens de indiener. Dit gold bijv. voor minister Geertsema, die het grenswijzigingsvoor- stel-Deventer had te verdedigen.

In de afgelopen twee weken zijn er intussen door VVD-Kamerleden slechts

~

weinig schriftelijke vragen gesteld. Van de heer Van Dijk vragen over de appli- cerende leraar a.v.o. bij het m.t.o., voor wie na het behalen van een 2e graads akte zijn adequate bevoegdheid nog niet zou vaststaan.

Negen leden van onderscheidene frac- ties, onder wie dr. Berkhouwer hebben zich tot de minister van buitenlandse zaken gewend met vragen over "alar- merende berichten over het lot van de politieke gevangenen in Zuid-Viet- nam."

De heer De Beer heeft de minister van onderwijs en wetenschappen vragen gesteld over het feit, dat de Ing.-titel thans wél gevoerd mag worden door af- gestudeerden aan de hogere landbouw- scholen, maar nog niet door die van de hogere technische scholen, omdat voor de laatste categorie de desbetreffende algemene maatregel van bestuur nog steeds niet is uitgevaardigd.

De heren Ploeg en Keja informeren naar de juistheid van berichten, dat de exploitatiekosten van het ministerie van defensie 20 pct. hoger zijn uitgekomen dan de oorspronkelijke raming.

Van mevr. Smit-Kroes vragen over de integrale invoering van de tweede vor- mingsdag voor de 15-jarigen.

De heer De Beer ten slotte wil van de minister van onderwijs en wetenschap- . pen weten of het waar is, dat de rijks- universiteit te Utrecht sedert ongeveer twee jaar vier verdiepingen huurt in het pand St. Jacobstraat 14 te Utrecht, waarvan er één nooit in gebruik is ge- nomen. Die verdieping is bestemd voor de subfaculteit Psychologie, maar er zou geen geld voor inrichting zijn. De huurprijs van die niet gebruikte verdie-

ping zou f 85.000 per jaar zijn en - er zou dus -- volgens de heer De Beer - zo'n f 170.000 zijn verspild. Wat denkt de minister hieraan te doen, wil de heer De Beer wel graag weten.

Friesch Groningsche Hypotheekbank N.V.

1ong

modern I iberaal

J.Oli.D

Jongeren Organisatie voor Vrijheid en Democratie

pandbrieven

een veilige belegging met zeer hoog rendement

Lees het maandblad

DRIEMASTER

v o o r rn in. 1.1 0,0 0 P. i.

o I vv o r dI ook I i d •

.---·"·---~~

I • I

'CJ Ik word l1d van de J,O,V.D. I

I .

'CJ Ik word donateur voor f ••••• en I J·. ontvang gratis de Dri~master ^. I

INaam::••••••••••••••••••••••••••••••• I

1

Adr.es .• ••••••••••••••••••••••••••••••

IPI~ats:.;, ••••••••••••• Prov,.:,,,,,,~ J

lverzenden aan: Secr. J.O.V.D. · J

I I .

l_v_o:~~~~::e_:_~:_:~~=-~:::_~s:~~:::~~~-l

vrijheid en democratie

• De redactie van Vrijheid e~

Democratie is gevestigd te Hil- versum, Pieter de Hooghlaan 87.

Hoofdredacteur en voorzitter van de redactiecommissie is de heer Ph.

c.

• De abonnementen-administratie wordt verzorgd door het alge- meen secretariaat van de VVD, KoninginDegracht 57 te Den Haag (telefoon 070 - 604803). Voor adreswijzigingen etc. wende men zich dus tot het algemeen secreta- riaat.

• De advertentie-exploitatle wordt verzorgd door de Nederlandse Dagblad Unie, Westblaak 180 (postbus 824) te Rotterdam, tele- foon 010 · 147211.

algemeen secretariaat

• Het algemeen secretariaat van de VVD is gevestigd te Deo Haag, Koninginnegracht 57, tele·

foon (070) - 604803. Postreke- ning: 67880 ten name van de al- gemeen secretaris van de VVD te Den Haag.

