• No results found

Pol Brounts, Lache is oonnötteg · dbnl

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Pol Brounts, Lache is oonnötteg · dbnl"

Copied!
149
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Pol Brounts

bron

Pol Brounts, Lache is oonnötteg.Veldeke-Krink Mestreech, Maastricht 1994

Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/brou005lach01_01/colofon.php

© 2017 dbnl / erven Pol Brounts

(2)

'ne Gooje raod veuraof

Veurtot g'r nao de verklaoring gaot zeuke boeveur tot lache oonnötteg is, iers eve dit:

Trèk dit book ope wie 'n fles excellente wien.

Gaot néét metein gölzeg lezentere pagina nao pagina opslörpe, nein: euvertuig uuch iers vaan 't ‘bouquet’ vaan deze Mestreechse ‘Grand Cru’ in bookvörm.

Blaajert 't rösteg door, vaan väör nao achter en trök, um tot de oontdèkking te koume tot g'r bij gelegenheid vaan de 75ste verjaordaag vaan d'n auteur P

OL

B

ROUNTS

e manjefiek, väölkleureg boekèt, geplök oet 't bèste vaan zien oeuvre, geprizzenteerd krijg.

Verhaole oet 't leve-vaan-ederen-daag, kösteleke leedtekste (mèt de meziek-partij debij!), gediechte veur groet en klein, keersverhaole, legendes en dat allemaol gesjreve en gecomponeerd in de rieke taol vaan zien hart, vaan zien stad: 't Mestreechs.

En es g'r daan dee Mestreechse ‘Grand Cru’, mèt bezej, slukske veur slukske gesavoureerd höb, daan zölt g'r bij d'n hart- en geisverwermenden aofdroonk verzöchte: dat smaak nao mie!

De Veldeke-Krink Mestreech, dee de oetgaof vaan ‘Lache is oonnötteg’ heet meugelek gemaak, heet dao mer ein antwoord op: wach rösteg aof; es Godbleef heet P

OL

B

ROUNTS

op z'nen tachtegste weer väöl nui werk op de plaank ligke...

Dat winse veer d'n auteur en ziene lezerskrink in en boete Mestreech vaan harte touw.

Mestreech, zomer '94 B

ESTUUR

V

ELDEKE

-K

RINK

M

ESTREECH

(3)

Lache is oonnötteg

(nao de dissertatie bij de promotie tot

DOCTOR

H

UMORIS

C

AUSA

aon de N

ARREN

U

NIVERSITEIT

L

IMBURG

). 26-1-'83

DAMES ENHIERE,

VAAN US, MESTREECHTENERE,WEURT ALTIED BEWEERD TOT VEER NEET

fetsoundelek kinne blieve.

Tot veer fiessek zien.

Tot veer altied nao veer, vief zinne terech koume bij 't verreke of bij de beerpöt.

Iech zal hei en noe bewieze tot dat neet woer is.

Iech riskeer 't trop tot geine get traon zal vinde, meh iech haw 't zoe fien wie gemaole póppestroont.

Dit veuraof.

Dames en Hiere, mien lezing is getiteld:

LACHE IS OONNÖTTEG. Noe is hei mesjiens eine bij, of eine dee meint tot heer bij is, dee wèlt vraoge:

Boeveur is lache oonnötteg?

Iech zal dao e kort antwoort op geve:

'n Sjtom vraog!

Lache is oonnötteg umtot 't gei nöt heet.

't Kos 'nen houp innergie en 't bringk niks op.

Höb g'r wel ins trop gelèt... es iemand lach...

wat daan allemaol oonnötteg beweeg?

't Maag e jaor of daarteg geleie zien, mesjiens get langer,

iech waor nog 'ne jongejong,

wie iech op dat feit opmèrkzaam gemaak woort.

't Waor örgens aon e strand,

iech wèl devaanaof zien boe perceis, in gei geval op de Behama's,

dao zaog iech op 'ne veize kier e mins lache...

in 're bikini.

Of eigelek... naoventrint in 're bikini.

Want ze waor nogal flink vaan poeten en oere

(4)

en dee bikini perbeerde dat allemaol bijein te hawwe.

Mèt leid en meujte.

Meh wat kós dat mins lache!

Ze vawde z'ch dreidobbel, ze houwde z'ch euveral op 'r batse, ze krunkelde z'ch wie 'nen doorgesnooje piering

en tot in de wijen umtrèk sjöddelde alles en nog mier

aon 'r vaan de lach.

Oon-ge-lui-fe-lek!

En toen... dach iech obbins...

't waor of mienen ingelbewaorder,

dee in zoe'n situaties altied kort bij m'ch blijf, of dee 't m'ch ingaof,

toen dách iech inins, zoe mer,

want 't waor eigelek gaar gei weer veur te dinke, en es iech niks gedach had hej geine get gemèrk, meh 't sjoot miech zoe,

paaft'ch, door m'ne kop:

Wat geit dao 'n innergie verlore!

Dao hejje vief hoeshawwes hun werm ete op kinne veerdeg make.

En wat heel 't mins draon euver in 're bikini?

Jao, nog genóg veur tien errem meidskes gelökkeg mèt te make, meh gein innergie!

In tegendeil: Ze waor kepot.

E jaor of tien later pas,

iech waor nog altied in m'n gooj jaore, is miech dat veurval weer te binne gesjote.

Op 'n broelof.

't Waor al vrij laat

en Noonk Zjang vertèlde 'n bak.

Iech zal ze hei neet herhole.

Noonk Zjang waor bij de atjerie gewees en geweend veur mèt groet kalieber te sjete.

Noe waor ouch Oom Bart aonwezeg.

Oom Bart waor vaan origien geine Mestreechteneer, sjterker nog:

'r waor 'nen Drent.

Meh tóch: Getrojd mèt tant Fien.

(5)

't Waor 'ne mins dee gemeinlek niks zwoerders droonk es roeje Spa, meh op de broelof had heer toch e paar glazer wien

‘tot zich genomen’.

En dat waor 'm aon te zien.

Moppe waore aon häöm neet besteid.

'r Snapde ze altied pas e paar daog later en die vaan noonk Zjang noets en gaaroet neet.

Die góngen häöm te lieg.

Meh... zeet! Wat gebäört?

Noonk Zjang is pas haverweegs mèt ze verhäölselke - 'r is nog neet zoe wied wie 'n pestoersmop -

en dao obbins... héét oom Bart ze al!

Heer begint teminste vreiselek te lache, houwt mèt hand en voot,

lègk z'ne kop op de taofel, midden in de kaw sjotel, en wie 'r weer rech kump,

mèt z'n neus in 'n slech gevölde temat, 'n haaf hel ei op z'n linker oug en z'ne knievel vol gernaole,

sjut tant Maria tegeneuver 'm in 'n lachstuup en keek: Loer... loer d'n Hollender!

Ederein kiek

en begint te brölle vaan de lach.

Tant Maria, in häör oonsjöld, hèlt z'ch vas aon 't taofellake, rit alle flesse en glazer um

en Oom Bart,

gaaroet neet geweend aon zoe succes, vèlt z'n vrouw um 're nek,

snótsèllelaank krietentere,

en lègk 'r impassant z'n gevölde temat en nog get losse gernaole in 'r coeurke.

Umtot 't mins nogal de ruimde had dao heet ze 't pas op de slaopkamer gemèrk.

Iech zelf had 'n haaf fles witte wien in m'ne sjoet gekrege en iech had e geveul of iech in...

Dát geveul had iech.

Allein kawwer.

En boeveur dat allemaol?

Noonk Zjang had z'n bak nog neet ins oetvertèld.

(6)

't Waor 'n bende.

Wat 'n verspèlling vaan innergie en matteriaol.

Toen, dames en hiere, höb iech miech gerealiseerd tot lache oonnötteg is.

En toen bin iech m'ne kruustoch tegen 't lache begonne.

Iech höb al geleze wat euver lache te leze vèlt.

Wèt d'r tot in de ganse biebel mer éine kier gelache weurt?

Dat waor Sara vaan Abram.

En proont kaom ze in verwachting.

In 't standaardwerk vaan

Professor Doctor Georg Friedrich Wilhelm von Pappenheim zu Rheinsalz, 'nen Duitser,

lees ich in deil IV, Von der Griechisch-Römischen Zeit bis zum Anfang des Mittelalters:

Das Lachen macht den Menschen frei.

Dat geluif d'r toch neet, heh?

Daan hejje v'r in de feerteger jaore wel helder gelache.

Nein, veer mote vaan 't lache aof, en veer moten us goeje in 't sjaggernere.

Iech gaon uuch e veurbeeld geve.

M'n vrouw en iech, veer zitte veur d'n tèllevisie en dao vertèlt eine tot veer vaan de ape aofstamme.

Jeh, neet vaan die klein sjiet-eepkes, meh vaan die groete knojste, heh.

Zeet m'n vrouw: Dat geluif iech neet.

Kiek ze miech aon en zeet: Jeh...

Kiek, daan lách iech neet.

Iech verspèl gein innergie, meh iech sjaggerneer m'ch.

Iech zit miech stèllekes in m'n eige op te vrete.

Gans milieu-vruntelek.

Veult g'r wat iech bedoel?

Dao-aon wèl iech noe wèrke:

Tot veer neet mie lache, meh us sjaggernere.

Dames en hiere, 't zouw 't sjoenste momint vaan mie leve zien es iech uuch zoe wied zouw kriege, tot veer allemaol,

same, hand in hand en poet aon poet, us kepot zouwe sjaggernere.

Iech daank uuch veur eur aondach.

(7)

Verhaole

(8)

Weekske

W

IE

L

AUR ZIEN VROUW ZAG TOT ZE MÈT

A

NNA EN

T

INEKE WEL INS E WEEKSKE

nao de Belzje kös zouw wèlle, es 't ins good weer zouw zien per oongelök, want dao kóste hei noets zeker vaan zien meh Pien vaan de Belzje radio, dee kóste miestal wel vertrouwe en es dee 't noe ins zouw zègke, en ze gónge neet middenin 't sezoen meh deveur of denao daan kóste nog altied wel plaots vinde in 'n hotèl en daan waore de prijze ouch get plezereger, en dat zouwe ze alle drei wel ins wèlle, zoe e paar daog, e weekske, veur e weekske ins effe droet, gans droet daan, zoonder pótse en koke en kemissies doen en, veural, zoonder hun maander, lekker mèt hunnen dreie, gans oonder hun... wie Laur zien vrouw dat zag dus, had heer allang in de gater tot dat al allemaol geregeld waor.

