MEETVOORWAARDEN GAS - LNB VERSIE 1.0 (NOVEMBER 2005)

I n h ou dsopga ve

1

Alge m e ne be pa lin ge n ... 3

1.1 Werkingssfeer ... 3

1.2 Definit ies ... 3

1.3 Algem ene funct ionele eisen ... 4

1.4 Funct ionele eisen bij een jaarafnam e < 170.000 m3 gas ... 4

1.5 Algem ene eisen aan beheer en onderhoud ... 5

2

Ga sh oe ve e lhe idm e t in g ... 6

2.1. Algem een ... 6

2.2 Configurat ie van de m eet inricht ing ... 6

2.3 Gasm eter ... 6

2.4 Bepaling van de hoeveelheid gas onder norm aalcondities m et de pt z-m et hode ... 7

2.5 Bepaling van de hoeveelheid gas onder norm aalcondities m et de dichtheidm et hode .. 9

2.6 Bepaling van de hoeveelheid gas onder norm aalcondities bij een j aarafnam e < 170.000 m3 _{gas 10} 2.7 Beheer en onderhoud gashoeveelheidsm et ingen... 10

2.8 Lokale data- acquisit ie gashoeveelheidsgegevens ... 14

3

Ga sk w a lit e it be pa lin g ... 1 5

3.1 Algem een ... 15

3.2 Gaschrom at ograaf ( GC) ... 15

3.3 Beheer en onderhoud GC ... 16

3.4 Lokale data- acquisit ie gaskwalit eitgegevens ... 16

3.5 Gaskwaliteit syst eem ... 17

4

Ve r w er k in g va n de ge ge ven s ... 1 8

4.1 Verwerking van de m eet gegevens... 18

4.2. Correct ieprocedures Gaskwalit eitm et ing vóór het verst rij ken van de term ij n voor het verzenden van de allocat iegegevens op de 16e _{werkdag ... 18}

4.3. Correct ieprocedures Gashoeveelheidm et ing vóór het verst rij ken van de term ijn voor het verzenden van de allocat iegegevens op de 16e _{werkdag ... 19}

4.4 Bepaling uur- en m aandwaarden ... 19

4.5 Jaarlij kse evaluat ie van het m eetproces ... 20

4.6 Afhandeling correct ies na het verst rij ken van de term ij n voor het verzenden van de allocat iegegevens op de 16e werkdag ... 21

5

Ove r ige ga sk w a lit e it m e t in ge n ... 2 2

5.1 Algem een ... 22

1

ALGEM EN E BEPALI N GEN

1 .1 W e rk ingssfe e r

1.1.1 De Meet voorwaarden Gas - LNB bevat ten de voorwaarden inzake de volum e– en capacit eitsm et ingen op de sy st e em v erb ind ing en op het lan d elijk g a str a nspor t n e t

alsm ede de gaskwaliteit sm et ingen in het la nd e lij k ga st r a nsp or tn e t .

1.1.2. De in dit hoofdst uk genoem de art ikelen die bet rekking hebben op een m e e t inr ich t in g

die onder de I Jkwet valt , zij n aanvullend op de I Jkwet.

1 .2 D e fin it ies

1.2.1 Begrippen, die in de Gaswet of de Begrippenlij st Gas zij n gedefinieerd, hebben de in de Gaswet of Begrippenlij st Gas gedefinieerde betekenis en zij n in de hierop volgende t ekst vetgedrukt.

1.2.2 Begrippen die in deze Meet voorwaarden Gas - LNB worden gedefinieerd zij n cursief geschreven.

1.2.3 Meet inst allat ie: installat ie welke gebruikt wordt om m et ingen te verrichten, zij nde een

m e e t in r ich t ing ter bepaling van de gashoeveelheid en de gashoeveelheid per uur of

een installat ie ter bepaling van de gaskwalit eit.

1.2.4 Hoeveelheid Energie: gem et en gashoeveelheid m aal ca lor isch e w a ar de ; uit gedrukt

1 .3 Alg e m en e fun ct ion ele e ise n

1.3.1 Het m eetsysteem om vat een sam enst el van m eet installat ies die gebruikt worden ter bepaling van gashoeveelheid, gashoeveelheid per uur, g ask w a lit e it en/ of hoeveelheid

energie van het g a s.

1.3.2 Het m eetsysteem voldoet aan de volgende specificat ies :

m eet onzekerheid in hoeveelheid energie op m aandbasis ≤ 1% m eet onzekerheid in hoeveelheid energie per u ur ≤ 2% beschikbaarheid data per u u r (gem iddelde op jaarbasis) ≥ 99% m axim ale storingsduur m et ing en/ of dat a acquisit ie 24 u u r

beschikbaarheid Gaschrom at ograaf ( GC) ( op j aarbasis) ≥ 95%

De in art ikel 1.3 verm elde eisen gelden op basis van 95% bet rouwbaarheid.

1.3.3 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t slaat de voor het m eetproces

en voor het beheersproces conform de hoofdst ukken 2 en 3 van deze

Meet voorwaarden Gas - LNB relevante param eters op in een regist er. De gegevens in dit register kunnen door de a a ng eslot en e of de r eg ion a le n e tb e he e rd e r worden

opgevraagd voor zover die zij n eigen syst e e m v e rb ind ing bet reffen. Na opvraging

worden de gegevens binnen 15 werkdagen ter beschikking gesteld.

1.3.4 De lokale data acquisit iesystem en van de m eet installat ies zij n op afstand uit leesbaar m et een frequent ie van m inim aal eenm aal per 5 m inut en ten behoeve van on- line inform at ievoorziening.

1 .4 Fu n ct ion e le eisen b ij e en j a a r a fn am e < 1 7 0 .0 0 0 m3 g a s

1.4.1 I n afwij king op het bepaalde in de art ikelen 1.3 en 2.3 gelden voor m e e t inr ich t in g en

op syst e e m v e rb in ding e n waar jaarlij ks m inder dan 170.000 m3_{( n; 35,17) afgeleverd}

wordt de volgende specificat ies:

Meet onzekerheid in gashoeveelheid op m aandbasis: ≤ 3,2%

1.4.2 I n afwij king op het bepaalde in art ikel 2.8 m eet de in lid 1.4.1 genoem de

m e e t in r ich t ing geen gashoeveelheid per u ur , vindt er geen lokale data acquisit ie

plaat s, is deze niet op afst and uit leesbaar en vindt de verwerking van m eetgegevens conform art ikel 4.1 niet op dagbasis plaat s.

1.4.3 Bij de in lid 1.4.1 bedoelde m e e t inr ich t in g en dient de a a ng eslot en e telkens op de

eerste w e rk d ag na afloop van de desbet reffende m aand de standen van de m e e t in r ich t ing e n op te nem en en door t e geven aan de n e tb e h e er de r van het la n d e lij k g ast r an sp or t n e t .

