als redding in elke interpersoonlijke relatie.
2
Anja Pairoux is erkend bemiddelaar, life coach, MBTI-coach, trainer en auteur. Ze volgde verschillende opleidingen in Bel- gië, Nederland en de USA. Anja profileerde zich als de eerste plus-oudercoach in België en publiceerde in 2014 haar eerste boek ‘Je wist waar je aan begon!?’.
Ze is ook de drijvende kracht achter de PlusouderConsulenten.
be. Dit is een netwerkwerk van plusouderconsulenten over heel Vlaanderen, opgeleid door Anja.
Anja’s missie bestaat erin om mensen (terug) in verbinding te brengen door in te zetten op de kracht van het individu. Wan- neer elk individu in een groep ten volle zichzelf mag zijn en blijven, zal dit niet alleen het individu, maar ook de groep ten goede komen en versterken.
Ze heeft er haar passie in gevonden om haar kennis en ervaring door te geven aan andere coaches. Anja vindt het belangrijk dat coaches vanuit diepgang werken om op lange termijn duur- zame resultaten te bereiken. In de opleidingen ligt de focus dan ook op ervaringsgericht leren en aandacht voor elke deelnemer.
Over de auteur
Anja Pairoux
Oprichtster Apluscoaching & Aplusacademy
www.apluscoaching.be anja@apluscoaching.be
Je grootste vijand
Ik heb geleerd dat je grootste vijand je de mooiste lessen kan leren.
In het leven kom je wel meerdere mensen tegen die je de kast op jagen: een foute colle- ga op het werk, een tante waar je een bloed- hekel aan hebt, iemand in de schoonfamilie met wie het maar niet wil klikken. Wat doe je meestal met dat soort mensen? Je gaat ze uit de weg, vermijdt hen zo veel mogelijk, en je merkt na verloop van tijd dat je wel regelmatig iemand ‘van diezelfde slag’ tegenkomt. In je nieuw samengestelde gezin heb je geen keuze:
je kunt de ex of dat stiefkind niet uit je leven wissen. Dus moet je wel een manier zoeken om ermee om te gaan. Zoals je ondertussen weet, heb je zelf de keuze hoe je dat doet: van buiten naar binnen, of van binnen naar buiten: lijden
of leiden, remember?
Kies je voor de lijdensweg? Kies je ervoor om je te blijven ergeren aan dat gedrag, dat je je partner met je frustraties opzadelt en jullie steeds weer ruzie maken over dat rotkarakter, waardoor jullie relatie ook nog in gevaar dreigt te komen? Kies je ervoor om steeds opnieuw van je partner te moeten horen: “Trek het je niet aan, je kunt er toch niets aan veranderen”, waar- door jij je altijd opnieuw onbegrepen voelt? Of kies je voor het zelf-leiderschap? Ik leer je graag mijn hulpmiddel kennen: de kern- kwadranten van Daniel Ofman.
(Bron: Hé, ik daar! ‒ Daniel D. Ofman)
4
Oefening
1
Kernkwadranten
Stap 1 - Ergernis
Voor mij is dit een spel geworden dat ik regelmatig gebruik, niet alleen voor de mensen die ik be- geleid, maar ook voor mezelf. Telkens wanneer er sterke gevoelens bij je wakker worden gemaakt door het gedrag van iemand anders, stel je jezelf de vraag: wat leert dit mij, wat in dit gedrag maakt dat ik mij hierdoor getriggerd voel? Dat kan zowel in de positieve als in de negatieve richt- ing werken.
Ik doorloop met jou stap voor stap de oefening zoals ik ze in mijn praktijk met mijn klanten doe.
We vertrekken bij wat jij als storend gedrag beschouwt, wat jou ergert of irriteert bij iemand an- ders. Een collega’s, je partners, de ex van je partner, je moeder of vader, een buur, … We noemen dit ‘de ergernis’
Nu jij:
Aan wie in je nabije omgeving kan je je mateloos storen
6
Stap 1 - Ergernis
Kernkwadranten
Welk gedrag bij die persoon is het dat jou op de kast jaagt, waar jij je aan ergert?