Dat wis heer al ietot ze haverweegs waor en ietot ze aosem mós hole.

Heer bedach ziech, oondertösse tot ze häöre littenei aofraffelde, tot 't wel rösteg zouw zien nao mier es daarteg jaor trouw veur 'n week allein in hoes en gei geratel aon ziene kop en gein alieuwege verhaole euver Jaan en allemaan en euver vaan al en nog get en tot heer daan 's aovends zien gezèt kós leze en neet, zoonder verzej euveregens, zoe noe en daan ‘huhhuh’ of ‘tjehtjeh’ of ‘gaank noe’ mós zègke.

En dus zag heer mèt e geziech of heer innerlek oondraagbaar lijde:

‘Tjeh... es geer dat noe zoe gere wèlt... boeveur daot geer 't daan neet ins?’

Ze keek häöm achterdochteg aon. Ze had trop gerekend tot 't lesteg zouw weurde en ze waor pas begonne en had nog neet ins vertèld tot ze 't eigelek, zij en Tineke, veur Anna doge die, wie häören hoesdokter had gezag, hoegnudeg ins get rös en aofwisseling nudeg had en ins droet mós umtot ze te lang in de zörg had gezete mèt tant Nèt, die al maonde kraank waor meh noe al weer aordeg opgeknap en die bij Anna thoes verzörg waor en, ouch weer volgens deezelfden hoesdokter, eigelek niks gemankeerd had meh ziech ins lekker had wèlle vertuttele laote, en noe weer op häör eige waor en Anna e peper- en zaajtstèl oet 't jaor touwbak had gegeve wat ze ins gewonne had op 'ne fancy-fair veur 'ne volle neef-missionaris en dat bij wijze vaan vereffening veur bekans twie maond verpleging, kos en inwoening, jewel.

't Waor allemaol neet mie nudeg sjijns. Laur voont 't good.

Oongerös vroog ze:

‘Meh diech daan?’

‘Iech maag neet mèt jummers,’ zag heer mèt 'n oongelökkeg geziech.

(9)

Heer had vreuger bij de amateur-toneelclub gespäöld.

‘Jeh wie deiste dat daan? Mèt ete en zoe?’

‘Iech vin wel ein vaan achtien die miech wèlt oppasse,’ zag heer serjeus.

‘Gek!’ zag ze. ‘De zouws d'n twieden daag al kepotmeuj zien. Meh kinste...’

‘Maak d'ch noe mer gein zörg,’ zag heer. ‘Iech bin bij de verkenners gewees en iech red miech wel.’

Heer voont alles good.

Wie ze e paar weke later vertrokke, Jean zouw hun bringe, stoont heer in 't gespaan vaan de deur hun nao te winke.

‘Väöl plezeer!’ reep heer en heer meinde 't.

Heer zouw häör neet kinne misse, dach heer nog.

Meh zoe weekske...!

‘Leefste!’ zag heer. ‘Liefste!’ zij.

En ze snapde allebei, op dat benkske in de hei, wat heer zag en wat zij zei.

(10)

Kattechissemus

'

T

G

ÓNG OP MEI AON EN DUS OP DE

I

ERSTE

K

EMUNIE EN DE PESTOER WIS

'

T

verdrejd good.

't Beteikende veur häöm twie kiere in de week Kattechissemus goon geve aon de kleinekes die zoe wied waore.

Heer voont dat lesteg. Neet gewoen mer lesteg, heer voont 't eigelek oonmeugelek.

Heer had liere preke veur groete lui, en dat kós 'r tamelek good meinden 'r, meh veur kleuterleidster had heer noets gelierd en ouch neet veur lieraar in de 4e gróp, want zoe hètde dat allewijl. Zoe'n hiel klein kinder nog.

Heer zöchde ins.

Vemörge waor 't weer neet väöl gewees. Heer had 't zelf wel gemèrk en veur 't geval tot heer nog getwiefeld moch höbbe had heer 't wel gezeen aon 't geziech vaan de juffrouw. Die had 'm noe en daan vol kompassie aongekeke en de nudege kiere waor ze ouch tössebei gekoume es 'm de zaak oet de hand dreigde te loupe.

't Waor ouch ze beroop neet, dach 'r. Netuurlek had heer wel ‘genade van staat,’

meh 't zouw wel aon häöm ligke tot heer zoe wieneg demèt kós oetriechte. Ze wèrkde wel, meh heer dougde neet deveur.

Slivvenier waor netuurlek wel te vertrouwe, meh aon z'n eige had heer zoe zien twiefels. Ouch al waor heer daan vaan gooje wèl.

't Waor miech ouch neet niks um aon kinder vaan dee leeftied oet te lègke wat dat noe sjus waor: de Kemunie. Vreuger maakde ze ziech dao gemekelek vaanaof, dach heer.

Toen ‘kwam Jezus in je hartje’ en es ze daan e kruus kóste make en 'nen Ónze Vader en e Weesgegroetsje kóste beie en de twelf artikele vaan 't gelouf, de tien gebode vaan God, de vief gebode vaan de Kèrk en de oefeninge vaan geloof, hoop, liefde en, veural, berouw kóste opzègke waore ze veerdeg. En dat waor mer 'n kestie vaan volhawwe en dat kóste de juffrouws en meisters vaan vreuger wel.

Meh heer heel neet vaan die formules en de lierare al gaaroet neet en dus doog heer mer zien bès um die grummelkes get te liere begriepe vaan 't groet mysterie vaan de Eucharistie, vaan 't same deile, vaan 't Lèste Aovendmaol, wat eigelek toch 't allerierste waor gewees.

't Veel neet mèt. Me kós zoe sjoen vertèlle wie me wouw, ze waore hiel gaw

aofgeleid en hadde dèks ganse ander dinger in die köpkes es boe heer op hoopde. En

op de ma's en pa's hoofdeste dèks neet te tèlle, die wiste zelf niks mie. Me mós gans

vaan väörenaofaon beginne.

(11)

En daan zalste ouch nog zoe eine wie Jean'ke debij höbbe, dee gein second stèl zaot en dee eder momint zoe nudeg get mós vertèlle of vraoge aon z'ne naober veur, achter of neve ziech.

Heer had al ins aon de juffrouw gevraog of dee wel gans vaan Zjezeke waor, meh die had 'm mèt e lechske vertèld tot Jean'ke ein vaan de bèste vaan häör klas waor.

Meh wel drök, dat wel.

Euvermörge waor 't weer zoe wied. 'n Haaf eurke mer, meh 't kosden 'm stökker vaan ze leve. Kòs me dao noe niks op vinde? 'ne Videoband of zoe? Thoes doge ze niks anders es nao dat dink kieke. Mesjiens tot ze daan debij bleve! Verdieme, ze kóste wel al Ingels, de ape!

Heer voolt tot heer ziech gifteg waor aon 't make en perbeerde zoe gaw meugelek aon get anders te dinke en de Kemunie effe oet z'ne kop te zètte. Gelökkeg góng ouch nog sjus d'n tillefoon.

‘Mèt de pestoer,’ zag heer in d'n hoorn.

‘Zègk menier pestoer, wat moot dat mèt deen tosti?’ vroog 'n vrouwestum. 't Kloonk nogal agressief en heer voolt tot 't weer de verkierde kant mèt 'm oetgóng.

‘D'n tosti,’ zag 'r. ‘Zo. Meh dao weet iech niks vaan. Daan moot d'r bij d'n Iteljaon zien.’

‘Meh de jong zeet 't toch zelf,’ zag de stum. ‘Dat höb geer gezag.’

‘Zo. Dat höb iech gezag. Mèt wee spreek iech eigelek?’

‘Mèt mevrouw Leuve, de ma vaan Jean'ke,’ zag 't mins, geaffronteerd zoe te hure tot heer dat nog neet ins wis.

‘Aaah, de ma vaan Jean'ke. Zo! En wat höb iech gezag tege Jean'ke vaan uuch?’

‘Tot ze mèt hun Kemunie 'nen tosti vaan uuch krege. Meh noe moot g'r ins hure, dao kump niks...’

‘Huurt ins mevrouw,’ veel heer häör in de reie. ‘Geer zouwt good traon doen es geer mèt Jean'ke ins nao 'nen dokter góngk. Veur zien oere. Heer huurt neet erg good tunks miech. En luustere deit heer al gaar neet. Dag mevrouw.’

Heer kós ziech nog sjus inhawwe en lag d'n hoorn stèllekes op d'n haok in plaots vaan 'm drop te smiete.

Jean'ke mèt z'nen tosti en z'n ma die häöm geluifde! De zouws zoe eine toch....

(12)

Stijl

M

ENIER D

'

N DIRREKTEUR LEET

'

NEN HIELEN HELLE VLEGE EN REEP ENTHOUSIAS

:

‘Ahaaaaa...! Een nieuwe lente en een oud geluid! Vrij nao... Gorter, mein iech.’

Heer stoont veur de vinster vaan ze kentoer en keek neer op 't perkske, boe jong ma's mèt hun nog jonger kinderkes lepe te wandele en awwer lui vaan de zon zaote te genete en boe mösje, merels en doeve wie raozeteg mèt struspiere en wösjkes graas sleipde veur hun nèster.

In éi woord: 't Waor veurjaor.

Neettemin, veurjaor of neet, 't gaof toch geine pas veur 'nen dirrekteur in e doonker pak-mèt-striepkes um zoe de rös en de atmosfeer te verpeste, al waor 't daan in zien eige kentoer en al waor heer dao gans allein.

Juffrouw Jorisse, zien sikkertaresse, waor effe get pepèrre nao de tiepkamer bringe en ze had dus nörgens leid vaan. Heer zouw 't netuurlek ouch noets gedoon höbbe es zij debij waor gewees! Stèl d'ch veur!

't Waor 'n vrouw oet doezende en es sikkertaresse neet te sloon. Altied eve korrek, altied in de ploej, alles tiptop en noets get aon te mèrke op 't werk. Meh soms wel ins get té fien, al kin me zoeget neet zègke. Ze heel vaan ‘stijl’, wie ze dat neumde.

Oonwèllekäöreg gónge zien gedachte trök nao vreuger, nao 't stèldefteg hoes boe-in heer waor opgegreujd en nao mama, die ouch zoe vaan gooj menere heel en die altied zag tot ‘noblesse oblige’ en tot ze dao altied aon móste dinke.

Heer zaog nog wie ze soms mèt häöre wiesvinger 'n maog nao de gaank in winkde, boeten 't gehuur vaan hun, de kinder. Meh ze wiste wel tot die daan in 't verborgene gekristelierd woort. Ze had vas en zeker get gezag wat mama neet wouw hure.