4 - Yriidàil 27 april1973 VRIJHEID EN DEMOCRATIE

VVD doet niet mee aan "gescharrel,

Letterlijke tekst van de rede van de heer H. Wiegel, voor- zitter van de VVD-fractie in de Tweede kamer, uitgespro- ken tijdens de algemene ver- gadering van de VVD te As- 3en op 13 april.

Telegrammen en gasten

De algemene ledenvergadering van de VVD, op 13 en 14 april te Assen gehouden, heeft op voorstel van het hoofdbestuur twee tele-

grammen gezonden. Eén aan Hare Majesteit de Koningin, waarin aanhankelijkheid aan Haar en Haar Huis wordt betuigd. En één aan de heer en mevrouw Toxo- peus, die - zoals bekend - enige tijd geleden betrokken raakten bij een verkeersongeval. Mevrouw Toxopeus heeft pas onlangs bet ziekenhuis kunnen verlaten. In het telegram wordt de ·verwach- ting uitgesproken dat zij beiden op de volgende algemene leden- vergadering weer aanwezig kun- nen zijn.

De vergadering te Assen werd bijgewoond door mr. dr. C. Berk- houwer, sinds kort voorzitter van het Europese parlement. Mevrouw Van Someren begroette hem als eerste, hem geluk wensend met zijn verkiezing. Voorts waren o.m.

aanwezig de ministers Geertsema, De Koster en Langman, de staatssecretarissen Rietkerk en Vonhoff, het erelid D. W. Dett- meijer (na een langdurige ziekte tot veler vreugde weer in staat aanwezig te zijn), oud staatsse-

c~taris De Keyzer, de heer Ro- nald C. Cop als vertegenwoordi- ger van de liberale Belgische zus- terpartijen, vertegenwoordigers van de JOVD en van de Liberale Studentenverenigingen, alsmede van de Organisatie Vrouwen in de VVD. Zaterdag was ook staats- raad drs. H. A. Korthals aanwe- zig.

Niemand van ons had toen wij vorig jaar in Nijmegen bijeen waren, kunnen denken dat we tussen toen en nu zouden

hebben meegemaakt: ·

e Een kabinetscrisis midden in de zo- mer van het vorig jaar;

e Verkiezingen eind november;

e

Hoe die kabinetsformatie Zltl worden opgelost is vandaag niet te zeggen. U zult begrijpen, dat ik daarom enigszins voorzichtig in mijn uitlatingen moet zijn. De politieke situatie is zo onover- zichtelijk dat ik geloof dat het verstan- dig is te beginnen bij het begin. Het

eerste deel van mijn betoog wil ik daarom wijden aan datgene, wat er tussen Nijmegen en Assen gebeurd is.

In het tweede deel van mijn betoog wil ik proberen de politieke plaats van onze partij in het krachtenveld van onze Ne- derlandse politiek te schetsen. En ik wil afronden met het trekken van enkele lijnen naar de periode, die ons te wach- ten staat.

Half juli van het vorig jaar traden de bewindslieden van DS'70 uit het kabi- net. Ik noem alleen maar de redenen voor hun uittreden. Dieper ga ik er niet op in. Die redenen waren: Een verschil van inzicht over de te volgen poHtiek inzake de inflatiebestrijding en - en dat was het feitelijke breukpunt - de onaanvaardbaarverklaring door de be- windslieden van DS'70 van de bezuini- gingsvoorstellen die door de minister- president en de minister van financiën waren gedaan. Diepgaand beraad binnen de Tweede-Kamerfractie en met de voorzitster van de partij en de. voorzit- ter van de Eerste-Kamerfractie, leidde tot een oplossing van de crisis waarbij onze partij regeringspartij bleef.

Die beslissing was heel moeilijk. Om- dat wij, toen wij die beslissing moesten nemen, ook moesten incalculeren dat er in ieder geval binnen enkele maanden verkiezingen zouden komen. En dat be- tekende dat we dan ook onze kansen daarbij moesten overwegen. We hebben de beslissing om in het kabinet te blij- ven genomen, omdat we uit het overleg dat na het uitbreken van de crisis ge- voerd werd, de conclusie konden trek- ken dat wij in het beleid, waarmee de regering met onze vijf excellente be- windslieden in de ware betekenis van het woord, in het najaar van 1972 van plan was te komen, voldoende van onze eigen visie zouden kunn~n terugvinden.