Noteer hieronder jouw ergernis en bij het doorlopen van de oefening, nemen we dit er terug bij.
Ergernis
Stap 2 - Kernkwaliteit
Vervolgens zoeken we het positieve tegenovergestelde van die ergernis, je eigen kernkwaliteit.
Een kernkwaliteit is datgene waar je zelf van nature goed in bent. Het is iets wat je evident vindt bij jezelf en wat je bij anderen ook als vanzelfsprekend aanwezig zou willen zien. Het gedrag van de andere persoon waar jij je aan ergert, is het tegenovergestelde van jouw eigen kwaliteit. Zie je dus gedrag dat jou mateloos stoort, zoek dan even naar het positieve tegenovergestelde daarvan dat jij als een kwaliteit van jezelf herkent.
Nu jij:
Kijk even terug naar de ergernis die je hebt genoteerd. Welke positieve eigenschap herken je bij jezelf die daar het tegenovergestelde van is?
Ergernis
Kernkwaliteit
8
Stap 3 - ego / valkuil
Kernwadranten
Goed, je wordt je nu bewust van een kwaliteit bij jezelf. Wat je hierbij moet weten, is dat dit iets is wat deel uitmaakt van de eigenschappen die jou uniek maken. Niet iedereen heeft dezelfde kwaliteiten.
En maar goed ook!
Maar je kunt ook gaan overdrijven in je kernkwaliteit. Bijvoorbeeld:
y wanneer je bang bent om een vriendschap of liefde te verliezen;
y wanneer je overenthousiast bent en iets wilt bewijzen;
y wanneer je anderen een plezier wilt doen om hen te overtuigen van jouw goedheid.
Deze overdreven eigenschap noem ik het ‘ego’, het wordt ook ‘je valkuil’ genoemd. Het is datgene waar je in overdrijft als je te veel van je kwaliteit laat doorspelen.
In ons dagelijkse taalgebruik schrijven we het woord ‘ego’ meestal toe aan mensen die zichzelf grot- er voordoen dan ze werkelijk zijn. Maar ‘ego’ houdt meer in dan dat alleen. Ik noem het ego alles wat niet bij je ware zelf hoort, bij de persoon die jij écht bent.
Mensen met een groot ego lopen rond met een masker en stellen zich beter voor dan anderen. Ze geven de indruk dat ze alles beter weten, meer hebben en zijn. Mensen met een klein ego voel- en zich minder dan anderen. Ze hebben het gevoel dat ze minder te betekenen hebben en dat ze minder weten, hebben en zijn. Feit is: beide ego’s – zowel het grote als het kleine – dragen een masker waarachter het échte ik verborgen zit, door een gebrek aan zelfvertrouwen. Jawel, je leest het goed. Ook de mensen met het grote ego die de indruk geven dat niets hen kan raken, zijn niet zo zelfverzekerd als het lijkt. Maar die grote ego’s zijn zich daar dikwijls niet van bewust.
Nu jij:
In stap 1 heb je je ergernis genoteerd. Van daaruit zijn we in stap 2 op zoek gegaan naar je kernk- waliteit die daar lijnrecht tegenover staat. Wat moet je van jezelf toegeven dat zich voordoet wan- neer je je kwaliteit te veel laat doorspelen? Wat doet jouw ego?
Plaats deze eigenschap in het derde vak, bij ego.
Ergernis
Kernkwaliteit Ego / Valkuil
10
Kernkwadranten
Stap 4 - jouw uitdaging
En nu komt de laatste stap, hier zit de grote les in het hele verhaal. In deze laatste stap zoeken we de positief tegenovergestelde eigenschap van het ego. Dit noem ik ‘de les’ of ‘jouw uit- daging’. Het is datgene waar jij beter in wilt of kunt worden.