Wat dat betrof waor mama streng. Gedráge mós me ziech. Es papa ins

‘potverdreidöbbelsjes’ zag umtot häöm 'ne poszegel op de groond wejde, zag mama al: ‘Pierre, beheers d'ch. Dink aon de kinder!’

't Waor e good mins, leef veur häör kinder en ouch veur häöre maan, wie ze later begrepe, meh graovegheid en plattegheid kós ze neet höbbe.

De twie meeg en d'n hoveneer-kótsjeer-chauffeur vloge veur häör, meh ze hele ziech in esse.

Aochot es mama häöm noe gehuurd had!

Meh zoe noe en daan kraog heer dat. Daan mós heer ein of aander oetvrete wat neet hoort. Of heer, volgens mama, oet 'n achterbuurt kwaom.

Heer waor al ins mèt d'n oto e stökske Belsj in gerije en dao op e verlaote

(13)

bospeedsje had heer op en neer geloupe en d'n eine vlook nao d'n andere gerope, wie langer wie erger.

Nao 'n menuut of vijf waor heer zingentere trök gerije.

't Waor weer vaan 'm aof.

Mama zouw dat noe wel begriepe dao-bove. Meh juffrouw Jorisse vas en zeker neet. Die zouw in oonmach valle, dach 'r.

Wie lang had heer häör noe al?

Tien jaor? Jao, dat mós wel oongeveer kloppe. Heer zouw 't Jean ins vraoge. Meh zelfs zij had noets get gewete vaan zien aofwieking um ziech noe en daan, zelde huur meh toch, aon te stèlle wie d'n ierste de bèste batjakker. Zien vrouw wis 't nog neet ins! Dao zörgde heer wel veur.

Zoe'nen daag waor toch zeldzaam, dach 'r, wie vendaog. 'nen Hiemel zoe blauw of 't aon de Middellandse Zie waor, 't greun aon buim en struuk nog zoe fris en nui, en zoe lekker werm.

Heer zouw eigelek trop oet mote. Meh heer had z'n aofspraoke. Dat kós juffrouw Jorisse neet wete vaan te veure wat e prachteg weer tot 't zouw weurde. Jaomer!

‘Veronika, der Lenz ist da!’ zóng heer mèt reminiscenties aon zien jong jaore.

Heer wipde op z'n tiene op en neer in de maot en, bij wijze vaan oetroopteike, leet 'r weer 'nen helle vlege.

‘Glory! Halleluja!’ zóng heer drachteraon.

Juffrouw Jorisse, die sjus in 't gespaan vaan de deur stoont, trok häör ougsbraoje 'nen centimeter op, doog gaw 'ne stap achteroet en sloot oonhuurbaar de deur. Toen klopde ze.

‘Binne!’ reep heer.

En wie heer zaog tot zij 't waor: ‘Boeveur klopste noe?’

‘Ao, iech dach tot iech uuch hoort praote,’ zag ze. ‘Iech dach tot iemand bij uuch waor.’

‘Nein huur,’ zag 'r, toch opgelöch tot ze neet get ieder waor gewees.

‘Dalek kump menier Nelisse,’ zag ze. ‘Zouw iech de vinster get ope zètte? 't Is zoe'n héérlek weer?’

Heer kós 't neet zien, meh um häöre moond späölde e curieus lechske, wie vaan Mona Lisa.

‘Stijl,’ heh?

(14)

Meh...

‘A

LICE WAOR

'

N PUUR GOOJ VROUW

,’

ZAG

H

ARIE

, ‘

MEH

...’

't Woort op slaag doedstèl aon de taofel.

Allein noonk Fred, dee touwvalleg mèt z'nen douve kant nao Harie zaot, góng nog effe door euver 'ne briesem dee heer bekans had gevaange, meh heel hiel gaw z'ne moond wie heer zaog tot ederein nao Harie zaot te kieke. Dat had dee netuurlek ouch neet mote zègke, zoe vlaak nao de begraffenis, dat ‘meh...’

Aon de koffie notabene, wie zien vrouw sjus bezörg waor.

‘...meh ze had e look in häör hand,’ dach Trudie, zien zwiegerse. ‘Wat die in ein week oetgaof, dao mós iech 'ne maond vaan leve. Die hóng z'ch toch alles um häör vot! En Harie had niks in de gater. Of 't kós häöm niks sjele. Jeh, ze hadde gein kinder, dus ze kóste rejaol devaan leve. Meh toch, de vroogs d'ch wel ins aof boe ze 't vaan dege.’

‘...meh koke kós ze neet,’ dach Fons, de broor. ‘De kiere tot veer hei höbbe gegete...

Iech moot neet draon dinke! Altied vaan die recepte oet de vermageringskeuke vaan Godwèt wat veur e vrouweblaad. Neet te vr... te ete. Nein, daan Tinie!’

‘...meh zoe keul wie 'ne kwakvos,’ dach Merieke. ‘Volges miech heet die noets ech vaan häöm gehawwe. Es iech...’

Ze waor noets getrojd gewees, meh örges, hiel deep vaan binne boe geine kós kieke en boe zijzelf leefs ouch mer wied vaanaof bleef, gleujde nog get aw leefde vaan wie ze joonk en leuk veur te zien waor en Harie häör meidkesleefde. Tot heer die Hollandse trut had gepak, ze kós 't nog altied neet begriepe.

‘...meh,’ dach Alice häör ma, ‘ze had toch wel get anders kinne kriege es dee kaffeeluiper mèt z'n keigelclub. Mèt häör veurkoume en posteur en häör studies...

Doed- en doedjaomer vaan 't keend. Meh 't waor erg genóg tot ze zoe joonk had mote sterve, aocherm. Zevenenveerteg. Geine leeftied.’

Ze veegde mèt e naat zakdeukske euver häör ouge.

Ze waor getrouwd mèt 'nen Hollender en Frits had drop gestande tot ze Hollands spraoke thoes. A.N. zag heer altied. Dat waor beter veur de studie en veur de kinnese en veur hun touwkoms. Meh zij, es ze geëmotioneerd waor zeker, dach nog in 't Mestreechs. Dao zouw ze noets vaanaof koume. Harie zaot nog altied in gedachte in zien leeg tas te kieke. In spanning wachde ze allemaol op de res vaan dee ‘meh...’

‘...meh ze waor wel good gek,’ dach Pie, de naober dee ouch debij waor. ‘Es iech

neet steveg in mien sjeun had gestande... Iech weit 't nog neet. Ze kós

(15)

nao d'ch kieke, nou, dao kraog iech gans werm vaan. Meh Marion heel häör in de smieze. Jaommer? Jeh... Aoch...’

Heer stoont zoe oonvas in zien sjeun es Marion häöm permitteerde. En dat waor neet väöl.

‘...meh este die aon d'n tillefoon kraogs, daan kóste d'ch berge,’ dach Mimi. ‘Miene God wat kós die kletse! Ore-laank! Aon ei stök door. Euver vaan alles en nog get en euver niks zelfs. Oongeluifelek! Gei siech vrommes, meh e waswief wel, huur.’

‘...meh,’ zag Harie eindelek mèt 'n raar stum en ze hele hunnen aosem in.

‘...meh ze gaof niks um vastelaovend. Iech mós altied allein oet.’

De traone Iepen 'm euver ze geziech en heer snoufde lang en hel zien neus oet.

‘Jeh meh...’ begós zien sjoenma...

Graafsjrif

Hei ligk Misjeel vaan Liezelot Heer zag altied: ‘Iech bin ká-pót!’

Me dach: ‘Misjeelke zuut ze vlege.’

Meh'r heet 't toch mer klaorgekrege!

(16)

Stèllekes

‘P

A WEURT AAJD

,’

DACH

B

ÈRKE EN HEER HAD GELIEK

.

Gei woonder, want noonk Lewie, wie ederein behalve ziene zoon häöm neumde, waor al in de tacheteg.

Meh vaanaof deen daag leet Bèrke ziene pa neet mie allein nao begraffenisse en ander fiestelekhede goon. Die kwaome trouwens wie langer wie minder veur, want wiedeweg de meiste femilie en vrun waore noonk Lewie al veurgegaange.

Meh héér heel vol.

Douf meh gezoond, leep heer nog edere mörge zie rundsje langs de twie kaffees boe heer ze dröpke droonk en keekde tegen ederein dee häöm goojendaag zag, vruntelek meh hel ‘vaan 't zelfde.’

E gezègkde wat heer ziech in de loup vaan de jaore had aongeweend en boemèt heer gei risico leep es heer neet verstande had wat d'n andere häöm winsde.

Wie zienen allerlèste vrund-oet-vreuger-jaore storf, mós Bèrke netuurlek mèt pa nao de mès en toen nao 't kèrkhof. Dat kós heer z'ne pa neet aondoen tot heer dao neet bij zouw zien. En zoe stoonte ze oetindelijk mèt hunnen twieje tösse de

naobestaonde roontelum de zerk en luusterde same nao 't joonk kepläönsje, wat oet zie beibook veurlaos wat de kèrk es lèste aon häör geluivege mètgief.

Of luustere... Wat noonk Lewie betrof waor dat sterk euverdreve. Heer doog wel esof, mèt zien ooge devoot op de groond geriech, en knikde noe en daan instummend bij wat de keplaon zag, meh verstoon doog heer gei woord. Dat hoort zoe debij allemaol. Op e gegeve memint evels, sjus wie de keplaon in ze book nao de gooj wäörd waor aon 't zeuke, leet noonk Lewie eine vlege! Aoch jeh, z'ne froonsdraod waor al get verslete en daobij, hei in de vrij natuur kós 't gei koed, dach heer.

En heer doog 't stèllekes.

Meinde heer.

't Waor entans 'ne sjlaag boe ederein versjrik vaan opkeek en boedoor de keplaon d'n draod gans kwietraakde.

Bèrke kraog bekans 'n stuup!

Mèt 'ne kop wie'ne pieper stoetde heer z'ne pa aon en knikde nao d'n doeje in zien kis.

Noonk Lewie begreep häöm gans.

‘Jao, Jao, jong,’ zag heer. ‘Zoe geit d'n eine nao d'n andere.’

Heer zag 't stèllekes.

Meinde heer.

(17)

Steke

‘I

ECH HÖB AL DE GANSEN DAAG STEKE IN M

'

NE BOEK

,’

ZAG

W

UM

.

‘Hei zoe. Bij m'ne navel.’

Ze waoren op weeg nao 'n lezing euver Chirurgijns in de Middeleeuwen en Cor had häöm aofgehaold.

