Pol Brounts
bron
Pol Brounts, Hojheh!. Veldeke-Krink Mestreech, Maastricht 1999
Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/brou005hojh01_01/colofon.php
© 2017 dbnl / erven Pol Brounts
Hojheh!
‘Hoj!’ kaom 't mins de bös in.
‘Hooooj???’ zag de vrouw die allang drin zaot, véúr miech op 't heukske vaan de baank.
Ze sjuifde noe nao d'n andere kant veur plaots te make en ranzjeerde häör plestikke tute roontelum häör bein.
‘Wie kums díech hei?’
‘Begraffenis,’ zag de ander.
‘Aoch jao. D'n awwe Lerang, heh? Kins diech dee?’
‘Noe neet mie! Meh iech höb 'm gekind.’
‘Good?’ vroog de ierste weer, nuisjiereg.
‘Aoch... Jao. Iech kós’, ze duide effe op dat kós, ‘iech kós 'm redelek good’.
‘Iech voont 't 'ne rare vent, huur. Dee had zoe get... wie zal iech zègke... zoe get heimeleks euver z'ch. Heer woende nog neet zoe lang hei. Meh, nein, iech mós 'm neet. Boevaan kóste dee?’
‘Jeh boevaan... De zags tot heer get heimeleks had. Wat meindeste daomèt? Had 'r get veil, dinkste?’
‘Jeh, iech weet 't eigelek neet. Bij míech heet heer in eder geval noets get
geperbeerd, meh die vaan bij miech tegeneuver... Die woende meven 'm. Es iech die moot geluive heet heer die ins perbere te verkrachte! Die kaom op 'nen duusteren aovend nao hoes... waor goon kiene... en häör vrundin waor kraank dus ze waor allein... en ze geit altied achter in, door 't häöfke... en toen... De höbs dao toch dat brandgengske, heh. Hartstikke duuster 's aovends. Nou, dus zij kump aon... en die heet altied 'ne perreplu bij ziech... zoe'ne kleine, deeste gans kins opvawwe, de wèts wel... iech krijg die kringe noets mie touw. Enfin, zij kump dus door dat getske, steit inins dee kerel veur häör! Zij sjnap 're perreplu good vas en versop 'm ein op die herses... Wie ze vertèlde moot dee hendeg koppijn gehad höbbe devaan. Ze hoort 't krake, zag ze. Meh dat zal wel 're perreplu zien gewees, want dee heet ze kinne weggoeje. Kraog ze neet mie ope. Tegeliek gief ze 'ne beuk wie e mager verke.
Nou...’.
Ze zweeg effe veur aosem te hole.
‘En? Waor 't 'm?’
‘Jeh dat is 't 'm zjus. Zij heet nörgens mie nao gekeke, heet 'ne sprint ingezat en is 't hoes ingevloge... deur op sloot en alle lampe aon... en ze is de ganse nach neet nao bèd gewees. Heet mer zitte bubbele vaan d'n angs. En mer nao de plee loupe...’
‘Meh waor 't 'm?’ vroog de ein weer.
‘Jeh, wie iech zègk: Dat waor 't 'm zjus. Dat wèt geine. Want d'n daag denao,
heh, kump ze in häör häöfke... wouw eigelek goon loere of dee vent dao nog laog, heh... ze dach tot ze dee boete weste had gehojd... of mesjiens wel doed. Dus ze geit op 't weegske kieke... kump dee vent oet z'n hèkske... Ze versjrikde z'ch kepot. Meh heer neet. Vroog ieskaajd of ze lekker geslaope had! Noe diech weer. Nein, iech höb dee noets neet vertrouwd. Boevaan kós diech dee eigelek? Dee waor toch gaw e jaor of tien, vieftien awwer es diech.’
‘Veer höbben us in lang neet gezeen, diech en iech, dus veer weite niks mie vaanein.
Meh... iech bin drei maond mèt 'm getrojd gewees. De hads geliek: Heer had get
heimeleks euver ziech. Get väöl heimeleks. Téväöl. Iech moot droet hei. Haw d'ch
good keend. Hojheh!’
BH's
‘Hei!,’ reep 't mins wat sjus de bös instapde tege ein die op de veurege halte waor binnegekoume. ‘Da's ouch sterk tot v'r noe weer same trökgoon.’ De ander sjuifde get wijer nao de vinster touw en klopde op de leeg plaots neven 'r.
‘Iech bin eve bij ma gewees,’ zag ze.
‘En wie is 't mèt 'r?’
‘Aoch... good eigelek. Kraank is ze neet. Meh ze weurt aajd, heh. Ze knotert d'n hielen tied euver vaan alles en nog get.’
‘Heet ze gein hölp?’
‘Jewel. Twie kier in de week 'ne mörge. Meh dao moppert ze ouch euver. Die is te langsaam en ze drink wel 'n haaf oor koffie en daan rouk ze ouch nog 'n segrèt en de gerdijne weurde geel devaan... Enfin, de kins dat wel. Meh boeveur geis diech noe weer de stad in?’
‘Jeh, iech moot trök nao de merret.’
Ze begós get stèller te praote noe.
‘Es iech neet gaw bin is dee vent devaandoor. Iech gaon altied 's vriedagsmörges nao de merret. Haol iech m'ch vès en greunte en fruit en zoe. Is altied veurdeileger es bij miech in de winkel. Nou, iech waor bekans veerdeg, zeen iech inins 'n groete reklaam. Marylin Monroe. De kins die foto wel, boe ze in 'r brook steit umtot 're rok opwejt. En dao steit 'ne vent bij te keke vaan “Laat ze niet hange voor twee tientjes!”
'n Aajd möpke heh. Heet allang 'ne baard. Meh good, de kieks toch oonwèllekäöreg.
Haange dao 'n ganse raffel beehaas aon de kraom en allemaol veur twinteg gölde.
Da's toch goojekoup, heh?’
‘Jeh zeker!’ beaomde de ander. ‘Dat zouw iech meine.’
‘Nou, dus iech zègk: ‘Höb d'r 'ne witte, cup c nommer 36?’
‘Ja seker,’ zeet deen Hollender.
Begint 'r te dabbele in 'ne gansen houp en haolt eine droet in e plestikke tuutsje.
‘Kijk is, me lieve mens,’ zeet 'r. ‘Sie je? C-36. Daar zul je ouche mee fulle, meid.
Sul je mee uitzien as Marylin,’ wijs 'r nog op die plaat.
‘Nou, iech hoop 't neet,’ zègk iech. ‘Stoont iech toch veur sjendal! Jeh neet daan?’
De ander knikde begriepend.
‘Meh iech haol dat dink oet 't tuutsje en haw 'm zoe veur m'ch en iech dink: Is dat wel de gooj maot? Dus iech zègk: ‘Is dat de goeie maat?’
‘Nou, ik wil je wel effe de maat neme,’ zeet dee kerel en kump 'r m'ch mèt twie vaan zoe'n kolesjöppe op m'ch aof. Iech maak 'ne sprunk achteroet en sjriew:
‘Blief vaan m'ch aof, fiessak!’
Begint 'r te keke vaan de lach en reup: ‘Ik wil alleen maar effe op dat etiketje
kijke, mens. Daar, sie je: C-36.’
Nou, dat had iech al gezeen, dus dat klopde.
Meh wie iech toenstrak thoes kaom höb iech 'm direk goon passe. En wat tunkst'ch?
Sjus wie iech dach: Väöls te klein. Iech kraog 'm nog neet ins touw en alles próts m'ch droet aon alle kante. Dee zit in e verkierd tuutsje. Dus gaon iech 'm trökbringe.’
‘Jeh, de bis altied flink gewees, heh?’ vroog de ander.
‘Sjei oet! Wie iech zestien waor dorf iech neet ins zoonder jeske of zoeget de straot op. Iech zjeneerde m'ch kepot. En noets e strak trieko'ke. Altied vaan die wij bloeze.
Dao höb iech leid genóg vaan gehad. Noe trèk iech m'ch niks mie devaan aon. Wee 't neet wèlt zien moot mer neve m'ch kieke. En Jean zeet altied tot heer 't bès good vint zoe. Dus.’
‘Bis mer blij. Wètste wat? Iech gaon mèt d'ch mèt. Iech wèl wel ins hure wat dee kerel zeet, mèt z'n groete han.’
‘Laot d'ch mer neet de maot numme,’ joechelde die vaan de miskoup.
‘Dee zouw bij miech nog mote zeuke,’ zag de ander.
Lachentere wie e paar geite vaan zestien stapde ze same oet.
Op nao de kolesjöppe en de beehaas.
Broelof
Iech rij neet gere achteroet in 'n bös.
In d'n trein kin 't m'ch niks sjele, meh in 'n bös rij iech liever veuroet. Kwestievaan wèlle wete boe iech opaon gaon. Wat achter m'ch gebäört....
Après moi le déluge!
Zag dat neet Lewie de veertiende?
Meh dus zat iech m'ch mèt m'ne rögk nao twie hiere, die 't niks oetmaakde wat veur 'ne kant tot ze opvore.
De jongste had sjijns zjus get gezag, want d'n ajdste vroog fors:
‘Wie zègk d'r?’
Vaan oet mienen oughook kós iech 'm zien zoonder opvallend um te kieke.
Heer vreutelde get aon z'n linkeroer en d'n andere vroog:
‘Wèt geer boe iech moot oetstappe veur de kèrk vaan Amy?’