1.4.4 I ndien de a a ng eslot e n e niet voldoet aan het gestelde in art ikel 1.4.3 zal de

n e t b e he e rd e r van het la nd e lijk g ast r a nsp or t ne t st anden en een daarvan afgeleide

m aandhoeveelheid schatt en uit gaande van hist orische gegevens.

la n d e lij k g ast r an sp or t n e t hoeveelheden per u u r voor de in lid 1.4.1 genoem de m e e t in r ich t ing e n.

1 .5 Alg e m en e e ise n a a n b e h e er e n ond e rh oud

1.5.1 Voor alle m eet inst allat ies van de n e tb e h e er de r van het la nd e lij k g ast r an sp or t n e t

voert deze het beheer en onderhoud zodanig uit dat blij vend wordt voldaan aan de gestelde funct ionele eisen.

1.5.2 Werkzaam heden aan m eet installat ies van de n e tb ehe e r d er van het la nd e lij k g a str a nsp or t n e t m ogen uit sluitend verricht worden door m edewerkers van de n e t b e he e rd e r van het la nd e lijk g ast r a nsp or t ne t of personen die t ot het verrichten

van de werkzaam heden zij n gem acht igd door de n e tb e h e erd e r van het lan d elijk g a str a nsp or t n e t.

1.5.3 De uit voering van de werkzaam heden wordt opgetekend door degene die de werkzaam heden heeft uit gevoerd in daarvoor best em de dossiers. Hierbij worden vastgelegd de datum , de aard van de werkzaam heden, de uit voerder van de

werkzaam heden, de result aten van de cont roles, alsm ede event uele bij zonderheden. Deze gegevens worden op verzoek door de n e t b eh ee r d er van het la nd e lij k

g a str a nsp or t n e t aan bet reffende a a ng eslot en e of r e g ion a le n e t be h e e rd er ter

beschikking gesteld. Na opvraging worden de gegevens binnen 15 werkdagen ter beschikking gesteld.

1.5.4 Nadat een m eet inst allat ie of onderdeel daarvan door de ne t b eh e e rd e r van het la n d e lij k g ast r an sp or t n e t is verwij derd bewaart deze de relevant e ij k- en

kalibrat iecert ificaten ten m inste t ot 1 jaar na verwijdering. Deze gegevens worden op verzoek door de n e t be h e e rd er van het la nd e lij k g ast r a nsp or tn e t aan bet reffende a a n g eslot en e of r eg ion ale n e tb e h e erd e r t er beschikking gesteld. Na opvraging

2

GASH OEVEELH EI D M ETI N G

2 .1 . Alg e m e en

2.1.1 De hoeveelheid g a s onder b ed r ij fscon dit ie s wordt uit sluit end gem eten m et g a sm e t e rs die voldoen aan de I Jkwet.

2.1.2 De bepaling van de geleverde hoeveelheid g as onder n or m a a lcond it ies gebeurt m et

één van de volgende 2 m et hoden:

• De ptz- m et hode: om rekening m et behulp van de gem eten druk, de gem eten t em peratuur en de berekende com p r essib ilit eit

• De dicht heidm et hode: om rekening m et behulp van de dicht heidsm et ingen bij

b ed r ij fscon d itie s en nor m a a lcond it ies.

2 .2 Config u r a t ie v a n d e m e e t in r ich t ing

2.2.1 I ndien de bepaling van de geleverde hoeveelheid g as onder n or m a a lcon dit ies

gebeurt m et de pt z-m et hode, best aat de m e e tin r icht in g uit een g asm e t er , een

t em peratuuropnem er, een drukopnem er en een Elektronisch Volum e Herleidings I nst rum ent ( EVHI ) .

2.2.2 I ndien de bepaling van de geleverde hoeveelheid g as onder n or m a a lcon dit ies

gebeurt m et de dicht heidm ethode, bestaat de m e e t in r ich t ing uit een g asm e t er , een

bedrij fsdichtheidcel, een norm aaldicht heidcel en een EVHI .

2 .3 Ga sm e t e r

2.3.1 De g asm e t e r is voorzien van een m echanisch telwerk dat een uit lezing geeft van de

afgeleverde hoeveelheid g a s onder b ed r ij fscon dit ies.

2.3.2 De g asm e t e r is uitgerust m et een laagfrequent e ( LF)- pulsgever gekoppeld aan het

m echanisch t elwerk en een hoogfrequent e (HF) - pulsgever.

2.3.3 De g asm e t e r m oet zij n voorzien van een ij kcert ificaat van het NMi of een andere

erkende ij kinst elling.

2.3.4 Naast de ij kwett elij ke bepalingen geldt dat :

• de flowgewogen gem iddelde m iswij zing bij de hoogste druk waarbij geij kt is ongeveer nul bedraagt . Onder “ ongeveer nul” wordt verstaan zo dicht bij nul als t echnisch m ogelij k is.

• bij de hoogste druk waarbij geij kt wordt is de m iswij zing in het gebied t ussen 0,25* Qm ax en Qm ax kleiner dan 0,5% , waarbij Qm ax het m axim ale debiet is onder

b ed r ij fscon d itie s waarbij de g a sm e t e r gebruikt m ag worden.

• in het gebied t ussen 0,25* Qm ax en Qm ax m ag het verschil t ussen de m iswij zing bij

• indien de g asm e t er is voorzien van een “beperkt opschrift ” voor de drukklasse,

ze binnen het aangegeven bereik wordt gebruikt .

2.3.5 I ndien als g asm e t e r een t urbinem et er wordt gebruikt dan is deze t oepasbaar in de

volgende drukklassen:

Drukklasse Toepasbaar bij een overdruk van I ndien geij kt bij een overdruk van

ANSI 150 Alle drukken at m osferisch en 8 bar ANSI 150 Tussen 4 en 8 bar 8 bar ij k; geen lage druk ij k

ANSI 300 Alle drukken 8 bar en 20 of 35 bar

ANSI 600 Alle drukken 8 of 20 bar en 50 of 60 bar

2.3.6 I ndien als g asm e t e r een rot orm et er wordt gebruikt dan is deze t oepasbaar in de

volgende drukklasse:

Drukklasse Toepasbaar bij een overdruk van I ndien geij kt bij een overdruk van ANSI 150 Tot 16 bar at m osferisch en 8 bar

2.3.7 Ga sm e t e rs worden ingebouwd volgens het voorschrift van de fabrikant van de g a sm e t e r m et dien verst ande dat er bij de t urbinem eter sprake is van een recht e

aanst room lengte van t enm inst e 5 m aal de nom inale leidingdiam eter ( 5D) ,

voorafgegaan door een st room richter, en een afst room lengte van tenm inste 2 m aal de nom inale leidingdiam eter. Best aande inst allat ies die niet aan de eis van

aanst room lengte van 5D voldoen worden niet aangepast indien de aanst room lengt e 4D of m eer bedraagt.