We worden allemaal geboren met een natu- urlijke drang om te groeien. Je ziet dat heel duidelijk bij baby’s: ze worden geboren en na enkele weken lachen ze voor de eerste keer.
Niemand heeft hen dit moeten aanleren en ze denken er zelfs niet bij na. Ze denken niet: Oh, hoe zouden mijn mama en papa reageren als ik naar hen lach, zouden ze het leuk vinden of zouden ze mij belachelijk vinden? Neen, baby’s, peuters en kleuters leren vanuit een natuurli- jke drang steeds nieuwe dingen. En als ouders kijken we daar liefdevol op toe en moe-digen we hen meestal aan. Maar gaandeweg wordt dat natuurlijke groeiproces afgeremd. We kennen allemaal wel reacties die we als kind op ons gedrag kregen. Reacties van onze ouders, vriendjes, de meesters en juffen op school, familie en zo veel anderen waarbij we te horen kregen dat iets wat we deden niet goed was, niet hoorde, dom was, belachelijk overkwam,
noem maar op. En dat heeft ervoor gezorgd dat we stilaan aan onszelf zijn gaan twijfelen en dat wij zijn gestopt met iets nieuws te doen, te zeggen, te willen. Op een bepaald moment gaan velen in een doe-maar-gewoon-houding over. Maar het kind in ons, diep vanbinnen, heeft nog altijd die natuurlijke drang om te blijven groeien. Omdat we het door onze om- geving afgeleerd hebben om te blijven groeien, gaat ons innerlijke kind op zoek naar andere manieren om duidelijk te maken dat er nog wat nieuws te leren valt. Daardoor trekken we dus men-sen aan die het ons duidelijk moet- en maken, door ons te triggeren in positieve of negatieve zin. Je moet er dan alleen nog de boodschap van willen inzien.
Vanuit datgene waaraan je je bij anderen ergert,
y ontdek je je eigen kwaliteiten;
y leer je je (grote of kleine) ego kennen;
y krijg je de mogelijkheid om een nieuwe levensles te leren.
Jouw les of jouw uitdaging is namelijk de posi- tief tegenovergestelde eigen-schap van je ego.
Nu jij:
Kijk even terug naar waar jij je aan ergerde. Probeer dat gedrag nu eens af te zwakken, haal er de scherpe kanten af. Welke positieve eigenschap kan je hier nu uithalen die het positieve tegenovergestelde van jouw ego kan zijn?
Ergernis
Kernkwaliteit Ego / Valkuil
Uitdaging
12
Inzichten
2
Kernkwadranten
We hebben nu het volledige diagram door- lopen. Ik overloop nog even de verbindingen.
In de tekening hierboven zie je vier kwadrant- en: ergernis - kernkwaliteit - ego - uitdaging.
Om verbindingen te maken tussen die kwadranten volg je de pijlen vanuit het kwad- rant dat jij als vertrekpunt kiest. Je hoeft niet altijd vanuit de ergernis te starten.
Je kunt de kernkwadranten namelijk vanuit heel verschillende invalshoeken benaderen:
y vanuit je eigen ego, het gedrag waarin je doorschiet, kan je zelf je les ontdekken.
y vanuit een persoon naar wie je opkijkt of op wie je verliefd bent, kan je leren welke jouw goede eigenschap is en waarin jouw eigen les ligt om beter te worden in die kwaliteit;
y vanuit je eigen kwaliteit kan je uitzoeken waar je wel eens in doorschiet en ande- re personen mee op de zenuwen kunt werken. Want jawel, jouw ego is omgekeerd de ergernis van de persoon waar jij je aan ergert omdat het te veel van jouw goede eigenschap is. Dat vormt op zijn beurt een
y vanuit jouw ergernis, een persoon waar jij je aan stoort, kan je je eigen kwaliteiten en lessen ontdekken.
Wanneer je kijkt naar de verbinding tussen je kwaliteit en je les, zie je wat jouw groeimo- gelijkheden zijn. Je kwaliteit kan aangevuld worden met wat je les is en dat maakt van jou een sterkere persoonlijkheid.