‘Ougenblikske,’ zag d'n ajdste, nog get helder. Heer vreutelde weer aon zien linkeroer en zag toen:
‘Wie zègk d'r?’
De jonge mins herhaolde zien vraog en d'n hier-mèt-'t-oer zag:
‘Meh verdomme!’
Verbaas vroog de jonge:
‘Wie zègk d'r?’
‘Aoch, dee klomel,’ zag de vlokerd. ‘Iech bin get douf, wèt d'r. Meh iech höb sinds twie daog e gehuurapparaat.’
Heer haolde get oet z'n oer en of 'ne ketel wouw waarsjouwe tot 't water kookde, begós get te fluite.
Nao get futsele stopde 't geluid en d'n hier duide 't dink weer trök. Toen begós 'r weer te manneuvrere mèt zien oersjölp um oetindelek te constatere:
‘Noe perbere v'r 't nog ins. Wie zag d'r?’
De jonge góng mèt ziene moond veur d'n hier zien rechteroer haange en zag flink hel:
‘Iech vroog...’
Meh d'n douvege staok 'n hand in de huugde en zag:
‘Aon dee kant huur iech gaar niks. Dao moot iech nog 'n apperaat kriege. Dat hadde ze verkierd gemaak en dat krijg iech pas de koumende week. Meh...’
Heer drejde ziech mèt get meujte mèt zien linkeroer nao de jonge mins.
‘Perbeert 't nog ins,’ vroog 'r.
D'n andere lag ziech min of mier euver d'n douve zien kneeje um mèt ziene moond
veur dee z'n linkeroer te koume en reep:
D'n awwen hier vloog euverind mèt ein hand veur z'n oer mèt 't gehuurapperaat.
‘Hölp, menier!’ sjriewden 'r. ‘G'r moot neet zoe keke! Iech höb mien apperaat aon stoon! Noe geluif iech tot iech gaar niks mie huur. Mien trommelvlies is nao de knóppe! Wat wouwt g'r noe zègke? Meh veurziechteg, huur.’
Heer krunkelde ziech weer mèt zien oer nao de jonge gas.
‘Wèt geer,’ zag dee, bekans lètter veur lètter, ‘boe iech moot oetstappe veur de kèrk vaan Amy?’
‘Sjaan?’
‘Nein! Amy! Amby op z'ch Hollands,’ herhaolde de jonge.
‘Ao! Amy! Dao kom iech zjus vaandan. Moot geer nao Amy? Daan zit g'r in de verkierde bös. Of eigelek in de gooj, meh de verkierde kant op. Geer had aon d'n andere kant vaan de halte mote instappe. Noe geit ze iers nao Caberg. Begrep d'r?
Hejt d'r m'ch dat mer direk gezag!’
‘Jehmeh...!’ zag de jonge maan nog.
Toen stoont 'r op en leep nao de chauffeur.
‘Iech moot nao Amy,’ zag 'r oongelökkeg tege dee. ‘Nao 'n broelof.’
Tristeg
Iech zouw wel ins wèlle weite, dach Lerang bij zien eige, boeveur? Meh iech veul tot iech vendaog 'nen tristegen droonk euver miech höb.
Heer bekeek ze geziech in de spiegel achter de tapkas.
't Doog 'm gei plezeer.
Tösse de flesse Rémy Martin en Martell dóór zaog 'r z'n doorein gewejde grijs haore en bove de Grand Marnier Rouge hóng ziene knievel mistruusteg oonder z'n neus of 't 'm allemaol teväöl waor.
Dát mein iech noe, moompelde-n 'r. Iech véul 't, iech zéén 't, meh iech weit neet boeveur.
'r Sjöddelde get mèt ziene kop vaan nein, pakde ze dröpke, droonk 't in eine klók oet en staok 'ne vinger op nao d'n hospes, dee mèt 'ne lomel euver de teek aon 't vrieve waor.
Heer voolt de stumming sjijns good aon, want zoonder e woord te zègke sjödde 'r 't gleeske vol en pakde ziene lomel weer.
Wat heet dee mins toch euver die teek te vrieve? dach Lerang. Alles blink wie 'ne spiegel en heer mer pótse.
Bedreuf keek heer in ze dröpke. Es iech noe wis boeveur, kós iech mesjiens get draon doen. Meh wat wèl iech noe?
Heer staok weer 'ne vinger op nao de kastelein.
Otomatisch pakde dee al de fles, meh wie heer zaog tot Lerang ze gleeske nog oonaongereurd stoont, zat 'r ze weer op häör plaots en kaom nao 'm touw.
‘Menier?’ vroog heer beleef. Heer had sjus de goojen toen. 'ne Mins mèt väöl oondervinding, dee.
‘Wat is 't vendaog veur 'nen daag?’ vroog Lerang.
‘Goonsdag, menier. Nog 'n oor of drei. Daan is 't donderdag,’ veurspelde de maan.
Heer zag 't of heer zelf draon twiefelde.
Goonsdag? Goonsdag? Zeet m'ch niks, goonsdag, prakkezeerde Lerang. Heer sjöddelde weer vaan nein.
De kastelein bleef effe wachte of nog get kaom, meh góng toen weer aon ze werk.
Heer begós noe de flesse aof te stöbbe.
Eder week is 't 'ne kier goonsdag, dach Lerang wijer. Dat kin 't neet zien. Meh wat daan wel, nondepie?
'r Fipde ins aon ze gleeske en loerde mèt 'n sjeel oug de zaak roond. Aon e täöfelke zaote-n 'rs veer te kaarte en e joonk köppelke zaot in 'n heukske get te smiespele, meh veur de res waor 't leeg. In stereo zóng eine ‘Strangers in the night’.
Tristeg veur zoe'ne mins, dach 'r. Gei leve in. Toch 'n fetsojndeleke zaak zoe te
zien. En 'ne beleefde maan ouch.
'r Staok weer 'ne vinger in de huugde en sjödde ze dröpke in z'n keel.
D'n hospes, veurziechteg gewoorde, keek iers nao 't gleeske, pakde toen de fles en kaom nao häöm touw.
‘Wat veur 'nen daag is 't vendaog?’ vroog Lerang.
D'n hospes trok de fles trök en keek 'm oonzeker aon.
‘Jao, sjöd mer in,’ zag Lerang. ‘Wat veur 'nen daag is 't noe? Iech mein,’ veel heer de kastelein in de reie ietot dee get kós zègke, ‘de wieväölste is 't vendaog?’
‘Ao,’ zag de mins opgelöch. ‘Iech dach al. 't Is d'n twiede, menier. Twie fibberwarie is 't.’
‘Merci,’ zag Lerang en leet in 't midde of dat veur 't dröpke of veur de informatie waor.
Mismeujeteg keek heer ziechzelf weer aon in de spiegel. Nao de stöbbeurt hóng ziene knievel noe get mier euver de Bénédictine, meh dat kós 'm niks sjele zoe te zien.
‘Twie fibberwarie... Twie fibberwarie... Dao kin iech ouch niks vaan make,’ zag 'r tege de kastelein, dee mèt de fles in zien hand nog veur 'm stoont.
‘Nein, menier,’ gaof dee häöm geliek. ‘Iech ouch neet. Dao kin geine get vaan make, menier. 't Is noe eimaol zoe. Veer höbbe de keiender neet gemaak, begrep d'r?
Gistere waor 't d'n ierste, dus vendaog is 't d'n twiede en mörge is 't d'n derde. Dat ligk vas, zoe-get. Meh zal iech uuch ins get zègke?’
Heer leunde vertrouwelek nao Lerang euver, touverde tegeliekertied mèt z'n vrij hand örgens e gleeske vaandan en sjödde 't vol.
‘Zal iech uuch ins get zègke?’ Heer maakde 't spannend.
‘Mèt zoe'n aovende, heh, mèt dee wind en dee rege en toch al get vaan 't veurjaor in de loch... en geine in de zaak... Daan krijg iech zoe-get euver miech... Dao weur iech toch altied zoe tristeg vaan. Boeveur weit iech neet. Iech kin ouch niks draon doen, meh toch is 't zoe. Gezoondheid, menier.’
Lerang lufde ze gleeske nao häöm op. Heer kraog bekans de traone in zien ouge.
Iech bin dus d'n einegste neet, dach 'r. Heer wèt 't ouch neet.
‘Ne me quitte pas’ zóng Jaques Brèl stereofonisch de zaak vol.
'nen Dreuvigen aovend.
Broen
‘Ao, wie broen tots diech bis! Boe höb g'r gezete?’
‘In Spaanje. Costa Brava. Drei weke.’
‘Nou, dat is te zien. En good weer höb geer ouch gehad. De bis sjus 'n negerin!’
De twie vrouwe die ziech troffe op de echterste baank vaan de bös sjeelde mesjiens tien tinte broen.
De blaanke bekeek nog ins zjeloes de brojn en zag:
‘Nein, dat waor niks veur miech, zoe broen. Höbs diech ech drei weke in de zon gelege?’
‘Neet de gansen daag,’ zag de ander, ‘meh wel dèks. Dao waor neet väöl anders te zien in dat nès. Hotèls en winkels en zoe. Meh dao biste gaw op oetgekeke. Jeh, en wètste, iech kin neet zwumme...’
Ze trok häör sjouwers op vaan ‘Wat mós iech?’
‘Boe höbs díech gezete?’
