GUUS HEERMA VAN VOSS
Deze rubriek signaleert en behandelt de be-langrijkstejurisprudentie op or-gebied. De ru-briek wordt beurtelings geschreven doormr drs Cees van Leeuwen, advocaat en specialist me-dezeggenschap bijDerks. Star Busmann. Hanotiau te Utrecht en prof. mr Guus Heerma vanVoss, hoogleraar sociaal recht aan deRijksuniversiteit Leiden.
Deze uitspraak is een goede aanleiding om nogeens te wijzen op het feit dat ook bonusregelingen in verband met ziektever-zuim onder het instemmingsrecht vallen. Sinds maart1998is dat uitdrukkelijk indewetvermeld, maar zoals uitdeze uitspraak blijkt, gold het daarvoor ook al. Het komt vaak voor dat rege-lingen waar de orinstemmingsrecht over heeft, bijvoorbeeld op het gebied van beloning en arbeidsomstandigheden, eenzijdig door ondernemers worden vastgesteld. Ditwordt nog maar spaar-zaam door ondernemingsraden getest. Een actieve onderne-mingsraad kan via het instemmingsrecht meer bereiken dan de ordieaIleen wacht tot ook de ondernemer vindtdat ergens een instemmingsrecht van toepassing is.
Daamaast speelt natuurlijk devraag naar dewenselijkheid van der-gelijke bonusregelingen. Er zou een ongewenste druk van kunnen uitgaan op werknemers om bijziekte door te werken. Anderzijds kan een ondememer erbelang bij hebben omaan te moedigen dat werknemers zich niet tesnel ziek melden (een goede werksfeer kan overigens alveel helpen!). Indeze regelingwas demogelijkheid ver-werkt om in incidentele gevaIlen een verlofdagopte nemen. Dat kan overigens aIleen indien dedesbetreffende verlofregeling daarin voorziet. Het is bijvoorbeeld maar beperkt mogelijk om wettelijke vakantiedagen bij ziekte in te zetten. Het wettelijke minimum van vier weken vakantie dient overeind teblijven. Dank zijhetinstem-mingsrecht kan elke orafwegen of een bepaalde door deondeme-mer gewenste bonusregeling voor hem aanvaardbaar isofniet. Op de achterhand zit de kantonrechter die eventueel onredelijke be-zwaren van deorterzijde kansteIlen enkan beoordelen oferzwaar-wegende bedrijfsorganisatorische redenen zijn omderegeling door te zetten, bijvoorlieeld een extreem hoog ziekteverzuim. Indien de orbezwaar heeft tegen deregeling, zou hijbijvoorbeeld ookkunnen wijzen op altematieve maatregelen om hetziekteverzuim terug te dringen. Almet albiedt denieuwe regeling meer mogelijkheden voor discussie over hetgewenste beleid enis zijdaarom toe tejuichen.
vervangende toestemming was gevraagd, verpliehtte de kanton-reehter de ondernemer Motrae zich te onthouden van handelin-gen teruitvoering oftoepassing van deBonusregeling Ziekteverzuim.
Commentaar
Bonusregeling
ziekteverzuim
instemmingsplichtig
Een bonusregeling op het gebied van ziekteverzuim valt
on-der het instemmingsrecht van de ondememingsraad, ook als
deze regeling van v66r de recente WOR-wijziging dateert.
(Kantongerecht Ape/doom
30
oktober
1998,
art.
27
WOR)
D
e bestuurder van Motrae Intern Transport bv maakte in een briefvan 27 januari 1998aan ailemedewerkers bekend dat hij besloten heeft tot invoering van een Bonusregeling Ziekteverzuim 1998.De regeling houdt in dat iemand die gedurende het kalenderjaar 1998 geen verzuim heeft als gevolg van ziekte een bonus ont-vangt van
f
1000,- bruto. Ingeval vanziekte kunnen werknemers aangeven dat zij ziektedagen willen omzetten in verlofdagen, waardoor het reeht op bonus blijft bestaan. De or heeftop 10fe-bruari 1998de nietigheid van het besluit ingeroepen, omdatniet de instemming van de or was gevraagd. De or vonddat de rege-lingviel onder het instemmingsreeht van artikel 27, lid 1 van de WOR, nu dit een regeling is als daar bedoeld zowel ondere (be-loning) als onder d (gezondheid en welzijn). De direetie deelde deze mening niet. De Bedrijfseommissie voor de Groothandel sloot zieh na het verzoek van de or om bemiddeling en advies aan bij het standpuntvan de direetie.Deargumentatie vande direetie luidde dat op 4 maart 1998 arti-kel 27 lid 1 onder d is uitgebreid tot regeling op het gebied van hetziekteverzuim. Ais gevolg daarvan gold voor deze regeling v66r diedatum het instemmingsreeht nogniet, aldus de direetie. Deop-somming van onderwerpen in artikel 27 WOR waarvoor het in-stemmingsreeht geldt, is immers uitputtend. Aileen een aangele-genheid die heel dicht tegen de genoemde onderwerpen aanligt, zou er onder vallen. Met regelingen omtrent gezondheid en wel-zijn zou worden gedoeld op maatregelen die het gedrag van de werkgever reguleren. De bonusregeling beoogt gedragsbemvloe-dingdoor de werknemer. Het gaat hier om een recent fenomeen, hetgeen al uitsluit dat de wetgever hierdestijds aan heeft gedaeht. Daarvoor was de reeente wetswijziging noodzakelijk, aldus Motrae. Dekantonreehter legde het gelijk bij de or.HetvaltmoeiIijk te be-twisten dat de bonusregeling betrekking heeft op de gezondheid van werknemers in verband met de arbeid. Immers, de regeling beoogt werknemers te inspireren ervan af te zien zich ziek te mel-den. Uitde wetsgesehiedenis blijkt niet dat de oude tekst vanar-tikel 27 sleehts sloeg op maatregelen vande kant vande werkge-ver. Uit de gesehiedenis van invoering van het nieuwe artikelon-derdeel in 1998 blijkt evenmin dat de wetgever hiermee iets ge-heel nieuws beoogde in te voeren. De omstandigheid dat de wet-gever gekozen heeft voor verheldering van het artikel, mag niet worden uitgelegd als een uitbreiding van dat artikel. Nu er geen