Deze oefening werkt zeer sterk en openbarend voor de mensen die ik help, omdat ze in twee richtingen werkt.
y Ik richt de aandacht naar binnen, op jezelf.
De focus op wat jou stoort, wordt autom- atisch weggetrokken van het storende element (de ex of het stiefkind bijvoorbeeld, maar ook collega’s, kennissen, buren).
y Het geeft je concreet een idee van de kwaliteiten die je bij jezelf te ontwikkelen hebt.
Waarom is het zo belangrijk de aandacht weg te trekken van het storende element? Omdat je jezelf blokkeert om helder te denken en te
14
Kernkwadranten
Ik volgde ooit een cursus defensief rijden. Een van de belangrijkste lessen die ik daar meekreeg, was dat als je een botsing wilt vermijden, je absoluut niet moet focussen op het obstakel dat jou hindert. Wel, hier geldt exact hetzelfde principe: aandacht is energie! Door ergens je aandacht op te richten, laat jij de energie groeien. En wie wil er nu zijn (negatieve) energie naar die ex laten gaan? Niemand toch?
Maak de oefening nu nog eens volledig voor jezelf. Ik geef je hierbij een blanco diagram dat je zelf kunt invullen. En daarnaast geef ik je een lijstje van positieve en negatieve eigenschappen ter inspiratie. Deze lijst geeft mogelijke eigenschappen weer, maar er zijn er zeker nog veel meer, dus vul het aan met wat in je opkomt.
Ergernis
Kernkwaliteit Ego / Valkuil
Uitdaging
je kan je de eigenschappen halen die bij ‘ego’ en ‘ergernis’ kunnen worden geplaatst.
Vanuit de ergernis kijk je naar wat de kwaliteit bij jezelf is die hier tegenover kan staan. Jij vult het plaatje in volgens wie jij bent en wat jij bij elk van de kwadranten aanvoelt.
Aanpassingsvermogen Echt – naturel Manipulatief Rusteloos
Behulpzaam Gevoelig Slordig Overgevoelig
Inlevingsvermogen Zorgzaam Wispelturig Afstandelijk
Nuchter – met de voeten op de
grond Enthousiast Een gat in de hand hebben Drammerig – opdringerig
Hoffelijk Spontaan Onbeleefd – grof Chaotisch
Onbaatzuchtig Initiatiefnemer Kruiperig – slijmerig Perfectionistisch
Open Betrouwbaar Gecompliceerd Betuttelend
Vriendelijk Discreet Willoos Cynisch
Respectvol Ongedwongen Star – rigide Apathisch
Doeltreffend Gedreven Koppig Passief
Humor Diepzinnig Betweterig Gezapig
Vrolijk Verdraagzaam Onderdanig Gelaten
Tactvol Harmonieus Bot – ongevoelig Angstvallig
Ordelijk Vlijtig Langdradig Besluiteloos
Openhartig Gereserveerd Oppervlakkig Fanatiek
Loslaten Bondig Losbollig Hardnekkig
Daadkracht Omzichtig Streng Pessimistisch
Aanwezig Zelfzeker Onzichtbaar Naïef
Moedig Stijlvol Krenterig – gierig Simplistisch
Alert Gedisciplineerd Hebzucht – hebberig Moedeloos
Optimist Bescheiden Muggenzifter Impulsief
Dapper Flexibel Nonchalance Opgefokt
Stabiel Gul – vrijgevig Nutteloos – doelloos Onverschillig
Kalm Spaarzaam Gemakzucht Egoïstisch
Medelevend Zelfredzaam Genadeloos Zich laten gebruiken
Zorgeloos Zorgvuldig Geobsedeerd Zweverig
Creatief Luchtig Braaf – conflict vermijdend Conservatief – vastgeroest
Origineel Relaxed Kortzichtig Eentonig – fantasieloos
Kernkwaliteiten of Uitdagingen + -
Ergenissen of Ego’s
16