‘Bij d'ne navel?’ vroog Cor. ‘Bij d'ne navel... Tjeh, dat kin vaan alles zien.’

‘'t Is neet erg huur. Neet ech tot iech vergaon vaan de pijn. Gaaroet neet. Meh 't blijf aon de geng. Vaan die klein, gemein steekskes. De gansen daag al. Iech kin m'ch neet reure of iech höb 't weer.’

‘'t Kin zien... Höbste d'ch mesjiens verluf mèt 't eint of ändert? Totste 'n spier get verrèk höbs?’

Wum bedach ziech dreuver.

‘Nein,’ zag 'r toen. ‘Nein, dat zouw iech wel wete. Meh iech höb niks zwoers geluf.’

‘'t Hoof neet derek get zwoers te zien,’ zag Cor wies. ‘'t Kin zien totste d'ch verkierd gedrejd höbs of zoe. En 't zit ech bij d'ne navel? 't Kin netuurlek de gal zien. Meh de zègks...’

‘De gal? Biste gek. 't Zit neet zoe deep vaan binne. En wat zouw noe mien gal te make höbbe mèt bewege? Allewel... Toen strak zaot iech aon taofel en toen voolt iech 't ouch inins. Zoe mer. Iech beweegde miech gaar neet, meh toch voolt iech 't weer. Iech zègk nog tege Maria: ‘Deh, noe verreur iech m'ch neet en noe veul iech 't toch weer.’ ‘Dat zag iech nog.’

‘Daan góng iech toch ins nao d'n dokter es iech diech waor.’ zag Cor. ‘De kins noets wete.’

‘Aoch, zoe erg is 't neet.’

Wum vreef ins euver z'ne regejas ter huugde vaan ziene boek.

‘'t Is verfelend, meh 't is bès oet te hawwe. Eigelek neet de meujte.’

‘Toch,’ Cor waor 'ne pessimis, ‘toch góng iech ins. De kins noets wete. Fernand had ouch te lang gewach en...’

‘Jeh, zègk, dao neumste m'ch ouch get! Fernand! Geleujetege, dee had nog mer e paar maond. En dee verrèkde vaan de pijn. Nein, 't is niks.’

Ze gónge de zaol in en zeukde ziech e pläötske.

Oonder de lezing mèt dia's voolt Wum edere kier ins aon z'ne boek.

Cor zaog 't en kiesjde: ‘Blief devaanaof! De kins noets wete. Gaank mörge nao d'n dokter, sufferd.’

Wum gaof gein antwoord, meh op e gegeve momint stoont heer op en leep nao

boete.

(18)

‘Iech höb 't,’ smiespelden 'r in Cor zien oer.

‘Watte?’ doog dee eve stiekem trök.

‘Die pijn. Iech weet 't noe.’

‘De wèts 't noe? Wie zoe?’

In d'n haven duuster heel Wum zien hand ope.

‘De stoumerij!’ zag 'r. ‘Nondedjouw, 't waor 't nummerke vaan de stoumerij. Mèt zoe'n iezerke. Dat staok miech d'n hielen tied.’

Cor keek 'm, veur zoeveer es dat kós in 't bitteke leech, smereg aon.

‘En iech zit miech de gansen tied aof te vraoge wats diech noe zouws kinne mankere!’ zag heer motteg. ‘Äöf!’

Op de Vriethof op 'n baank Zaot 't koppel, orelaank.

Ze zaote mer en zagte niks.

Meh, in 't opstoon, spraok ze tóch en zag ze, tege de blauw loch:

‘De höbs d'n sjeun weer neet gewiks!’

(19)

Kojak

W

IE JUFFROUW

T

INA ININS ACHTER Z

'

CH HOORT KEKE

‘K

UMSTE HEI

!’,

VERSJRÓK ZE

z'ch stief en bleef, zwoer op 're stek leunend, wie laam stoon.

De jaore tot ze nog hoopde tot ins eine ‘Kumste hei!’ op 'r zouw rope waoren allang veurbij en 're sex-appeal waor in deen tied zoe wied achteroet gegaange tot ze op 'n verkrachting ouch neet mie rekende.

Meh toch, ze voolt 'r hart kloppe in 'r keel.

Veurziechteg en langsaam drejde ze ziech um.

Ze waor sjus langs d'n hier gekoume en 'r stoont nog praktisch vlak achter häör.

Mèt z'ne wandelstek zaot 'r tösse de struuk te reure en 'r wouw weer rope, wie heer häöre zöch vaan oplöchting hoort.

‘Höb iech uuch versjrik?’ vroog 'r.

Mèt 'r hand op 'r plat hart knikde juffrouw Tina vaan jao.

‘G'r dach toch neet tot iech 't op uuch had, heh?’ vroog 'r weer, oongeluiveg. ‘Nein, nein,’ zag ze mèt meujte. ‘Meh...’

‘Nump m'ch neet koelek daan. Die kring zit weer in de struuk en es iech 'm neet gaw droet krijg, kin iech strak weer beginne mèt beurstele en kemme. Kumste noe droet!’ keekden 'r weer.

't Ritselde in de struuk, meh droet kwaom niks.

‘Dee rotzak!’ zag 'r. ‘'r Deit niks liever es hei, oonder die struuk, in d'n drek dabbele. En 'r begaojt ziech zoe mèt die lang haore. En iech kin mer weer zien wie iech 'm zuver krijg. Kumste noe, verdomme?’

'r Houwde noe weus mèt z'ne stek op de struuk en hei en dao veel e blaad of e stök tak nao oondere.

E gans stök wijer kaom obbins 'nen taks te veursjijn. Prachtege, lang, roedbrojn haore en e verstendeg snuutske.

D'n hier maakde, mèt z'ne stek in de huugde, e paar passe in zien riechting en sjriewde weer:

‘Kumste noe of kumste neet, of moot iech d'ch koume hole, nondepie?!’ D'n hoond keek 'm sjlouw aon en wie de mins nog get korterbij kwaom verdween 'r weer mèt 'n rotvaart in de struuk. Blaffe doog 'r neet.

‘Zouwste zoe'ne verrèkkeling noe neet?’ vroog de maan mismeujeteg. ‘Dat deit 'r mèt opzat, huur. Veur miech te peste.’

Juffrouw Tina voont tot 'r z'ch wel get defteger kós oetdrökke. Ze mós niks vaan sjelle höbbe en zeker neet vaan 't soort sjeldwäörd wat de maan in de moond bestorve laog. Ze kraog get kompassie mèt 't hunneke.

‘'r Is neet good opgeveujd,’ zag ze. ‘Höb geer dat gedoon?’

(20)

‘'r Is eigelek neet vaan miech,’ zag 'r gans keduuk. ‘Vaan m'n vrouw zaoleger. Drei weke geleie is ze gestorve. Meh nao die luusterden 'r wel. Meh miech kin 'r vrete.’

‘Maag iech ins perbere?’ vroog ze. ‘Wie hèt 'r?’

‘Kozjak. Dat zal uuch ouch neet lökke, dink iech. De sjlouwe smeerlap.’

‘Kozjak? Wat 'ne rare naom. Dee höb iech nog noets gehuurd.’

‘Nein? Vaan d'n tillevisie. Kozjak. Mien vrouw waor gek op dee kale mèt z'ne lolly.’

‘Iech höb geinen tillevisie,’ zag ze ‘Iech kin dee mins neet.’

‘Eine mèt zoe'ne kale glibber!’ zag de maan hoopvol. ‘En altied 'ne lolly in

(21)

z'n mojl. Noets gezeen?’

‘Noets gezeen,’ zag juffrouw Tina gedecideerd. ‘Meh 'r hèt dus Kozjak?’

‘Jao. Umtot ze voont tot iech op Kozjak liekende. Dee vaan d'n tillevisie daan.’

'r Lufde z'n möts op en of 'r noe wel of neet op 'm liekende, kaal waor 'r. Wie e kindervötsje.

‘Ze zag altied: Daan höb iech teminste éine in hoes mèt haore. 'ne Sjamp op d'n Hollender, heh.’

Heer vreef z'ch euver z'ne kale kop, zat z'n möts weer op.

‘Zit in de femilie,’ wees 'r mèt z'ne vinger nao bove. ‘Miene pa waor al mèt veerteg kaal en iech mèt viefenveerteg. Kozjak! Kom!’

‘Daan heel eur vrouw toch väöl vaan uuch, es ze voont tot geer op Kozjak liekent, boe ze zoe gek op waor.’

‘Jao, dat is woer. En ze käörde m'ch altied euver me glibberke es ze langs m'ne stool kwaom. Dat voont ze fijn, zag ze. Zoe lekker glad. Sjus 'n selbrik voont ze 't.

Nou jeh... Jewel, 't waor 'n gooj vrouw. En ze kookde lekker ouch nog.’

'r Keek get verlore roond.

‘Kumste noe droet, nondedzju?’ reep 'r weer en houwde wie 'ne raozende op de struuk.

‘Laot miech noe ins perbere,’ zag juffrouw Tina. ‘Wach mer.’

Ze leet ziech get lesteg op 'r hoeke zakke, staok ein hand oet of ze doeve góng vore en reep leef:

‘Kozjak... Kozjekske... Kom... Kom bij de vrouw.’

Ietot ze veur d'n twiede kier kós rope gónge de blaajer oeterein en kwaom Kozjak veur d'n daag. Z'ne rögk zaot vol spinnewebbe, bleedsjes en tekskes, meh ze zaog tot 't 'ne prachtegen hoond waor mèt blinketege kerstaanjelebrojn haore en e verstendeg snuutske.

Heer keek iers nao de maan en kwaom toen nao juffrouw Tina touw. Wie ze 'm euver z'ne rögk käörde bleef 'r iers doedstèl stoon, toen begós 'r mèt z'ne start te kwispele en wie ze häöm bleef vrieve lag 'r z'ch op z'ne rögk.

De maan stoont verbaas te loere.

‘Neet te geluive,’ voont 'r. ‘Neet te geluive. Zouw dat zien umtot geer ‘n vrouw zeet?’

‘God wèt,’ zag ze.

Ze góng langsaam rech stoon en d'n hoond spróng tegen 'r op en begaojde mèt z'n drekpu häöre mantel.

‘Neet erg, neet erg,’ zag ze gaw, wie ze zaog tot de maan weer wouw goon keke.

‘Dat beurstel iech zoe draof. 't Is mer stöb.’

Heer doog 't bies ze reemke aon.