‘Oosteriek. Meh neet ech sjoen weer gehad. Wieneg zon teminste. Wel lekker gewandeld en zoe. Meh wie iech zègk: Broen kóste neet weurde dao. Iech kin trouwens neet zoe lang in de zon ligke. Daan is 't of iech mèt spaange gestoke weur.
Iech höb dao gein rös veur in.’
‘Jeh, de moos 't kinne. Zaot geer op de camping?’
‘Jao. Mèt de caravan. Hiel good huur. Mèt 'ne gooje campingwinkel en 'n kantien boeste ouch kós ete. En proper. Dat höbbe veer wel ins anders mètgemaak. Geer?’
‘Veer zien mèt 'n bös gewees. In 'n hotèl. Good hoonderd meter vaan 't strand aof.
Jeh, 't ete is neet wie thoes, meh toch wel good. Meh paëlla vin iech niks. Mèt die rubbere ringskes vaan die inkvèsse drin. Meh veur de res... toch wel good huur. En vrunteleke lui heh. Spraoke allemaol Duits, dus dat kóste veer verstoon. En zij verstoonte us ouch wel es veer zoe get stróddelde vaan: Haben Sie nog eerdeppel voor uns? Of zoe get. Heer kookde zelf en zij heel 'n oug op 't restaurant. Die zaog alles. En häöre pa leefde nog en dee zaot de gansen daag in de zaak.’
‘Wat mós dee dao daan?’
‘Nou, dee wis alles dao. Boeste beutsjes kós heure, wat dat kosde, wie laat tot de boot vertrok en wie lang tot 't doorde en wienie tot de stieregevechte waore en dat soort dinger allemaol. 'ne Levende VVV-winkel. Zaot altied mèt e glaas wien veur ziech. Daan ins roeje en daan weer witte, wie 't oetkaom. Zeker naovenant tot ze euver hadde, dink iech. Aordege mins, dee. Meh iech sleep binnen e kerteer es iech in de zon laog. En daan weurste vaanzelf broen.’
‘Is dat daan neet gevierlek, zoe lang in de zon?’
‘Meh iech zègk diech toch tot iech direk in slaop veel op 't strand. Dat kaom... Huur, veer hadde eus kamer aon de väörkant. En dao waor vlaak oonder us 'ne groete vijver.
Mèt goudvèsse drin. Leuk veur te zien. En 'n fontein. En dat waor 't 'm sjus.’
‘Die fontein? Wat waor daomèt? Dat is toch ouch leuk zeker.’
‘Jao, euverdaag wel. Gezèlleg dat geklater. En 't bleef ouch keuler heh. Meh iech kin dao neet tege. Eder nach hoort iech dat water. En daan mós iech weer! Nao de plee heh. Iech sleep haos neet. En Jean ouch neet netuurlek. Dee weurt vaan 't minste of geringste geluid wakker.
Nao twie vaan die nachte is heer goon vraoge of die fontein 's nachs neet oet kós.
Jeh, dat zouw wel kinne. Ze hadde dat nog noets ieder mètgemaak, mehjeh... Nein, alle kamers waore bezat. Ruile kós neet, nein. Meh ze zouwe zien. En jao huur, um èlf oor 's aovends: fontein oet. Die nach höbbe veer geslaope! Wie 'ne blok.’
‘Gelókkeg mer. Wel leuk vaan die lui, huur. Zoe zien ze lang neet allemaol.’
‘Nou... Wie veer dee mörge vaan die nach-zoonder-fontein oonder kaome veur 't oontbijt, kaom inins deen awwen hier op us aof. Of ze ezzebleef de fontein weer kóste laote spuite 's nachs! Heer waor dao zoe aon geweend, aon dat roesje. Heer had gein oug touwgedoon die nach! Jeh, heer vroog 't mer, huur. Meh heer waor al in de zeveteg, móste veer wete. En heer had ziene slaop hel nudeg. Bitte, bitte, moch de fontein weer aon?... Jeh wat deiste daan?’
‘Jao, dao kin iech inkoume. Zoe'ne maan moot ouch kinne slaope netuurlek.’
‘Veer hadde wel 's aovends bij 't ete 'n fles wien op de taofel stoon. En vaan op zie pläötske zaot heer mèt ze glaas op us te toaste. Hielen aordege mins. huur. Mehjeh, daomèt veel iech altied in slaop op 't strand. En zoe bin iech zoe broen gewoorde.
Alloh, haw d'ch good. Iech moot droet. Veer zien us nog wel.’
De blaanke winkde häör achternao en de brojn reep nog get vaan boete tege de roet. Meh te verstoon waor 't neet.
Ze waor wel érg broen, voont iech.
Daniëlle
Mevrouw vaan d'n dokter leet häöm binne, vertèlde tot d'n dokter veur e ‘spoedgeval’
waor weggerope, meh heer zouw wel gaw trökzien en of menier mer wouw
plaotsnumme in de wachkamer. Heer waor d'n einegste patiënt, en dao laoge tiedsjrifte veur d'n tied te korte.
Wie ze weg waor loos heer iers de medische raodgevinge aon de moer en oontdèkde tot me nao ze vieftegste regelmaoteg z'ne sókker, ze gewiech, z'ne blooddrök, ze blood en z'n urine mós laote controlere en tot condooms oonmisbaar waore in verband mèt alle vreiseleke krenkdes dieste d'ch allewijl kós oploupe mèt geslachsverkier en vrijpartije mèt oonbekinde partners, veural es me dèks wisselde en zeker in Afrika mós me dao hiel attent op zien.
Sjus wie heer z'ch wouw goon verdepe in e deur blaad wat belaofde te vertèlle wie me vaan éi miljoen twie miljoen mós make en toch gewoen kós ete wat me wouw, begós get te ratele. Nao get zeuke voont heer e klein kindertillefeunsje, e geel dingske wat oonder ziene stool stoont.
Heer pakde d'n hoorn draof en zag veur de aordegheid: ‘Mèt Janssen, twie esse en 'n n.’
'n Kinderstum vroog: ‘Wee bis diech?’
't Tillefeunsje waor klaorbliekelek toch gei klummelke. 't Wèrkde!
‘Janssen,’ zag 'r nog ins. ‘En wee bis diech?’
‘Daniëlle. Boe zits diech?’
‘In de wachkamer. En boe zits diech?’
‘Op miene zolder. Gans bove. Meh iech mós mamma höbbe.’
‘Die is in de keuke. Ich huur de teleure rammele.’
‘Ojoj. Daan is ze éch koed.’
't Keend, op de stum aofgaonde get vaan e jaor of vijf, zès, cónstateerde dat gans neuchter.
‘Dat kins diech toch neet zien, daobove op diene zolder,’ zag 'r veur 't gesprek gaonde te hawwe. 't Ammezeerden 'm.
‘Nein, meh... Anders wasse ze altied same aof, 's aovends. Meh es ze koed is neet.’
Heer voolt ziech noe toch get bezwuurd. Of 'r iemand aon 't oetspikkelere waor.
Meh heer kraog de kans neet veur demèt oet te sjeie, want 't keend góng door, smiespelentere en intrigerend noe:
‘Ze höbbe ruizing gehad. En dat vin... iech... neet... leuk.’
Ze zag 't allemaol hiel stèllekes, meh ouch hiel naodrökkelek.
‘Jeh, jeh,’ zag 'r stom eweg.
‘Noe moos diech d'n tillefoon neerlègke en es 'r daan weer geit mooste neet
oppakke, huur. Meh es 'r daan wéér geit mooste 'm weer pakke. Deiste dat?’
Wat kós heer anders doen es heileg belaove tot 'r 't zouw doen?
Wie 't dink weer ratelde leet heer 't ratele, meh wie heer effe daonao weer aon de geng góng, pakde heer 'm en zag: ‘Mèt Jansse.’
‘Es pappa kump, heh, d'n dokter,’ zag Daniëlle, ‘daan zègk 'm ins tot mamma neet mie koed is. Jóh?’
‘Meh zeker. Gelökkeg mer tot 't euver is, heh? Noe wasse ze venaovend weer same aof en is alles weer good. Dag Daniëlle.’
Heer lag gaw neer, bang tot ze nog mier zouw vertèlle.
Wie get later d'n dokter kaom en 'm mètnaom nao de spreekkamer, zag 'r verlege:
‘Iech moot uuch vaan Daniëlle zègke tot mamma neet mie koed is.’
D'n dokter, dee sjus achter ziene bureau wouw goon zitte, keek 'm verpópzak aon.
Toen zag 'r: ‘'n Ougenblikske,’ en góng de kamer oet.
Nao e paar menute kaom 'r weer binne.
Mèt z'ne zakdook vreef heer euver ziene moond en keek stiekem nao 't rizzeltaot.
‘Soms,’ zag 'r in gedachte, ‘soms is diagnoos en medicatie e fluitsje vaan 'ne cent.
En... vertèlt ins. Wie geit 't?’
Deender
D'n deender had 't al direk in de gate: Dit woort weer 'nen daag vaan niks. 's Mörgens, wie 'r oonder de douche oet kwaom had z'n vrouw häöm op zien nate linker bats geklats en 'm leiherteg aongekeke, vol bewoondering veur zien spiere en z'nen helle boek, en daan woort heer direk zoe weik vaan binne. Heer wis 't wel. En zij ouch.