2.3.8 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t voert de cont role op in gebruik

zij nde g asm e t ers uit door m iddel van een, door de overheid aangest elde

t oezicht houder op de I Jkwet , goedgekeurde syst em atische ( steekproefsgewij ze) periodieke cont role.

2 .4 Be p a ling v a n d e hoe v ee lh e id g as ond er n or m a a lcon d itie s m e t d e p tz - m e t h od e

2.4.1 Bij gebruik van de pt z-m et hode voor de bepaling van de geleverde hoeveelheid g as

onder n or m a a lcond itie s wordt de door de g asm e t er bij b ed rij fscond it ies gem eten

hoeveelheid g as m et behulp van een EVHI herleid t ot m ³ ( n) volgens de volgende

form ule:

Z

Z

t

p

V

V

n

*

n

15

,

273

15

,

273

*

01325

,

1

*

+

=

, waar

V

n : het aantal m ³ ( n) ;

V

: de gem eten hoeveelheid g a s in m ³ bij

p

en

t

(b ed r ijfscond it ies) ;

p

: de absolute druk waaronder het g as de volum em et er passeert in bar;

t

: de tem perat uur waaronder het g a s de volum em eter passeert in °C.

Z

: com pr essib ilit e it onder b ed rij fscond it ies

2.4.2 De drukopnem er voor het vaststellen van de druk

p

wordt aangesloten op het “ pr” - punt, zij nde de plaat s waar de druk bij ij king van de g a sm e t e r m aat gevend was. De

drukopnem er m oet bij ingebruiknam e zij n voorzien van een ij kcert ificaat van het NMi of een andere erkende ij kinst elling.

2.4.3 Bij t urbinem eters wordt de t em perat uuropnem er voor het vast stellen van de t em peratuur

t

geplaat st in een zogenaam de “ m eet - en im pulsring” achter de

g a sm e t e r, ofwel acht er deze ring, waarbij de m axim ale afst and t ussen uit laat flens

van de g asm e t er en de t em perat uuropnem er 0,5 m bedraagt .

Bij rot erg asm e t e rs bevindt de m eet - en im pulsring zich aan de inlaatzij de van de

rot orm eter.

De t em perat uuropnem er m oet bij ingebruiknam e zij n voorzien van een ij kcert ificaat van het NMi of een andere erkende ij kinstelling.

2.4.4 Het EVHI gebruikt als ingangssignaal voor het bepalen van de gem eten hoeveelheid

g a s onder b ed r ij fscond itie s

V

het HF- of het LF- signaal van de g asm e t er .

2.4.5 De berekening van de com p r essib ilit e it en

Z

en

Z

n in het EVHI geschiedt m et de

SGERG- of AGA NX19-m od. m et hodiek, afhankelij k van de uit voering van het EVHI .

2.4.6 De voor de werking van het EVHI benodigde ingestelde waarden ca lor isch e

b ov e n w a ar d e, r e la t iev e d ich t h e id, m olair percentage CO2 en m olair percentage N2

worden door de n e tb eh e e rd e r van het la nd e lijk g ast r a nsp or tn e t bepaald op basis

van langj arige gem iddelden van het ter plekke voorkom ende gas en

planningsgegevens van de te verwacht en t oekom st ige gasst rom en. Deze waarden worden door de n e tb eh e e rd e r van het la nd e lijk g ast r a nsp or tn e t op haar website

gepubliceerd.

2.4.7 Op het volgens art ikel 2.4.1 bepaalde geleverde hoeveelheid g as onder n or m a a lcond it ies wordt nog een correct ie t oegepast :

V

_n'

=

Cf

_z

*

V

_n

De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t past achteraf deze correct ie

t oe voor de invloed van de feitelij ke g ask w a lit eit ( op het t ij dst ip van de m et ing) op

de herleiding van het volum e, dat wil zeggen op de door het EVHI bepaalde waarde voor de com p r essibilit e it

Z

. Deze correct ie wordt de Z- correct ie genoem d. Bij het bepalen van de om vang van de Z- correct iefactor

Cf

z worden de in art ikel 2.4.6

2 .5 Be p a ling v a n d e hoe v ee lh e id g as ond er n or m a a lcon d itie s m e t d e d ich t he idm e t h od e

2.5.1 Bij gebruik van de dichtheidm et hode voor de bepaling van de geleverde hoeveelheid

g a s onder n orm a a lcond it ies wordt de door de g asm e t e r onder b ed r ijfscond it ies

gem et en hoeveelheid g as m et behulp van een EVHI herleid t ot nor m a a lcond it ies in

m ³ ( n) volgens de volgende form ule:

V

n

V

n

=

*

ρ

ρ

, waar

ρ

n : de gem et en volum ieke m assa van het g as onder n or m a a lcond it ies in kg/ m3( n) ;

ρ

: de gem et en volum ieke m assa van het g as onder b ed r ij fscon dit ies in kg/ m3_.

2.5.2 Bij elke g asm e t e r is een bedrij fsdichtheidscel geplaat st ter bepaling van

ρ.

2.5.3 Er is een norm aaldicht heidsm et er aangesloten op de ingaande leiding van de

m e e t in r ich t ing ter bepaling van

ρ

n.

2.5.4 De g asm e t e r m et de eigen bedrij fsdicht heidscel alsm ede de norm aaldicht heidscel zij n

aangesloten op een EVHI .

2.5.5 De bedrij fsdicht heidsm et ing t er bepaling van ρ is gebaseerd op het volgende principe: De dicht heidsm eter m eet de d ich t h e id van het g a s onder

b ed r ij fscon d itie s. De m et ing is gebaseerd op de t oe- en afnam e van de

t rillingsfrequent ie van een m etalen cilinder t en gevolg van de m assa van het g a s dat

zich rondom deze cilinder bevindt. De gem eten bedrij fsdicht heid wordt bepaald volgens de volgende form ule:

ρ =

K

0

+

K

1

T

+

K

2

T

2

*

*

waar de periodet ij d T een m aat voor de bedrij fsdicht heid is.

2.5.6 De fact oren K0, K1 en K2 genoem d in art ikel 2.5.5 worden bepaald na kalibrat ie van de

bedrij fsdichtheidcel onder t oezicht van het NMi.