En de miljoenennota, die op de derde dinsdag van september werd gepubli-

ceerd, bevestigde dat vertrouwen ook.

Ik beperk mij alleen maar tot een van de hoofdonderdelen van beleid: de be- lastingpolitiek.

Op de derde dinsdag van september bleek dat de belastingdruk in 1973 niet of nauwelijks zou stijgen. Dat de infla- tiecorrectie normaal zou doorgaan; dat een eerste aanzet zou worden gemaakt met de oudedagsvoorziening voor zelf- standigen; en dat de relatief hoge belas- tingdruk voor de middengroepen zou worden verminderd.

Daaruit, uit die voorstellen, bleek onze invloed op het beleid zonneklaar.

Ik ben ervan overtuigd, dat wanneer wij eruit waren gestapt in augustus, dat dan de mogelijkheid er heel nadrukkelijk in had gezeten dat er wijzigingen waren gekomen in die belastingplannen. Wijzi- ging met name in plannen voor de zelf- standigen. Wijziging met name in de plannen voor de middengroepen. Dat de

confess~onelen en de Partij van de Ar- beid elkaar nader zouden zijn tegemoet- gekomen. En ik geloof dat door het blij- ven meedoen wij niet alleen een aantal maatregelen hebben gerealiseerd waar de achterban van onze partij zioh ook achter kan stellen. Ik geloof ook dat wij door het blijven in dat kabinet een heel belangrijke posiJtie voor onszelf hebben geschapen en ook heel duidelijk hebben . gemaakt dat wij met de confessionelen tot zaken kunnen komen; zaken die niet tot stand zouden zijn gekomen wanneer wij niet hadden meegedaan.

Loyale partners

Ik wil overigens ook graag zeggen dat de afspraken de tijdens de tussen-

tijdse crisis van julii-augustus tussen de fractievoorzitters van de drie confes- sionele partijen en mij gemaakt zijn, ons ook de zekerheid verschaften dat het belemd waarmee de regering voor '73 wdlde komen in hoofdlijnen zou kunnen worden uitgevoerd. Jui.st vandaag, nu nog lang niet zeker is wat de toekomst ons zal brengen; nu niet zeker is of wij wederom in het kabinet zullen treden;

nu niet zeker is of de confessionele par- tijen alsnog een concordaat met de so- cialisten zullen sluiten wil ik zeggen dat de confessionele partijen en dat met na- me hun fractievoomitters en dat ook de VVD zich hebben gehouden aan de af- spraken die in augustus van het vorig jaar gemaakt zijn. Wij zijn, dat is be- wezen, loyale partners van elkaar ge- weest. En er was nog een volgende re- den, dat wij in het beleid voldoende te- rugvOIIlden van onze doeleinden, dat wij in het kabinet zijn gebleven. Die reden was de volgende: Wij zijn nooit en te nimmer weggelopen voor het dragen van verantwoordelijkheid. En juist · in tijden van grote politieke problemen - in die tijden zaten wij toen en in die tijden zitten wij nu - is de VVD aan zichzelf verplicht verantwoordelijkheid voor het landsbestuur te durven aan- vaarden.

V oor de moed om niet weg te lopen, voor de moed om die verantwoordelijk- heid te blijven nemen, zijn wij door de kiezers op 29 november beloond. En. dat geldt ook voor elke andere partij, die net als de onze in de verkiezingsstrijd duidelijke taal heeft gesproken. Er geen doekjes om heeft gewonden. Heeft ge-

staan voor wat ze zei.

De PPR, laat ik daarmee beginnen, beloofde zonder compromissen te vech- ten voor een heel andere samenleving.

De eerste teleurstellingen komen nu aap de dag: ingezonden stukken, discussies op een partijraad. Maar in ieder geval was het zo dat de PPR onder leiding van de heer De Gaay-Fortman een ge- heel nieuw beleid. beloofde zonder com- promissen waarvoor hij het vertrouwen

van de kiezers kreeg.