(22)

‘Noe zeetd'r ins wie heer weer oetzuut,’ zag 'r. ‘Dao höb iech weer 'n oor werk aon.

En iech kin 'm toch ouch neet zoe wie 'r is binne laote, want daan kin iech ouch nog goon stofzuige. Kring.’

‘'t Is entans 'n prachtege bies,’ zag juffrouw Tina. ‘Iech höb vreuger ouch 'nen tekkel gehad. 'ne Korthäörege. Die zien neet zoe bewèrkelek.’

‘Vertèl miech get,’ zag 'r. ‘Meh mien vrouw... Enfin, iech höb 't uuch vertèld.

Bedaank tot g'r 'm oet de struuk höb gekrege. Kom, Kozjak.’

Ze keek 't koppel nog eve nao. Sjus wie ze wouw doorloupe, drejde de maan ziech um. Wie 'r häör dao nog zaog stoon, winkden 'r tot ze effe mós wachte en kaom weer nao häör touw.

‘Zègk mevrouw...’

D'n hoond spróng direk tegen 'r op en veegde z'n pu aon häöre mantel aof. Z'ne baas trok 'm rauw achteroet en heel 'm kort.

‘Zègk mevrouw,’ begós 'r weer. ‘Geer vint 'm zoe sjoen, wèlt g'r 'm neet höbbe?’

Oet 't loed geslage keek ze 'm aon.

‘Höbbe?’ vroog ze. ‘Veur te hawwe meint g'r?’

‘Jeh alliech veur te hawwe. Iech hoof 'm eigelek neet. G'r krijg 'm veur niks. Heer heet miech bekans doezend gölde gekos. 't Is 'ne rashoond. Mèt stamboum. E menneke.’

‘Dat had iech al gezeen,’ zag ze neuchter. ‘Meh... Iech... Jeh... Zoe mer...’ ‘De belasting höb iech 'ne maond geleie nog veur 't gans jaor betaold. En es g'r miech eur adres gef, bring iech uuch vendaog nog alles wat iech thoes vaan 'm höb. Z'ne körf, en de pepèrre, en nog 'n tuut voor en e reserve reemke... en...’

‘Jao jao... Dat is wel... Meh zoe inins... Iech moot miech dao toch nog ins good euver bedinke, huur. 't Is per saldo...’

‘En 'r is ech hiel leef,’ kwaom 'r weer. ‘En pas twie jaor aajd. Dee euverleef uuch mesjiens nog.’

Ze reageerde mer beter neet op dat gezègkde, dach ze. Ze bleef in bedink nao d'n hoond kieke.

‘Daot g'r 't?’ vroog 'r. ‘Daot g'r 't? G'r zalt geine spiet devaan höbbe.’

‘Meh zoe bies... Dat is toch gehech aon...’

‘Neet aon miech.’

Heer waor zeker vaan zien zaak zoe te hure.

‘Aon m'n vrouw...’

'r Bleef effe zoonder wäörd nao häör kieke.

‘Wèt g'r... 'r Deit m'ch altied zoe aon m'n vrouw dinke.’

Heer had noe vochtege ouge en haolde z'ne zakdook oet z'n tes.

(23)

De kleur heet 'r devaan en iech vin dat lekker. Veur Kozjak geef iech geine cent, want dee kin iech neet. Meh Kóónjak... Jao. Heer huurt 't versjèl toch neet.’

D'n hoond had z'ch al aon häör veuj gelag veurtot de maan 'r 't reemke gaof. Ze wisselde nog naome en adresse en toen góng ederein z'ne weeg. D'n hoond leep braaf neven 'r. Geine kier keek 'r um.

Iech bin eigelek gek, dach ze. Meh alloh. 't Is 'n prachbies.

Ze zaog 't neet, meh de maan keek nog ins um en bleef hun naokieke tot ze um d'n hook gónge. Toen zöchden 'r effe.

‘'t Góng neet mèt euzen twieje, Eusj,’ zag 'r tege de wolke.

Heer pakde z'n möts aof en vreef mèt z'ne zakdook euver z'ne kale kop. In z'n eige

zag 'r: Niks mie te beurstele en te kemme, goddaank.

(24)

Keigelvrun

‘H

ARIE

!’

REEP

A

NNEKE OONDER AON D

'

N TRAP

. E

N WIE NEET DIREK ANTWOORD

kwaom, nog ins: ‘Harie!’

‘Jeh?’ kwaom eindelek gesmaord vaan bove.

‘Tillefoon!’

‘Hehheh! Moot dat noe weer? Iech bin bezeg!’

Meh effe later kwaom heer toch nao oonder.

‘Iech bin die rooj aon 't ophaange, nondedjouw! Boeveur zègkste neet tot iech neet hei bin?’ vroog heer get gifteg.

‘Dat kin iéch toch neet ruke!’ zag Anneke gepikeerd. ‘Iech kin neet zien wats diech bove aon 't doen bis.’

‘De hads zelf gezag tot 't hoeg tied woort! Staon iech dao bove op die lèdder mèt twie sjrouve in m'ne moond en daan reups diech. Is m'ch ouch nog ein gevalle.’

‘Nou daan raapste ze mer op,’ zag Anneke. ‘Geer manslui höb altied get.’

‘Wee is 't?’ vroog heer get vrunteleker. Heer waor neet veur ruizing.

‘Iech weet 't neet. Heer heet geine naom gezag.’

‘En wat moot 'r?’

‘Dat weet iéch toch neet! Heer mós diech höbbe.’

Heer vreef z'n han aof aon z'nen euveral en góng de kamer in.

‘Janse,’ zag heer get kortaof in d'n tillefoon.

‘Aha! Eindelek! Sleep g'r?’ vroog 'n zwoer mannestum vruntelek.

‘Nein. Mèt wee spreek iech?’ vroog heer kort aongeboonde.

‘Ao, mèt Loonsjes. Iech wouw miech opgeve.’

‘Opgeve? Boeveur?’

‘Nou veur de keigelclub, heh. Anders belde iech uuch neet!’

‘Wat veur keigelclub in Gaodsnaom? Iech höb gein keigelclub en iech...’

‘Zeet geer daan neet de veurzitter vaan de ‘Keigelvrun’? Die keigelclub boe Zjeraar Sprote vaan is?’

‘Menier, noe huur ins!’ veel Harie oet. ‘Iech kin geine Zjeraar Sprote en iech kin gein Keigelvrun en iech höb in me gans leve nog noets gekeigeld. En uuch kin iech ouch neet! En iech bin nondepie 'n rooj aon 't ophaange die twie weke geleie aof gekoume is en daan moot iech veur uuch vaan bovenaof koume en daan vèlt m'ch ouch nog 'n sjrouf en allemaol veur niks. Dag menier Loonsjes!’

Heer smeet d'n hore neer.

‘Ouch nog veur niks!’ reep heer tegen Anneke in de keuke. ‘Weer zoe'n awmem

dee de verkierde nommer drejt. Da's veur op te sjete!’

(25)

Heer zat sjus ziene voot op d'n ierste trej wie d'n tillefoon ziech weer leet hure.

‘Meh nondedenondedenonde!’ zag heer. Meh veur alle veurziechtegheid góng heer mer trök nao de laammeker.

‘Janse,’ zag heer weer.

‘Loonsjes hei,’ kloonk 't opgewèk. ‘Op de ierste plaots, menier Janse mien excuis veur tot iech uuch vaan eur werk höb aofgehaold. Dat kós iech neet wete. Meh, huurt ins: Zouw iech uuch effe mèt die rooj koume helpe? Dat is mie werk huur, zoe get.

Iech bin zoe bij uuch.’

‘Eh... eh...’ zag Harie verpópzak. ‘Es 't neet...’

‘Tot zoe mètein!’ reep Loonsjes en lag neer.

‘Zouwste 't wèlle geluive?’ vroog Harie aon zien eige. ‘In dezen tied? Tot dat nog besteit!’

‘Iech bin zoe bang,’ zag awwe Zjang.

‘Aoch, jong,’ zag de pestoer, ‘mer rösteg!

Dao bove is 't leve lösteg.

Merie is diech al veurgegaange en zal diech zeker good oontvaange’

‘Daoveur,’ zag Zjang, ‘bin iech sjus bang!’

(26)

Alloh

‘G

OOJENACH DAAN

!’

ZAG DE MAAN

. ‘D

A

'

S NEET GESJETE

! V

EUR ZOE BITTERE

viefenseveteg gölde?’

‘Jeh, geer vroog denao en goojekouper kin iéch 't neet make,’ zag 't meideke achter de winkelbaank.

‘Nein, dat geluif iech wel.’ Heer twiefelde. ‘En geer höb ouch niks wat drop liekent en wat get goojekouper is?’

‘Get wat goojekouper is en wat drop liekent?’ Ze trok häör neus in rumpels. ‘Get wat drop liekent? Iech zouw neet wete wat dao-op liekent. Nein, ech neet.’

Heer stoont in bedink.

‘Viefenseveteg gölde. Veur 'ne gewoene verjaordaag. Da's neet niks,’ moompelden 'r in z'n eige.

‘Is 't veur mevrouw?’ vroog 't meidske.

‘Huh?’ Heer keek häör versjrik aon. ‘Wat dach geer daan? Zeen iech dáonao oet?’

‘Boenao oet?’ vroog ze oonsjöldeg.

‘Nou, of iech zoeget zouw koupe veur 'n aander.’

‘Nein, dat bedoelde iech netuurlek neet,’ zag ze gaw. ‘'t Had toch ouch veur eur dochter kinne zien?’

‘Die moot häör zakes mer zelf koupe. Die is volwasse.’

Heer keek nog ins op e pepèrke wat heer oet zien tes haolde. ‘Ze heet miech dee naom opgegeve. Meh ze zal wel neet gewete höbbe wat dat kosde.’

‘De mieste vrouwe wete dat wel, huur. Meh iech höb zoeväöl parfums.’

Ze zwejde nónchalant achter ziech nao de rèk.

‘Vaanaof vieftien gölde. En dit is nog lang neet d'n deurste. Iech höb 'rs vaan mier es twiehoonderd gölde e fleske.’

‘Wie is 't meugelek,’ zag heer oet 't loed geslage. ‘'n Fles cógnac is nog väöl goojekouper en dao zit bekans dreikwaart liter in.’

‘Meh dit is ouch neet veur te drinke,’ lachde ze besjeie. ‘Ein dröppelke is al genóg veur 'ne gansen daag.’

‘Dat geluif iech. Veur dee pries maag 't wel sterk zien. Meh viefenseveteg gölde.

Da's 'n begienedaagheur.’

