Contactpersoon Ons kenmerk Uw kenmerk Doorkiesnummer
drs. P.J. Hoogendoorn OPTA/TN/2005/202647 (070) 315 35 03
Datum Onderwerp Bijlage(n)
Beoordeling van KPN’s (flat fee) tariefpakketten Geachte heer/mevrouw,
Inleiding
Op 5 augustus 2005 heeft het college van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit (hierna: het college) een consultatiedocument getiteld “Consultatie belprofielen” (kenmerk:
OPTA/EGM/2005/202187) gepubliceerd. In dit consultatiedocument zijn de gevolgen van de uitspraak van de rechtbank Rotterdam inzake BelPLus XL geschetst voor het vigerende ondergrensbeleid ten aanzien van KPN’s tariefpakketten. Tevens is marktpartijen verzocht om (1) aan te geven of de door KPN geschetste methodiek leidt tot een betrouwbare inschatting van een gemiddeld belprofiel ten aanzien van een flat fee tariefpakket en (2) het college inzicht te geven in de gerealiseerde gemiddelde belprofielen van hun eigen flat fee tariefpakketten.
Met deze brief wil het college de markt informeren over de ontvangen reacties van marktpartijen en op welke wijze hij met deze reacties zal omgaan bij de (toekomstige) beoordeling van KPN’s
tariefpakketten op kostenoriëntatie. Het college heeft reacties ontvangen van Essent, Scarlet, Versatel, Wanadoo en Tele2 (hierna: marktpartij(en)). Hierna zullen de – belangrijkste – reacties
gecategoriseerd worden weergegeven inclusief de reactie daarop van het college.
Reacties marktpartijen ten aanzien van methodiek Rechterlijke uitspraak
Twee marktpartijen zijn in hun reactie expliciet ingegaan op de vraag of het college de rechterlijke uitspraak al dan niet ten uitvoer zou moeten brengen. De ene marktpartij geeft daarbij aan dat nu het college het tariefbesluit BelPlus XL toch moet overwegen, zij zich in principe in het oordeel van de rechtbank kan vinden dat het uitgangspunt bij een toets aan de norm kostenoriëntatie aan de hand van gemiddelde, realistische belprofielen dient te geschieden. De andere marktpartij is van mening dat het college het belprofiel van de economisch meest rationele beller moet toetsen op kostenoriëntatie (het initiële uitgangspunt van het college), en is derhalve van oordeel dat het college de rechterlijke uitspraak dient aan te vechten.
Marktpartijen
Openbare versie
Reactie college. Het college zal uitvoering geven aan de uitspraak van de rechtbank Rotterdam inzake BelPlus XL. De uitspraak biedt het college voldoende ruimte (en waarborgen) om de prijsstelling van KPN’s tariefpakketten op kostenoriëntatie te beoordelen. Voorts acht het college het niet opportuun om thans – gelet op de inmiddels gepubliceerde ontwerpbesluiten op grond van het nieuwe regelgevend kader – nog langer via juridische procedures vast te houden aan het relatief strikte ondergrensbeleid ten aanzien van KPN’s tariefpakketten.
Brongegevens gemiddeld belprofiel
Ten aanzien van het te hanteren belprofiel bij de toets op kostenoriëntatie, wordt door één marktpartij opgemerkt dat het college hiervoor niet het door KPN ingeschatte belprofiel als uitgangspunt moet nemen, maar zich uitsluitend dient te baseren op volumegegevens van marktpartijen die reeds vergelijkbare diensten aanbieden. KPN heeft immers zelf nog geen flat fee pakket in de markt staan.
Reactie college. Het college is zich er van bewust dat KPN nog geen ervaring heeft kunnen opdoen ten aanzien van het gebruik van flat fee tariefpakketten. Dit is ook de reden waarom het college heeft geïnformeerd bij marktpartijen naar hun gerealiseerde belprofielen. Het college is echter van mening dat KPN in staat is om het (toekomstig) belgedrag van haar eigen klanten in te schatten en ook zelf verantwoordelijk is voor een juiste inschatting hiervan. Het college zal de belprofielen van marktpartijen dan ook niet primair als uitgangspunt nemen, maar zal deze informatie in voorkomende gevallen – secundair – gebruiken als zogenaamde sanity check. Het college zal case-by-case (per
tariefbeoordeling) bezien of hij het noodzakelijk acht om specifieke informatie op te vragen bij
marktpartijen. De verwachting is dat deze informatiebehoefte zal afnemen naarmate KPN over (meer) eigen ervaringscijfers beschikt.
Betrouwbaarheid inschatting belprofielen
Marktpartijen hebben tevens twijfels geuit over de betrouwbaarheid van de door KPN geschetste methodiek ter vaststelling van een gemiddeld belprofiel voor een flat fee aanbieding. Deze kritiek heeft vooral betrekking op de door KPN gehanteerde gegevens en aannames. Kritiekpunten die naar voren zijn gebracht zijn (1) de door KPN gehanteerde basisgegevens zijn niet relevant, (2) de inschatting van het (procentuele) aantal klanten dat geen financieel voordeel behaalt bij afname van het tariefpakket is onjuist, (3) de stelling van KPN dat klanten beperkt inzicht hebben in hun dalverkeer is onjuist omdat zij hun dalverkeer bij KPN op internet kunnen inzien, en (4) de gehanteerde veiligheidsmarges en de ingeschatte penetratiegraad zijn gekunsteld.