De kiezers gaven ook hun vertrouwen aan de Anti-Revolutionaire lijsttrekker de heer Biesheuvel, die onverkort het beleid van zijn kabinet heeft verdedigd.

En die, daarvan ben ·ik overtuigd, als door zijn beleid niet hadden heengefietst de heren Aantjes en Boersma, meer dan één zetel voor zijn partij gewonnen zou hebben. Diezelfde duidelijkheid heeft ook de Partij van de Arbeid betracht.

De Partij van de Arbeid heeft geadver- teerd, zoals wij dat ook hebben gedaan.

De PVdA heeft met name geadverteerd dat er binnen drie tnaanden in dit land iets zou veranderen. Feiten vandaag to-

nen aan dat dat een schoolvoorbeeld van misleidende reclame is geweest.

Maar vast staat in ieder geval, dat alle partijen die een duidelijke campag- ne hebben gevoerd gewonnen hebben.

Loon naar prestatie. Een door sommi- gen op dit moment verfoeid beginsel;

dat door de kiezers op 29 november ge- lukkig nog steeds bleek te worden aan- gehouden. En dat zelfde beginsel, dat beginsel van loon naar prestatie, geldt ook voor D'66. Een partij die eens ont- stond met het doel om de oude partijen

te laten ontploffen. Ook die partij heeft gekregen wat haar toekwam. Is als een pudding in elkaar gezakt. Omdat Van Mierlo niet anders dan -Amen zei wan- neer Den Uyl "ja" riep.

Voor de aanhankelijkheid van de heer Van Mierlo zal hij, wanneer de heer Den Uyl minister-president wordt, waarschijnlijk worden beloond met het niet doorgaan van zijn vice-premier- schap. Van je vrinden moet je het maar hebben.

DS'70 dat de crisis en wat daarna kwam had veroorzaakt, slaagde er niet in de kiezers aan te spreken. Misschien lag de oorzaak van dat verlies juist wel in het feit dat DS '70 de crisis veroor- zaakt had. En de uitspraken van de heer Drees, u mevrouw de voorzitter hebt daar al wat van gezegd, de uit-

spraken van de heer Drees, ik zeg daar- van dat ik ernstige twijfel heb dat die uitspraken tot een herstel van het aan-

zien van DS '70 zullen leiden. maar ik kom daar aan het eind van mijn betoog op terug. Ik wil u ook zeggen dat ik het meest betreur het verlies van de CHU.

Die partij, da,t is tijdens de formatiepo- . ging van de heer Burger duidelijk ge- bleken, vaart een rechtlijnige koers.

Maar in het geweld waarmee de ver- kiezingsstrijd is gevoerd, gelukte het de rustige, bescheiden opererende CHU he- laas niet, zich ongeschonden te handha- ven.

1:enslotte de Katholieke Volkspartij.

Ik wil daarover kort zijn. Die p_artij heeft niet verloren, omdat ze met ons heeft geregeerd. Die partij heeft verlo- ren, omdat ze daarvoor niet is uitgeko- men. Het voortreffelijke financiële be- leid van minister Nelissen werd niet verdedigd. De KVP deed zelfs of zij zich daarvoor schaamde. Alldriessen pro-

beerde het met een nieuwe haarlok, maar hij gaf zijn partij geen eigen ge- zicht.

Harde campagne-

Onze partij heeft een harde campagne gevoerd. Wij hebben de dingen bij de naam genoemd. Meer dan 1 miljoen kie- zers hebben op 29 november van het vórig jaar hun vertrouwen in ons uit- gesproken. Ik ga vanavond niet uitge- breid in op ons ·succes van die dag, om- dat ik er tijdens ons jubileumcongres in februari van dit jaar al over gesproken heb.