Ze begreep 'm neet.

‘G'r kint ouch 'nen tegoodbon kriege!’ zag ze inins. ‘Dee kin iech uuch make in de pries dee g'r wèlt aonhaange. Vaanaof viefentwinteg gölde.’ ‘Aaah!’ zag heer opgelöch. ‘Vaan viefentwinteg gölde aof? Dat klink al beter. Viefentwinteg gölde...’

Heer stoont effe te dinke.

(27)

‘Maak mer fiefteg gölde devaan,’ zag 'r toen. ‘'ne Bon vaan fiefteg gölde. En daan kin ze zelf deveur koume, jao. Da's niks veur miech, zoeget koupe. Iech höb gere tot ze lekker ruuk, dao neet vaan, meh es iech edere kier tot iech bij häör in de buurt kom aon die viefenseveteg gölde moot dinke... Dao zouw d'ch d'ne zin vaan euvergoon.’

't Meidske lachde en begós sekuur de bon oet te sjrieve.

Heer lag fiefteg gölde op de winkelbaank en keek in z'ne portemenee.

‘Alloh!’ zag 'r toen gedecideerd. ‘Pak 't m'ch toch mer in. Zoe'ne bon... Da's toch gein oetziech veur te geve. En 't is mer eine kier per jaor. Pak 't miech mer sjoen in.’

‘In 't lèste humme zitte toch gein tesse,’ zag 'r nog drachter. ‘Deze maond mer

geine cógnac. Ze is ouch good veur m'ch.’

(28)

Comité

D

E VEURZITTER VAAN

'

T

‘O

UDERCOMITÉ

OPENDE DE IERSTE VERGADERING IN

'

T NUI

jaor en hètde ederein hartelek welkom, speciaol menier Bakkes dee veur d'n ierste kier debij waor en d'n ierste gróp zouw vertegenwoordege, strak zouwe ze nog 'nen oetlègk kriege euver wie dat noe zaot mèt die gróppe in de basissjaol, en heer hoopde tot 't 'n hiel vröchbaar jaor zouw weurde veur de sjaol en veur hun allemaol.

Mevrouw Bolle keek get bedinkelek. 't Mins had veer kinder en ze voont tot de veurgaonde jaore vröchbaar genóg gewees waore zeker.

De veurzitter gaof gere effe 't woord aon 't hoof-vaan-sjaol, dee noe neet mie hoof-vaan-sjaol hètde, meh dirrekteur.

D'n dirrekteur hoopde ouch al tot 't 'n hiel vröchbaar jaor zouw zien en zag naomes zien lierkrachte, die noe neet mie leidsters, oonderwijzeresse en oonderwijzers waore meh lierare, alle mètwèrking touw en heer hoopde tot de dames en hiere vaan 't comité ziech hei thoes zouwe veule en tot ze veural hunne moond zouwen opedoen es ze get te zègke hadde en tot ederein bereid waor veur nao hun te luustere. Heer hoopde wel tot de vergaderinge neet te lang zouwe dore.

De veurzitter pakde 't woord daankbaar trök en vroog aon mevrouw Dewever, eus ieferege sikkertaresse, um de notule vaan de veuregende vergadering veur te leze.

Menier Bakkes voolt zich thoes wie 'nen aap in e speul keigele.

Heer kós niemand vaan de dames en hiere. Allein d'n dirrekteur had heer ins gezeen wie heer ze keend kaom aongeve en op d'n ierste sjaoldaag, meh wijer waor ederein häöm vreemp. Heer naom ziech veur um veurluipeg ziene moond te hawwe. Wat noe sjus vaan häöm verwach woort waor häöm nog volslage duuster en heer zouw iers mer ins aofwachte wie de zake ziech oontwikkelde.

Mevrouw Dewever waor veerdeg mèt de notule en de veurzitter góng euver tot 't volgend punt vaan d'n agenda en verzeukde menier d'n dirrekteur veur hun noe ins get oet de deuk te doen euver de basissjaol, die veur hun allemaol gans nui waor.

Menier Bakkes dach tot heer wel zin had in 'n tas koffie. Thoes had zien vrouw gezag tot heer nao 't ete mer geine koffie mós drinke, want tot heer die wel op de vergadering zouw kriege en es heer zoeväöl koffie droonk daan kós heer weer neet in slaop koume. Heer dach tot 't noe toch ins tied woort, meh d'n dirrekteur waor nog aon 't woord en dus mós heer mer blieve giepe. Meh wie d'n dirrekteur waor

oetgesproke stoonte toch e paar dames op en

(29)

begóste koffie in te sjödde. Menier Bakkes waor blij demèt, want heer verrèkde vaan d'n doors.

Daonao kaom nog 'nen hieleboel, boe-aon menier Bakkes allein mer 'n depe bewoondering euver heel veur de lede vaan 't comité, die zoe flot en nónchalant alderlei aofkortinge gebruukde en nog get dreuver kóste zègke ouch nog. Häöm begós 't te duzele en heer waor blij tot heer nog 'n tas koffie kraog.

‘'t Liekent miech wel leuk,’ zag heer wie heer thoes kwaom. ‘Meh wèts diech - heer loerde op e pepèrke wat heer stiekem op de vergadering had gemaak - wat

RPC

is? En

SWP

? en

VO

? En

IO

?’

Nein, dat wis zien vrouw ouch neet.

‘Iech kom wel drachter,’ zag heer. ‘Es iech mer tied vaan leve höb.’

Twie hun die hadde z'ch hiel leef.

E kleuterke, wat kieke bleef, zag: ‘Es iech veer bein had, pake, kós iech ouch zoe'n kunste make!’

(30)

Koffie

D

E LUNCHROOM VAAN

'

T WAOREHOES WAOR VOL

,

WIE

G

ERARD EN ZIEN VROUW

'

N

tas koffie wouwe goon drinke. Heer zaog nörges e pläötske mie, meh middenin de zaak winkde obbins e mevruiwke op hun, zoe vaan ‘hei is nog get.’

Ze lepe nao häör touw.

't Awwer dameke zaot allein aon 'n täöfelke mèt drei steul en zag vruntelek: ‘Iech zaog uuch zeuke. 't Is vol heh.’

Ze pakde häöre jas en häör kelbas vaan de twie steul aof.

‘Zoe, noe zèt uuch mer,’ zag ze. ‘Iech moot toch goon opstappe.’

Ze had sjijns ein en ander gegete, zoe te zien aon de legen tableau op 't täöfelke, en zaot noe nog 'n teske koffie te drinke.

Mèt 'nen ‘daank uuch wel’ zatte ze ziech.

Gerard bestèlde hunne koffie en 't mevruiwke zag: ‘'s Zaoterdags is 't altied vol hei tege dit oor. Vreuger neet zoe, meh allewijl wel. 't Geit weer beter mèt de economie sjijns.’

‘Da's woer,’ zag Gerard. ‘'t Trèk weer e bitteke aon.’

‘Waore mer neet zoeväöl werkloeze,’ zag ze. ‘Iech höb de daarteger jaore mètgemaak. Toen waor dat ouch zoe erg. En dat is oetgedrejd op 'nen oorlog.

Vreiselek! Es 't noe ouch mer neet zoe geit.’

‘Dat geluif iech neet,’ zag Gerard zien vrouw. ‘De minsheid zal intösse toch wel get gelierd höbbe, dink iech.’

‘Meint geer?’ twiefelde 't dameke. ‘Iech bin soms zoe bang. Es me dat leus in de gezètte, mèt die aonsleeg en die kapinge en zoe. Iech moot neet draon dinke.’

't Woort e levendeg gesprek. 't Dameke waor good op de huugde en nog abseluut neet dement.

Naotot de jäög, d'n tillevizie - ‘foj, foj, wat ze dao-op dörve te laote zien!

Sjendaoleg!’ - 't vandalisme en nog zoe ein en ander de revue waor gepasseerd en Gerard 't meidske had gewink veur nog 'n tas koffie, zag 't mevruiwke rizzeluut:

‘Nein, nein, daank uuch. Hiel vruntelek, meh iech moot ech goon. Me zuster zal neet wete boe iech blijf.’

Galant holp Gerard häör in häöre mantel en mèt häör kelbas en häöre bon stievelde ze nao de kassa.

Haverweegs drejde ze ziech nog ins um en winkde effe. Bij de kassa doog ze 't nog ins, ietot ze de zaak oetgóng.

Ze winkde vruntelek trök en Gerard zien vrouw zag: ‘Wat e leuk minske,

(31)

heh. En nog pienter huur. Die maakste niks wies.’

E kerteerke later stapde zij ouch op.

Bij de kassa zag de juffrouw: ‘Da's daan viefentwinteg-fiefteg.’

‘Watbleef?’ vroog Gerard. ‘Veur veer tasse koffie? Dat besteit neet.’

‘Same,’ zag de juffrouw. ‘Geer zouwt wel aofrekene, zag eur ma. Dat waor negetien-fiefteg en zès gölde vaan de koffie is viefentwinteg-fiefteg.’

‘Mien ma?’ vroog heer. ‘Negetien-fiefteg?’

‘Geer höb nog tegen häör gewink,’ zag de juffrouw. ‘Ze zag: Miene zoon rekent dat aof.’

‘Iech kin miech,’ zag d'n torenhaon

‘es iech hei op d'n oetkiek staon dèks mèt de lui besjäöre.

Meh 'ch krijg de wind vaan väöre!’

(32)

Pótse

‘G

EER MOOT WEL

'

NE GOOJE MAAN GEHAD HÖBBE

,’

ZAG DE EIN VROUW TEGE DE

ander, terwijl ze iefereg doorsjróbde op de graafstein boe ze mèt bezeg waor.

‘Wiezoe?’ vroog de ander.

‘Nou, tot geer uuch zoeväöl meujte daot um ze graaf zuver te hawwe,’ zag de ierste weer.

‘Aozoe meintd'r.’

't Mins góng get lesteg rechstoon, duide häör han in häöre rögk en buigde ziech effe achtereuver.

‘Iech krijg miene rögk haos neet mie rech,’ lag ze oet. ‘Meh eigelek daon iech 't veur mam.’

‘Veur mam?’ De ierste stoont noe ouch rech. ‘Dat sjnap iech neet.’

‘Jeh, die heet miech dat zoe gelierd,’ zag 't mins mèt de stijve rögk. ‘Die pótsde eder jaor 't graaf vaan pap tot 't doedveel. Pap had geine stein. Dat waor toen nog neet. Meh dao moch gei spierke oonkroed mie opstoon. Niks. En daan zat ze 'ne pot kriezante in de mids. Dus dat höb iech zoe mètgekrege.’