2.5.7 De norm aaldicht heidsm et ing ter bepaling van ρn is vergelij kbaar m et de

bedrij fsdichtheidsm et ing; echt er bij de norm aaldichtheidsm et ing worden, druk en t em peratuur constant gehouden op n orm a a lcond it ie s. I n feit e wordt de r e la t iev e d ich t he id (d) gem eten. Door de re la t iev e d ich t h e id t e verm enigvuldigen m et de

d ich t he id van lucht onder nor m a a lcond it ies ( = 1,292923 kg/ m3) wordt de

norm aaldicht heid verkregen. I n form ulevorm :

d

=

K

0

+

K

2

T

2

*

,

waar de periodet ij d T een m aat is voor de r e la t iev e d ich t he id

2.5.8 De fact oren K0 en K2 genoem d in art ikel 2.5.7 worden voor inbedrij fstelling van de

2 .6 Be p a ling v a n d e hoe v ee lh e id g as ond er n or m a a lcon d itie s bij e e n j a a r afn a m e

< 1 7 0 .0 0 0 m3 g as

2.6.1 Bij m e e t in r ich t ing e n voor gashoeveelheidm et ingen op syst e e m v e rb in ding e n waar

j aarlij ks m inder dan 170.000 m3(n; 35,17) afgeleverd wordt, voert de n e tb e h e er d er

van het la nd e lijk g a str a nsp or t n e t de herleiding van de gashoeveelheid op

m aandbasis onder be dr ij fscond it ies naar de hoeveelheid onder n orm a a lcond it ies

achteraf uit m et de m et hode uit art ikel 2.4.1, waarbij voor de druk onder

b ed r ij fscon d itie s de ingestelde druk van de regelaar gebruikt wordt en voor de

t em peratuur onder b ed rij fscond it ies 4°C wordt aangenom en.

2 .7 Be h e e r e n on de r houd g a sh oev e e lh e idsm e ting e n

2.7.1 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t cont roleert t en m inst e 3 m aal

per jaar de g asm e t e r uit wendig op regelm at ig lopend t elwerk, afwezigheid van vocht

achter glas en op een aanvaardbaar geluidsniveau. Tevens wordt 3 m aal per jaar de in bedrij f zij nde g a sm e t e r gesm eerd.

2.7.2 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t cont roleert het EVHI , de

t em peratuuropnem er, de drukopnem er, de norm aaldicht heidscel en de

bedrij fsdichtheidscel m et cont role apparat uur welke voldoet aan de onderstaande eisen:

Onderdeel Maxim aal t oegest ane

afwij king gem eten waarde t .o.v. referent ie- waarde

Kalibrat ie-frequent ie

Barom eter 0,5 m bar 2 x per j aar

Drukopnem er ( lage druk) 0,1% 2 x per j aar Drukopnem er ( hoge druk) 0,1% 2 x per j aar

Tem perat uuropnem er 0,1 K 2 x per j aar

2.7.3 I n het cont roleproces vindt een bewaking plaats op syst em at ische afwij kingen, zij nde afwij kingen t ussen m eet inst rum ent en en cont roleapparat uur die m eerm aals in dezelfde richt ing voorkom en. Deze bewaking vindt plaats volgens I SO 7871 of een vergelij kbare m et hode. De bewaking st aat bekend onder de naam CUSUM t echniek. De CUSUM t echniek houdt in dat herhaalde afwij kingen in dezelfde richt ing tot een

correct ieve act ie leiden indien zij gezam enlij k een drem pelwaarde overschrij den, t erwij l zij ieder voor zich als “ niet significant ” beoordeeld zouden worden.

2.7.4 De CUSUM techniek wordt toegepast op de cont role resultaten voor de druk- en t em peratuuropnem ers, de bedrij fs- en de norm aaldicht heidscellen en voor de Gaschrom at ografen ( GC’s) ( testgasanalyses, zie art ikel 3.3.5).

2.7.5 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t kalibreert één keer per jaar elk

2.7.6 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t cont roleert één keer per j aar

de drukopnem er door de drukopnem er van de EVHI te vergelij ken m et de referent iedrukopnem er van het cont roleapparaat .

2.7.7 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t cont roleert één keer per j aar

de tem perat uuropnem er door de tem peratuuropnem er van de EVHI te vergelij ken m et de referent ietem peratuuropnem er van het cont roleapparaat.

2.7.8 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t cont roleert t wee m aal per jaar

de norm aaldicht heidcel. De norm aaldicht heidscel wordt gecont roleerd door m iddel van 2 referent iegassen: een gecert ificeerd procesgas en zuiver m et haan. De van het EVHI afgelezen d ich t he id wordt vergeleken m et de op het cert ificaat verm elde dich t h e id

van de analyse van een laborat orium . I ndien een afwij king groter dan 0,2% op een van beide result at en wordt gevonden, worden de K- fact oren ( zie art ikel 2.5) opnieuw bepaald.

2.7.9 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t cont roleert t wee m aal per jaar

de bedrij fsdichtheidcel voor de in bedrij f zij nde m et ers en eenm aal per j aar voor de niet in bedrij f zij nde m et ers. Tij dens deze cont role wordt de bedrij fsdicht heidscel gecont roleerd terwij l het inst rum ent in bedrij f is. De bedrij fsdicht heidscel wordt gekalibreerd door m iddel van een cont role die gebaseerd is op de pt z-m ethode.

2.7.10 I ndien bij de cont roles genoem d in de art ikelen 2.7.5 t / m 2.7.9 de n e tb e h e erd e r van

het la nd e lij k g ast r an sp or t n e t een afwij king vindt groter dan de t oegestane

afwij king ( zie onderst aande tabel) , dan voert deze binnen 4 weken een

vervolgonderzoek en een eventuele j ust ering of vervanging uit . Tevens wordt er een nieuwe cont role uit gevoerd.

Wanneer de herleidingsfout groter is dan 1% dan neem t de n e tb e h e erd e r van het la n d e lij k g ast r an sp or t n e t de bet reffende in gebruik zij nde m e e t in rich t ing direct

uit bedrij f en wordt een reserve m e e tin r ich t ing in bedrij f genom en. Wanneer de

herleidingsfout groter is dan 1,5 % dan corrigeert de n e t b e he e rd e r van het la nd e lijk g a str a nsp or t n e t de m eet result aten conform art ikel 4.1.7 of 4.6.5.