Mijn belangrijkste conclusie wil ik herhalen: Wij zijn op 29 november weer dichter bij ons ideaal, waarmee onze partij zich onder leiding van de heer Stikker - en wij zijn er ook verheugd over dat hij vanavond met zijn vrouw weer in ons midden is - direct ria de oorlog sterk heeft gemaakt. Het was en is ons ideaal om een echte volkspartij te zijn. In 1967 en 1971 waren de kiezers uit de leeftijdsgroep tot 30 jaar in onze partij nog ondervertegenwoordigd. Dat is radicaal veranderd. In 1967 rekende 17 pct. van onze aanhang zich tot de RK-kerk, thans is 25 pct. van onze kie- zers katholiek. Onze aanhang onder het gereformeerde volksdeel is nog relatief gering. Bij de eerstkomende kamerver- kiezingen zou echter wel eens kunnen blijken, dat het optreden van de heer Boersma tijdens de formatie van de heer Burger hem tot een van onze beste propagandisten heeft gemaakt.

Betrekkelijk ondervertegenwoordigd - ook al is hier de situatie gunstiger dan in het verleden -- is de VVD nog steeds bij de trekkers van de lagere inkomens. Maar gelukkig is ook hier spmke van een gunstige Olll,twikkeling:

30 pct. van onze huidige aanhang heeft een inkomen beneden de f 13.000,- per jaar. Zijn wij een kapitalistische par·- tij?

Ik ben ervan overtuigd dat als wij in de komende tijd zo strijdvaardig en ! eensgezind zullen optreden als wij dat tot nu toe hebben gedaan, dat dan de uitslag van de 29ste november niet een eindstation voor de VVD zal blijken te zijn. Ik heb het gevoel, dat wij na de eerstkomende verkiezingen -- wanneer zullen ze gehouden worden? - naar een andere, een grotere, kamer voor onze fl""dctievergaderingen in het kamerge- bouw zullen moeten uitzien; met één van dè andere partijen van ons land -- u weet welke - zou het best eens tot een ruil kunnen komen.

Voor, tijdens en na de verkiezingen heeft onze partij gezegd, dat de VVD wenste te streven naar herstel van de samenwerking tussen KVP, ARP, CHU, VVD en DS '70. In mijn, begin december van het vorig jaar uitgebrach- te advies aan Hare Majesteit de Konin- gin heb ik dat ook verwoord. In dat advies heb ik bij wijze van voorbeeld de naa;m genoemd van professor Steen-' kamp, als mogelijke informateur. Het is de heer Ruppert geworden.

Ruppert

Twee conclusies heeft onze kamer- fractie aan de informatiepoging van de heer Ruppert overgehouden. In de eer- ste plaats: Dat de mogelijkheid yan herstel van de vijf partijen combinatie in parlementaire of extra-parlementaire vorm onvoldoende is doo,rgesproken. Dat is niet alleen een verwijt aan de infor-

mateur. Het is ook en vooral een ver- wijt aan de confessionele fracties met name ·aan KVP en ARP. Deze fr~cties hebben te snel onder druk van hun lin-

kervleugels tot de onmogelijkheid van herstel van de vijf partijen coalitie ge- concludeerd. En onze tweede conclusie is deze: De slotsom van de heer Rup- peert, dat na zijn informatie een socia- listiSche fermateur zou moeten optre- den, is niet geargumenteerd en onvol- doende op de feiten gegrond.

Ik heb in Amsterdam gezegd waar- om. Natuurlijk bleken er tijdens de ge- sprekken van de vijf, onder leiding van de heer Ruppert onderlinge verschillen.

Ik noem U:

Het Kiesstelsel, de belasting- en pre- miedruk, het inkomensbeleid, de defen- sie en de ontwikkelingshulp. Maar ik ben ervan overtuigd, dat wij reeds in die fase van de formauie, indien de politieke wil bij de christelijke partijen aanwezig zou zijn geweest, tot over- eenstemming hadden kunnen komen.

Er is - onze algemeen secretaris heeft er vanmiddag nog over gesproken - de VVD verweten dat wij zekerheden hebben gevraagd. Een deel van de pers

VRIJHEID EN DEMOCRATtE Vrijdag 27 april 1973 - 5

geschipper, gemats en gesjoemel"

Applaus voor ~iegel na zijn rede sohdjft daar gretig over. Die journalis- ten, die dat doen, die dat van ons onver- standig vinden, dat onbegrijpelijk vin- den, zijn of onnozel of politiek vooringe- nomen. Het een sluit overigèÏls het an- der niet uit. Want dat soort verhalen zijn volstrekte onzin. En het is ook een merkwaardig verwijt, dat is later geble- ken, toen de KVP tijdens haar gesprek- ken met de PvdA precies hetzelfde deed.