Meh tied veur get leuks had 'r neet, dus had heer häör mer effe euver häör rechter bats gekäörd en ziech aofgedruug wie zij oonder de douche stoont en z'ch aongedoon zoonder mie.
De pliech geit veur 't meidske.
Meh heer had toen al gedach: Dat weurt weer niks vendaog. Alles zouw weer tegezitte!
En zoe waor 't ouch oetgekoume. D'n iersten oto dee verkierd geparkeerd stoont waor al raak.
Vaan op twinteg meter had heer 'm al in de smieze. Dobbel geparkeerd!
Heer had ze beukske al veerdeg in z'n hand en z'n pen en begós de nommer op te sjrieve vaan zoe gaw wie heer 'm kós leze op 't echterste ‘kenteken’, wie dat hètde.
Meh wie heer de bon oonder de roetewisser wouw duie kaom inins vaan oonder 't dashbord 'n blon pruuk veur d'n daag en keken 'm twie blauw ouge vraogend aon.
Toen góng 't porteer ope en stapde m'ch toch e stök oet! Twie lang bein iers, en 'r kós secuur zien wie laank tot die wel waore, toen e kort rökske en de res.
‘Geer gaot m'ch toch gei perces make, heh menier?’ vroog 'ne moond wie die in alle leedsjes bekans bezoonge weurde en d'n deender hoort aon alle kante klokke lojje en famfare speule, zoe muzikaol kloonk dat.
‘Jeheheh... Geer staot dobbel geparkeerd,’ zag 'r.
‘Iech weit 't,’ zag zij. ‘Meh kiek, iech moot hei in de apthiek zien en Godwèt woe iech de wagel anders kwiet weur. Iech bin zoe trök. Iech höb al gebeld en ze höbben 't veur miech veerdeg ligke.’
‘Jeh jao, meh 't maag noe eimaol neet. Dat wèt g'r toch ouch. Zoe kin dee mins neet eweg mèt z'ne wagel en es 'n bös kump kin ze neet door.’
‘Hei koume gein bösse,’ zóng ze.
‘Nou, 'ne vrachwagel daan. 't Maag noe eimaol neet.’
‘Wèt g'r wat? Es geer noe effe bij mien otoke blijf, haol iech gaw mien spölle!’
Weg waor ze en heer stoont neve d'n dobbel geparkeerde wagel get stom te loere.
Noe hád heer bekans get en noe leep 't weer mis.
Netuurlek mós toen e pelitiewegelke langs koume en wouwe de twie collega's
wete of heer soms meujelekhede had en mós heer aon die vertèlle tot dit e
spoedgeval waor en tot die mevrouw thoes e kraank keend had wat nudeg middecijn mós höbbe en tot heer häör noe effe holp mèt deen dobbel geparkeerde wagel.
Mevrouw kaom sjus nao boete en de chauffeur vaan de pelitiewagel flötde tösse zien tan wie heer häör zaog.
‘Potverdomme,’ zag 'r. ‘Zoeget laot iech zèsdobbel parkere!’
‘Zalle veer uuch véur goon, mevrouw?’ vroog 'r. ‘Komp mer achter m'ch aon, daan höb g'r gein opoonthaajd. Boe moot geer nao touw?’
Verpópzak gaof ze häöm 'n adres.
Ietot ze instapde bedaankde ze d'n deender nog mèt e keul, fien henneke en vertrok toen mèt 'n rotvaart achter de pelitiewagel aon, dee de blauw lamp en de sireen insjakelde en tege alle verkiersregels in häör nao häör hoes brach.
Hartstikke gek! dach d'n deender.
Meh noe wis heer 't zeker: Dat woort niks vendaog.
Heer versjäörde de bon en smeet 'm in 'ne pröllebak.
Mismeujeteg keek 'r de rij oto's aof. Allemaol sjoen in de rij, geine dee teväöl oetstaok en heer dörfde get droonder verwèdde tot ze allemaol e keertsje achter de väörroet hadde, geldeg en wel.
Heer waor get wagele wij er, wie heer achter ziech ben hoort piepe vaan eine dee inins remde.
't Waor 'ne wagel veur de apthiek en de vrouw die oetstapde vloog de apthiek in en leet de wagel stoon.
D'n deender had ze lèske gelierd evels. Heer drejde ziech rizzeluut um, keek nao de blauwen hiemel en wandelde mèt z'n han op z'ne rögk de geparkeerde oto's langs.
Héér zouw gek zien! Nog 'n oor of zeve en daan zouw Lèneke achter de deur op 'm stoon te wachte, wis 'r. En daan rook 't hoes nao busstök, vas en zeker, en greunte en fritte en Godwèt wat ze nog allemaol geprakkezeerd had.
Heer spitsde ziech drop.
Dat zouw d'n daag weer good make.
Eine-vaan-us
't Waor vriedag en op de Merret stapde e paar hoonderd vrouwe de bös in mèt nog mier plestikke tute en kelbasse mèt vès en greunte en unne en gegrillde häönsjes en waffele en nog vaan alles wat iech neet, op de reuk aofgaonde, kós definiëre.
Toch waor de bös al mier es vol en 't waor dus e gedui en gevriemel veur e pläötske te vinde, tot mennegein hendeg benajd stoont te kieke.
Wie de chauffeur optrok, in d'n trant wie kojbojs in de films hun peerd aon de geng zètte, mèt twie väörpu in de loch, hoofde geine bang te zien tot 'r veel. Ederein hóng good vas tösse de andere in en vaan boezjere waor zelfs gein spraoke. Iech had 't gelök tot iech al véur de merret waor ingestap en 'n plaots had aon 't middepaad, mèt me geziech tösse twie dikke achterwerke in, zoetot iech geforceerd de gansen tied door 't vinsterke nao boete mós kieke, wouw iech neet bij gebrek aon aosem 'nen weiken doed sterve.
Vermoedelek waore bove die twie massa's de eigenaresse al ietot ze instapde drök aon 't vertèlle gewees en perbeerde ze noe, al waor 't mèt meujte, hun verhaol aof te make.
‘Fojfoj’, zag de ein, ‘boeveur laote ze noe neet get mier bösse loupe op vriedag?
't Is toch ederskier zoe drök, nondedjouw. Dat snap iech noe neet. Meh diech waors aon 't vertèlle vaan diene naober mèt z'nen tillevisie. Is dat ech zoe erg wieste zags, dat kebaal? Daan góng iech toch nao de pelitie! Dee vent is gek.’
‘Jeh, dat zègkste noe, meh dat geit zoe-mer neet. Zjèf zeet dat ouch, meh mienen ajdste, dee zit op de
HAVOdus dee kin wel get, dee zeet altied: Mam bis veurziechteg.
Haw d'n mojl en zègk niks. Eine vaan us heet 't toch altied gedoon.’
‘Jao nou! Noe nog sjoender! Wat kins diech traon doen tot dee gek zoe kebaal maak? Dat zouw iech toch wel ins wèlle weite daan.’
‘Jeh... De wèts 't mer noets’, zag de ma mèt häören ajdste op de
HAVO. ‘Die avvekaote zien zoe geraffineerd. Höbs diech dat lès neet in dee film gezeen vaan dee vent dee dat meidske had verkrach? En wie ze in verwachting vaan 'm kaom, dink mer neet tot ze vaan dee ouch mer 'ne roejen have heet gekrege. Nein, dee had cent genóg veur 'nen avvekaot te pakke en wie dee oetgepraot waor kraog zíj de sjöld!
Jao, jao! Zíj had dee kerel verleid! Dat zag deen avvekaot ieskaajd. En bekans had ze nog sjaojvergeujing mote betaole umtot de batteraof ziene gooje naom kwiet waor.
Dat zag 'r. Meh dat voont de rechter vaan neet. Heer had toch al geine gooje naom mie, had häören avvekaot oetgevoonde, umtot ederein wis tot heer nao de hore leep.
Iech zègk d'ch: Eine vaan us heet 't toch altied gedoon’.
‘Wach ins. Laot m'ch ins effe mienen erm... Dee zit achter diene rögk tege die
stang dao. 'r Sliep gans. Zoe. Merci. Hehheh. Heer begós miech pijn te doen, nondepie.
Wètste wat 't is? Eine vaan us kin geinen avvekaot betaole en daan krijgste eine vaan... jeh wie hèt dat ouch weer... vaan per deejo of zoeget. Dee hoofste neet te betaole. Dee moot dat veur niks doen, este gein cent höbs.’
‘Watte?’
‘Nou, daan kinste wel dinke totste netuurlek neet de bèste krijgs, heh. Eine dee 't nog moot liere of zoe. Meh de fieloes die de cent höbbe... Die zörge wel tot ze de bèste kriege. Eine vaan de vuile zaakjes, zègke ze dao tege. Dee krijg ze nog vrij es ze eine vermaord höbbe. Jeh, zoe is dat’.
‘Is dat woer vaan deen avvekaot veur niks? Wètste, Zjo heet al ins gezag tot 'r deen douve ins good zouw aofzeike es 'r 'm te pakke kraog. Meh iech zègk: Zjo, de lies 't! Meinste tot iech strak allein wèl zitte es diech de gevaangenis in geis, sufferd?’
‘Nououou... Boeveur zouws diech allein mote zitte es heer de bak in drejt? Daan waors diech ouch ins dienen eige baas. De vins wel eine, gek! Haldei! De kins nog altied get liere!’
Bove m'ch woort hel gelache en tege m'n wang voolt iech de batse mètsjöddele.
