• No results found

Baas in eigen boek?: Evolutietheorie en schriftgezag bij de Gereformeerde Kerken in Nederland (1881-1981)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Baas in eigen boek?: Evolutietheorie en schriftgezag bij de Gereformeerde Kerken in Nederland (1881-1981)"

Copied!
4
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Baas in eigen boek?: Evolutietheorie en schriftgezag bij de Gereformeerde Kerken in Nederland (1881-1981)

Kruyswijk, H.H.

Citation

Kruyswijk, H. H. (2011, December 8). Baas in eigen boek?: Evolutietheorie en schriftgezag bij de Gereformeerde Kerken in Nederland (1881-1981). Uitgeverij Verloren, Hilversum.

Retrieved from https://hdl.handle.net/1887/18222

Version: Corrected Publisher’s Version

License: Licence agreement concerning inclusion of doctoral thesis in the Institutional Repository of the University of Leiden

Downloaded from: https://hdl.handle.net/1887/18222

Note: To cite this publication please use the final published version (if applicable).

(2)

Cover Page

The handle http://hdl.handle.net/1887/18222 holds various files of this Leiden University dissertation.

Author: Kruyswijk, H.H.

Title: Baas in eigen boek?: Evolutietheorie en schriftgezag bij de Gereformeerde Kerken in Nederland (1881-1981)

Issue date: 2011-12-08

(3)

Stellingen

behorend bij het proefschrift

Baas in eigen boek?

Evolutietheorie en Schriftgezag bij de Gereformeerde Kerken in Nederland (1881-1981)

Hittjo Hendrik Kruyswijk

Universiteit Leiden, 8 december 2011

1 De verandering in de opvatting van het historisch Schriftgezag bij de Gerefor- meerde Kerken in Nederland werd geïnitieerd door gereformeerde natuuron- derzoekers.

2 Door aan de dogmatiek gezag over de exegese toe te kennen hebben de Gere- formeerde Kerken in Nederland zich tot ongeveer 1950 stelselmatig schuldig gemaakt aan ‘zondig heerschen over Gods Woord’.

(Citaat ontleend aan: J.H. Gunning, ‘Brief aan A. Kuyper, gedateerd 19 januari 1879’, in: J.H.

Gunning J.Hzn, Prof. Dr. J.H. Gunning. Leven en werken. (Rotterdam z.j.) III, 970-973.)

3 De secularisatiethese, zoals geformuleerd door Max Weber, is onbruikbaar als instrument ter verklaring van de ontkerkelijking in de jaren zestig van de twin- tigste eeuw in Nederland.

4 In tegenstelling tot zijn absolute afwijzing van natuurlijke selectie stond Abra- ham Kuyper onverschillig tegenover de mogelijkheid van een afstamming van de soorten in het planten- en dierenrijk. Dit verschil kan worden verklaard doordat de natuurlijke selectie wel maar de soortenafstamming niet strijdig was met zijn opvatting van de heilsgeschiedenis.

5 De invoering van een narratieve geschiedbeschouwing bij de exegese van de Bijbel door de Gereformeerde Kerken in Nederland in 1980 heeft geleid tot verdoezeling van de grenzen van het begrip historiciteit doordat niet expliciet afstand werd genomen van de eerder verdedigde historiciteit van de Bijbelse geschiedschrijving.

Stellingen

behorend bij het proefschrift

Baas in eigen boek?

Evolutietheorie en Schriftgezag bij de Gereformeerde Kerken in Nederland (1881-1981)

Hittjo Hendrik Kruyswijk

Universiteit Leiden, 8 december 2011

1 De verandering in de opvatting van het historisch Schriftgezag bij de Gerefor- meerde Kerken in Nederland werd geïnitieerd door gereformeerde natuuron- derzoekers.

2 Door aan de dogmatiek gezag over de exegese toe te kennen hebben de Gere- formeerde Kerken in Nederland zich tot ongeveer 1950 stelselmatig schuldig gemaakt aan ‘zondig heerschen over Gods Woord’.