De heer Boersma, in dit verband een onverdachte getuige, vinden wij aan on- ze zijde. Wij pasten en wij passen er- voor om ons blindelings in een duister avontuur te storten.

Na de heer Ruppert is de heer Burger gekomen.

Burger

Velen hebben zich verbaasd over de wijze waarop de heer Burger de confes- sionelen heeft aangepakt. Wij zijn min- der verbaasd over het optreden van de heer Burger, die een zekere rep].ltatie van bonkig optreden heeft, dan over de reactie daarop van de zijde van de con- fessionelen.

Dil<ect bij zijn optredeill verklaarde de formateur te streven naar de vorming van een kabinet-Den Uyl, met als uit- gangspunt het program en de kabinets- bemanning van de Rode Drie. De confes- sionelen gaven geen kik. Daarna vroeg Burger de KVP, ARP en CHU hem hun program toe te sturen. Gejuich ont- stond. De confessionelen juichten. Ze werden als gelijkwaardig besch<'uwd.

Den Uyl deed daarop de volgende duit in de zak: "Die gelijkwaardigheid is

niets anders dan een vijge ... ~ad!"

De confessionelen herinnerden zich toen - ik kan dat begrijpen - niet n1eer in het paradijs te verkeren. Zij schreven de formateur een .,harde"

brief. Burger gaf hun in een barre brief .,lik op stuk". Een normaal mens zou daarop alle contact hebben verbroken.

De conclusies werden daarna door de formateur geformuleerd en bij besloot ook om het contact met de confessionele fractievoorzitters te verbreken. Bij de confessionelen kon de formateur niet via de voordeur naar binnen, omdat vooral de ARP-leider, de heer Biesheu- vel, die deur vergrendeld had.

De heer Burger begaf zich daarna in het politieke struikgewas, liep achter- om. Hij brak in, beter gezegd, onze juri- dische expert zal mij dat toegeven, hij sloop in, want Boersma had achter de rug van en zonder medeweten van .zijn partijg"enoten - van geestverwanten kunnen we nauwelijks nog spreken - het kelderraam van het confessionele huis opengezet.

De volgende mep bleef niet uit: de heer Burger liet weten de CHU een "no- toir onwillig blok aan het been" te vin- den. En de CHU besloot daarna de eer, terecht, aan zichzelf te houden. Zich niet als voetveeg te laten gebruiken.

Een partij met zelfrespect - en dat is de CHU --· on ook niet anders.

Een week later besloot de meerder- heid van de ARP tot het .,niet gedogen"

van het kabinet-Den Uyl en de KVP tot een .,zakelijke benadering".

Ik wil graag vanavond zeggen dat het aanzien van de politiek door de gang van zaken tijdens de formatiepogi!lg van de heer Burger een knauw gekre- gen heeft. Dat is een verwijt aan de betrokkenen. Dat verwijt geldt overi- gens niet alleen de confessionelen, maar is evenzeer te maken aan het adres van de drie rode partijen. Die partijen heb- ben voor de verkiezingen gezegd, dat er geen concessies konden worden gedaan, dat er niet zou worden onderhandeld, hun regeringsploeg stond klaar. Slechts een paar plaatsen werden voor en~

randfiguren opengehouden. Er is echter een reeks van concessies gedaan. In een van mijn lijfbladen, .,Vrij Nederland"

van 24 maart zijn ze achter elkaar op- genoemd. Den Uyl heeft het doen van concessies ontkend. Van Mierlo heeft gezegd dat Burger in het schemer tus- sen goed en kwaad aan het werken was.

En de heer De Gaay Fortman jr. verliet na verwijten van zijn eigen partijraad huilend van drift het spreekgestoelte.

Er wmdt wat afgehuild in zogenaamd progressieve kringen.