Foto
'n Groete reklaam op de gievel verkondegde tot me dao fotorölkes kós koupe en, umtot mien filmkes vol waore, vroog iech euze chauffeur veur effe langs de stóp te blieve stoon.
't Waor e klein stedsje in d'n Elzas örgens en de zaak had 'nen deftege kiekoet mèt portrètte vaan jong meidskes en awwer hiere en witte broete mèt zwarte
broedegomme, op d'n altaor of in e park, sjiek gedrappeerd op 't graas bij e roezeperk, en kemuniekinder wie verkleinde kopieje devaan mèt 'ne noster of e kelbeske in hun han. Get awwerwèts allemaol, meh wel defteg.
Binne waor 'n oetstekend gecoiffeerde mevrouw, good in de kleier en in e steveg corsèt zoe op 't oug, medel opgemaak, aon e joonk mins e fototouwstèl aon 't dimmonstrere. Klaorbliekelek waore ze sjus veerdeg wie iech inkaom.
'n Aajd vruiwke stoont veur de winkelbaank mèt 'n groete witte plestikke tuut oet 'ne bazaar in häör han.
Ze keek neet op of um en 't intresseerde 'r sjijns gein fluit wat de mevrouw en 't joonk mins te verhandele hadde.
Mevrouw leet 't meidske vruntelek oet, góng weer achter de winkelbaank stoon en vroog uters vruntelek boe ze madame mèt kós helpe.
't Aajd haolde de plestikke tuut bove water, lag ze veurziechteg plat op de glaze plaat vaan de winkelbaank en haolde langsaam e broen houte fotolieske droet, mèt e portrèt vaan 'ne maan vaan e jaor of daarteg, veerteg.
Of mevrouw 'm nog kós? vroog ze.
Mevrouw naom 't lieske veurziechteg aon en keek stiekem effe aon d'n achterkant, boe e klein etikètsje plakde.
Jao, dat waor vaan hun, zag ze. Häöre maan had dee foto gemaak. Dat kós ze dudelek zien.
Nein, meh of ze neet wis wéé 't waor?
't Minske keek häör hoopvol aon.
Mevrouw bekeek 't portrèt nog ins aondechteg.
Of 't mevrouw häöre maan waor?
Nein, nein. Mon fils waor 't, zag ze. Veerteg jaor. Of mevrouw dat neet mie wis, vaan dat oongelök? Vaan dee fietser mèt dee vrachwagel? Op de berg dao.
Ze wees mèt 'ren erm en mevrouw häör geziech kläörde op.
Jao, noe wis ze 't weer. Jao. E jaor of drei, veer geleie neet? Jao. dat waor hiel erg gewees toen. En waor dat madame häöre zoon gewees? Erg, erg.
't Vruiwke knikde gruutseg. Jao. Häöre zoon.
Had nog twie weke op 't hospitaol gelege. Geopereerd en alles. 't Had neet mage
Gooje jong huur. Altied bij hun thoes gebleve. En altied ze gans loen aon hun aofgedrage! Of dat neet sjoen waor vaan zoe'ne jong?
Had noets get um de meidskes gegeve. Les filles...
Jeh, sommege manslui hadde dat, heh. Bij maman blieve.
Ze bekeek mèt e goojeg lechske de foto nog ins en mevrouw wachde fiengeveuleg en gedöldeg op 't vervolg.
Tenlèste vroog ze of ze madame kós helpe? Of madame soms nog zoe'n foto wouw höbbe? Want ze hadde netuurlek dee cliché nog en dat zouw neet zoe deur zien.
't Minske keek häör oonzeker aon.
Nein nein. Ein waor genóg. Meh...
Ze sjaarde veurziechteg in de tuut en haolde 'n amvelöpke veur d'n daag. Mèt get bubbelende vingerkes peuterde ze 't ope.
Droet kaom e klein kleure-fotoke. E pasfotoke zoe te zien of e stökske oet 'ne groetere gróp lui, oetgesnooje.
Dee zouw mevrouw neet kinne.
Dat waor noe häöre mari.
Ze keek get tristeg nao de maan mèt de knievel dee tegen häör lachde.
Of mevrouw ziech dat kós veurstèlle, wat dat beteikende tot d'ne maan zoe mer doedgóng?
's Aovends nog gans good gewees, same nog de fles rouge oetgedroonke en 's mörgens...
Laog doed neven 'r!
Mós mevrouw ziech ins indinke!
Niks gehuurd, niks gemèrk, niks!
Ze snoufde effe.
Mevrouw perbeerde 't ziech in te dinke, pakde 't fotoke en bekeek 't.
En noe... wouw madame...?
't Wijfke wees mèt 'ne reuma-vinger nao 't portrèt vaan 're zoon.
Ze wouw noe gere ouch zoe'n foto vaan häöm höbbe. Sjus zoe wie die vaan 're zoon. Ouch in zoe lieske en eve groet en perceis 'tzelfde
Want mevrouw mós wete: Ze had op de sjouw nog plaots euver. En dao kós ze daan dat portrèt vaan häöre mari zètte. Alle twie nevenein. Had ze hun altied kort bij z'ch, n'est ce pas?
Mevrouw achter de winkelbaank luusterde aondechteg en gedöldeg.
Meh wouw madame daan de foto vaan häöre maan ouch in zwartwit höbbe? Of
in kleur, zoe wie heer waor? Jeh, dat kós huur. Pas de problème. Häöre maan
maakde dat wel in orde.
't Minske bekeek häör get twiefelend.
Meh gedecideerd zag ze toch tot monsieur 't mer gans zoe mós make wie dee vaan 're zoon. Ze waoren häör allebei eve leef gewees. Begreep mevrouw dat, jóh?
Jao huur, mevrouw kós 't ziech gans good veurstèlle. En mevrouw voolt ouch mèt häör mèt. Meh... had madame mesjiens ouch e clichéke vaan dat fotoke? 't Waor dudelek tot 't medemsje vaan clichés gei verstand had en mevrouw sjaarde oonder de winkelbaank en haolde e stök lege film veur d'n daag. Zoe'n situaties kaome dèkser veur sjijns.
Ao...Waor dat noe 'ne cli...cliché? Nein, dat had ze neet. Noets gezeen ouch. Nein zeker neet.
Jeh, kiek, madame mós wete tot monsieur daan iers 'n foto vaan dat klein fotoke mós make veur zoe'ne cliché te kriege, en dáán pas kós 'r zoe'n vergruting make. Dat begreep madame zeker wel?
't Minske knikde mer ins.
Jeh, en dat maakde 't netuurlek ouch...eh...deurder, wie madame wel zouw begriepe.
Ao...Meh dat kós toch niks versjele, voont madame
Ze sjaarde in de plestikke tuut en haolde 'ne groeten hoeshaajdportmenee droet.
Hei, kiek, mevrouw mós mer pakke wat 't kosde. Daovaan had ze gei verstand. Häöre mari doog altied de kemissies. Had 'r ze gans leve gedoon. Mehjeh...
Ze zöchde weer.
Mevrouw begós noe zakelek te rekene op e bloknötsje mèt blauwe karbong tösse de velkes.
Kiek, madame, dat woort daan vaan 't lieske...
Ze lag häör pen neer, pakde de foto vaan de zoon en góng nao 'n rèk achter in de zaak vol groete en klein lieskes. Nao get zeuke kaom ze trök mèt perceis zoe zelfde es dat vaan de zoon.
Zaog madame wel? Gans eins, neet?
Ze knikde weer, 't minske.
Oui, oui. Ze zaog 't wel.
Mevrouw rekende weer.
Dat woort daan zoeväöl frang vaan 't lieske, kiek mer, 't stoont drop, en daan
zoeväöl vaan de cliché, en daan nog de vergruting... jeh, 't waor toch wel deur zoe,
meh madame zouw vas en zeker content zien. Dao zouw zie wel veur zörge.
Ze haolde oet de portmenee wat nudeg waor, wisselde nog get groet geld en doog 'm secuur touw.
Zoe, noe waor alles in orde.
Ze sjreef nog e bönneke en of madame dat ezzebleef wouw mètbringe es ze 't kaom hole.
Wienie? Jeh, ins kieke, 't waor noe... en jao, 'nen daag of drei had monsieur wel nudeg... Zouwe ze aofspreke veur zaoterdag? Kós dat?
Oui, oui, dat kós. 's Mörgens daan. 's Middags kaom häör zuster koffiedrinke.
Nein, dat waor good. Pas de problème. Zaoterdagmörge.
De portmenee en de foto vaan de zoon woorte veurziechteg opgeborge in de tuut en mevrouw woort bedaank veur de meujte.
Tot zaoterdag daan.
Aojao, dao dach mevrouw inins aon... Es ze daan dee cliché had, dat waor toch wel fijn, want daan kós ze altied, en väöl goojekouper, nóg zoe'n foto laote bijmake veur iemand anders soms.
Mèt de klink vaan de deur in häör han drejde 't wijfke z'ch um. Häör stum sloo e bitteke euver wie ze min of mier reep:
‘Pour qui? Pour qui?! Je suis toute seule!’
Hehheh
‘Hehheh,’ leet 't mins ziech op de baank zakke. ‘Hehheh!’
Iech zouw ouch ‘hehheh’ gezag höbbe es iech zoeväöl had mote mètsleipe wie zij, dach iech. Rauw gesjet mie es hoonderd kilo. Royaol, zoe op 't oug.