(Citaat ontleend aan: J.H. Gunning, ‘Brief aan A. Kuyper, gedateerd 19 januari 1879’, in: J.H.

Gunning J.Hzn, Prof. Dr. J.H. Gunning. Leven en werken. (Rotterdam z.j.) III, 970-973.)

3 De secularisatiethese, zoals geformuleerd door Max Weber, is onbruikbaar als instrument ter verklaring van de ontkerkelijking in de jaren zestig van de twin- tigste eeuw in Nederland.

4 In tegenstelling tot zijn absolute afwijzing van natuurlijke selectie stond Abra- ham Kuyper onverschillig tegenover de mogelijkheid van een afstamming van de soorten in het planten- en dierenrijk. Dit verschil kan worden verklaard doordat de natuurlijke selectie wel maar de soortenafstamming niet strijdig was met zijn opvatting van de heilsgeschiedenis.

5 De invoering van een narratieve geschiedbeschouwing bij de exegese van de Bijbel door de Gereformeerde Kerken in Nederland in 1980 heeft geleid tot verdoezeling van de grenzen van het begrip historiciteit doordat niet expliciet afstand werd genomen van de eerder verdedigde historiciteit van de Bijbelse geschiedschrijving.

Kruyswijk_stellingen.indd 1 24-10-11 12:31

(4)

6 Johannes Honterus (1498-1549) kon in 1542 in Kronstadt (thans Braşov, Roe- menië) een vreedzame kerkreformatie tot stand brengen dank zij de tolerantie van de Zápolya-vorsten van Zevenburgen. Deze tolerantie berustte op poli- tieke, militaire en etnische overwegingen.

7 Michael Servet (1511-1553) is niet de ontdekker van de kleine bloedsomloop.

(H.H. Kruyswijk and W. van Hoorn, ‘Michael Servetus (1511-1553) did not discover the les- ser circulation’, Netherlands Heart Journal 16 (2008) 284-285; H.H. Kruyswijk en H. Beukers,

‘Michael Servet: niet de ontdekker van de kleine bloedsomloop’, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 153 (2009) 98-101.)

8 De ideologische achtergrond van de apartheidspolitiek in Zuid Afrika kan niet worden herleid tot een door Nederlandse kolonisten geïmporteerde ‘primitieve vorm van Calvinisme’.

(Contra Jonathan N. Gerstner, ‘A Christian monopoly. The Reformed Church and colonial society under Dutch Rule’, in: Richard Elpick and Rodney Davenport eds., Christianity in South Africa. A political, social and cultural history (Oxford 1997) 16-30.)

9 Bij patiënten die digoxine gebruiken is de bepaling van de plasmaspiegel van dit geneesmiddel zeer bruikbaar voor de beoordeling van farmacokinetische facto- ren. De waarde van de beoordeling van de farmacodynamische effecten wordt echter in aanzienlijke mate beperkt door de interferentie van onafhankelijke variabelen.

(H.H. Kruyswijk, The radioimmunoassay of digoxin (academisch proefschrift, 1977).)

10 Het verzet tegen de maatschappelijke positie van medisch specialisten in Ne- derland in de periode 1975-1990 werd mede gevoed door anti-autoritaire over- tuigingen.

11 Het uitzonderlijk hoge aantal laatmiddeleeuwse weer- of burchtkerken in Ze- venburgen (Roemenië) en in de Thiérache (Noord-Frankrijk) is te verklaren door een combinatie van twee factoren: het ontbreken van kastelen en versterk- te steden en de frequente invallen van plunderende soldaten.

12 Verhoging van de pensioenleeftijd heeft een neerwaartse invloed op het aantal academische promoties.

6 Johannes Honterus (1498-1549) kon in 1542 in Kronstadt (thans Braşov, Roe- menië) een vreedzame kerkreformatie tot stand brengen dank zij de tolerantie van de Zápolya-vorsten van Zevenburgen. Deze tolerantie berustte op poli- tieke, militaire en etnische overwegingen.

