GUUS HEERMA VAN VOSS hoogkraarsociaalrechtaan
de Universiteit Leiden
Ontslag in
verband
met or-lidmaatschap?
I
ngeval een werknemer wordt ontslagen die lid is vande or, kan al gauw de verdenking rijzen dat hetontslag ietste maken heeft met zijn rolinde or.Omdat er eenontslagverbod geldt, kan een dergelijk ontslag meestal slechtsFeiten
W.van derMatenwas al sinds1973in dienst van Pillo-Pak, producent van golfkarton enwas daarthans productieleider. Hij was sinds26 jaar lid van de or,en uiteindelijk voorzitter. Gezien deoplopende verliezen vroeg dedirec-tie in maart2001aan deor advies over een re-organisatieplan. DitlOU leiden tot een
reduc-tie van hetpersoneelsbestand met1,3procent. De oradviseerde positiefonder aan aantal voor-waarden. Daarna werd metdevakbonden een sociaal plan overeengekomen. Daarop vroeg de directie aan de kantonrechter am ontbln-dingvan dearbeidsovereenkomst metVan der Maten. Voor de nieuwe functie van plantma-nager golden eisen dievoor Van derMaten te
worden uitgevoerd dooraande kantonrechter te vragen omdearbeidsovereenkomst teontbinden. De kantonrechter moet zich er daarbij volgens dewet'vanvergewissen' ofer eenontslagverbod aan de ordeis. De bedoeling is dat hij dan extra
hoog waren, aldus dedirectie. Voor andere func-ties was hij overgekwalificeerd. Hij ontving een budget overeenkomstig het sociaal plan van
f
329.142waarmee hij een uitkering of loon elders kon aanvullen tot zijnhuidige salaris vanf
119.695 perjaar. Van derMaten voerde daartegen verweer met als argument dat het ontbindingsverzoek verband hield met zijn functioneren alsor-voor-zitter. Verder meende hijdaterweipassende func-tiesvoorhem beschikbaar waren.Uitspraak
Dekantonrechter oordeelde dat dewerkgeefster hadaangetoond dat defunctie van werknemer verviel en niet in andere vormwerdvoortgezet,
kritisch kijkt of ontslag op zijn plaats is.Inde hierbesproken zaakdeed de kantonrechter dat ookvolgens het juiste criterium. Dewerkgever moest aannemelijk maken datdeverzochte ont-binding geen verband hield met het
or-lid-alsmede dat geen andere passende functies beschikbaar waren.
Ook haddewerkgeefster voldoende duidehjk gemaakt dat het verzoek geen verband hield met het or-lidmaatschap. Weliswaar gaf het op heteerste gezicht te den ken dat ookdeon-afhankelijk secretaris van deor eneen kader-lid van de FNV voor ontslag in aanmerking werden gebracht, maar hiervoorwaren ook aanvaardbare verklaringen gegeven (finan-dele redenen resp. geen verzet tegende her-structureringen instemmingmet ontslag). De arbeidsovereenkomst werd ontbonden,en de werknemer kreeg een vergoeding toege-wezen conform het Sociaal planvan
f
339.116.JURISP
maatschap. Uitvoerig onderzoekt de kantonrech-tel' of de werkgever inderdaad eerlijk te werk is gegaan. Dewerknemer had de reorganisatie ook kritisch gevolgd met deorener waren inhetover-leg ookweI spanningen gerezen. Maar, zoals de kantonrechter het zegt:'zulksis gezien de moei-lijke situatie en de uiteenlopende verantwoorde-lijkheden van degesprekspartners niet zovreemd (vreemder zouhet zijn geweest alsde ene partij meteen deoren naardeander had laten hangen)'. Deaanwijzingen diewerden opgevoerdvoor het feit datdeontbinding bedoeld zou zijn omeen
kri-tische or-voorzitter te lozen werden door de kan-tonrechter onderzocht, maar nietovertuigend be-vonden. Achter deze concrete zaak zit de princi-piele vraag of het ontslagverbod van or-leden zo vel' moet gaan dat zij ookworden beschermd te-gen reorganisatieontslag. Mijns inziens kan ditniet hetgeval zijn. Wei moet als or-leden daarvoor wor-denvoorgedragen kritisch worden gekeken of er geen onjuiste bijbedoelingen een1'01spelen. Maar
alseenor-lid altijd buiten schotzou blijven bijre-organisatie, danzou ditbetekenen dator-Ieden be-voordeeld wordenop collega's indezelfde positie. Datgaatverder danwatdewet bedoelt: bescher-ming tegen benadeling. Hetisook nietverstandig: het levert scheve gezichten op en drijft een wig tussen or-Ieden en andere collega's. Ookbij ont-slag geldt: gelijke monniken, gelijke kappen. •