‘Iech dach tot geer zoeväöl vaan häöm gehawwe had,’ zag de ander. ‘Gehawwe?

Gehawwe?’ 't Keend vaan mam keek häör pótsnaoberse oonderzeukend aon. ‘Höb geer zoeväöl vaan dee vaan uuch gehawwe?’ ‘Aoch... Tot iech miech hei 't lebber aon 't pótse bin, is eigelek eur sjöld.’ ‘Mien sjöld? Noe nog sjoender. Iech kin uuch nog neet ins.’

‘Jeh, toch. Geer höb dat graaf altied zoe sjoen in orde en dee vaan miech laog zoe oonsjijneg debij, tot iech miech 't veuregend jaor höb veurgenome um 't ouch ins zuver te make. 't Staok zoe aof, heh. Iech begós miech te zjenere. Höb geer soms zin in 'n tas koffie?’

‘Höb geer koffie bij uuch? Nou gere. Dao höb iech noets aon gedach,’ zag 't mins vaan 't sjoen graaf.

‘Iech höb wel mer ei bekerke, meh geer zalt ouch wel gein muis höbbe gegete, wah. Iech bring miech altied 'n thermosfles mèt. Dao kin iech neet zoonder.’

Ze zatte ziech op de graafstein vaan mam en umstebeurt droonke ze 'ne slók oet 't bekerke.

‘En geer daot 't dus eigelek veur miech?’ vroog obbins 't mins wat altied oonkroed had moten oettrèkke.

‘Jao. En geer daot 't veur mam. Dus daon iech 't eigelek veur eur mam,’ zag de ander filosofisch. ‘Veur häöm zouw iech 't neet doen.’

‘Nein? Waor heer...’

(33)

‘Dee? Dee zaot mier in de kaffee es tot heer thoes waor.’

't Waor effe stèl.

‘Dee vaan miech ouch,’ zag toen rizzeluut de vrouw die noets aon koffie gedach had. ‘Wat iech mèt dee höb aofgezeen... Vaan de doeje niks es goods, meh iech zal miech lang mote bedinke veur get te vinde.’

't Bekerke woort nog ins volgesjöd en ze zaote in gedachte 'n tiedsje veur ziech oet te kieke.

‘Leef eur mam nog?’ vroog toen de ein.

‘Mam? Höllep nein. Die is al jaore doed en begraove.’

‘Dus mam zuut 't neet mie,’ concludeerde de ierste, stief in gedachte.

‘Nein... mam zuut 't neet mie.’

‘Daan zeet geer wel gek tot geer uuch zoeväöl meujte daot veur dat graaf, neet?’

‘Jeh... Wiet geer dat zoe zègk... Meh...’

‘Zal iech uuch ins get zègke?’ zag de vrouw mèt de koffie. Ze sjroufde 't bekerke op de leeg thermosfles. ‘Zal iech uuch ins get zègke? Iech sjei demèt oet! Deh! Veur eur mam gaon iech miech hei neet aofmäöre. Iech höb 'm ze gans leve zien vot naogedrage, tot heer 't noe mer zelf deit.’

Ze pakde häör gereidsjap bijein en keek vraogend nao de ander op.

Die stoont nog eve in bedink, meh goejde toen häören ummer leeg euver de stein vaan häöre kaffeeluiper en zag: ‘Geer höb geliek. Kom.’

Same lepe ze einsgezind 't kèrkhof aof.

Aon d'n oetgaank zag die vaan de koffie: ‘Tot ze mer doedvalle.’

(34)

Wandeling

‘M

IEN VROUW HEET ZIER EIGENAORDEGE IDEES

,’

ZAG DE MAAN

.

Heer leep entans gans allein op 't veldweegske. Boven häöm stoont de zomerzon hoeg aon d'n hiemel en links en rechs geelde 't kore nao d'n ougs touw.

‘Hiel vreemde opvattinge, zal iech mer zègke,’ zag heer weer.

Geine hoort häöm, of 't zouw zienen ingelbewaorder mote zien dee häöm daag en nach op de rechte weeg perbeerde te hawwe, of Slivvenier dee hoegeleks

geïnteresseerd waor in zien doen en laote. In eder geval mingde ouch zij ziech neet in zien alleinspraok.

‘Um mer ins get te neume... Ze vint tot iech teväöl rouk,’ zag de maan tristeg. ‘Ze zeet tot ze dat deit veur mien gezoondheid. Dat zeet ze. Meh 't geit um de gerdijne.

Die weurden häör te gaw broen. En dat moot iech daan bij eder sigeerke hure. Iech zouw zeker op de plee mote goon rouke.’

Heer bleef effe stoon veur nao 'n kepel te kieke, die middenop 't weegske aon 't zonnebaoje waor. Pas wie ze weg vloog leep heer langsaam door. ‘En ze vint tot ambtenere niks oetveure es koffiedrinke en kletse. Jewel.’ Heer waor aon 't ind vaan 't koreveld gekoume en kwaom noe tösse eerappele en krote. Heer bleef weer stoon.

‘Hiere, iech bin ambteneer gewees. Zeker. Mier es feerteg jaor.’

Heer maakde mèt zien erm 'n brei geste, of heer 't Heileg Hart waor.

‘Hei staon iech. Mier es feerteg jaor achter miene buro gezete! Mier es feerteg jaor mien vinger kroomp gesjreve nao bèste wete en kinne. Zoe zag d'n dirrekteur 't wie iech droet góng. En iech höb daotössedoor ouch nog éin tas koffie gedroonke per daag. Meh hel gewèrk höb iech ouch. Jewel. Meh zié vint dat niks. Dat is gei wèrke volges häör. Zié heet ziech allezeleve kroomp gewèrk. Gepóts, gesjrób, kemissies gedoon, gekook, aofgewasse en gaank mer door. En mie voel lievend in de wasmesjien geduid, neet vergete.’

Heer keek mistruusteg roond euver de eerappele.

‘Eerappele heet ze gesjèld ouch nog,’ zag heer. ‘En iech höb de lap trin laote haange, anders hej iech wel mier promotie gemaak.’

Heer sjöddelde mèt ziene kop en góng weer langsaam wijer.

‘En pak noe vemiddag. Veer zien veerdeg mèt ete. Iech ruim de taofel aof, iech zèt alles op d'n aonrèk, iech laot werm water in de bak loupe, iech was aof... Dat daon iech allewijl, sinds tot iech gepensioneerd bin. En zij druug daan aof. Good...

Veer koume trök in de kamer en dao steit miech nog häör tas op de taofel! Krijg iech

miech toch de wind vaan väöre! Tot iech die tas weer vergete had. En, notabene,

iech hád ze gaaroet neet vergete, meh zij

(35)

had ze nog neet leeg wie iech opruimde! Dus iech dach tot zié de tas wel zouw mètbringe nao de keuke. Mèt 't taofellake. Want dat laog netuurlek ouch nog op!

Kós iech die tas nao de keuke bringe, 't taofellake goon oetkloppe in d'n hoof... En toen wouw ze tot iech die tas góng aofwasse. En alles waor al opgeruimp. Nou, en dát höb iech toch vertik! Aozoe. Iech bin gewoen oetgegaange!’

Heer waor helder en helder goon spreke.

Toen keekde heer euver de eerappele, de krote en 't kore wat dao in de heite zon laog te breuje: ‘Was diech dien verdomde tas mer zelf aof!’

Heer drejde ziech rizzeluut um en góng trök op hoes aon.

Ziene rögk get rechter en ziene kop get hoeger es wie heer kaom.

Thoes zag heer tege zien vrouw: ‘Dat wandelingske heet miech ech good gedoon.’

‘Iech beej,’ zag gruuts de nuien haan,

‘aon gein vaan uuch e rundsje aon.

Iech bin neet zoe'ne flejjer.’

Toen reep ein: ‘Hinnenejjer!’

(36)

Francien

‘Jongjong, wat e weer’, zag de zate. ‘Kins gein hand veur d'n ouge zien en bin stroontnaat’.

'r Had d'n toen dee zate dèkser höbbe: Get oongearticuleerd, meh vastbeslote en euvertuigend.

'r Zaot aon de veuj vaan Sintervaos, teminste vaan dee ze standbeeld, en 't wáór slech weer. Daorenbove waor 't haaf twie in de nach.

De straotlanteries aon de rand vaan de Vriethof trokke striepe geel leech op d'n asfalt en de stamme vaan de platane bloonke of ze ingevèt waore. Geine mins waor te zien es de zate en Sintervaos.

‘Ge...luifste wel’, góng 'r wijer, en 'r keek umhoeg nao d'n heilege dee vruntelek trök keek, ‘geluifste wel tot iech stroontnaat bin? Tot op m'n humme? Stroontnaat?

Kin diech zeker niks versjele heh? Maak diech niks oet heh? Tot iech hei in d'n duuster zit zoonder perreplu? En... én geine regejas. Nondedjouw, me gans pak nao de verdommenis. Kin diech niks verpeerdsreetse, wah?’

'r Keek weer nao Sintervaos, dee minstens zoe naat waor wie heer, meh dee neet klaogde.

‘Miech kin 't ouch niks sjele, jong. Miech ouch neet’, zag 'r. ‘Meh Francien... da's get aanders. Die kin dat wél get sjele. Die geit dao weer 'nen houp kebaal euver make.

Iech huur 't al. Of 't me bèste pak is. Aw klomele. In d'n oetverkoup. Bekans veur niks. Meh dat zal häör get make. Kin geine mins geluive dee 'r neet kint. Deit z'ch altied fien veur, meh es ze loskump, daan berg d'ch mer. Daan is 't vaan ‘haldei’ en

‘hupmerjenneke’! Kinste 'r?’ 't Moot Sintervaos toch plezeer gedoon höbbe tot zoe midde in de nach, bij rege en oontij, nog eine e präötsje mèt 'm kaom make. Meh antwoord gaof 'r neet. D'n tied is veurbij tot de heilege spraoke.

Meh de zate wachde dao ouch neet op.

‘Nou, daan wètste 't wel!’ zag 'r. ‘Daan hoof 'ch d'ch niks mie te vertèlle, nonde-pie.

Die toej! E good vrommes, meh zoe hel wie 'ne bikkel. Soms teminste. Neet altied, nein, meh soms wel. En noe zeker. Zal 'ch d'ch ins zègkge wat ze noe zeet? Tot iech zaat bin! Wèdde? Iech zal neet zègkge tot iech gans neuchter bin, meh zaat? Nog allang neet. Dee lèste hej iech beter kinne laote, meh zaat bin iech... nog allang neet.