Ze haolde 'ne groete witte zakdook oet 'r kelbas en begós oetveureg häör geziech aof te vege. Ze had 'ne kop wie 'ne pieper en bekeek miech oonder 't pótse door vruntelek.
‘Da's de luie zweit,’ zag ze. ‘Dee brik miech altied oet es iech m'ch moot spooje.
Iech had ze bekans gemis. Zaog ze koume gelökkeg. Meh 't is te werm veur hel te loupe.’
Iech perbeerde miech veur te stèlle wie dat zouw zien es die massa hel góng loupe, meh dat waor teväöl gevraog. Soms sjut zelfs de stoutste fantasie tekort. Intösse had iech nog gei woord gezag, meh iech had ouch neet oonvruntelek gekeke. Mier had ze sjijns neet nudeg veur te starte.
‘Mèt mie posteur,’ zag ze, ‘vèlt 't neet mèt este d'ch moos hajje. Iech moot nao m'n dochter. Ligk in 't kraombèd. E jungske. Veur häör 't ierste, meh veur miech 't derde. Kleinkeend daan, heh. Leuk menneke. En nögker! Kiek noe al roond en is zjus vief daog aajd! Meh dat waor zij ouch, m'n dochter. 'n Bijdehandte feeks. Höb geer ouch kinder?’
Ze bekeek miech en corrigeerde z'ch;
‘Kleinkinder?’
Wat wouw iech?
Kós iech doen of iech douf waor? Of stom? Of neet gans vaan Zjezeke?
‘Jao,’ zag iech. ‘Kleinkinder. Ach!’
‘Hölp, kindergaods! Ach? Nein, iech höb 'rs drei en es iech hún zoe huur zal 't wel debij blieve. Allewijl kin dat allemaol mer, heh? Wél kinneke? Okee. Hupsakee, zèt de weeg mer veerdeg. Gei kinneke? Ouch good! Daan neet! Dat waor in euzen tied wel anders, neet? Dee vaan miech zag altied: Lène, es iech nao d'ch loer, biste alweer zoe wied. Dat waor ouch zoe. Nou jeh, 't waor toch get mier es loere wat 'r doog!’
Ze beloerde miech zoe oondäögend wie 'n nette vrouw die aonsleting zeuk. Get verlege en aofwachtend wie iech zouw reagere.
‘Dat geluif iech,’ zag iech mer. Iech kós 're maan netuurlek neet. Dat snapde zij ouch.
‘Geer had dee ins mote kinne,’ zag ze. ‘Dee...’
Ze druimde effe weg en iech góng get oongemekelek op mien ander bats zitte.
Godwèt wat miech bove de kop hóng. In de buurt zaot niemand mie, nao drei haltes
geleie wie zij instapde.
‘Dee vóór,’ zag ze. ‘Op de binnevaart. Mèt ze broor. Waor dèks 'ne ganse maond op 't water. Es ziene boot get groeter gewees waor, hej iech kinne mètvare, meh 't waor mer e klein beutsje. Zjus genóg toch veur vaan te leve mèt twie hoeshawwes. Meh 't waor hel wèrke. Dat wel. En es 'r daan thoes kaom, nao drei, veer weke... Jeh, daan waor 't kèrmes! G'r begrep m'ch wel, heh?’
Ze bekeek miech weer taxerend.
‘Tjeh...,’ zag iech verlege.
‘Veer hadden 'rs zès,’ zag ze. ‘Dat waor toen gewoem, heh. Meh content waore veer wel. En gruutseg ouch, op die zès. Zouwste neet?’
Iech bekeek häör nog ins get beter. Väöl tied waor neet mie, want iech waor bekans thoes. Meh iech waor noe toch ouch benuid.
Zouw ze vreuger ouch zoe dik zien gewees? vroog iech miech aof. Iech mós aon dee maan dinke. Hel wèrke en zès kinder. En zoe'n gewiechtege vrouw!
't Waor nogal neet niks!
‘Meh 'r is joonk gestorve,’ zag ze nog.
Iech stoont al.
Zuuste wel, dach iech.
Achter miene rögk hoort iech 'r nog zjus zègke:
‘Verdroonke.’
Janssen
D'n tillefoon op menier Janssen ziene buro belde hiel discreet, zoe wie heer 'm had aofgestèld. Menier Janssen kós neet tege hel geluide en heer had 't touwstèl vlaak neve zien linkerhand stoon, dus 't hoofde neet te kabale.
Mèt z'n ouge en z'n herses bij de breef dee heer aon 't type waor, sjaarde heer nao d'n hoorn en zag zoonder väöl verzej:
‘Janssen’.
‘Haaaa, dag menier Janse,’ zag 'ne maan aon d'n andere kant. ‘Mèt Janse’.
Menier Janssen loerde op. Heer had wel dèkser Janse's aon de lijn gehad, alliech, meh dit kloonk zoe anthousias en opgewèk, tot 't 'm toch frappeerde.
‘Dag eh... menier Janse’, zag 'r get veurziechteg.
‘Twie?’ vroog d'n andere.
‘Pardon. Wie zègk d'r?’ Menier Janssen bleef attent.
‘Iech vroog: Twie?’ zag de stum.
‘Ao... Twie wat?’ Heer snapde get neet sjijns.
‘Twie esse netuurlek!’ lachde d'n oonbekinde. ‘Janse mèt twie esse of mèt ein?’
‘Ao. Wiezoe wèlt geer dat wete?’ Menier Janssen woort get oongedöldeg. Heer meinde te veule tot 't z'ch neet handelde um 'ne klant. En wat mós de mins daan mèt zien esse?
‘Zoe-mer. Mèt twie dus?’ zag d'n tillefoon.
‘Jaojao. Meh...’
‘En?’ vroog Janse weer.
‘Wát noe en? Menier iech bin aon 't wèrke en iech höb ech geinen tied veur smoesjes. Wèlt geer 'n bestèlling plaotse of wat?’
‘Mèt of zoonder -n, bedoel iech. JanseN of gewoen Janse zoonder get drachter’.
‘Nou, iech bin Janssen mèt twie esse en 'n -n. Is 't noe good?’
Menier Janssen wouw de hoorn neergoeje wie 'r d'n andere hoort zègke:
‘Aha! De rieken tak dus. Mèt twie esse én nog 'n -n. 't Kin neet op. Geer höb gebóf, menier Janssen. Geer höb gebóf.’
Toch nuisjiereg noe vroog 'r:
‘Gebóf? Wiezoe?’
‘Nou, geer höb alles mèt. Wie gezag: Twie esse én nog 'n -n. Da's vaan de rieken tak. Jaojao. Geer höb gebóf. Geer zalt wel knabbe höbbe.’
Menier Janssen dach aon zien zaak die dit jaor slech gedrejd had en aon de klein winste die in zien branche gemaak woorte en doog veurziechteg vaan:
‘Nounou...’
Meh d'n andere waor al wijer.
wel menier zègke. Meníér Janssen, iech zal uuch zègke, iech bin bezeg mèt miene stamboum, de Janses mèt éin s en zoonder -n, op te zeuke. Genealogie, wèt d'r wel.
En noe höb iech oontdèk tot mien femilie, iech bin al in 1810, Napoleon wèt d'r wel, tot mien femilie vreuger twie esse heet gehad. Gein -n, meh wel twie esse. En zoe kaom iech op uuch. Wèt d'r tot veer nog femilie zien, geer en iech? Neet direk oet de lèsten tied. Meh in de Fransen tied heet 'nen ambteneer ziech verdaold in 't bevolkingsregister en 'ne zoon 'nen andere naom gegeve es z'ne pa, en kiek: Dao kump inins 'ne zoon op de proppe dee Janssen hèt mèt 'n -n! Meh zien breurs, iech mein e stök of zès, hètden allemaol, al-lemaol zoonder -n. Zoe góng dat indertied.’
‘Meh wat höb iech dao daan mèt te make?’ vroog menier Janssen mèt twie esse en 'n -n.
‘Meh, geer zeet vaan dat ei broor mèt die -n!’ reep Janse-zoonder oetgelaote.
‘En iech vaan ein vaan die breurs zoonder -n. Begrep d'r? Menier, veer zien nog femilie vaanein. En neet vaan Adamswege, meh vaanaof 1810. Deh daan!’
‘Meh geer zag “vaan de rieken tak”. Wat bedoelt g'r daomèt daan?’ vroog menier Janssen.
‘Zal iech uuch vertèlle, zal iech uuch vertèlle. Huurt. Iech bin nog neet gans veerdeg mèt oetzeuke, meh iech höb oontdèk tot de breurs, zoonder -n dus wie d'r wèt, tot die allemaol pachters waore. Boere zoonder eige land dus, heh. Meh, lèt op, dat broor mèt die -n, dee heet 't wied gebrach. Dee is op e gegeve memint köster gewoorde vaan de perochiekèrk vaan... boe waor dat ouch weer... 'n ougenblikske, iech had dat hei toch ligke... enfin, iech zeen 't zoe gaw neet, meh in eder geval dus, dee is köster gewoorde, heet 'n erfenis gekrege vaan 'ne zekere Bastiaens dee niemand mie had um veur 'm te zörge en dee heer heet begraove, Jansen dus heet dee Bastiaens begraove, en daoveur heet heer dee zien geujere geërf en is zien femilie, want heer had mein iech, tien zäöns en döchter bij-ein, in eder geval 'ne gansen houp, is die mèt en mèt riek gewoorde. Geer wèt wel wie dat geit, neet: Geld trèk geld. E paar gooj houweleke debij, en dat hölp ouch al weer. Jao, zoe geit dat soms.’