7 Michael Servet (1511-1553) is niet de ontdekker van de kleine bloedsomloop.

(H.H. Kruyswijk and W. van Hoorn, ‘Michael Servetus (1511-1553) did not discover the les- ser circulation’, Netherlands Heart Journal 16 (2008) 284-285; H.H. Kruyswijk en H. Beukers,

‘Michael Servet: niet de ontdekker van de kleine bloedsomloop’, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 153 (2009) 98-101.)

8 De ideologische achtergrond van de apartheidspolitiek in Zuid Afrika kan niet worden herleid tot een door Nederlandse kolonisten geïmporteerde ‘primitieve vorm van Calvinisme’.

(Contra Jonathan N. Gerstner, ‘A Christian monopoly. The Reformed Church and colonial society under Dutch Rule’, in: Richard Elpick and Rodney Davenport eds., Christianity in South Africa. A political, social and cultural history (Oxford 1997) 16-30.)

9 Bij patiënten die digoxine gebruiken is de bepaling van de plasmaspiegel van dit geneesmiddel zeer bruikbaar voor de beoordeling van farmacokinetische facto- ren. De waarde van de beoordeling van de farmacodynamische effecten wordt echter in aanzienlijke mate beperkt door de interferentie van onafhankelijke variabelen.

(H.H. Kruyswijk, The radioimmunoassay of digoxin (academisch proefschrift, 1977).)

10 Het verzet tegen de maatschappelijke positie van medisch specialisten in Ne- derland in de periode 1975-1990 werd mede gevoed door anti-autoritaire over- tuigingen.

11 Het uitzonderlijk hoge aantal laatmiddeleeuwse weer- of burchtkerken in Ze- venburgen (Roemenië) en in de Thiérache (Noord-Frankrijk) is te verklaren door een combinatie van twee factoren: het ontbreken van kastelen en versterk- te steden en de frequente invallen van plunderende soldaten.

12 Verhoging van de pensioenleeftijd heeft een neerwaartse invloed op het aantal academische promoties.

Kruyswijk_stellingen.indd 2 24-10-11 12:31

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

De vereniging was aanvankelijk bedoeld voor leden van de Christelijke Gere- formeerde Kerken maar enkele jaren later werd de grondslag verbreed en werd de Unie opengesteld voor

Kuyper steunt wat dat betreft meer op het formele gezag van de Schrift terwijl Bavinck meer nadruk legt op de wer- king van de Heilige Geest bij de persoonlijke toe-eigening van

Of was deze reeks van confrontaties, om met Van Deursen te spreken, niet meer dan een ‘epigonenstrijd’ en waren de jaren 1920-1950 niet meer dan een periode van consolidatie

Ridderbos geeft een overzicht van de bestaande meningen over het paradijsver- haal: van de eenvoudig-historische (de gereformeerde) tot de naturalistische mo- derne, die het als

Volgens Schouten is er wel degelijk een Bijbels wereldbeeld te construeren. En dat is verhelderend voor wat de Bijbelschrijvers nog meer te vertellen hebben, bij- voorbeeld over

In zijn volgende voordracht voor de cvng over ‘Mogelijke oorzaken voor het uitsterven van diersoorten’ (1923) ging De Gaay Fortman nog een stap verder door als stelling te

4 Ook in haar Vermaan aan de kerken (opge- steld door J. Ridderbos) wekte de synode op niet af te wijken van de ‘eenvoudigheid des geloofs’ waaruit de eenvoudig-historische uitleg

Zoals in de Inleiding al werd aangegeven bleken bij een onderzoek in 1985 de leden van de gereformeerde gezindte weliswaar hetzelfde opleidingsniveau te heb- ben als de