Er is volgens datzelfde "Vrij Neder- land", ik zou het nooit plastischer kun- nen zeggen, door de Rode Drie .,ge- scharreld, geschipperd, gematst en g'C-

sjoemeld". Zo is het! Wij zijn buiten het gekrakeel gebleven. Prof. Steenkamp zei enige tijd terug, dat hij het zo be- treurde dat wij onze mond hebben ge- houden. Daarmee werd de juistheid van onze stelling bevestigd. Wij hebben we- kenlang doelbewust onze mond gehou- den! Zouden wij - en er was elke dag alle kans voor een sappig commentaar van onze kant -- ons in het gewoel, dat Burger teweegbracht, hebben gemengd, dan hadden de kiezers ook ons verwij- ten kunnen maken en - nog belangrij- ker - hadden we de socialisten en de confessionelen weleens nader tot elkaar kunnen brengen. Ik reken dit niet tot mijn taak!

De formatiepoging van de heer Bur- ger heeft in ieder geval twee voordelen opgeleverd: In de eerste plaats dat de poging is mislukt; in de tweede plaats

dat het dilemma, waar de confessionelen voor stonden en staan aan het licht gekomen is.

De CHU, klein maar dapper heb tk haar genoemd, heeft gekozen. De meer.,.

derheid van de AR heeft dat ook ge- daan. De KVP beperkte zich tot de me·

dedeling, dat zij het beleid van het kabi- net-Den Uyl wel zakelijk zou beoorde- len.

Burger heeft het goed begrepen: dat betekende, dat de linkse drie op een aantal hoofdpunten van beleid - ik noem u de defensie, de hoogte van de collegegelden, de huurliberalisatie en de grondpolitiek - de KVP tegenover zich zou vinden. En niet alleen de KVP.

Wanneer we de programma's waarmee de partijen de verkiezingen zijn inge- gaan naast elkaar leggen, dan geloof ik, dat op de vier zopas door mij genoemde punten een meerderheid van de Kamer een totaal ander beleid voorstaat, dan Den Uyl zou willen voeren.

En ik ben daarmee gekomen tot het tweede deel van mijn betoog: de plaats van onze partij in het politieke krach- tenveld. In dat onderdeel wil ik de posi- tie van onze partij, ons program, ons beleid vergelijken met die van de andere pn rtijen in dit land.

Inflatiebestrijding

Ik begin dan uiteraard met het vraagstuk van de voortwoekerende geldontwaarding. Uit een breed opgezet onderzoek is gebleken, dat de Neder- landse kiezers dat vraagstuk beschou- wen als een van de grootste problemen, waar wij gezamenlijk voor staan. De VVD-kiezers zien het zelfs als het aller-

grootste probleem. Wij hebben dat ook in ooze campagnes gesteld. Gelukkig is dat goed overgekomen. Het vraag- stuk van de inflatiebestrijding was het eerste onderwerp van gesprek tussen de confessionelen, de VVD en DS '70 in de informatieperiode van de heer Ruppert.

Wij hebben er helaas maar kort over gesproken. Zonder meer staat voor mij vast, dat wij gevijven het eens waren over de ernst van het vraagstuk. En dat wij hetzelfde dachten over de hoofdlij- nen waarlangs dit probleem zou moeten worden· aangepakt. Heel interessant, omdat de methodiek van de inflatiebe- strijding een van de breekpunten was binnen het kabinet-Biesheuvel.

Ik neem aan dat die globale eensge- zindheid, die ik heb kunnen constateren, thans niet verminderd is. De geldont- waarding tast het fundament van onze samenleving aan. Slachtoffers zijn zij

die niet kunnen afwentelen, die zJ.ch niet kunnen verdedigen, zoals de trekkers van pensioenen, de zelfstandigen, de boeren en de middenstanders. Slachtof- fers zijn ook de werklozen van nu én - als de inflatie de komende jaren onge- breideld doorgaat - de werklozen van de toekomst. En het zijn ook de collec- tieve voorzieningen, die ten )rooi vallen aan de geldontwaarding.