D'n tillefoon zweeg effe en menier Janssen maakde vaan de gelegenheid gebruuk um nog ins te vraoge wat heer demèt te make had. Heer waor in eder néét riek en dus...
‘Meh toch zeet geer nog oet die femilie, vaan dee rieke Janssen. 't Kappitaol zal
mesjiens örgens verdwene zien, in d'n ein of anderen oorlog, of gestole of Godwèt
wie, meh 't kin bekans neet anders of geer zeet 'nen achter-, achter-, achterkleinzoon
vaan de köster. Eure pa hètde toch Cornelis, neet?’
‘Nein!’ zag de rieke Janssen dee ze kappitaol waor kwiet geraak. ‘Nein! Pa is al jaore doed, meh heer hètde Zjozèf. Goddaank! Dag menier Janse.’
Meh menier Janse keekde:
‘Neet neerlègke! Neet neerlègke!’
‘Menier Janse, wat daan nóe nog? Iech bin neet dee Janssen vaan uuch mèt knabbe, iech höb gei geld en iech höb 't noets gehad, miene pa hètde neet Cornelis meh Zjozjèf en iech höb al tied genóg verdoon aon eur präötsjes. Dus noe lègk iech neer en gaon wijer mèt mie werk. Dag menier Janse!’
Meh wie heer d'n tillefoon wouw neerlègke, reep d'n andere Janse in paniek:
‘Meh iech kom neven uuch woene!’
Menier Janssen heel d'n hore weer aon z'n oer.
‘Wát zag d'r dao? Komp geer neve...’
‘Jao,’ zag de gewoene Janse. ‘Teminste... Jeh, veer kinne 't hoes neven uuch koupe, meh iech zègk tege mien vrouw: Godwèt boe veer neve koume te woene. En dat is toch vaan väöl belaank, neet? Een goede buur is beter dan een verre vriend. Neet daan? Dus wouw iech uuch get naoder liere kinne ietot veer 'n beslissing naome.
Meh noe bin iech gerös drop. Geer zeet 'nen aordege mins. Geer wèrk hel en geer zeet geinen opsjöpper. Geer hajt ouch wel vaan e präötsje, meh geer zeet goddaank geine mins dee ganse daog in 't arsjief zit te mojze in die aw registers. Dat verhaol tot veer nog femilie zien is netuurlek neet woer. Iech daon wel get aon genealogie, meh mien veurvaajere kinne miech gestole weurde, menier Janssen. Mèt mien femilie debij! Gestole! Meh iech kin uuch noe teminste. Jao, mörge goon veer de koupakte teikene. Dus tot zeens, menier Janssen!’
‘Tot zeens, menier Janse,’ zag Janssen.
‘Zègk mer Jean, menier. Gewoen Jean. Dat zeet mien vrouw ouch tege miech. Die zeet trouwens nog ganse ander dinger tege m'ch. Ha ha ha ha ha! Tot zeens.’
‘Nooit!,’ dach Janssen-mèt-alles, plechteg op z'ch Hollands. ‘Noets vaan ze leve.
Noe bin iech zéker blij tot veer koumende maond goon verhuize. Goddaank!’
Wie heer, nao-prakkezerend, de zitkamer bij zien vrouw binneleep, zag 'r:
‘Zègk mer Jean’.
‘Boeveur zouw iech Jean zègke?’ vroog die verpópzak.
't Kosden 'm 'n haaf oor oetlègkes.
Toen trok heer 'n gooj fles ope. Die hadde ze wel verdeend, voonte ze.
Kèrmeskeend
't Leed vaan broeder Johannes
Melodie: BZN
Wie Broeder Johannes veur d'n allerierste kier de kloesterpoort oet moch waor 't kèrmes in Hier.
‘Da's fijn,’ zag d'n euverste, ‘daan kinst'ouch ins zien wie't geit in de wereld vaan klatergoud en sjien.’
En Broeder Johannes dee had good gespaord:
't Keergeld oet de kèrk had heer zuineg bewaord.
Heer koch ziech 'ne sókkerstek, 'ne spek en sjóklaat en 'r góng op 't meuleke en in de rups en 't groet raad.
Refrain
Kom op, Johannes!
Goej diech dedoor!
De bis oonervare
en zoe greun nog wie poor.
De moos nog väöl liere meh de bis ouch nog joonk.
Kom op, Johannes!
In 't kemood!
't Leve is kort meh 't leve is good.
Noe kins diech ins viere!
't Is neet eedren daag Broonk!
Wie 'r weer op de groond stoont waor 'r misselek meh blij.
Heer had väöl gelierd en nog e wölmke of drei.
Meh wat zaog heer dao? Wat stoont dao op die tent?
‘De vrouw met drie borsten’ veur viefenzeveteg cent!
Wat zouwe dat zien? dach heer. Da's intressant.
Boe zouwe die zitte? Aon de väör- of achterkant?
Dus góng heer nao binne en dao in 'nen hook zaog heer e joonk meidske in 'n bloes en 'n brook.
Heer woort gans verlege en heer vroog: ‘Aoch juffrouw, iech kom veur de drei boorste. Boe moot iech naotouw?’
‘Kom in,’ zag 't meidske. ‘Mieljaar wat e stök!
Kom in! Doeg de tent touw. 't Is noe sjus neet drök.’
Heer gaof häör zien wölmkes en die goejde z'in 'n does.
Toen begós ze te fitsele aon de knuipkes vaan 'r bloes.
‘Iech kom veur te liere,’ zag heer. ‘Aoch mie keend, veer zien in 't kloester gein boorste geweend.’
Refrain
‘Kums diech oet e kloester?’ reep zij. ‘Lekker joonk!
Daan höbs diech gelök! 't Is neet eedren daag broonk.
Dus diech bis 'ne broeder? En iech bin Marij.
En diech wèls get liere? Daan kom mer kortbij.’
Ze haolde rejaol wat ze had veur d'n daag.
Heer kraog gans benajd en z'n hart góng vaan slaag.
Ze tèlde häöm veur: ‘Ein, twie, drei. Dus dat klop.’
‘Meh zien die ouch ech?’ vroog heer mèt zoe'ne kop.
‘Ach jong,’ zag ze ‘'ch höb 'rs netuurlek mer twie!
Die heet eder vrouw en geinein heet 'rs mie.
En es iech 'rs drei höb, is éin 'nen truuk.’
‘Meh wat veur ein is dat?’ vroog heer gans keduuk.
‘Jeh, zien kinste't neet este diech neet drin kins!
Meh d'höbs toch geveul? Dat heet edere mins!
Diech maags effe duie, want de bis nog zoe joonk en de kums veur te liere en 't is neet eedren daag broonk.’
Refrain
Heer duide veurziechteg mèt éine vinger op éin boors.
Heer dach: 't Is hei werrem of höb iech noe koors?
Meh zij zag: ‘Da's niks zoe!’ En ze pakde zien hand en ze gaof häöm de boors aon d'n andere kant.
En toen weer de ierste en nog 'ne kier trök.
Heer had toen, aocherm, 'ne kletsnate rögk.
En eindelek de middelste en toen voolt heer sebiet:
Dat waor gaar gein echte meh 'n plestikke boors.
Meh 'r zag: ‘Jeh, 't is sjterk, meh iech veul gei versjèl.
't Is hei ouch zoe duuster en iech höb geine brèl.
'ch Zal nóg ins perbere en iech hoop tot 't miech lök.
Meh'ch moot nog väöl liere en iech bin nog zoe'n krök.’
Nao hiel väöl perbere gaof 'r häör toch besjeid.
Toen voonte ze 't same inins evels heit.
Zij zag: ‘'ch Goej de tent touw! Diech höbs zoe'n fijn han!
Kom mèt nao hei-neve, nao miene karraván.’
Refrain
Broeder Johannes trèk noe mèt häör roond.
Vaan kèrmes nao kèrmes en 'r puunt haos de groond boe-op tot ze löp mèt zie kinneke debij.
En heer zingk mer vaan gloria en alleloeja en haldei!
En zij in häör tent, zij liet ederein zien tot zij 'rs ech drei heet, meh ze hèlt 't wel fien.
Want geine maag duie of 'r aajd is of joonk.
Dat wèlt Hannes neet, al is 't eedren daag broonk!
Refrain
Kaw
De maan dee in de bös tegeneuver miech góng zitte waor flink verkajd en maakde dao gei geheim vaan. Heer blefde wie 'nen awwe boerekaarhoond, snoufde wie e nielpeerd en krösjelde of heer eder ougenblik ziene lèsten aosem kós oetbloze. Daobij loerden 'r of 'r al op sjouf laog.
In éi woord: 'nen ermen, aofgeleefden, opgeteerde mins vaan e jaor of viefentwinteg.
Wie de bös weer rijde neesden 'r veer kiere achterein, bekeek miech mèt waterege uigskes en zag:
‘Fojfoj!’
Iech kós neet anders doen es 'm laote zien tot iech mèt häöm mètveulde en neesde drei kiere hiel naodrökkelek. Umtot iech ouch verkajd waor.
‘Geer ouch?’ vroog heer gans oonnudeg.