Reactie college. Het college deelt niet de opvatting dat de door KPN gehanteerde basisgegevens per definitie tot een onbetrouwbare inschatting van het gemiddeld belprofiel leiden. De reden hiervoor is dat op deze basisgegevens correcties en nuanceringen worden aangebracht door middel van belgegevens van KPN’s huidige BelPlus klanten. Daarnaast is een aantal veiligheidsmarges
ingebouwd. Hoewel KPN geen ervaringen heeft met flat fee tariefpakketten, geven ervaringscijfers ten aanzien van waste (in het geval van zogenaamde Block-Of-Time diensten, zoals KPN’s bestaande BelPlus pakketten) inzicht in het te verwachten belgedrag en het aandeel van de klanten dat financieel voordeel heeft. Dat klanten de mogelijkheid hebben om via bepaalde kanalen inzicht te verkrijgen in
hun dalverkeer, zegt naar het oordeel van het college nog niets over de vraag of de gemiddelde klant ook daadwerkelijk de moeite neemt om hier actief achteraan te gaan op het moment van zijn
aankoopbeslissing. Ten aanzien van de gehanteerde veiligheidsmarges en de ingeschatte
penetratiegraad merkt het college op dat hij het realiteitsgehalte van deze aannames met name in de beginfase van nieuwe diensten van KPN nauwlettend zal monitoren. Dit geldt uiteraard voor alle variabelen die van invloed zijn op het uiteindelijke gerealiseerde belprofiel.
Eén marktpartij heeft specifiek aangeven dat het college KPN nooit had mogen vragen om zelf de methodiek te beschrijven, aangezien KPN een prikkel zou hebben om het belprofiel zo laag mogelijk in te schatten. Een conservatief ingeschat belprofiel maakt immers een lagere tariefstelling mogelijk.
Daarnaast geeft deze marktpartij aan dat de methodiek niet transparant en niet verifieerbaar is voor marktpartijen.
Reactie college. Ten aanzien van dit laatste punt merkt het college op dat veel van de gegevens die ten grondslag liggen aan de door KPN beschreven methodiek van vertrouwelijke aard zijn. Derhalve zijn die gegevens alleen beschikbaar voor het college. Het college merkt hier overigens nog op dat de door KPN opgestelde methodiek, door informatie-uitwisseling tussen KPN en het college, op een zorgvuldige manier tot stand is gekomen. Wat betreft het eerste punt betwijfelt het college of KPN er belang bij zou hebben om het belprofiel te laag in te schatten. Hiermee zou zij immers het risico lopen om in strijd te handelen met het vereiste van kostenoriëntatie, hetgeen zou betekenen dat zij haar klanten zal moeten confronteren met een verhoging van het tarief.
Monitoring
Door marktpartijen wordt veel belang gehecht aan het monitoren van de belprofielen die KPN daadwerkelijk realiseert. Daarnaast is door marktpartijen ingebracht dat het van belang is dat het college snel ingrijpt op het moment dat hij constateert dat het gerealiseerde belprofiel niet langer de toets op kostenoriëntatie doorstaat.
Reactie college. Het college onderschrijft het belang van een gedegen monitoring en – indien nodig – adequate handhaving. Het college zal KPN dan ook verplichten periodiek te rapporteren ten aanzien van het belgedrag van haar afnemers. In beginsel zal dit maandelijks zijn in de introductiefase. Indien een bepaald tariefpakket reeds langere tijd in de markt staat, kan de rapportagefrequentie naar beneden worden bijgesteld (bijvoorbeeld eens per kwartaal). Daarnaast zal het college voortvarend handhaven indien hij concludeert dat KPN’s eindgebruikerstarieven niet (langer) kostengeoriënteerd zijn.
Reacties marktpartijen ten aanzien van verkeersgegevens
Het college heeft van drie marktpartijen inzicht gekregen in de verkeersgegevens van hun flat fee tariefpakketten. Het college zal deze gegevens – indien nodig – als sanity check gebruiken bij de beoordeling op kostenoriëntatie van KPN’s voorgenomen tariefpakket(ten).
Conclusies
Met inachtneming van de reacties van marktpartijen zal het college vanaf heden tariefpakketten van KPN op kostenoriëntatie (ondergrens) beoordelen aan de hand van een van te voren (door KPN) ingeschat gemiddeld belprofiel. Per tariefpakket zal het college bezien of – bij wijze van sanity check – aanvullende informatie van marktpartijen gebruikt wordt. Daarnaast heeft het college in zijn
consultatiedocument aangegeven dat voordat zo’n gemiddeld belprofiel wordt ingeschat, het tevens van belang is om vast te stellen op welk niveau de tariefstelling van het belprofiel op de aanwezigheid van prijssqueeze zal worden getoetst. Het college zal ook hierin de uitspraak van de rechtbank volgen en dit niveau bij ieder tariefvoorstel opnieuw vaststellen op grond van wat gebruikelijk (lees:
rationeel/efficiënt) is in de markt.
Hoogachtend,
HET COLLEGE VAN DE ONAFHANKELIJKE POST EN TELECOMMUNICATIE AUTORITEIT, namens het college,
Sectorleider Telefonie
drs. K. Noorlag