H e r leiding s- m e t h od iek Con tr ole fr e qu e n t ie Te b e p ale n a fw ij k ing e n m a x im a a l t oe la a t b a r e a fw ij k ing Herleidingsfout 0,5 %

Verschil herleidingsfout van de 2 m et ingen 0,3% p- fout 0,4 % act iegrens 0,45 % CUSUM p drem pelwaarde 0,08 % t - fout 0,5 K act iegrens 0,45 K

pt z-m et hode 1 x per j aar

CUSUM t

drem pelwaarde 0,08 K

Herleidingsfout 0,7 %

na analyse st eekm onst er verschil herleidingsfout van de 2

m et ingen

0,3%

fout bedrij fsdicht heidcel 0,7 %

Dicht heid-m ethode I n gebruik zij nde m e e t in r ich t ing 2 x per j aar; Reserve m e e t in r ich t ing

2.7.11 De a a ng e slot e n e of de re gion a le n e tb e h e er d er kunnen individuele

cont roleresultaten van de bet reffende syst e em v er bin d in g opvragen bij de n e t b e he e rd e r van het la nd e lijk g ast r a nsp or t ne t . Na opvraging worden de

2 .8 Lok a le d a t a - a cq u isit ie g a sh oev e e lh e idsg eg e ve ns

2.8.1 Een lokaal dat a acquisit iesysteem regist reert op de plek van de m et ing aan het einde van elk u u r drie t ellerst anden, voor de g a sm e t e r ( het LF- signaal) , de niet - herleide

gashoeveelheid en de herleide gashoeveelheid, welke laat ste t wee zoals bepaald door het EVHI uit het HF- of het LF-signaal van de g asm e te r , en het t ij dst ip van regist rat ie.

2.8.2 De bijdrage van de onnauwkeurigheid van de klok van het lokale dat a

acquisit iesysteem aan de bepaling van de hoeveelheid per u ur bedraagt m axim aal

0,05% . De klok van het lokale dat a acquisit iesysteem wordt tenm inste dagelij ks gesynchroniseerd m et een cent rale klok. Bij een t ijdsynchronisat ie m et een

t ij dsverschil groter dan 18 seconden vindt er een correct ie op de uurwaarden plaats op basis van dat t ijdsverschil.

2.8.3 De overdracht van het g asm e t e r signaal naar het data acquisit ie systeem vindt plaats via het LF-signaal, event ueel via het EVHI . De overdracht van de EVHI -standen naar het data acquisit iesysteem vindt plaat s via pulsen of via een seriële verbinding. De t elwerken van het dat a acquisit iesysteem worden afgeleide telwerken genoem d. De afgeleide telwerken lopen synchroon m et prim aire telwerken van de g asm e t e r en het

EVHI .

2.8.4 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t cont roleert t enm inst e vier

m aal per jaar of de afgeleide telwerken nog synchroon lopen m et de prim aire t elwerken. Bij constat ering van verschillen worden de t elwerken van het dat a

acquisit iesysteem gesynchroniseerd aan de prim aire telwerken op de g a sm e t e r en het

EVHI . Het daarbij bet rokken volum e verschil wordt verwerkt als correct ie volgens art ikel 4.3.3 en/ of als rest volum e volgens art ikel 4.4.3.

2.8.5 Het lokale data acquisit iesysteem legt m et de data de door de m e e tin r ich t ing

3

GASKW ALI TEI TBEPALI N G

3 .1 Alg e m e en

3.1.1 Doel van de gaskwaliteit bepaling is het vastst ellen van de ca lor isch e b ov e nw a a rd e

en het bepalen van de voor de uit voering van art ikel 2.4.7 benodigde waarden. 3.1.2 Bij de gaskwaliteit bepaling worden de relat ieve concent rat ies bepaald van de

onderst aande com ponenten, waarbij tevens een indicat ie van het werkgebied is gegeven.

Com ponenten Minim um [ m ol% ] Maxim um [ m ol% ]

Methaan 65,0 96,0

Et haan 0,2 11,0

Propaan 0,1 4,0

2- m et hylpropaan ( I so- but aan) 0,01 0,9

Norm aal- but aan 0,01 0,9

Neo- pent aan ( 2,2 dim et hylpropaan) 0,001 0,5 Methylbutaan ( I so-pent aan) 0,001 0,6

Norm aal- pentaan 0,001 0,6

C6+ 0,001 0,5

N2 0,3 17,0

CO2 0,2 11,0

3.1.3 De gaskwalit eitbepaling best aat uit een gaskwalit eit m et ing en een gaskwaliteit systeem .

3.1.4 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t voert de gaskwalit eitm et ing uit

m et een gaschrom atograaf ( GC) of een of m eerdere apparaten waarm ee de

gaskwaliteit bepaald kan worden m et gelij kwaardige nauwkeurigheid conform art ikel 1.3.2 en art ikel 3.2.4.

3.1.5 Het gaskwalit eit systeem bepaalt de g ask w a lit eit op een syst e e m v e rb ind in g

uit gaande van een of m eerdere gaskwalit eitm et ingen m et een nauwkeurigheid die leidt t ot een nauwkeurigheid van de bepaling van de hoeveelheid energie die gelij k is aan of bet er dat de specificat ies in art ikel 1.3.2.

3 .2 Ga sch r om a togr a a f ( GC)

3.2.1 De GC voert de gasanalyse uit op grond van op represent at ieve punten uit het

la n d e lij k g ast r an sp or t n e t get rokken gasm onst ers.

3.2.2 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t m aakt de plaat sen waar een

GC is opgesteld bekend door m iddel van een openbare rapport age op haar website.

3.2.3 Uit de gassam enstelling bepaalt de GC de ca lor isch e b ov e nw a a rd e en de r e la t iev e d ich t he id volgens I SO 6976.

3.2.4 De onnauwkeurigheid van de bepaling van de ca lor isch e bov en w a a rd e is niet grot er

3 .3 Be h e e r e n on de r houd GC

3.3.1 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t voert voor ingebruiknam e van

een GC en bij de vervanging van com ponenten (bij voorbeeld de detector) een m ult i-level kalibrat ie uit . Bij een m ult i- i-level kalibrat ie wordt van 7 directe com ponenten een kalibrat ie- lij n bepaald op basis van zeven punt en in het gewenste werkgebied. De direct e com ponent en zij n N2, CO2, m et haan, et haan, propaan, iso-butaan, en norm

aal-butaan.

3.3.2 Dagelij ks wordt bij de GC aut om at isch een enkelpunts kalibrat ie uit gevoerd voor de 7 direct e com ponent en welke genoem d zij n in art ikel 3.3.1. De dagelij kse kalibrat ie om vat 3 analyses. Er wordt gekalibreerd op basis van het gem iddelde van de 2e en 3e analyse.

3.3.3 De in art ikel 3.3.1 en 3.3.2 genoem de kalibrat iegassen worden gravim et risch aangem aakt volgens I SO 6142 en van een cert ificaat voorzien voor elk van de 7 com ponent en volgens I SO 6711. De GC waarm ee de cont role van het aangem aakte kalibrat iegas wordt uitgevoerd is gekalibreerd m et kalibrat iegassen geleverd door het NMi. Na cont role en goedkeuring van het nieuw gem aakt e kalibrat iegas wordt een cert ificaat gem aakt volgens I SO 6141.

3.3.4 Ter cont role van de j uiste werking van de GC voert de n e tb e h e er d er van het la n d e lij k g ast r an sp or t n e t m aandelij ks een test gas analyse uit . Een test gas is een

m onst er van g as get rokken uit het la nd e lijk g ast r an sp or tn e t . De g a sk w a lit e it van

het test gas voor een GC m oet liggen in het gerealiseerde werkgebied van de bet reffende GC. Het t estgas dient voorzien te zij n van een cert ificaat die de

ca lor isch e b ov e n w a ard e , vast gest eld op basis van een laborat orium analyse,

verm eldt. De test gas- test om vat m inim aal 3 analyses. Er wordt gerekend op basis van het gem iddelde van de laat ste t wee analyses. Bij een verschil t ussen analyse resultaat en het cert ificaat groter dan 0,3% wordt een onderzoek ingesteld, zo nodig gevolgd door een correct ieve act ie aan de GC, en dient de n e tb e h e erd e r van het lan d elijk g a str a nsp or t n e t een voorst el t ot correct ie van de m eet waarden conform art ikel 4.1.7

of 4.6.5 te doen.

3.3.5 I n het t estgas-proces vindt een bewaking plaat s op syst em at ische afwij kingen. Deze bewaking vindt plaats volgens I SO 7871 of een vergelij kbare m et hode. Deze m et hode st aat bekend als de CUSUM m et hode, zie art ikel 2.7.3.

3 .4 Lok a le d a t a - a cq u isit ie g a sk w a lit e itg e ge v en s

3.4.1 Een lokaal dat a acquisit iesysteem regist reert op de plek van de m et ing voor elke analyseslag de verkregen analysewaarden volgens artikel 3.1.2, de bepaalde waarden volgens art ikel 3.2.3 en het t ij dst ip van regist rat ie. Per kwart ier worden de resultaten opgeslagen voor verwerking conform art ikel 4.1.1.

3.4.2 De klok van het lokale data acquisit iesyst eem wordt tenm inste dagelij ks gesynchroniseerd m et een cent rale klok.

3.4.4 Het lokale data acquisit iesysteem is op afstand uit leesbaar.

3 .5 Ga sk w alit e itsyst e e m

3.5.1 Een gaskwaliteit syst eem bevat een cont rolem et hodiek waarm ee vast gest eld wordt dat voldaan wordt aan de eisen volgens art ikel 1.3.2.

3.5.2 De voor het t oegepaste gaskwalit eit systeem benodigde ( inst el) param eters worden door de n e tb eh e e rd e r van het la nd e lijk g ast r a nspor t n e t op basis van de

configurat ie van het la nd e lijk g ast r a nsp or tn e t bepaald en act ueel gehouden. Deze

4

VERW ERKI N G VAN D E GEGEVEN S

4 .1 Ve r w er k ing v an d e m ee t g eg ev e ns

4.1.1 De m eet gegevens conform art ikel 2.8.1, 2.8.5, 3.4.1 en 3.4.3 worden m inim aal eenm aal per dag door de n e t be h e e rd er van het la nd e lijk g ast r a nsp or tn e t

verzam eld en verwerkt .

4.1.2 Hierbij wordt gebruik gem aakt van het I EC 870- 5- 101 en het I EC 870- 5-104 prot ocol.

4.1.3 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t cont roleert de gegevens bij de

verwerking op volledigheid en verifieert de gegevens.

4.1.4 Bij de verificat ie van de gashoeveelheidm et ing vindt door de n e tb eh e e rd e r van het la n d e lij k g ast r an sp or t n e t cont role plaat s op de j uist e overbrenging van de signalen

van de g asm e t er naar het EVHI en van de j uiste herleiding door het EVHI . Deze

verificat ie vindt plaats op de dat a per uu r . Eenzelfde verificat ie vindt plaats op

m aandbasis, m et het oogm erk event uele lange- term ijn effect en op te sporen. Met ingen die niet voldoen aan gest elde crit eria worden aan een nader onderzoek onderworpen. De geldende crit eria zij n afhankelij k van de specifieke sit uat ie ter plekke van de m et ing en worden op verzoek door de n e t b e he e rd e r van het la nd e lijk g a str a nsp or t n e t aan bet reffende a a ng eslot en e of r e g ion a le n e t be h e e rd er ter

beschikking gesteld. Na opvraging worden de gegevens binnen 15 werkdagen ter beschikking gesteld.

4.1.5 Bij de verificat ie van de gaskwalit eitm et ing wordt een plausibilit eit cont role uit gevoerd op de verkregen analysewaarden en de afgeleide groot heden volgens art ikel 3.2.2.

4.1.6 De verificat ie vindt zodanig plaat s dat de in art ikel 1.1.2. genoem de beschikbaarheideisen gerealiseerd kunnen worden.

4.1.7 Eventueel door de m eet inst rum enten gegenereerde st oringsinform at ie en andere bij zondere sit uat ies zij n aanleiding t ot een aut om at ische correct ie of een nader onderzoek naar de j uist heid van de gegevens, zo nodig gevolgd door een handm at ige correct ie.

4.1.8 Alle gevonden fouten in de gashoeveelheidm et ing of de gaskwaliteit m et ing worden door de n e tb eh e e rd e r van het la nd e lijk g ast r a nspor t n e t gecorrigeerd.

4.1.9 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t houdt alle correct ies in de data

in logboeken bij . I n deze logboeken worden m inim aal verm eld de originele m eet waarde, de vervangende m eet waarde, de reden van wij ziging, de wijze van wij ziging, het t ij dst ip van wij ziging en de uit voerder van de wij ziging.

4 .2 . Corr e ct iep roce du r es Ga sk w alit e it m e t in g vóór h et v e rst r ijk en v an d e t e rm ij n

4.2.1 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t past een correct ieprocedure

t oe in geval het m eet inst rum ent voor de gaskwalit eitm et ing onbeschikbaar is vanwege een st oring, het uit voeren van een t estgasprocedure of onderhoud en het m eet inst rum ent zelf geen vervangende waarde bepaalt . Voor deze periode worden m eet waarden vervangen door het gem iddelde van de drie voorliggende correct e waarden. De eerst e waarde voor de correct ieperiode is uit gesloten.

4.2.2 Bij st oringen langer dan 60 uu r in de bepaling van de ca lor isch e b ov e n w a ar d e

overlegt de n e tb e h ee rd e r van het la nd e lijk g a str an sp or tn e t m et de bet reffende

regionale netbeheerder over de te gebruiken waarde. I ndien sprake is van een st oring langer dan 60 uur in de HS bepaling voor een enkelvoudige a a ng eslot e n e dan t reedt

de ne t b eh e e rd e r van het la nd e lijk g ast r a nsp or tne t in overleg m et deze

a a n g eslot en e .

4 .3 . Corr e ct iep roce du r es Ga sh oev e e lh eidm e t ing v óór h e t v e rst r ijk e n v an d e

t e r m ij n v oor h e t v er z en d en v a n d e a lloca t ieg e gev e ns op d e 1 6e _{w e rk d ag}

4.3.1 Onder de om standigheden die volgens art ikel 4.1.7 leiden tot een aut om at ische correct ie of een nader onderzoek van de dat a door de n e t b e h ee rd e r van het la n d e lij k g ast r an sp or t n e t vallen in ieder geval: werkzaam heden aan de m e e t in r ich t ing, vervanging van apparat uur, spanningsuit val op de gehele

m e e t in r ich t ing of een onderdeel daarvan, storingsm eldingen van apparat uur en het

volgens art ikel 2.8.4 gelij kstellen van tellerstanden van m eet inst rum enten en hiervan afgeleide tellerstanden in dat a acquisit iesystem en.

4.3.2 I ndien over een bepaalde periode geen waarden per u u r beschikbaar zij n m aar de

t ot ale hoeveelheid die gedurende die periode gem et en is wel bekend is, verdeelt de

n e t b e he e rd e r van het la nd e lijk g ast r a nsp or t ne t deze tot ale hoeveelheid over de

periode overeenkom st ig een qua belast ingcurve vergelij kbare periode indien deze overeenkom st igheid plausibel is.

4.3.3 I ndien bij een t ellerst andsynchronisat ie volgens art ikel 2.8.4 een verschil geconst at eerd wordt , onderzoekt de n e tb eh e e rd e r van het la nd e lijk

g a str a nsp or t n e t de reeds beschikbare historische dat a op periodes waarin waarden

per uu r ont breken. Dat deel van het verschil dat plausibel is t oe te schrij ven aan een

periode zonder waarden per uu r wordt verwerkt conform art ikel 4.3.2, t erwij l het

resterende verwerkt wordt als rest volum e conform art ikel 4.4.4.

4 .4 Be p a ling uu r - en m a a nd w a ar de n

4.4.1 Het afgeleide t elwerk van de herleide hoeveelheid van het EVHI bepaalt de

gashoeveelheid per u ur , event ueel gecorrigeerd conform art ikel 4.3 en art ikel 2.4.7.

4.4.2 De geleverde hoeveelheid energie per u ur is gelij k aan de gem eten hoeveelheid g a s,

bepaald volgens art ikel 4.4.1, m aal de ca lor isch e b ov e n w a ar d e van dit g as in het

bet reffende u ur , bepaald volgens art ikel 3.1.3.

4.4.3 Een hoeveelheid g as die niet aan een u ur is t oe t e schrij ven best aat uit een

hoeveelheid niet herleid g as die niet aan een uu r is voor t e schrij ven, welke

die niet aan een uu r is t oe te schrij ven, welke hoeveelheid g a s het rest volum e

∆

Vn

wordt genoem d.

Het rest volum e dV best aat uit de som van het event uele verschil t ussen het volum e bepaald m et de g asm e t er en het niet herleide volum e bepaald door het EVHI plus de

hoeveelheid die bij een synchronisat ie van de afgeleide t elwerken van de g asm e t e r

en/ of het niet herleid volum e van het EVHI conform art ikel 2.8.4 bepaald is m inus de hoeveelheid g as welke conform art ikel 4.3.3 is gebruikt t er correct ie van een periode

waarin waarden per u ur ontbreken .

Het rest volum e dV wordt per dag herleid m et de gem iddelde gerealiseerde

herleidingfactor voor de bet reffende dag voor de bet reffende m e e t inr ich t ing. Tevens

wordt een daggem iddelde Z-correct iefactor voor de gerealiseerde gaskwaliteit uit gerekend en toegepast.

4.4.4 Het rest volum e

∆

Vn bestaat uit de hoeveelheid die bij een synchronisat ie van het

afgeleide telwerk voor het herleid volum e van het EVHI conform art ikel 2.8.4 bepaald is m inus de hoeveelheid g as die conform art ikel 4.3.3 gebruikt is t er correct ie van een

periode waarin waarden per u u r ont breken. Voor het rest volum e

∆

Vn wordt per dag

een daggem iddelde Z- correct iefact or voor de gerealiseerde gaskwalit eit uitgerekend en t oegepast.

4.4.5 Rest volum es dV en

∆

Vn kunnen ook ont staan bij t ij dsynchronisat ie van de interne

klok van de data acquisit ie apparat uur.

4.4.6 De vast stelling van Rest volum es dV en

∆

Vn door de ne t b e h e erd e r van het lan de lijk

g a str a nsp or t n e t vindt plaats per dag gerekend van 0.00 uur tot 24.00 uur en wordt

t oegeschreven aan de g asd ag m et dezelfde datum aanduiding als de kalenderdag.

4.4.7 Per m aand wordt de som van de dagwaarden van het herleide en Z-gecorrigeerde rest volum e dV plus de som van de dagwaarden van het Z-gecorrigeerde rest volum e

∆

Vn bepaald en verm enigvuldigd m et de m aandgem iddelde volum egewogen

ca lor isch e b ov e n w a ard e . Het result aat wordt ‘restenergie’ genoem d.

4.4.8 De geleverde hoeveelheid energie per m aand is gelij k aan de som van de

hoeveelheden per u u r volgens art ikel 4.4.2. plus de hoeveelheid restenergie conform

art ikel 4.4.7.

4.4.9 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t voorziet m eetgegevens een

kenm erk waarm ee wordt aangegeven of ze voldoen aan de eisen aan de

m eet onzekerheid in hoeveelheid energie per u ur conform art ikel 1.2. Dit kenm erk

wordt het nauwkeurigheidskenm erk genoem d. Meet gegevens worden st andaard geacht nauwkeurig te zij n. Meetgegevens waarvan na correct ie volgens art ikel 4.2 en/ of 4.3 niet m et zekerheid kan worden bepaald of ze voldoen aan de algem ene eisen zoals geform uleerd in art ikel 1.2.2. worden gem arkeerd als ‘onnauwkeurig’.

Meetgegevens welke gecorrigeerd zij n conform art ikel 4.3.2 worden geacht nauwkeurig te zij n.

4 .5 Ja a r lijk se e v a lu a t ie v a n he t m e e tp roce s

zin door m iddel van een openbare rapportage op de website; de result at en zij n niet direct herleidbaar naar individuele m et ingen.

4 .6 Afh an d eling cor r e ct ies n a h e t v e rst r ijk en v an d e t e r m ij n v oor he t v er z end e n

v a n d e a lloca t ieg e ge v en s op d e 1 6e _{w erk d ag}

4.6.1 I ndien de a a ng eslot e n e of de r e gion a le n e tb e h e erd e r dan wel de n e tb e h ee rd e r

van het la nd e lijk g a str a nsp or t n e t gegronde redenen heeft om aan te nem en dat de

m eet resultaten niet j uist zijn, dienen zij elkaar hierover zo spoedig m ogelij k t e inform eren, m et verm elding van de gegronde reden(en) . I ndien over de

m eet resultaten naar aanleiding van deze m ededeling verschil van m ening tussen de

n e t b e he e rd e r van het la nd e lijk g ast r a nsp or t ne t en de r e gion a le n e tb e h e er de r

of de n e tb e he e rd e r van het la nd e lijk g ast r a nsp ort n e t en de a a ng eslot e n e

ont staat , zullen zij een nader onderzoek instellen, elkaar over de uit kom st van dit onderzoek inform eren en in onderling overleg t rachten het geschil op t e lossen. Onverm inderd het gestelde in art ikel 19 van de Gaswet kunnen de n e t b eh e e rd er van

het la nd e lij k g ast r an sp or t n e t en a a ng eslot en e gezam enlij k een derde part ij

benoem en om het geschil t ussen hen op te lossen indien zij sam en geen overeenstem m ing bereiken. Deze derde part ij kan eveneens nader onderzoek

inst ellen. De kosten van deze derde part ij en van dit onderzoek kom en voor rekening van degene die in het ongelij k wordt gest eld.

4.6.2 I ndien de sit uat ie, bedoeld in art ikel 4.6.1 zich voordoet en dit leidt t ot een correct ie, zal de n e tb e h e e rd er van het la nd e lij k g ast r an sp or t n e t de bet rokken sh ipp e r( s)

hierover inform eren en hem ( hen), indien en voor zover noodzakelij k, bet rekken bij het overleg waarin wordt get racht het geschil op te lossen.

4.6.3 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t of de a a ng eslote n e kan het

init iat ief nem en t ot een correct ie naar aanleiding van int erne cont roles conform art ikel 2.7, 3.3 of 4.1 indien de afwij king grot er is dan 1,5% . I ndien bij een cont role van de volum eherleiding conform art ikel 2.7 een afwij king wordt geconst at eerd grot er dan 1,0% dan wordt de bet reffende m et ing direct uit bedrij f genom en t erwij l bij een afwij king grot er dan 1,5% er een correct ie plaats zal vinden.

4.6.4 De n e tb e h e er de r van het lan d elij k g ast r an spor t ne t voert correct ies uit sluitend uit

indien de daarin bet rokken hoeveelheid energie m eer bedraagt dan 54000 MJ [ = 15000 kWh ≅ 1535 m3_{(n; 35,17) ] per m aand.}

4.6.5 Correct ies worden verwerkt als hoeveelheid energie per m aand en hebben derhalve geen invloed op de reeds t oegewezen hoeveelheid energie per u ur .

4.6.6 I ndien t en gevolge van een correct ie t wij fel is ont st aan om t rent de hoeveelheid

energie per uu r in de periode van de correct ie zal overleg plaatsvinden tussen de a a n g eslot en e , zij n sh ipp e r( s) en de n e tb eh e e rd er van het la nd e lijk

5

OVERI GE GASKW ALI TEI TM ETI N GEN

5 .1 Alg e m e en

5.1.1 Dit art ikel bet reft de cont role op de chem ische sam enst elling en ruikbaarheid van het ( t e t ransporteren) g as voor zover deze nog niet zij n behandeld in de art ikelen 3.1 t ot

en m et 3.5.

5.1.2 Onder overige param eters voor g ask w a lit eit wordt verstaan:

• W obb e ind e x

• Zuurst ofgehalt e

• Gehalte arom at ische koolwaterst offen • Anorganische zwavelgehalte

• Mercapt aangehalte ( Alkylt hiolen) • Tot aal zwavel

• Odorant - gehalte ( THT).

De ruikbaarheid van het gas is direct gekoppeld aan het odorant en wordt daarom get oet st op basis van het odorant gehalt e.

Om het gas naar ‘gas’ t e lat en ruiken wordt THT aan het gas t oegevoegd. Het gas wordt geacht over voldoende ruikgraad te beschikken indien op de cont rolepunten t enm inste 10 m g/ m 3 THT wordt aanget roffen.

5.1.3 Voor de gaskwalit eitm et ingen worden de volgende bepalingsm et hoden gebruikt :

Hoedanigheid Met hode Det ect ie

niv eau

Onzek erheid Frequent ie

W obbe in de x I SO 697 4 + 6976 0,5% Cont inu

Zuurst of I SO 697 4 0,01 m ol % 5 % Cont inue on- line m et ing op N2- inj ect iepunt en; Ov erig: st eek proefsgew ij s Arom at en I SO 697 5 HKW- m et hode 5 % St eek proefsgew ij s Anorganisch gebonden zw av el in H2S

I SO 197 39 0,4 m g/ m 3 1 m g Cont inue on- line m et ingen + st eek proefsgew ij s Alk y lt hiolen

S-gehalt e

I SO 197 39 1 m g/ m 3 2 m g St eek proefsgew ij s

Tot ale gehalt e zw av el I SO 197 39 1 m g/ m 3 1 m g St eek proefsgew ij s THT- gehalt e PAC I I I v an Dräger1₎ < 13 % Eens in de drie w ek en THT m et ing op iedere odorisat ie locat ie

1_{) Naast het genoem de fabrikaat is het ook t oegestaan apparat uur m et gelij kwaardige}

eigenschappen te gebruiken.

5 .2 Be p a ling v a n d e W obb e - ind e x

5.2.1 Voor de beoordeling van de W obb e ind e x WS na een m engst at ion m oet rekening

worden gehouden m et de m eet - en regelonnauwkeurigheid van het m engst at ion. I n verband hierm ee m ag door de ne t b eh e e rd e r van het la n d elij k g ast r an sp or t n e t

overschrij dingen op u u rbasis liggen binnen een norm ale verdeling rond de

grenswaarde m et een st andaarddeviat ie van 0,1 MJ/ m 3( n) . Bij overschrij ding van deze lim iet curve vindt een ext ra cont role plaat s van de voor de WS cont role gebruikte GC.

Er is pas sprake van een cont ract uele overschrij ding wanneer binnen een m aand de lim iet curve m et m eer 0,09 MJ/ m 3( n), zij nde de st andaarddeviat ie voor de WS bepaald