Van de zorg die bij ons, bij de confes- sionelen en bij DS'70 leeft over dit pro- bleem, blijkt niets bij de PvdA en haar satellieten. In de verkiezingsstrijd werd door de PvdA nooit de noodzaak van de inflatiebestrijding · benadrukt. Anders gezegd: Uit het gevoerde en voorge~ta­

ne beleid van de socialisten blijkt het tegendeel. Elke verzwaring van de be- lastingdruk wordt afgewenteld, ver- groot het inflatiegevaar. De PvdA

spreekt zich uilt voor forse verhoging van de belastingdruk in de komende jaren. Matiging van de lonen en prijzen is noodzakelijk; de PvdA beaamt klak- keleos elke eis van de vakbeweging.

Ik gooi overigens de vakbeweging niet op één hoop. Er zijn ook nu heel veel constructieven in de vakbeweging.

Daar kunnen we blij mee zijn. Want al- leen als zij het voor het zeggen houden is dit land sociaal en economisch in d~

toekomst bestuurbaar. Maar er zijn ook mensen in de vakbeweging die op chan- tage lijkende methoden betrachten. De inflatie, onze opvattingen daarover, en de plannen van de Partij van de Arbeid vormen voor .ons de eerste zakelijke re- den waarom wioj Dèn Uyl niet in het Catshuis willen hebben.

Inkomensverdeling

Er is een tweede reden. Die is te vin- den in het nivelleringsbeleid, dat de PvdA voorstaat. In een tijd van noodza- kelijke matiging door iedereen is het natuurlijk zo, dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen; is het natuurlijk zo, dat speciaal rekening gehouden moet worden met de positie van de trekkers van de laagste inko- mens. Van harte heeft de VVD in het verleden meegewerkt aan het tot stand komen van maatregelen ten behoeve van de laagstbetaalden. De aanzienlijke optrekkingen van de AOJN - de heer Rietkerk, die daarvoor medeverantwoor- delijk was, heeft dat bewezen - is stèrk door ons bepleit en mede door ons gerealiseerd.

De PvdA heeft een heel andere kijk op deze problematiek. Wij zeggen:

.,Verbeter de positie van de laagstbe- taalden." De PvdA zegt: "Verslechter de positie van de anderen."

Dat is geen woordenspel. Het ver- woordt een duidelijk principieel verschil tussen liberalen en socialisten. Als het aan de PvdA ligt zullen de komende tijd mensen met een inkomen van boven de f 20.000 à f 25.000 er 6f niet op vooruit mogen gaan, óf er zelfs op achteruit moeten gaan. Die politiek zal niet zo-

zeer de rijkaards treffen, allen, ook de werknemers, die extra hard werken, die meer presteren dan anderen, die bereid zijn verantwoordelijkheid te aanvaar- den, zullen daarvan de dupe worden.

Wij vinden dat de mensen moeten worden beloond naar de prestatie die zij leveren en naar de verantwoordelijkheid die zij dragen. Wij vinden dat ruim baan moet worden gegeven aan al die- genen, die door eigen inspanning zich- zelf en hun gezin vooruit willen hel- pen.

Confessionelen en DS'70 -- dat is mij tijdens de gesprekken o.l.v. de heer Ruppert gebleken - staan ten aanzien van het vraagstuk van de inkomensver- deling in ons land tussen ons en de PvdA in. Ook hier geldt dat het ant- woord op de vraag of de PvdA aan het bewind komt, dan wel de VVD gaat meeregeren, bepalend is voor het beleid.

dat in de toekomst in dit land op dat terrein- zal worden gevoerd. En ik ben daarmee gekomen tot het derde onder-

deel van het tweede deel van mijn verhaal, de belastingpolitiek.

Belastingpolitiek

Iedereen moet matigen. Dat geldt ook voor de overheid. Een zo zuinig moge- lijk beleid, herwaardering van over- heidsuitgaven, herbezinning op over- heidstaken en een beleid dat aan de uiterste efficiency voldoet, achten wij noodzakelijk. De belasting- en premie- druk in ons· land is hoog. Wij staan samen met Zweden aan de top van de VERVOLG OP PAG. 6