Vraag nr. 159 van 8 april 2005
van de heer TOM DEHAENE
Gemeentefonds en Stedenfonds – Sociale beste-dingen
Beschikt de minister over informatie omtrent de besteding van middelen vanuit het Gemeentefonds en vanuit het Stedenfonds voor sociale projecten (bv. Kansarmoedebestrijding) ?
Zo ja, over welke sociale projecten gaat het (aard, inzet van middelen,…) ?
Antwoord
1. Gemeentefonds
De verdeling van de middelen uit het Gemeentefonds gebeurt aan de hand van objectieve parameters, die echter geen recht-streeks verband houden met de financiering van bepaalde specifieke uitgaven of specifieke investeringen van de gemeenten. Uit het decreet van 5 juli 2002 en uit de memorie van toelich-ting blijkt duidelijk dat het Gemeentefonds niet dient om welbepaalde kosten te vergoeden. Het beoogt in de allereerste plaats een algemene financiering en herverdeling van middelen onder de gemeenten, om zo de bestuurskracht van elke gemeente maximaal te ondersteunen, rekening houdend met de specifieke omstandig-heden waarin zij verkeert: haar mogelijkomstandig-heden om zelf inkomsten te verwerven, haar soci-aal-economische omgeving, de landelijke of industriële omgeving, haar ontwikkelingsmoge-lijkheden, de centrumfunctie die zij vervult. De verdelingscriteria van het Gemeentefonds zijn er allemaal op gericht de financiële draagkracht van de besturen in kaart te brengen in functie van een rechtvaardige herverdeling van de mid-delen.
In tegenstelling tot wat het geval is voor spe-cifieke, doelgerichte financiering, beslis-sen de lokale besturen volledig autonoom
over de besteding van de middelen uit het Gemeentefonds, ook over de middelen die afkomstig zijn uit het vroegere Investeringsfonds en Sociaal Impulsfonds en die sinds 2003 in het nieuwe Gemeentefonds werden geïntegreerd. Door een maximale bundeling van middelen in het Gemeentefonds wilde de Vlaamse regering niet alleen de gemeentelijke autonomie inzake de besteding van middelen versterken maar wilde zij ook bijdragen tot een aanzienlijke ver-eenvoudiging van de regelgeving. De gemeenten ontvangen de middelen uit het Gemeentefonds rechtstreeks, zonder dat zij daarvoor enig dos-sier moeten indienen. Zij zijn tegenover de Vlaamse overheid geen enkele verantwoording schuldig inzake de besteding van die middelen. Hoeveel middelen uit het Gemeentefonds
wor-den aangewend voor de financiering van sociale projecten, is dus niet gekend. De lokale bestu-ren zelf kunnen evenmin die informatie ver-schaffen. Dat soort informatie blijkt ook niet uit de begrotingen of rekeningen van de bestu-ren.
We l wo rd t e l k j a a r e e n d e e l va n h e t Gemeentefonds rechtstreeks gestort aan de OCMW's.
sommige gemeenten en OCMW's zien expliciet af van een rechtstreekse doorstorting van mid-delen aan het OCMW maar opteren voor een doorrekening in de gemeentelijke bijdrage. 2. Stedenfonds
De scoop van het Stedenfonds werd ten opzichte van het Sociaal Impulsfonds verruimd. Met het Stedenfonds werd de nadruk gelegd op een globaal duurzaam beleid, waarbij alle dimensies aan bod komen. De steden worden gestimuleerd om niet enkel te vertrekken vanuit een probleemanalyse, maar aandacht te hebben voor de potentialiteiten van de stad en dit van-uit diverse invalshoeken (sociaal, cultureel, eco-nomisch, ecologisch en fysiek-ruimtelijk). De
samenhang en interactie tussen deze terreinen is van cruciaal belang.
Onderstaand geven we een overzicht van de sociale projecten binnen het Stedenfonds. Dit overzicht is niet exhaustief. Gezien de opzet
van het Stedenfonds zit de sociale dimensie in verschillende beleidsovereenkomsten ook inge-kapseld in ruimere doelstellingen, denken we hierbij onder andere aan de opzet van stadspro-jecten, de buurt- en wijkwerking, de heraanleg van openbare ruimte, …
Overzicht van sociale projecten opgenomen in het Stedenfonds: