Vraag nr. 34 van 17 januari 2002
van mevrouw ANN DE MARTELAER Sociale huurders – Eigendomsverwerving
In de Beleidsbrief Vlaams Woonbeleid 2001-2 0 0 2 wordt door de minister gesteld dat er naar passen-de instrumenten zal worpassen-den gezocht om sociale huurders ertoe aan te zetten eigenaar te worden (Stuk 908 (2001-2002) – Nr. 1 ) . Deze operaties moeten ook de initiatiefnemers (huisvestingsmaat-schappijen) toelaten de nodige budgettaire ruimte te creëren voor nieuwe investeringen.
In een recent interview brengt ook minister Steva-ert dit idee van eigendomsverwerving voor de so-ciale huurder naar voren. De doelstelling m.b. t . deze eigendomsverwerving kan volgens minister Stevaert gerealiseerd worden door de huurders een paar duizend frank meer per maand dan hun huidi-ge huurhuidi-geld te laten betalen.
De mogelijkheid om een sociale woning aan de zit-tende huurder te verkopen, is niet nieuw. Het be-sluit van de Vlaamse regering van 11 mei 1999 om-schrijft in bijlage III het reglement betreffende de verkoop van sociale huurwoningen. Ook het de-creet van 15 juli 1997 m.b. t . de Wooncode verwijst naar de mogelijkheid tot verkoop aan de zittende huurder onder de voorwaarden opgelegd door de Vlaamse regering.
1. Hoeveel sociale huurwoningen werden er reeds verkocht na het van kracht worden van het be-sluit van de Vlaamse regering van 1999 ener-zijds en anderener-zijds op basis van de Wo o n c o d e van 1997 ?
Betreft dit enkel woningen of werden er ook appartementen verkocht en welke regio's nemen hierin het voortouw ?
2. Wat zijn de specifieke voorwaarden opgelegd door de Vlaamse regering bij de verkoop aan de zittende huurder ?
3 Binnen welke inkomenscategorieën zijn deze eigendomsverwervende sociale huurders gesitu-eerd en kan een overzicht gegeven worden van de gemiddelde lasten van de hypothecaire le-ningen ?
4. Wat was de gemiddelde opbrengst bij de ver-koop van deze sociale huurwoningen en op welke manier werden deze opbrengsten geher-investeerd ?
Kan de minister een aantal voorbeelden van herinvestering duiden ?
Antwoord
1. Het aantal verkopen per jaar kan worden gev e n , maar er kan geen onderscheid worden ge-maakt tussen het aantal verkopen dat plaats-vond na het invoeren van de Vlaamse Wo o n c o-de en na het van kracht woro-den van het besluit van de Vlaamse regering van 11 mei 1999 be-treffende de voorwaarden en modaliteiten van overdracht van onroerende goederen door de VHM en de socialehuisvestingsmaatschappijen (uitvoeringsbesluit van de Vlaamse Wo o n c o d e ) . Dit vanwege het feit dat verkopen die voordien ingeleid werden, pas nadien effectief werden ge-realiseerd.
Er werden enkel woningen verkocht en geen a p p a r t e m e n t e n . Het totaalaantal verkopen wordt meegedeeld per arrondissement (zie tabel hierbij).
In 1999, 2 0 0 0 en 2001 (voorlopige cijfers) zijn respectievelijk 267, 262 en 156 woningen ver-kocht.
Provincies Arrondissementen Totaal 1999 Totaal 2000 Totaal 2001
Provincies Arrondissementen Totaal 1999 Totaal 2000 Totaal 2001 Tielt 5 2 3 Veurne 4 0 1 Oost-Vlaanderen Aalst 0 12 5 Dendermonde 5 7 3 Eeklo 1 1 0 Gent 8 6 8 Oudenaarde 1 1 3 St.-Niklaas 6 10 3 Limburg Hasselt 78 76 35 Maaseik 16 32 14 Tongeren 2 0 2
Uit voorgaande tabel blijkt dat tijdens de pe-riode van 1 januari 1999 tot en met 31 d e c e m b e r 2001 in de arrondissementen A n t w e r p e n , H a l l e - Vi l v o o r d e, R o e s e l a r e, Hasselt en Maaseik het grootste aantal woningen werd verkocht. 2. In de modelverkoopakte, die moet worden
ge-bruikt bij elke verkoop van een onroerend goed oorspronkelijk bestemd voor verhuring, z i j n voor een periode van 20 jaar verplichtingen op-genomen in verband met persoonlijk bewonen, vervreemden of overdracht van een zakelijk recht.
Bij niet-naleving van die verplichtingen zijn er in de aktes sancties opgenomen, namelijk wederin-koop van de woning gedurende een termijn van 20 jaar en betaling van het niet-afgeschreven deel van de overheidsinvestering, bedrag dat bij het verlijden van de aankoopakte wordt bepaald en degressief is vastgesteld.
Indien er bijzondere omstandigheden aan de basis liggen van het verzoek om ontslagen te worden van een betaling van het niet-afgeschre-ven deel van de overheidsinvestering, b e s t a a t wel de mogelijkheid om een "voorstel tot afwij-king" in te dienen. Dit houdt in dat er mits om-standige motivatie een afwijking kan worden toegestaan op de betaling van het niet-afge-schreven deel van de overheidsinvestering. 3. De kandidaat-kopers moeten voldoen aan een
inkomsten- en een eigendomsvoorwaarde. H e t inkomen voor het referentiejaar 2002 voor een alleenstaande mag maximum 26.380 euro bedra-gen en voor een gezin 39.570 euro, te verhobedra-gen met 2.640 euro per persoon ten laste, met andere w o o r d e n , het inkomen van de kopers moet steeds lager zijn dan voornoemde bedragen.
Over de effectieve grootte van het inkomen van de kopers zijn geen gegevens beschikbaar. De kandidaat-kopers van een huurwoning kun-nen bij de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij (VHM) enkel in zeer specifieke omstandigheden een lening krijgen (jaarlijks nauwelijks enkele g e v a l l e n ) . Elke koper is dus vrij een hypothecair krediet aan te gaan bij een instelling van zijn k e u z e. De VHM heeft derhalve geen zicht op de gemiddelde lasten van de hypothecaire leningen. 4. Hierna volgt in tabelvorm een overzicht van de gemiddelde verkoopprijzen van sociale huurwo-ningen van de laatste drie jaar.
Daar de verkoopprijzen van vooroorlogse wo-ningen veel lager liggen dan de verkoopprijzen van na-oorlogse woningen, wordt er een onder-scheid gemaakt tussen oude woningen die opge-richt werden voor 1940 en nieuwe woningen die opgericht werden na 1940 (prijzen in euro).
Oude woningen Nieuwe woningen
1999 34.927,08 61.872,46
2000 37.686,58 66.403,76
2001 33.628,54 72.811,73
De CV Gewestelijke Maatschappij tot het bou-wen van sociale woningen te Boom en Te r h a g e n verkocht tussen begin 1997 en 31 december 2001 voor 1.012.122,61 euro (40.828.925 fr.) hui-zen en herinvesteerde hiervan 963.215,08 euro (38.856.000 fr.) in de renovatie van zeventien woningen aan de Noeverselaan-Kruiskenslei in Boom.
De CV Huisvesting Zennevallei-Halle verkocht tussen begin 1997 en 31 december 2001 voor 1.441.002,58 euro (58.129.900 fr.) huizen en voor 1.378.288,00 euro (55.600.000 fr.) niet-resi-dentiële ruimten (winkels) en herinvesteerde hiervan voor de bouw van 37 appartementen en 4 8 garages – project Molenborre derde fase – 224.349,84 euro (9.050.250 fr.) en voor de reno-vatie van 96 appartementen in Halle, R o d e n e m-wijk 1.478.117,20 euro (59.627.100 fr. ) , of in to-taal 1.702.467,04 euro (68.677.350 fr.).