Iech weit perceis wat iech zègk... Aozoe. En es iech wouw... huurste: és iéch wóúw...

leep iech zoe, rechdoor nao hoes. Meh... iech wél neet, snapste. Umtot Francien op

m'ch zit te wachte mèt 'r groete mojl. Daoveur gaon iech neet. Tot ze mer doedvèlt

mèt 'r präötsjes vaan zaat. Iech zal die wel kriege! Die kin tot mörge zitte

(37)

wachte, meh iech kom neet. Zouw dat geziech vaan 'r wel ins wèlle zien. Dink mesjiens tot iech 'n oongelök höb gehad! Tot ze z'ch mer inzaajt. Deh. Iech gaon neet nao hoes. Iech zit hei good bij diech. Gezèlleg heh? Naat, meh gezèlleg, dat is wat iech altied zègk. Naat meh gezèlleg. Good heh? Naat meh gezèlleg. Naat vaan binne daan. En noe bin iech naat vaan binne én vaan boete, en dus is 't zeker gezèlleg’.

'r Keek ins um z'ch heer.

‘Get stèl hei. Wieneg lui. Zal iech d'ch noe ins vertèlle, wie dat kump tot iech hij zit? Mooste hure. De baas vaan us waor viefentwinteg jaor op de zaak. Good. Mooste nao de receptie, heh? Kinste neet aanders. Good.

Receptie vaan vijf tot haaf zeve. Good...’

'r Heel obbins z'ne moond, bleef doedstèl zitte en keek wied in de veerte. Toen snapden 'r nao z'n nate brookspiep, voolt traon, sjaarde nao z'n krevat, sjroevelde mèt twie han langs de knuip vaan z'ne colbert, en veel inins oet: ‘Receptie?! Meh godmieljaar daan höb iech ouch me good pak aon! Me soondags pak nondedzju!’

'r Spróng op en bekeek z'ch in d'n duuster zoe good wie dat góng.

‘Potverdomme’, zag 'r geslage. ‘Nein, noe weurt 't sjoen. Me good pak.

Goojenach daan... Me soondags...’

'r Keek d'n heilege verwietend aon.

‘Iech höb wél me soondags pak aon!’ zag 'r, en 't kloonk of Sintervaos 't 'm stiekem had aongetrokke. ‘Genadege! Noe geiste pas ins get hure. Noe is t'r duvel los.

God-in-den-Haag dat weurt 'ne sjlaag! Hej iech dát gewete. Zit iech hei op m'n doeje gemaak in de rege, stroontnaat, in me good pekske! Gezèlleg, zègk iech nog. Kinste lache! Die déit m'ch get, die. Die... die maak m'ch kepot! Sodemieter... da's 'ne sjlaag!’

'r Zat z'ch weer op de trejje vaan Sintervaos ze standbeeld mèt z'ne kop in z'n han.

'nen Erme, rechsjaope, zate mins, dee geinen oetweeg mie zaog. Zoe noe en daan sjöddelden 'r get mèt z'ne kop en moompelde: ‘Me good pak... Me soondags...

Mieljaar, mieljaar...!’

‘Noe stèl!’ zag 'r toen obbins. ‘Noe stèl! Noe weurt 't gans aanders. Noe mote v'r us ins good bedinke’.

't Wáór gans stèl op de Vriethof. Sintervaos keek nog altied vruntelek neer op z'ne bezeuker, dee noe, mèt dikke rumpele in z'ne kop, aon 't dinke waor. Nao 'n tiedsje stoont de zate op, staok z'ne vinger oet nao d'n heilege en zag: ‘Haw d'n mojl! Iech höb 't’.

Sintervaos héél z'n mojl. Vaanzelf. Wat wouw 'r anders?

‘Huur’, zag de maan, ‘zoe is 't gegaange. De receptie waor in 't Maos-paviljoen.

Da's aon de Maos. Of neet soms? Dat wouw iech mer zègke. Noe huur. Iech kom

dus oet de receptie, boe neturelek e glaas gedroonke weurt...

(38)

meh neet teväöl... Jao, iech zègk tot v'r mer éi glaas krege... daon iech... Dus iech kom oet de receptie, éi glaas gedroonke... wèl langs de kortste weeg nao hoes... langs de Maos... Loup iech dao... breek iech bekans de nek euver 'ne stein dee dao oetstik.

Dat höbste wel dèkser, tot zoe'ne stein oetstik en totste dao-euver vèls. Jeh neet soms?

Zoedus: Iech breek bekans m'n pu euver zoe'ne stein...Dee stik dao zoe oet... Iech wèl m'ch prikke aon 'ne boum... dat kin heh? Meh noe huur wat gebäört: Iech wèl m'ch aon dee boum prikke... Nein, dat kin néét! 'ne Boum is te dik... Iech wèl m'ch prikke aon 'ne stróék! Dat kin wél. Zoe klein struukske wat dao steit. Sjnap iech deneve!... Nein, daan zeet ze tot iech zaat waor. Vaan éi glaas zeker?! Of iech vaan éi glaas zaat weur! Sjele wawwel... Good: Iech sjnap néét deneve, meh d'n tak brik aof. Dat kin wah? 'nen Dunnen tak. Pech heh? Tak brik aof dus, iech val... glits oet in de modder... kin mèt dee rege... glits oet en sjievel zoe de kant aof... de Maos in!

Kinste 't d'ch veurstèlle? Dus, dao ligk iech, in 't water. Iech kledder troet en... Nein!

Dat is neet good! Daan zouw iech um 'n oor of zeve thoes zien gewees... Nein, iech ligk dao in 't water... Nondedjouw wie moot dat noe? Iech kledder tege de kant op...

Nein, iech kledder néét tege de kant op... Iech bin vaan m'ne sus aof! Jao! Mèt m'ne kop tegen 'ne stein geslage... Zoe is 't! Mèt m'ne kop tegen 'ne stein geslage, vaan m'n zokken aof gegaange en... Jeh, noe moot m'ch eine troet hole aanders verzoep iech ouch nog. Mieljaar, iech wouw tot dat vrommes op de Mokerhei zaot mèt 'ren ambras. Meh dao moot eine bij m'ch gewees zien. Dus: Iech kom mèt... eh... Servé, jao. Dee kint ze neet... Iech kom mèt Servé oet de receptie, éi glaas gedroonke neet vergete, val euver dee stein, sjnap m'ch vas aon dat struukske... Of aon Servé? Kin ouch... Meh da's zoe'n awhoor dee, dee zouw m'ch neet in 't water laote sjievele...

Nein: Aon e struukske... Servé löp áchter m'ch! Dát is 't! Servé löp áchter m'ch, jao.

Good. Tak brik. Maos in, kop tegen 'ne stein, poenk-t'ch, boete weste... Servé die awmem haolt m'ch troet, belt de

GGD

, koume mèt de wagel, nao 't hospitaol, weit iech allemaol niks vaan... Kom iech bij... Dokters en zoe oonderzeuke m'ch...

Gelökkeg: Niks gebäörd. Goddaank... Kin iech eindelek nao hoes. Wel koppijn...

Moot direk nao bèd... Nouw, daan wèl iech wel ins hure wat die nog te knotere heet!

Waor iech bekans verzope nondedjouw. Moot ze neet väöl kapsies make, heh? Nog sjus gein wedevrouw gewoorde verdomme. En wat is dat mèt dat good pekske? Heet dát noe nog get te beduie? Bis blij totste m'ch nog höbs! De hejs m'ch wel höbbe kinne mote begraove. Aozoe! Kins Slivvenier op d'n bloete kneeje daanke totste neet in 't zwart hoofs te loupe! Dink dao ins effe aon’.

'r Waor wie langer wie helder goon praote, meh geine dee 't zjeneerde. Ouch

Sintervaos neet, want dee keek nog altied eve vruntelek. 'r Had noets ánders

(39)

gekeke.

‘Wat tunkst'ch, kammeraod?’ vroog de zate. ‘Good heh? Wach effe...

Bin in de modder gevalle... Neet vergete...’

'r Vreef mèt z'n twie han in d'n drek en toen euver ze pak. Ze jeske, z'n brook, zelfs ze geziech vergaot 'r neet.

‘Zoe’ zag 'r content. ‘Dat liekent beter trop. Noe gaon iech nao hoes. Noe wèl iech die snoets wel ins zien’.

'r Stoont op en waajelde effe.

‘Houw!’ zag 'r, en 'r staok 'ne wiesvinger in de huugde. ‘Houw! Op 't hospitaol höbbe ze m'ch 'ne kónjak gevoord. Tege de kaw. En dee heet m'ch gepak. Daovaandan.

Good heh? Haw d'ch, jong. Bedaank veur 't gezèlsjap en tot 'ne nuie kier. Es God bleef’.

Sjeigelentere staok 'r de Vriethof euver. 'r Waor gans gerös trop: Francien zouw 'm niks kinne make.

Toch nog e woonder vaan Sintervaos?

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Dat zijn de dingen die mensen doen in oor- logen om te overleven en die ze in een gewo- ne situatie niet zouden doen.. De andere methode is EMDR,

Pegawai2 iÜMai: PPNBaru diluar unit »B" ^apat diterima ««^agai anggau- ta tennis; dengan pengertian, bahwa anggauta tsb untuk pergi kefaan2. baan tidak

‘Dè zeet ins’, terwijl hij met uitgestrekten vinger wijst naar een oude vrouw, ‘dao geit Marieke Magermans, die is hei in d'n berg gebore, die höb ich nog zien duipe’, en dan

't Waor e luguber geziech in dat zomers park en wie juffrouw Melders, die in de zomer mèt good weer altied door 't park nao häör sjaolkinderkes góng umtot 't dao daan zoe lekker

Meh iech waor nog neet hielemaol gerösgestèld, want iech had al ins gemèrk tot 't portret vaan Ampa Houben, wat in 'n duuster heukske hóng en wat veer neet zoe good kóste zien,

voor: U leest de tekst hardop voor, op toon en vlot, maar wel in een tempo waarbij de meeste kinderen stil kunnen meelezen.. De kinderen lezen mee en wijzen bij in hun eigen

• Belemmeringen: integratie dorp buitendijks, de dijk vormt een barrière, buitendijks bouwen met aanleg van een luwtedam verstoort de dynamiek van de zandstromen voor de kust

Door delen van het plangebied vrij te houden van bebouwing en in te richten als natuur/weidegebied kan voldoende zicht vanuit de bestaande woonwijk en het daar