Vraag nr. 214 van 20 maart 1998
van mevrouw GERDA RASKIN Kunststofkerstbomen – Milieu
Volgens een onderzoek van de Nederlandse Con-sumentenbond zouden kunststofkerstbomen zeer schadelijk zijn voor het milieu. Zo zouden bepaal-de van bepaal-deze bomen meer dan 5 gram lood per kilo bevatten en andere meer dan 40 keer de wettelijk toegestane hoeveelheid cadmium. Bij verbranding zouden heel wat zware metalen en het broeikasgas kooldioxide vrijkomen.
Overigens zouden alle kunststofbomen PVC-naal-den hebben en sommige zouPVC-naal-den een forse hoeveel-heid cadmium, chroom of lood bevatten. Naar ver-luidt zouden dergelijke bomen een levensduur hebben van maximum tien jaar.
De vraag rijst dan ook naar de wijze waarop deze bomen in het afvaltraject worden behandeld en naar de gevolgen voor het milieu.
Is de minister op de hoogte van deze studie van de Nederlandse Consumentenbond ? Zijn deze bomen ook bij ons op de markt ?
Wat zijn dan de consequenties inzake afvalverwer-king uit oogpunt van milieubescherming ? Hoe werden ze totnogtoe verwerkt ? Worden er terzake eventueel maatregelen getroffen ?
Antwoord
De OVAM (Openbare A f v a l s t o f f e n m a a t s c h a p p i j voor het Vlaams Gewest) heeft de vraag betreffen-de betreffen-de milieuschabetreffen-delijkheid van het afval van kunst-stofkerstbomen onderzocht. Recentelijk versche-nen persartikels en artikels in milieutijdschriften verwijzen naar de schadelijke effecten van kunst-s t o f k e r kunst-s t b o m e n , wat de rekunst-sultaten van de kunst-studie van de Nederlandse Consumentenbond bevestigt. De aanwezigheid van zware metalen, zoals cadmi-u m , in het kcadmi-unststof van de boom, moet worden g e n u a n c e e r d . Kunststofvoorwerpen zoals namaak-kerstbomen zijn vervaardigd uit een gecompoun-deerde kunststof. Dit houdt in dat aan de kunststof hulpstoffen zijn toegevoegd. Deze hulpstoffen of additieven worden om verschillende redenen toe-gevoegd :
– om de kunststof beter te kunnen verwerken ;
– om de eigenschappen van de eindproducten te verbeteren ;
– om de kostprijs van het eindproduct te verla-gen.
De zware metalen die als additief worden toege-voegd aan kunststofkerstbomen doen onder ande-re dienst als stabilisatoande-ren (verlengen van de levensduur) en als pigmenten (kleurstoffen). P r o-ducten op basis van dergelijke additieven veroor-zaken problemen aan het einde van de levensloop van het product. Tijdens de eventuele verbranding van de kunststofafval blijven de zware metalen achter in de verbrandingsassen en in de emissies. Om milieutechnische redenen wordt de gele kleur-stof cadmiumsulfide steeds minder gebruikt in k u n s t s t o f p r o d u c t e n , maar zo'n vijftien jaar geleden werd er heel veel cadmium in plastic verwerkt, w a t onder meer ook in kunststofkerstbomen het geval w a s. Sommige van die kerstbomen dragen nu zelfs een etiket met de expliciete vermelding dat ze geen cadmium bevatten.
Plastic kerstbomen die tot 2.500 ppm aan cadmium en andere zware metalen bevatten, worden in het Vlaamse gewest niet beschouwd als gevaarlijke afvalstof omdat het hier gaat om een mengsel van cadmiumsulfide en zinksulfide, dat zodanig in de polymeermacromoleculestructuur gebonden zit dat het niet kan uitlogen of vrijkomen in het milieu bij het vermalen, extruderen of storten van het kunst-stofafval.
Sommigen menen dat PVC dioxinen vrijgeeft gedurende de afvalverbranding of tijdens een b r a n d . Praktische metingen in verschillende lan-d e n , waaronlan-der Duitslanlan-d en België, tonen echter aan dat de vervuiling van het milieu door dioxinen, zelfs bij grote branden met PVC, gering is en ver-gelijkbaar met andere branden waar geen PVC aanwezig is. Tijdens de verbranding van afval pro-duceert ieder materiaal dat chloor bevat dezelfde e l e m e n t e n , zelfs een zo natuurlijk materiaal als h o u t . De af- of aanwezigheid van PVC in huishou-delijk afval beïnvloedt de hoeveelheid dioxinen die gevormd worden niet.
verwerkingswij-zen in aanmerking komt. Om te voldoen aan de huidige emissienormen zijn de verbrandingsovens voor huishoudelijke afvalstoffen momenteel zoda-nig aangepast met onder andere rookgaszuivering, dat het jaarlijks verbranden van enkele honderden kunststofkerstbomen geen aanleiding geeft tot de overschrijding van de van toepassing zijnde milieu-kwaliteitsnormen voor de lucht.