Iech knikde en neesde nog ins
‘Allang?’ vroog heer weer.
‘Drei daog,’ wouw iech zègke, meh miene nees waor miech veur.
Heer knikde begriepend.
Mèt ziene zakdook veur ziene moond neesden heer nog e paar kiere, blefde deep en oongelökkeg en brach mèt meujte oet:
‘Al veertien daog.’
‘Drei daog,’ kós iech nog gaw rope ietot iech mós trökbleffe.
‘'t Weer,’ zag 'r tösse twie hoosbuie in.
‘Jao,’ zag iech. ‘Nog noets mètgemaak.’
Heer vertrok ze geziech of heer weer góng neeste, snoufde zien neus oet en zag, get rösteger noe:
‘Mien vrouw ouch.’
Achter miech zag eine: ‘Geer höb 't hendeg te pakke allebei. Nondepie, strak heet de ganse bös 't. Geer moot ins perbere mèt 'n rammenas.’
't Waor 'nen awwere maan mèt 'n patsj op, in 'ne beige jack en mèt 'n boonte sjerp in ziene nek.
‘'n Rammenas?’ vroog miene compagnon in d'n elend.
‘Jao, 'n reub. Dat is prima veur 'n kaw. Mie zuster waor al... Nou jeh. Da's 'n aajd recep vaan mien ama nog.’
Heer góng neven us aon d'n euverkant vaan 't peedsje zitte.
‘Kiek, de paks 'n rammenas, snijs ze dweers door en haols ein hèlf oet. Krijgste e
‘Daan haolt d'r bij d'n drogis 'nen have kilo boorssókker. Dee kint geer wel, heh?’
‘Nein’, zag de jonge mins.
‘Nein?’ vroog de maan verbaas. ‘Boorssókker! Gewoene boorssókker! Aon zoe'n tuiwke.’
‘Noets vaan gehuurd.’
‘Jeh wie hèt dat in 't Hollands?’
Heer keek miech vraogend aon.
‘Kandijsuiker,’ zag iech mèt meujte.
‘Deh! Dao huurt d'r 't. Kan... Wie waor 't ouch weer, menier?’
‘Kandijsuiker.’
‘Sjus. Kandijsókker.’
‘Kin iech ouch neet.’
‘Nou jeh. Dee deiste in die rammenas, nog e kónjekske debij en dat lieste 'nen daag en 'n nach stoon trèkke. En daan in 'n eierdöpke en hoplakee... in eine slók nao binne. Op d'ne neuchtere maog. Mie zuster... meh perbeert 't mer ins. Iech moot hei droet. Betersjap.’
De mins tegeneuver m'ch keek 'm nao.
‘Iech dink,’ zag 'r, ‘tot iech die rammenas en dee boorssókker mer weglaot. En 't eierdöpke ouch. Dat zuster en die ama kinne miech gestole weurde.’
Heer kós dat allemaol achterein zègke, zoonder neeste of hooste.
‘'t Begint al te wèrke, geluif iech,’ zag 'r hoopvol.
Kiksjozerije
Iech dink soms: Slivvenier dee moot zoe noe en daan wel grijne.
Veer meinen 't altied zoe good, meh't blijf zoe dèks bij meine.
Tied is geld? Tot miene spiet höb iech evels wieneg tied.
‘Wat is noe 't versjél, menier, tösse d'n os en 'ne stier?’
vroog de koejong ins aon de slachter.
‘Dao kums diech later nog wel achter,’
zag dee. ‘Daan wéts diech ouch get mie.
Iech sjet 't op 'n oons of twie.’
Wie iech nog joonk waor, waor ‘bekore’
get vaan t'r duvel. En vaan hore!
Noe, wie iech awwer bin gewore, dink iech: Bekore... Tjeh, bekore...?
Iech hoop tot dat nog lang maag dore.
‘'t Is prachteg,’ zag d'n oonderwijzer.
‘Iech maak de kinder bóve wijzer mèt belump en tollerantie.
Meh't fijnste is toch de vekantie.’
‘Dao is mer éine,’ zag pestoer,
‘dee alles wét. Meh op d'n doer, dat moot geer toch mer neet vergete, kump ouch mien hoeshelderse't te wete.’
‘'t Is d'n allerierste kier,’
zag 't meideke verlege.
‘'ch Höb nog noets mèt 'nen hier same in 't hui gelege.’
‘Maak diech mer gein zörg, leef dier,’
zag heer. ‘Iech bin geinen hier.’
‘Haw diech toch altied in de gater,’
zag de pa tege de zoon,
‘veur die die wèlle trouwe later.
'ch Höb dat éine kier gedoon...’
‘Zjo, noe geiste miech toch doed!’
kreet Merie. ‘Meh geine noed.
Es íech gaon, wèl iech belaove, laot iech miech bij diech begraove.’
Mèt zien lèste krach zag Zjo:
‘En hei... wouws diech... lits-jumeaux!’
‘Iech höb,’ zag de zaatlap, ‘gein inkel verweer:
Iech bín zaat, iech weet 't. Dat kump vaan 't beer.
Meh dít wèl iech uuch toch wel effe vertèlle:
Es iech noe néét zaat waor... daan zouw iech 't wèlle.’
Dao ligk e maske op de brögk, serpenties en confetti,
en iech gaon in gedachte trök nao die éin oor mèt Nettie.
Of waor 't Jos? Lies? Anke? Fie?
En zoondag-, maondag-, dinsdagaovend?
Iech weit 't werkelek neet mie!
Meh't waor wél vastelaovend.
E meideke oet Klein Ternejje, die stoont aon de Maos mer te zwejje nao edere boot.
Häör ma zag: ‘Da's good.
Ze kin beter zwejje es niks-doen.’
De roetewasser zag: ‘De roete, dat is e vak. De moos 't kinne.
Want was iech binne, zeen iech boete en was iech boete, zeen iech binne.’
'n Krókkedil laog in 't zand en dach: Mèt mie sjoen jeske bin iech wel blij. Meh oonderhand:
Strak bin iech e kelbeske.
‘Iech kin mèt de bèste wèl 't boerum neet begriepe,’
zag de kat-in-d'n-duuster, ‘tot ze miech wèlle kniepe.’
'ne Nachtegaol flötde euverdaag!
De andere waore gans vaan slaag en repe gifteg: ‘Wat daot géér?!’
‘Iech bin al-ter-na-tief,’ zag heer.
'n Vloej zag: ‘Jeh, iech moot toch leve!
En alle blood is miech um't eve.
Meh'ch krijg wel altied beter zin es iech ins 'ne zate vin.’
‘Heer is bès 'ne sjoene maan,’
zag de pauwhin. ‘Dao neet vaan.
Wouw heer mer get beter douge.
Meh heer heet miech téväöl ouge.’
‘Hölp! Hölp!’ zag d'n haon.
‘Huur noe dat gekakel aon!
En boeveur, had geer gedach?
Fien heet 'n hel ei gelag!’
‘Iech höb de mins,’ zag God, ‘dat stèl, get té good wèlle greve.
Verstand?... Alloh. Meh vrije wèl zouw iech hun noets mie geve.’
Wee neet alles kin vergeve dee heet in Mestreech gei leve.
‘Iech krijg,’ zoe zag de spin perplex,
‘e minderwierdegheidscomplex!
Iech spin en weef en daon dat gere, meh'ch kin nog altied neet crochere!’
De sjèldpad dach: Oonder mien taak dao zit iech druug, op mie gemaak, en geine dee 't beter heet.
Mehjeh... naaks vrije kin iech néét.
D'n olifant zat ziene poet bovenop 'n mier. ‘Die's doed!’
zag heer. ‘Meh ze kós nog leve es ze veurrang had gegeve.’
D'n ezel zag: ‘Iech zègk “ieja”, wie iech dat lierde vaan mien ma.
Get anders zouw toch al slech goon:
“Ajíe” zouw geine mins verstoon!.’
‘Ze zègke tot de heilege ziech oonderein noets vreigele’, zag de Mestreechteneer. ‘Da's min!
Wat heet 't leve daan veur zin?’
D'n awwen haon zag, gans perplex:
‘Iech geef bekans niks mie um sex!
Iéch bin nog altied eve sjoen, meh 't zien de hinne neet vaan toen!’
De sjietekojleveger zag:
‘Dit wèl iech toch wel effe kwiet.
Geer höb dat wel mesjiens gedach, meh't is neet altied kale sjiet.’
Dao waor ins e paar in Neeritter.
Zij waor 'n boerin, heer waor fitter.
Heer woort geine boer, meh zij woort op d'n doer,
naovenant tot heer minder woort, fitter.
‘In eder versje,’ zag d'n haon,
‘moot iech mer draon! Mer draon! Mer draon!
Manskerels höbbe lekker kletse!
Iéch moot miech dèks 't hart aof vetse -es 't 'n jong is, die hel löp-
ietot iech ein te pakke höb.
En zij? Ze leze miech de lès, meh pakke ziech ein op 't nès!’
God maakde lang geleie ins maan, vrouw: de mins!
Ouch plante, bieste, al wat leef tot zie gereef.
En wie heer gaaroet niks mie wis:
de journalis.
'ch Höb 't altied al gewete:
Doedgoon is nog neet gesjete!
Dat is allewijl zóe déur!
Dao versjutste vaan vaan kleur.
Éine raod wèl iech uuch geve:
Geer kint beter blieve leve.
